Í lífshættu sextán ára en hefur öðlast nýtt líf með þyngdarstjórnunarlyfjum Lovísa Arnardóttir skrifar 3. september 2024 08:59 Feðgarnir Sveinn Hjörtur, til vinstri, og Sveinn Rúnar, til hægri, segja mikilvægt að hægt sé að tala opinskátt um offitu. Sveinn Rúnar Sveinsson er með sjaldgæfan efnaskiptasjúkdóm. Sextán ára gamall var hann orðinn 140 kíló og fékk að heyra að ef hann héldi áfram á sömu braut myndi hann ekki lifa fram á fullorðinsár. Stuttu seinna byrjaði hann á þyngdarstjórnunarlyfinu Saxenda. Eitt einkenna sjúkdómsins PKU er að líkaminn brýtur ekki niður próteinið sem fólk borðar. Frá fæðingu hefur Sveinn Rúnar því verið á sérstakri mjólk og fæðu og þurfti að vera með nesti hvert sem hann fór. Sveinn Hjörtur Guðfinnsson, faðir hans, segir þetta hafa gengið misvel en að þau foreldrarnir hafi þurft að útskýra fyrir skólanum hvað hann mætti fá og hvað ekki á hverju skólaári. „Ef hann gerir það ekki þá veldur það þroskaskerðingu og ýmsu öðru. Þá er of mikið prótein í líkamanum því hann nær ekki að brjóta það niður,“ segir Sveinn en feðgarnir voru í Bítinu á Bylgjunni í morgun til að ræða þessi mál. Hann segir eina afleiðingu þessa mataræðis að fólk getur þyngst þegar það fer að þroskast og eins og kom fram að ofan var hann orðinn 140 kíló 16 ára. Stuttu seinna byrjaði hann á Saxenda. Sveinn Rúnar segir það hafa bjargað lífi sínu. Hann sprautar sig með lyfinu á hverjum degi og segir að eftir að hann byrjaði hafi hann verið búinn að léttast um fimm kíló eftir mánuð. „Í dag er ég í kringum 91 kíló,“ segir hann. „Ég sá að ég var búinn að léttast um fimm kíló og þá vildi ég halda áfram. Svo léttist ég um önnur fimm kíló og þá vildi ég halda áfram því ég sá árangur,“ segir Sveinn Rúnar. Fann að hann væri öðruvísi í afmælum og veislum Hann segir að hann hafi mest fundið fyrir því í afmælum eða annars konar viðburðum að hann hafi verið eitthvað öðruvísi. Hann hafi þurft að koma með sitt eigið nesti og að maturinn hafi ekki alltaf verið líkur þeim sem var í boði. Foreldrar og börn hafi mikið spurt um matinn hans. „Ég nenni ekki að svara þessu lengur. Ég fæ í dag, þegar ég er búinn að segja fólki svona tíu sinnum að ég sé með þennan sjúkdóm og að ég megi bara borða hitt og þetta, þá spyrja þau alltaf sömu spurninganna. „Af hverju máttu ekki borða þetta?“ Það er dálítið þreytandi.“ Þegar Sveinn Rúnar var tíu ára smakkaði hann svo „venjulegan“ mat í fyrsta sinn. „Ég man nákvæmlega hvað það var. Það var egg og beikon í morgunmat. Ég sagði við mömmu að ég ætla að fá egg og beikon og þú hefur ekkert val,“ segir Sveinn Rúnar en þá var hann byrjaður á nýjum lyfjum sem áttu að gera honum kleift að smakka „venjulegan“ mat. „Eggin eru allt í lagi en beikonið er miklu betra.“ Erfitt að stjórna þyngdinni Sveinn Rúnar segir að fyrir hann hafi verið erfitt að stjórna þyngdinni. Sérstaklega eftir að hann byrjaði að taka þessi lyf og hætti því svo. Það hafi verið erfitt að fara til baka. Maturinn væri svo góður. „Eftir það var þyngdin að fara hærra og hærra,“ segir hann og að það hafi líklega bjargað honum að vera í handbolta í þrettán ár. Mikill fjöldi Íslendinga er á þyngdarstjórnunarlyfjum og þar með talið einhver börn. Vísir/EPA Hann segir að hann hafi farið í mælingu til læknis fyrir nokkrum árum og hann hafi verið hissa á því hversu mikinn vöðvamassa hann væri með miðað við þyngd. Hann segir það handboltanum að þakka. Samt var hann orðinn 140 kíló við 16 ára aldur. Sveinn Hjörtur segir blendnar tilfinningar fylgja þessu. Sem foreldri hafi hann álasað sjálfum sér. Hann hafi sjálfur glímt við þyngdarvandamál og farið svo í aðgerð fyrir fjórum árum. „Maður fer að horfa í eigin barm og hvað ég hafi verið að gera rangt. En þetta er bara ekki þannig. Því þetta er sjúkdómur og það er kalda staðreyndin,“ segir Sveinn Hjörtur og að það sé erfitt að heyra að barnið mann sé kominn í hættu á