Af betri borg fyrir börn Árni Guðmundsson skrifar 10. desember 2022 14:00 „Þessar tillögur bera það með sér að við verndum framlínuþjónustuna, svo sem skóla- og velferðarmál og málefni þeirra sem höllustum fæti standa,“ sagði formaður borgarráðs í kvöldfréttum sjónvarps 30. nóvember um fjárhagsáætlun borgarinnar … og skar svo niður opnun félagsmiðstöðva fyrir unglinga um 16%, ásamt félögum sínum í borgarstjórn? Hvort vanþekking á mikilvægi félagsmiðstöðva eða viðhorf ráði för skal hér ósagt látið. Raunin er hins vegar sú að í verki er starfsemi félagsmiðstöðva í Reykjavík til fyrirmyndar. Markvisst starf sem byggir á góðri starfsskrá (sambærilegt plagg og námsskrár skólakerfisins) og hæfu starfstarfsfólki. Lykilatrið í starfsemi félagmiðstöðvanna er sjálfsefling ungmenna, virk þátttaka þeirra, reynslunám, lýðræðisleg vinnubrögð og mannréttindi. Í félagmiðstöðunum er hugað sérstaklega að því að virkja einstaklinga, ekki síst þá sem þurfa sérstaka hvatningu. Með markvissri starfsemi félagsmiðstöðva lágmarkar samfélagið áhættuþætti í umhverfi ungmenna. Starfið er forvarnarstarf í sinni tærustu mynd. Mikilvægt framlag félagsmiðstöðvanna í unglingamenningu hvers tíma verður aldrei metin til fjár og sú jákvæða ímynd sem gott félagsmiðstöðvarstarf gefur í nær samfélaginu (og reyndar samfélaginu öllu) gerir góð hverfi enn betri. Allar kannanir varðandi félagsmiðstöðvastarfið koma vel út, félagmiðstöðvar borgarinnar eru afar vel sóttar og hlutfall ungmenna sem þær sækja með því hæsta sem mælist. Samkvæmt niðurstöðum Rannsóknar og greiningar árið 2021 þá sækja rúmlega 50% ungmenna félagsmiðstöðvar reglulega. Rúmlega 95% + þeirra eru ánægð með félagsmiðstöðina, finnst þau hafa áhrif, fái tækifærir til þess að koma hugmyndum sínum á framfæri og framkvæma í félagmiðstöðinni. Þeim finnst starfsfólk veita þeim athygli og eru ánægð með aðbúnað og umhverfi. Ég hef víða farið og tekið þátt í mörgum alþjóðlegum rannsóknum á sviði æskulýðsmála. Ég hef hvergi séð eins góðar niðurstöður og hér er um ræðir. Það er engin tilviljun að einstakir starfþættir eins og Hinseigin félagsmiðstöðin hafi hlotið viðurkenningu Norrænu ráðherranefndarinnar á síðasta ári sem fyrirmyndarverkefni. Í gegnum covid faraldurinn mæddi mikið á félagsmiðstöðvum sem með öllum hugsanlegum ráðum og leiðum héldu starfseminni gangandi. Sú félagslega festa sem félagsstarfið skapar er mikilvægur þáttur í þroska og tilveru ungmenna. Eftir faraldurinn eru margar áskoranir. Langvarandi félagsleg einangrun hefur neikvæðar afleiðingar. Fyrir þessu finnur starfsfólk félagsmiðstöðvanna og í þessum ranni er verka að vinna. Auk þess er ýmislegt í umhverfi ungmenna um þessar mundir sem þarf meiri athygli. Aukið ofbeldi og óæskilegar hópamyndanir unglinga eru dæmi málefni sem taka þarf á. Í ný samþykktir fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar var með séraukatillögum samþykkt að skerða þjónustu félagasmiðstöðva um rúmar10 milljónir. Tillagan kynnt sem stytting opnunartíma um 15 mínútur. Að sögn til þess að koma til móts við útivistartíma, sem mér vitanlega hefur hvergi komið fram ósk um. 10 milljónir eru ekki miklir peningar í stóra samhenginu, en í litla samhenginu þ.e. fjárveitinga til félagsmiðstöðva eru þetta miklir peningar. Í verki þýðir þetta þjónustuskerðingu upp á 16% í unglingastarfinu. Ef dæmi er tekið um þá ágætu félagsmiðstöð Sigyn í Rimaskóla í Grafarvoginum þá er opnun fyrir 13-15 ára unglinga eftirfarandi; mánudagar kl. 19:30-22:00; miðvikudagar kl. 19:30-22:00 og föstudagar kl. 19:30-22:30. Samtals 8 klukkustundir á viku en verður með þessum „sparnaði“ borgarstjórnar einungis 6:45 klukkustundir sem er niðurskurður um 16%. Ef litið er til starfsemi fyrir yngri aldurhópa 10- 12 ára sem ekki skerðist þá er samt sem áður um tæplega 10% niðurskurð á þjónustu þessarar ágætu félagsmiðstöðvar að ræða. Það er ekki bara það að þetta sé bæði vont og rangt. Að taka félagsmiðstöðvarnar sérstaklega út fyrir sviga og skera niður umfram annað eru ömurleg skilaboð, sérstaklega til Reykvískra ungmenna og ekki síður til alls þess starfsfólks sem staðið hefur vaktina með sóma, sinnt starfi sínu af kostgæfni, mikilli fagmennsku við afar kerfjandi aðstæður. En í verki við afar lítinn skilning borgarstjórnar eins og þessi niðurskurður sýnir okkur svo dapurlega. Raunin er sú að opnunartími félagmiðstöðva er nú þegar of skammur og ætti að sjálfsögðu að vera mun lengri og víðtækari. Það er t.d. umhugsunarvert að leitarstarfi (útdeild) sé ekki starfrækt í tengslum við félagsmiðstöðvarnar? Þessar breytingar eru frá öllum sjónarhornum afar illa ígrundaðar. Reykvískir unglingar hverfa ekki kl 21:45 eins og excelskjöl borgarinnar virðast gera ráð fyrir, þau skunda heldur ekki beint heim, þau fara bara annað og oft þangað sem við viljum ekki að þau fari. Þetta er dapurt Hér er svo sannarlega rými til framfara. Ég skora eindregið á borgaryfirvöld að hætta við þessi áform. Spillum ekki því sem vel er gert. Gerum Reykjavík að betri borg fyrir börn. Höfundur er félagsuppeldisfræðingur og starfar á tómstunda- og félagsmálafræðibraut Menntavísindasviðs Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Skóla - og menntamál Borgarstjórn Reykjavík Mest lesið Skilum skömminni Elín Birna Olsen Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson Skoðun Halldór 23.11.2024 Halldór „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson Skoðun Skoðun Skoðun Gekk ég yfir sjó og land og ríkisstofnanir líka Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar Skoðun Skilum skömminni Elín Birna Olsen skrifar Skoðun Reynir Samband sveitarfélaga að spilla gerð kennarasamninga? Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Hefur sálfræðileg meðferð áhrif á líkamlegt heilbrigði? Rúnar Helgi Andrason skrifar Skoðun Vaxtahækkanir og brotið traust - hver ber ábyrgð? Sandra B. Franks skrifar Skoðun Rödd friðar þarf að hljóma skærar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Af skynsemi Vegagerðarinnar Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar Skoðun Nýtt fangelsi – fyrir öruggara samfélag Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar Skoðun Ærin verkefni næstu ár Ásbjörg Kristinsdóttir skrifar Skoðun Kominn tími á öðruvísi stjórnmál Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Furðuleg réttlæting á hækkun verðtryggðra vaxta Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Raforka er ekki eina orkan! Dagur Helgason skrifar Skoðun Miskunnsami nýmarxistinn Kári Allansson skrifar Skoðun Skapandi skattur og skapandi fólk Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Teppaleggjum ekki íslenska náttúru með vindorku Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Kjósum á næsta kjörtímabili Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Kosningaloforðið sem gleymdist? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Eru aðventan og jólin kvíða- eða tilhlökkunarefni? Guðlaug Helga Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Óframseljanlegt DAGA-kerfi Kári Jónsson skrifar Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Sjá meira
„Þessar tillögur bera það með sér að við verndum framlínuþjónustuna, svo sem skóla- og velferðarmál og málefni þeirra sem höllustum fæti standa,“ sagði formaður borgarráðs í kvöldfréttum sjónvarps 30. nóvember um fjárhagsáætlun borgarinnar … og skar svo niður opnun félagsmiðstöðva fyrir unglinga um 16%, ásamt félögum sínum í borgarstjórn? Hvort vanþekking á mikilvægi félagsmiðstöðva eða viðhorf ráði för skal hér ósagt látið. Raunin er hins vegar sú að í verki er starfsemi félagsmiðstöðva í Reykjavík til fyrirmyndar. Markvisst starf sem byggir á góðri starfsskrá (sambærilegt plagg og námsskrár skólakerfisins) og hæfu starfstarfsfólki. Lykilatrið í starfsemi félagmiðstöðvanna er sjálfsefling ungmenna, virk þátttaka þeirra, reynslunám, lýðræðisleg vinnubrögð og mannréttindi. Í félagmiðstöðunum er hugað sérstaklega að því að virkja einstaklinga, ekki síst þá sem þurfa sérstaka hvatningu. Með markvissri starfsemi félagsmiðstöðva lágmarkar samfélagið áhættuþætti í umhverfi ungmenna. Starfið er forvarnarstarf í sinni tærustu mynd. Mikilvægt framlag félagsmiðstöðvanna í unglingamenningu hvers tíma verður aldrei metin til fjár og sú jákvæða ímynd sem gott félagsmiðstöðvarstarf gefur í nær samfélaginu (og reyndar samfélaginu öllu) gerir góð hverfi enn betri. Allar kannanir varðandi félagsmiðstöðvastarfið koma vel út, félagmiðstöðvar borgarinnar eru afar vel sóttar og hlutfall ungmenna sem þær sækja með því hæsta sem mælist. Samkvæmt niðurstöðum Rannsóknar og greiningar árið 2021 þá sækja rúmlega 50% ungmenna félagsmiðstöðvar reglulega. Rúmlega 95% + þeirra eru ánægð með félagsmiðstöðina, finnst þau hafa áhrif, fái tækifærir til þess að koma hugmyndum sínum á framfæri og framkvæma í félagmiðstöðinni. Þeim finnst starfsfólk veita þeim athygli og eru ánægð með aðbúnað og umhverfi. Ég hef víða farið og tekið þátt í mörgum alþjóðlegum rannsóknum á sviði æskulýðsmála. Ég hef hvergi séð eins góðar niðurstöður og hér er um ræðir. Það er engin tilviljun að einstakir starfþættir eins og Hinseigin félagsmiðstöðin hafi hlotið viðurkenningu Norrænu ráðherranefndarinnar á síðasta ári sem fyrirmyndarverkefni. Í gegnum covid faraldurinn mæddi mikið á félagsmiðstöðvum sem með öllum hugsanlegum ráðum og leiðum héldu starfseminni gangandi. Sú félagslega festa sem félagsstarfið skapar er mikilvægur þáttur í þroska og tilveru ungmenna. Eftir faraldurinn eru margar áskoranir. Langvarandi félagsleg einangrun hefur neikvæðar afleiðingar. Fyrir þessu finnur starfsfólk félagsmiðstöðvanna og í þessum ranni er verka að vinna. Auk þess er ýmislegt í umhverfi ungmenna um þessar mundir sem þarf meiri athygli. Aukið ofbeldi og óæskilegar hópamyndanir unglinga eru dæmi málefni sem taka þarf á. Í ný samþykktir fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar var með séraukatillögum samþykkt að skerða þjónustu félagasmiðstöðva um rúmar10 milljónir. Tillagan kynnt sem stytting opnunartíma um 15 mínútur. Að sögn til þess að koma til móts við útivistartíma, sem mér vitanlega hefur hvergi komið fram ósk um. 10 milljónir eru ekki miklir peningar í stóra samhenginu, en í litla samhenginu þ.e. fjárveitinga til félagsmiðstöðva eru þetta miklir peningar. Í verki þýðir þetta þjónustuskerðingu upp á 16% í unglingastarfinu. Ef dæmi er tekið um þá ágætu félagsmiðstöð Sigyn í Rimaskóla í Grafarvoginum þá er opnun fyrir 13-15 ára unglinga eftirfarandi; mánudagar kl. 19:30-22:00; miðvikudagar kl. 19:30-22:00 og föstudagar kl. 19:30-22:30. Samtals 8 klukkustundir á viku en verður með þessum „sparnaði“ borgarstjórnar einungis 6:45 klukkustundir sem er niðurskurður um 16%. Ef litið er til starfsemi fyrir yngri aldurhópa 10- 12 ára sem ekki skerðist þá er samt sem áður um tæplega 10% niðurskurð á þjónustu þessarar ágætu félagsmiðstöðvar að ræða. Það er ekki bara það að þetta sé bæði vont og rangt. Að taka félagsmiðstöðvarnar sérstaklega út fyrir sviga og skera niður umfram annað eru ömurleg skilaboð, sérstaklega til Reykvískra ungmenna og ekki síður til alls þess starfsfólks sem staðið hefur vaktina með sóma, sinnt starfi sínu af kostgæfni, mikilli fagmennsku við afar kerfjandi aðstæður. En í verki við afar lítinn skilning borgarstjórnar eins og þessi niðurskurður sýnir okkur svo dapurlega. Raunin er sú að opnunartími félagmiðstöðva er nú þegar of skammur og ætti að sjálfsögðu að vera mun lengri og víðtækari. Það er t.d. umhugsunarvert að leitarstarfi (útdeild) sé ekki starfrækt í tengslum við félagsmiðstöðvarnar? Þessar breytingar eru frá öllum sjónarhornum afar illa ígrundaðar. Reykvískir unglingar hverfa ekki kl 21:45 eins og excelskjöl borgarinnar virðast gera ráð fyrir, þau skunda heldur ekki beint heim, þau fara bara annað og oft þangað sem við viljum ekki að þau fari. Þetta er dapurt Hér er svo sannarlega rými til framfara. Ég skora eindregið á borgaryfirvöld að hætta við þessi áform. Spillum ekki því sem vel er gert. Gerum Reykjavík að betri borg fyrir börn. Höfundur er félagsuppeldisfræðingur og starfar á tómstunda- og félagsmálafræðibraut Menntavísindasviðs Háskóla Íslands.
Skoðun Getur þú fengið þá hjálp sem þú þarft ef andlega heilsan hrörnar? Sigurrós Eggertsdóttir skrifar
Skoðun Nýja stjórnarskráin — Alþingi rjúfi stöðnunina með stjórnlagaþingi Stjórn Stjórnarskrárfélagsins skrifar
Skoðun Ísland og orkuskiptin: Styðjum þróun á jarðhita og alþjóðlegt samstarf Ester Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar