Straumar og stefnur 2022: Hvað breytist í vinnunni okkar?

Í fyrra var það meðal annars aukinn sveigjanleiki, heilsa og öryggi starfsmanna og stuðningur við starfsmenn frekar en endurnýjun.

En hvað segja menn um árið 2022?

Í stuttu máli má segja að hið eiginlega breytingarskeið atvinnulífsins sé hafið. 

Þegar var vitað að fjórða iðnbyltingin myndi breyta mörgu og smám saman erum við líka að átta okkur á því hver hin raunverulegu áhrif Covid verða á atvinnulíf.

Einn þeirra sem hefur tekið saman nokkur atriði sem talin eru að verði áberandi „trend“ í atvinnulífi ársins 2022 er Bernard Marr, höfundur bókarinnar Business Trends in Practice og greinahöfundur hjá Forbes.

Samkvæmt honum eru það helst fimm atriði sem verða einkennandi:

Fjarvinnublandan breytist, húsnæði minnka

Aukinn sveigjanleiki heldur áfram að skipta máli og valmyndir fjarvinnufyrirkomulaga taka á sig skýrari mynd.

Í kjölfar heimsfaraldurs er það þó að breytast að það fyrirkomulag sem starfsfólk fer að festa sig í, verður meira byggt á vali starfsfólks fremur en því hvernig vinnustaðurinn hefur þurft að haga málum á tímum Covid.

Þá sýna niðurstöður rannsóknar KPMG að í Bandaríkjunum muni allt að 69% stærri fyrirtækja smækka við sig í húsakostum. Þetta mun þó ekki gerast á næsta ári en er sterk vísbending um í hvað stefnir til framtíðar.

Verkefni starfsfólks að breytast 

The World Economic Forum hefur spáð því að fyrir árið 2025 muni fjórða iðnbyltingin skapa 97 milljónir nýrra starfa.

Í raun erum við nú þegar farin að upplifa þessar breytingar því flest störf og flest verkefni eru að breytast með einhverjum hætti, vegna þess að sjálfvirknivæðingin er orðin meiri.

Tökum dæmi:

Læknir nýtir tæknina í auknum mæli til að hjálpa sér við sjúkdómsgreiningar, sem aftur leiðir til þess að meiri tími fer í að skoða hver rétt meðferð er og meðferðarhlutann frekar en sjálfa greininguna eins og lengi hefur verið.

Markaðsfólk nýtir tæknina til að hjálpa sér betur að ná til þess markhóps sem best hentar og ver síðan sínum tíma (hugmyndavinna og fleira) til að ná til þess hóps.

Tæknin nýtist bifvélavirkjanum til að sjá hvað þarf að gera til að forðast að til alvarlegrar bilunar kemur og því fer meiri tími hjá honum í að koma í veg fyrir bilanir, frekar en viðgerðir eftir bilun.

Og svo mætti lengi telja.

Á árinu 2022 mun þróunin áfram verða í þessa átt, verkefni starfsfólks eru nú þegar að taka breytingum eftir því sem tækninni fleygir fram.

Breyttar áherslur í mannauðsmálum og ráðningum

Áfram mun það sýna sig að áherslur í ráðningum og mannauðsmálum eru að taka stakkaskiptum. Meiri áhersla er á heilsu starfsfólks en áður og nú í sinni víðustu mynd: Andlega og líkamlega heilsu.

Fyrir stjórnendur er þetta viss áskorun því samhliða þessu þarf að forðast það að hafa áhrif eða afskipti af persónulegu lífi starfsfólks.

Þá hefur heimsfaraldurinn kennt vinnustöðum að þættir eins og seigla og aðlögunarhæfni skipta verulega miklu máli og munu áherslur í ráðningum meðal annars endurspegla þetta.

Alls kyns varúðarráðstafanir fyrir reksturinn verða til framtíðar betur festar í sessi. Til dæmis uppsagnarákvæði eða samningar sem gera fyrirtækjum betur kleift að bregðast hratt við hamförum.

Hæfni skiptir meira máli en stöðuheiti

Í gegnum tíðina hefur mælikvarðinn á velgengni fólks í vinnu oft verið metinn út frá því hvert stöðuheitið er. 

Þetta gæti þó smám saman breyst því ein af afleiðingum Covid er sögð vera sú að vinnustaðir munu í meira mæli fara að horfa á hæfni starfsfólks frekar en hvert hlutverkið þeirra er.

Í raun er þetta enn ein kenningin um að áherslan á skipurit og stöðuheiti er að minnka á meðan áherslan á hæfni og getu starfsmanna verður stærra atriði.

Þá er fólk farið að velja meira starf og starfsumhverfi eins og því hentar best eða finnst best falla að sínum styrkleikum eða lífstíl. 

Eftirlit með starfsfólki og þá hverju?

Það eru skiptar skoðanir á því hvort og þá hvernig vinnustaðir ættu að vera með eftirlit með starfsfólki en alls kyns tól eru nú þegar í boði sem gerir vinnustöðum kleift að fylgjast með því.

Og hverju er þá verið að fylgjast með: Hegðun starfsfólks eða virkni?

Sem dæmi um tækni sem nú þegar er í boði má nefna Hitachi‘s Business Microscope sem nemur hreyfingu starfsmanna. Þetta þýðir að vinnuveitandinn getur í rauninni lesið úr gögnum hversu oft starfsmaður fer til dæmis á klósettið. 

Annað tól heitir Aware en það gerir vinnuveitendum kleift að fylgjast með tölvupóst-hegðun/virkni starfsfólks og þótt flestir þekki Slacks sem ágætis verkfæri til að hafa yfirsýn til dæmis fyrir hópa í fjarvinnu, er það verkfæri sem í raun gæti verið notað til að meta afköst starfsmanna.

Þótt enn sé ekki fyrirséð hvort aukið eftirlit með starfsfólki sé líklegt til að auka framleiðni eða draga úr henni, er talið að á árinu 2022 verði þetta eitt af því sem atvinnulífið heldur áfram að prófa sig áfram með.