að fá sykursýki. Ofan í þessa líkamlegu vanlíðan hafi svo komið andleg vanlíðan sem þeir hafi reynt að takast á við sömuleiðis. „Vanlíðan tengd öllu að vera í offitu. Bara að vera með færri möguleika á að gera hluti. Ég hef alltaf verið á eftir öllum í nánast öllu. Bæði tengd lærdómi og íþróttum en það sem hjálpaði mér í gegnum þetta er að ég lét það ekki stoppa mig í að komast að því markmiði sem ég vildi ná. Ég nota handboltann til að hreyfa mig og nýti hvert einasta tækifæri sem ég fæ til að bæta mig,“ segir Sveinn Rúnar. Saman í lífstílsbreytingum Sveinn Hjörtur segir að það hafi verið magnað upplifa þetta saman. Þeir hafi farið saman út að hjóla, hreyfa sig reglulega og orðið nánir vinir. „Við urðum samferða í þessari lífstílsbreytni.“ Feðgarnir segja áríðandi að það sé talað opinskátt um offitu og allt því tengt. Þeir stigu fyrst fram í viðtali við RÚV á sunnudaginn og segja viðbrögðin hafa verið mjög mikil. Þar kom fram að um 50 börn og ungmenni eru á þyngdarstjórnunarlyfjum á Íslandi. Sveinn Rúnar er einn þeirra fyrstu sem prófaði þau. Lyf Heilbrigðismál Geðheilbrigði Börn og uppeldi Íþróttir barna Bítið Þyngdarstjórnunarlyf Tengdar fréttir Of þung en annars hraust á Ozempic Íslendingum sem nota sykursýki- og þyngdarstjórnunarlyf hefur fjölgað um rúm sextíu prósent á aðeins sextán mánuðum. Notendur lyfjanna sem fréttastofa hefur rætt við segjast flestir eingöngu á lyfjunum til að léttast en eru hraustir að öðru leyti. Ung kona sem notaði Ozempic segir sligandi kostnað einu ástæðu þess að hún hætti á lyfinu. 18. maí 2024 08:01 Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Sprenging hefur orðið í sölu á megrunarlyfinu Ozempic hér á landi síðustu ár. Seldar pakkningar af lyfinu voru tuttugu og þrisvar sinnum fleiri á mánuði í fyrra en árið 2019. Forstjóri Lyfjastofnunar telur að minnsta kosti tíu þúsund manns noti lyfið á Íslandi. 15. maí 2024 12:06 Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Klínískur næringarfræðingur hefur áhyggjur af stóraukinni notkun þyngdarstjórnunarlyfja hér á landi. Hún þekkir dæmi um að fólk hljóti af þeim alvarlegar aukaverkanir á borð við garnalömun. Þá telur hún lækna sæta mikilli pressu frá skjólstæðingum sínum um að skrifa upp á lyfin. 19. maí 2024 09:42 Mest lesið Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Innlent Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Innlent Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Innlent Rok og rigning sama hvert er litið Veður Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Innlent Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Innlent Segir nýjan viðskiptasamning þann „stærsta í sögunni“ Erlent Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Innlent Fleiri fréttir Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Fulltrúar minnihlutans á einu um að tollarnir hafi ekki verið ræddir Gervigreind leggur Íslendingum orð í munn, bátabruni og veðrið um versló Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Segir áhyggjuefni að ESB hafi platað Íslendinga í tíu ár „Ökum slóðann” – Átaksverkefni gegn utanvegaakstri Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Bátar brenna í Bolungarvík Utanríkisráðherra segir stjórnarandstöðuna fara rangt með mál „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Sjá meira
Eitt einkenna sjúkdómsins PKU er að líkaminn brýtur ekki niður próteinið sem fólk borðar. Frá fæðingu hefur Sveinn Rúnar því verið á sérstakri mjólk og fæðu og þurfti að vera með nesti hvert sem hann fór. Sveinn Hjörtur Guðfinnsson, faðir hans, segir þetta hafa gengið misvel en að þau foreldrarnir hafi þurft að útskýra fyrir skólanum hvað hann mætti fá og hvað ekki á hverju skólaári. „Ef hann gerir það ekki þá veldur það þroskaskerðingu og ýmsu öðru. Þá er of mikið prótein í líkamanum því hann nær ekki að brjóta það niður,“ segir Sveinn en feðgarnir voru í Bítinu á Bylgjunni í morgun til að ræða þessi mál. Hann segir eina afleiðingu þessa mataræðis að fólk getur þyngst þegar það fer að þroskast og eins og kom fram að ofan var hann orðinn 140 kíló 16 ára. Stuttu seinna byrjaði hann á Saxenda. Sveinn Rúnar segir það hafa bjargað lífi sínu. Hann sprautar sig með lyfinu á hverjum degi og segir að eftir að hann byrjaði hafi hann verið búinn að léttast um fimm kíló eftir mánuð. „Í dag er ég í kringum 91 kíló,“ segir hann. „Ég sá að ég var búinn að léttast um fimm kíló og þá vildi ég halda áfram. Svo léttist ég um önnur fimm kíló og þá vildi ég halda áfram því ég sá árangur,“ segir Sveinn Rúnar. Fann að hann væri öðruvísi í afmælum og veislum Hann segir að hann hafi mest fundið fyrir því í afmælum eða annars konar viðburðum að hann hafi verið eitthvað öðruvísi. Hann hafi þurft að koma með sitt eigið nesti og að maturinn hafi ekki alltaf verið líkur þeim sem var í boði. Foreldrar og börn hafi mikið spurt um matinn hans. „Ég nenni ekki að svara þessu lengur. Ég fæ í dag, þegar ég er búinn að segja fólki svona tíu sinnum að ég sé með þennan sjúkdóm og að ég megi bara borða hitt og þetta, þá spyrja þau alltaf sömu spurninganna. „Af hverju máttu ekki borða þetta?“ Það er dálítið þreytandi.“ Þegar Sveinn Rúnar var tíu ára smakkaði hann svo „venjulegan“ mat í fyrsta sinn. „Ég man nákvæmlega hvað það var. Það var egg og beikon í morgunmat. Ég sagði við mömmu að ég ætla að fá egg og beikon og þú hefur ekkert val,“ segir Sveinn Rúnar en þá var hann byrjaður á nýjum lyfjum sem áttu að gera honum kleift að smakka „venjulegan“ mat. „Eggin eru allt í lagi en beikonið er miklu betra.“ Erfitt að stjórna þyngdinni Sveinn Rúnar segir að fyrir hann hafi verið erfitt að stjórna þyngdinni. Sérstaklega eftir að hann byrjaði að taka þessi lyf og hætti því svo. Það hafi verið erfitt að fara til baka. Maturinn væri svo góður. „Eftir það var þyngdin að fara hærra og hærra,“ segir hann og að það hafi líklega bjargað honum að vera í handbolta í þrettán ár. Mikill fjöldi Íslendinga er á þyngdarstjórnunarlyfjum og þar með talið einhver börn. Vísir/EPA Hann segir að hann hafi farið í mælingu til læknis fyrir nokkrum árum og hann hafi verið hissa á því hversu mikinn vöðvamassa hann væri með miðað við þyngd. Hann segir það handboltanum að þakka. Samt var hann orðinn 140 kíló við 16 ára aldur. Sveinn Hjörtur segir blendnar tilfinningar fylgja þessu. Sem foreldri hafi hann álasað sjálfum sér. Hann hafi sjálfur glímt við þyngdarvandamál og farið svo í aðgerð fyrir fjórum árum. „Maður fer að horfa í eigin barm og hvað ég hafi verið að gera rangt. En þetta er bara ekki þannig. Því þetta er sjúkdómur og það er kalda staðreyndin,“ segir Sveinn Hjörtur og að það sé erfitt að heyra að barnið mann sé kominn í hættu á að fá sykursýki. Ofan í þessa líkamlegu vanlíðan hafi svo komið andleg vanlíðan sem þeir hafi reynt að takast á við sömuleiðis. „Vanlíðan tengd öllu að vera í offitu. Bara að vera með færri möguleika á að gera hluti. Ég hef alltaf verið á eftir öllum í nánast öllu. Bæði tengd lærdómi og íþróttum en það sem hjálpaði mér í gegnum þetta er að ég lét það ekki stoppa mig í að komast að því markmiði sem ég vildi ná. Ég nota handboltann til að hreyfa mig og nýti hvert einasta tækifæri sem ég fæ til að bæta mig,“ segir Sveinn Rúnar. Saman í lífstílsbreytingum Sveinn Hjörtur segir að það hafi verið magnað upplifa þetta saman. Þeir hafi farið saman út að hjóla, hreyfa sig reglulega og orðið nánir vinir. „Við urðum samferða í þessari lífstílsbreytni.“ Feðgarnir segja áríðandi að það sé talað opinskátt um offitu og allt því tengt. Þeir stigu fyrst fram í viðtali við RÚV á sunnudaginn og segja viðbrögðin hafa verið mjög mikil. Þar kom fram að um 50 börn og ungmenni eru á þyngdarstjórnunarlyfjum á Íslandi. Sveinn Rúnar er einn þeirra fyrstu sem prófaði þau.
Lyf Heilbrigðismál Geðheilbrigði Börn og uppeldi Íþróttir barna Bítið Þyngdarstjórnunarlyf Tengdar fréttir Of þung en annars hraust á Ozempic Íslendingum sem nota sykursýki- og þyngdarstjórnunarlyf hefur fjölgað um rúm sextíu prósent á aðeins sextán mánuðum. Notendur lyfjanna sem fréttastofa hefur rætt við segjast flestir eingöngu á lyfjunum til að léttast en eru hraustir að öðru leyti. Ung kona sem notaði Ozempic segir sligandi kostnað einu ástæðu þess að hún hætti á lyfinu. 18. maí 2024 08:01 Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Sprenging hefur orðið í sölu á megrunarlyfinu Ozempic hér á landi síðustu ár. Seldar pakkningar af lyfinu voru tuttugu og þrisvar sinnum fleiri á mánuði í fyrra en árið 2019. Forstjóri Lyfjastofnunar telur að minnsta kosti tíu þúsund manns noti lyfið á Íslandi. 15. maí 2024 12:06 Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Klínískur næringarfræðingur hefur áhyggjur af stóraukinni notkun þyngdarstjórnunarlyfja hér á landi. Hún þekkir dæmi um að fólk hljóti af þeim alvarlegar aukaverkanir á borð við garnalömun. Þá telur hún lækna sæta mikilli pressu frá skjólstæðingum sínum um að skrifa upp á lyfin. 19. maí 2024 09:42 Mest lesið Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Innlent Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Innlent Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Innlent Rok og rigning sama hvert er litið Veður Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Innlent Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Innlent Segir nýjan viðskiptasamning þann „stærsta í sögunni“ Erlent Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Innlent Fleiri fréttir Stór jarðskjálfti í Vatnajökli Foreldrar ómeðvitaðir um fjárhagstjón barnanna í fjárhættuspilum Sjáanlega nóg komið þegar þjóðarleiðtogar taka undir Eldur í yfirgefnu húsi í Borgartúni Tvítugur Akureyringur með rafskutluleigu fyrir ferðamenn Þekktum Íslendingum lögð orð í munn með gervigreind Fulltrúar minnihlutans á einu um að tollarnir hafi ekki verið ræddir Gervigreind leggur Íslendingum orð í munn, bátabruni og veðrið um versló Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Segir áhyggjuefni að ESB hafi platað Íslendinga í tíu ár „Ökum slóðann” – Átaksverkefni gegn utanvegaakstri Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Bátar brenna í Bolungarvík Utanríkisráðherra segir stjórnarandstöðuna fara rangt með mál „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Sjá meira
Of þung en annars hraust á Ozempic Íslendingum sem nota sykursýki- og þyngdarstjórnunarlyf hefur fjölgað um rúm sextíu prósent á aðeins sextán mánuðum. Notendur lyfjanna sem fréttastofa hefur rætt við segjast flestir eingöngu á lyfjunum til að léttast en eru hraustir að öðru leyti. Ung kona sem notaði Ozempic segir sligandi kostnað einu ástæðu þess að hún hætti á lyfinu. 18. maí 2024 08:01
Úr 256 pakkningum á mánuði upp í sex þúsund Sprenging hefur orðið í sölu á megrunarlyfinu Ozempic hér á landi síðustu ár. Seldar pakkningar af lyfinu voru tuttugu og þrisvar sinnum fleiri á mánuði í fyrra en árið 2019. Forstjóri Lyfjastofnunar telur að minnsta kosti tíu þúsund manns noti lyfið á Íslandi. 15. maí 2024 12:06
Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Klínískur næringarfræðingur hefur áhyggjur af stóraukinni notkun þyngdarstjórnunarlyfja hér á landi. Hún þekkir dæmi um að fólk hljóti af þeim alvarlegar aukaverkanir á borð við garnalömun. Þá telur hún lækna sæta mikilli pressu frá skjólstæðingum sínum um að skrifa upp á lyfin. 19. maí 2024 09:42