Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar 25. mars 2024 14:00 Allmikil umræða hefur skapast um vilja stjórnenda Landsbanka Íslands til að endurvekja Brunabótafélag Íslands í endurnýjaðri mynd með kaupum á Tryggingamiðstöðinni,TM. Eins og vant er hafa allir aðilar máls mundað fingurinn og benda sem ákafast hver á annan. Fer nú fram hefðbundin umræða um hver vissi hvað hvenær. Sökudólgaleit er einnig í fullum gangi í fjölmiðlum. Færri sögum fer ennþá af umboði stjórnenda Landsbankans til kaupanna sem hljóta að teljast meiriháttar fjármálagerningur. Einnig er uppi óvissa um hugsanlegan kostnað af því ef kaupunum verður rift. Kaup bankans á TM er enn eitt dæmið um gerninga embættismanna og starfsmanna ríkisins sem hafa takmarkað umboð. Því fer fjarri að þetta sé í fyrsta sinn sem meðferð Landsbankans á opinberum fjármunum orkar tvímælis. Í skýrslu Ríkisendurskoðunar frá árinu 2016 um ráðstöfun bankans á ríkiseignum árin 2010 til 2016 kom fram áfellisdómur um framgöngu bankans og einstakra starfsmanna hans. Í skýrslunni voru gerðar fjöldi athugasemda við ráðstöfun bankans á verðmætum í eigu ríkisins. Þar má m.a. nefna sölu á hlut ríkisins í Borgun og Valitor svo dæmi séu nefnd. Í ljós kom síðar að salan á Borgun og Valitor hjó nærri þjóðaröryggi Íslands eins og lesa má í skýrslu Seðlabankans frá 2016. Unnið er að því að koma á ný á laggirnar íslenskum færsluhirði reyndar á hraða snigils því ríkisstjórnin ræður för. Í kjölfar útkomu skýrslu Ríkiendurskoðunar um Landsbankann árið 2016 sagði þáverandi stjórn Landsbankans af sér í heilu lagi og bankastjórinn hrökklaðist úr starfi. Gáleysisleg meðferð bankans á fjármunum í eigu almennings hélt áfram þrátt fyrir áður nefndar breytingar á yfirstjórn bankans. Fyrir rúmum tíu árum heyrðist af fyrirætlan bankans um að reisa nýjar höfuðstöðvar á dýrustu lóð á Íslandi. Um svipað leyti tók bankinn níu milljarða að láni hjá Norræna Fjárfestingarbankanum. Allmargir urðu til að gagnrýna áform bankans þar á meðal sá sem hér ritar. Staðsetning og stærð byggingarinnar voru harðlega gagnrýnd. Í stuttu máli rættust flestar hrakspár þeirra sem gagnrýndu bygginguna. Kostnaður við bygginguna fór stórlega fram úr áætlun. Hún reyndist tæplega helmingi of stór fyrir starfsemi bankans og svo fór að ríkissjóður þurfti að hlaupa undir bagga og leysa til sín tæpan helming byggingarinnar. Enn er ónýtt pláss í byggingunni sem rætt hefur verið um að verði leigt á almennum markaði. Það er því ekki einungis á tryggingasviðinu sem ríkisbankinn hyggst hasla sér völl í samkeppni við fyrirtæki á einkamarkaði. Eitt atriði hefur ekki komið til tals í umræðunni um Landsbankann hvorki nú né fyrr en það er sú staðreynd að kjörnir fulltrúar eiga enga aðkomu að eftirliti með bankanum. Þeim er ekki einu sinni hleypt inn á aðalfund bankans með málfrelsi. Það er í hæsta máta óeðlilegt þegar haft er í huga að almenningur á rúm 98 prósent í bankanum. Krafan hlýtur að vera sú að kjörnir fulltrúar sem sitja í umboði eigenda bankans eigi seturétt á hluthafafundum og aðalfundum bankans með málfrelsi. Ekki virðist veita af aðhaldi frá fulltrúum almennings með starfsemi bankans eins og dæmin sanna. Á 151. þingi lagði greinarhöfundur fram fyrirspurn til fjármálaráðherra um kaupendur að íbúðum sem Landsbankinn hirti af fólki eftir hrun. Fyrirspurninni var ekki svarað á þeim forsendum að bankinn væri ekki ríkisfyrirtæki og ekki þjónustufyrirtæki. Stuttu seinna hvarf greinarhöfundur af þingi um sinn og gat því ekki fylgt fyrirspurninni eftir. Nú hefur fjármálaráðherra kveðið uppúr um að bankinn sé vissulega ríkisfyrirtæki og seðlabankastjóri tekið undir. Þetta eru harla góð tíðindi og er því skorað á ráðherrann að svara endurtekinni fyrirspurn um íbúðirnar sem ríkisfyrirtækið hirti af almenningi. Fyrirspurnin er væntanleg eftir páska. Höfundur er um sinn fyrrum þingmaður og situr í stjórn Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Kaup Landsbankans á TM Landsbankinn Miðflokkurinn Mest lesið Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Halldór 03.05.2025 Halldór Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Skoðun Skoðun Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Sjá meira
Allmikil umræða hefur skapast um vilja stjórnenda Landsbanka Íslands til að endurvekja Brunabótafélag Íslands í endurnýjaðri mynd með kaupum á Tryggingamiðstöðinni,TM. Eins og vant er hafa allir aðilar máls mundað fingurinn og benda sem ákafast hver á annan. Fer nú fram hefðbundin umræða um hver vissi hvað hvenær. Sökudólgaleit er einnig í fullum gangi í fjölmiðlum. Færri sögum fer ennþá af umboði stjórnenda Landsbankans til kaupanna sem hljóta að teljast meiriháttar fjármálagerningur. Einnig er uppi óvissa um hugsanlegan kostnað af því ef kaupunum verður rift. Kaup bankans á TM er enn eitt dæmið um gerninga embættismanna og starfsmanna ríkisins sem hafa takmarkað umboð. Því fer fjarri að þetta sé í fyrsta sinn sem meðferð Landsbankans á opinberum fjármunum orkar tvímælis. Í skýrslu Ríkisendurskoðunar frá árinu 2016 um ráðstöfun bankans á ríkiseignum árin 2010 til 2016 kom fram áfellisdómur um framgöngu bankans og einstakra starfsmanna hans. Í skýrslunni voru gerðar fjöldi athugasemda við ráðstöfun bankans á verðmætum í eigu ríkisins. Þar má m.a. nefna sölu á hlut ríkisins í Borgun og Valitor svo dæmi séu nefnd. Í ljós kom síðar að salan á Borgun og Valitor hjó nærri þjóðaröryggi Íslands eins og lesa má í skýrslu Seðlabankans frá 2016. Unnið er að því að koma á ný á laggirnar íslenskum færsluhirði reyndar á hraða snigils því ríkisstjórnin ræður för. Í kjölfar útkomu skýrslu Ríkiendurskoðunar um Landsbankann árið 2016 sagði þáverandi stjórn Landsbankans af sér í heilu lagi og bankastjórinn hrökklaðist úr starfi. Gáleysisleg meðferð bankans á fjármunum í eigu almennings hélt áfram þrátt fyrir áður nefndar breytingar á yfirstjórn bankans. Fyrir rúmum tíu árum heyrðist af fyrirætlan bankans um að reisa nýjar höfuðstöðvar á dýrustu lóð á Íslandi. Um svipað leyti tók bankinn níu milljarða að láni hjá Norræna Fjárfestingarbankanum. Allmargir urðu til að gagnrýna áform bankans þar á meðal sá sem hér ritar. Staðsetning og stærð byggingarinnar voru harðlega gagnrýnd. Í stuttu máli rættust flestar hrakspár þeirra sem gagnrýndu bygginguna. Kostnaður við bygginguna fór stórlega fram úr áætlun. Hún reyndist tæplega helmingi of stór fyrir starfsemi bankans og svo fór að ríkissjóður þurfti að hlaupa undir bagga og leysa til sín tæpan helming byggingarinnar. Enn er ónýtt pláss í byggingunni sem rætt hefur verið um að verði leigt á almennum markaði. Það er því ekki einungis á tryggingasviðinu sem ríkisbankinn hyggst hasla sér völl í samkeppni við fyrirtæki á einkamarkaði. Eitt atriði hefur ekki komið til tals í umræðunni um Landsbankann hvorki nú né fyrr en það er sú staðreynd að kjörnir fulltrúar eiga enga aðkomu að eftirliti með bankanum. Þeim er ekki einu sinni hleypt inn á aðalfund bankans með málfrelsi. Það er í hæsta máta óeðlilegt þegar haft er í huga að almenningur á rúm 98 prósent í bankanum. Krafan hlýtur að vera sú að kjörnir fulltrúar sem sitja í umboði eigenda bankans eigi seturétt á hluthafafundum og aðalfundum bankans með málfrelsi. Ekki virðist veita af aðhaldi frá fulltrúum almennings með starfsemi bankans eins og dæmin sanna. Á 151. þingi lagði greinarhöfundur fram fyrirspurn til fjármálaráðherra um kaupendur að íbúðum sem Landsbankinn hirti af fólki eftir hrun. Fyrirspurninni var ekki svarað á þeim forsendum að bankinn væri ekki ríkisfyrirtæki og ekki þjónustufyrirtæki. Stuttu seinna hvarf greinarhöfundur af þingi um sinn og gat því ekki fylgt fyrirspurninni eftir. Nú hefur fjármálaráðherra kveðið uppúr um að bankinn sé vissulega ríkisfyrirtæki og seðlabankastjóri tekið undir. Þetta eru harla góð tíðindi og er því skorað á ráðherrann að svara endurtekinni fyrirspurn um íbúðirnar sem ríkisfyrirtækið hirti af almenningi. Fyrirspurnin er væntanleg eftir páska. Höfundur er um sinn fyrrum þingmaður og situr í stjórn Miðflokksins.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun