Ekki bara slagsmál heldur einbeitt árás til að skaða Kolbrún Baldursdóttir skrifar 18. október 2022 12:01 Ekkert okkar hefur farið varhluta af fréttum um aukið ofbeldi meðal ungmenna og fjölgun stunguárása. Lögregla gaf nýverið út yfirlýsingu þar sem hún lýsti áhyggjum yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna í miðbæ Reykjavíkur. Orsakir eru bæði flóknar og margslungnar en tengjast oft á tíðum fíkniefnanotkun. Aukin fíkniefnanotkun meðal barna er hins vegar ekki að mælast í niðurstöðum kannanna Rannsókna og greininga. Þvert á móti sýna niðurstöður að íslensk börn hafa verið að koma æ betur út sl. 22 ár og að neysla vímuefna hefur dregist saman og þau hafa ekki greint aukningu á ofbeldi meðal barna. Skilaboðin eru því misvísandi, annars vegar sýna niðurstöður að vímuefnaneysla og vopnaburður ungmenna sé að færast í vöxt og hins vegar að áfengis- og vímuefnaneysla íslenskra ungmenni dragist saman. Hver er raunveruleikinn? Vopn í skólatöskunni Þau vopn sem ungmenni eru að nota í vaxandi mæli eru hnífar, einnig hnúajárn, hamrar og jafnvel öxi. Dæmi eru um að ungmenni gangi um með vopn af þessu tagi í skólanum og eftir skóla. Þau eru einfaldlega geymd í skólatöskunni. Ofbeldisbrotin eru gróf, stunguárásir og skurðir. Þetta eru ekki slagsmál heldur árásir með einbeittan vilja til að skaða, jafnvel stórskaða. Af mörgum ofbeldisbrotum hafa síðan verið teknar ýmist myndir eða myndbönd sem dreift er út á netið með alvarlegum, langvinnum afleiðingum. Gerendur ofbeldis sem setja myndefni af ofbeldi á samfélagsmiðla hugsa oft dæmið ekki til enda. Þau átta sig kannski ekki á því að efnið verður aðgengilegt á netinu um ókomna tíð. Þetta þarf að ræða við börn og minna þau á að fullorðinslífið bíður handan við hornið. Þegar sem dæmi viðkomandi gerandi fer í atvinnuleit þá eru atvik úr fortíðinni sem meitluð í stein. Spyrnum við fótum Sem sálfræðingur til þrjátíu ára og borgarfulltrúi í næstum5. ár er ég eins og margir aðrir uggandi yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna. Þess vegna hefur Flokkur fólksins lagt fram tillögu í borgarstjórn um að settur verði á laggirnar starfshópur sem kortleggi aukinn vopnaburð meðal ungmenna í Reykjavík. Hópurinn myndi einnig koma með hugmyndir um hvernig spyrna megi fótum við þessari neikvæðu þróun. Öllum börnum sem beita ofbeldi þarf að hjálpa og hlúa þarf að foreldrum þeirra með ráðgjöf og stuðningi. Mál barna og ungmenna sem beita ofbeldi af einbeittum ásetningi er áfall, ekki aðeins fyrir foreldra og fjölskyldu heldur okkur öll. Í máli af þessu tagi er ekkert einfalt og varast þarf að draga ályktanir eða dæma. Ótal margt kemur vissulega upp í hugann þegar fréttir berast af börnum sem fara út með vopn í hendi til þess eins að skaða, meiða og jafnvel drepa annan einstakling. Hver er áhrifavaldurinn, hvaðan kemur hugmyndin og hvernig spilar áhrifagirni og ögranir þarna inn í. Hvaða tilfinningar eru í gangi? Er reiði, vonleysi og hvar er samkenndin? Langflestir fæðast með tilfinningu um samkennd, að finna til með öðrum þótt það sé vissulega eitthvað misjafnt og þá kannski helst hvernig sú tilfinning er nærð og hvernig hún fær að þróast með einstaklingnum. Það er of mikil einföldun að kenna Netinu og samfélagsmiðlum um þetta allt. Einu sinni var ekkert net og engir samfélagsmiðlar. Þangað viljum við ekki fara aftur. Alnetið er komið til að vera með sínum kostum og ókostum. Allt of stór hópur barna er á samfélagsmiðlum sem hafa ekki aldur til þess og eftirlit foreldra með börnum á netmiðlum er mismunandi. Ráðgjöf og hvatning til foreldra að standa í lappirnar með reglur skiptir sköpum þegar kemur að Netinu og samfélagsmiðlunum. Kaup og sala fíkniefna fer einnig að mestu fram á samskiptaforritum netsins eftir því sem rannsóknir sýna. Því má jafnframt velta upp í hversu miklum mæli vopnasala til barna undir aldri fer fram á netinu. Veit það einhver? Reykjavík á að vera leiðandi Reykjavíkurborg, stærsta sveitarfélag landsins á að vera leiðandi í þessu sem öðru. Leggja þarf línur, hefja umræðuna og markvissa vinnu til að sporna við þessari þróun. Sú tillaga sem Flokkur fólksins leggur fram í borgarstjórn í dag 18. október er liður í því að fá upp á borð hugmyndir að fjölbreyttum aðgerðum sem hafa það að markmiði að ná til barna, foreldra og annarra sem tengjast börnum í daglegu starfi þeirra. Sú neikvæða þróun sem hér er lýst kallar enn frekar á að Reykjavíkurborg hraði innleiðingarferli Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Höfundur er sálfræðingur og oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbrún Baldursdóttir Flokkur fólksins Reykjavík Borgarstjórn Börn og uppeldi Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Ekkert okkar hefur farið varhluta af fréttum um aukið ofbeldi meðal ungmenna og fjölgun stunguárása. Lögregla gaf nýverið út yfirlýsingu þar sem hún lýsti áhyggjum yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna í miðbæ Reykjavíkur. Orsakir eru bæði flóknar og margslungnar en tengjast oft á tíðum fíkniefnanotkun. Aukin fíkniefnanotkun meðal barna er hins vegar ekki að mælast í niðurstöðum kannanna Rannsókna og greininga. Þvert á móti sýna niðurstöður að íslensk börn hafa verið að koma æ betur út sl. 22 ár og að neysla vímuefna hefur dregist saman og þau hafa ekki greint aukningu á ofbeldi meðal barna. Skilaboðin eru því misvísandi, annars vegar sýna niðurstöður að vímuefnaneysla og vopnaburður ungmenna sé að færast í vöxt og hins vegar að áfengis- og vímuefnaneysla íslenskra ungmenni dragist saman. Hver er raunveruleikinn? Vopn í skólatöskunni Þau vopn sem ungmenni eru að nota í vaxandi mæli eru hnífar, einnig hnúajárn, hamrar og jafnvel öxi. Dæmi eru um að ungmenni gangi um með vopn af þessu tagi í skólanum og eftir skóla. Þau eru einfaldlega geymd í skólatöskunni. Ofbeldisbrotin eru gróf, stunguárásir og skurðir. Þetta eru ekki slagsmál heldur árásir með einbeittan vilja til að skaða, jafnvel stórskaða. Af mörgum ofbeldisbrotum hafa síðan verið teknar ýmist myndir eða myndbönd sem dreift er út á netið með alvarlegum, langvinnum afleiðingum. Gerendur ofbeldis sem setja myndefni af ofbeldi á samfélagsmiðla hugsa oft dæmið ekki til enda. Þau átta sig kannski ekki á því að efnið verður aðgengilegt á netinu um ókomna tíð. Þetta þarf að ræða við börn og minna þau á að fullorðinslífið bíður handan við hornið. Þegar sem dæmi viðkomandi gerandi fer í atvinnuleit þá eru atvik úr fortíðinni sem meitluð í stein. Spyrnum við fótum Sem sálfræðingur til þrjátíu ára og borgarfulltrúi í næstum5. ár er ég eins og margir aðrir uggandi yfir auknum vopnaburði meðal ungmenna. Þess vegna hefur Flokkur fólksins lagt fram tillögu í borgarstjórn um að settur verði á laggirnar starfshópur sem kortleggi aukinn vopnaburð meðal ungmenna í Reykjavík. Hópurinn myndi einnig koma með hugmyndir um hvernig spyrna megi fótum við þessari neikvæðu þróun. Öllum börnum sem beita ofbeldi þarf að hjálpa og hlúa þarf að foreldrum þeirra með ráðgjöf og stuðningi. Mál barna og ungmenna sem beita ofbeldi af einbeittum ásetningi er áfall, ekki aðeins fyrir foreldra og fjölskyldu heldur okkur öll. Í máli af þessu tagi er ekkert einfalt og varast þarf að draga ályktanir eða dæma. Ótal margt kemur vissulega upp í hugann þegar fréttir berast af börnum sem fara út með vopn í hendi til þess eins að skaða, meiða og jafnvel drepa annan einstakling. Hver er áhrifavaldurinn, hvaðan kemur hugmyndin og hvernig spilar áhrifagirni og ögranir þarna inn í. Hvaða tilfinningar eru í gangi? Er reiði, vonleysi og hvar er samkenndin? Langflestir fæðast með tilfinningu um samkennd, að finna til með öðrum þótt það sé vissulega eitthvað misjafnt og þá kannski helst hvernig sú tilfinning er nærð og hvernig hún fær að þróast með einstaklingnum. Það er of mikil einföldun að kenna Netinu og samfélagsmiðlum um þetta allt. Einu sinni var ekkert net og engir samfélagsmiðlar. Þangað viljum við ekki fara aftur. Alnetið er komið til að vera með sínum kostum og ókostum. Allt of stór hópur barna er á samfélagsmiðlum sem hafa ekki aldur til þess og eftirlit foreldra með börnum á netmiðlum er mismunandi. Ráðgjöf og hvatning til foreldra að standa í lappirnar með reglur skiptir sköpum þegar kemur að Netinu og samfélagsmiðlunum. Kaup og sala fíkniefna fer einnig að mestu fram á samskiptaforritum netsins eftir því sem rannsóknir sýna. Því má jafnframt velta upp í hversu miklum mæli vopnasala til barna undir aldri fer fram á netinu. Veit það einhver? Reykjavík á að vera leiðandi Reykjavíkurborg, stærsta sveitarfélag landsins á að vera leiðandi í þessu sem öðru. Leggja þarf línur, hefja umræðuna og markvissa vinnu til að sporna við þessari þróun. Sú tillaga sem Flokkur fólksins leggur fram í borgarstjórn í dag 18. október er liður í því að fá upp á borð hugmyndir að fjölbreyttum aðgerðum sem hafa það að markmiði að ná til barna, foreldra og annarra sem tengjast börnum í daglegu starfi þeirra. Sú neikvæða þróun sem hér er lýst kallar enn frekar á að Reykjavíkurborg hraði innleiðingarferli Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna. Höfundur er sálfræðingur og oddviti Flokks fólksins í borgarstjórn Reykjavíkur.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun