Martraðarkenndar tvær vikur í öndunarvél og sex mánaða bataferli Kristín Ólafsdóttir skrifar 21. september 2020 15:36 Kristján við innganginn að Reykjalundi, þar sem hann var í endurhæfingu í tvær vikur eftir útskrift af Landspítalanum. Kristján Gunnarsson viðskiptafræðingur veiktist alvarlega af Covid-19 fyrir tæpum sex mánuðum. Hann var á gjörgæsludeild í sextán daga og settur í öndunarvél, þar sem hann fékk martraðir og var með óráði. Við tók erfið endurhæfing og hefur Kristján nú verið frá vinnu í um hálft ár. Hann lýsir veikindum sínum í ítarlegum pistli á Facebook, þar sem hann hvetur landsmenn til að leggja sitt af mörkum í baráttunni gegn kórónuveirunni sem nú er enn einu sinni í uppgangi. Fannst hann vera í haldi hryðjuverkamanna Kristján smitaðist af veirunni í mars en var fyrst um sinn ekki með nein Covid-einkenni nema háan hita, um 40 stig. Á þessari fyrstu viku fór hann tvisvar í skimun fyrir kórónuveirunni en bæði sýnin voru neikvæð. Kristján var tvisvar fluttur á bráðadeild Landspítala og í seinna skiptið var hann lagður inn á gjörgæslu. Í framhaldinu var hann settur í öndunarvél í tvær vikur. „Samtals var ég á gjörgæslu í 16 daga – bæði í Fossvogi og við Hringbraut. Í öndunarvélinni var mér snúið tvisvar á grúfu í 17 tíma hvort skiptið og lá þannig á maganum (og enninu) í rúminu. Grúfulega hjálpar til við að auka upptöku súrefnis í lungunum og styður þannig við súrefnisbúskap líkamans,“ skrifar Kristján í ítarlegri Facebook-færslu sinni. Kristján lýsir því jafnframt að í öndunarvélinni hafi hann upplifað mikla hræðslu, kvíða, óráð, ruglingslegar minningar og martraðir. „Mér fannst ég vera í haldi hjá hryðjuverkamönnum og komst hvergi og upplifði að mínir nánustu vissu ekki hvar ég væri. Þetta er algengt hjá sjúklingum í þessari stöðu og er afleiðing hinna bráðu og alvarlegu veikinda og meðferðar á gjörgæsludeild.“ Þekkt er að sjúklingar sem þurfa að fara í öndunarvél dreymi martraðir og séu með óráði. William Thomas Möller, sem greindist með kórónuveiruna í byrjun ágúst, veiktist einnig mjög alvarlega af henni og lá sofandi í öndunarvél í fimm daga. Hann lýsti því líkt og Kristján að á hann hefðu sótt óhugnanlega martraðir og ofskynjanir þegar hann var hvað veikastur. Meiriháttar mál að fara í sturtu Að lokinni gjörgæslulegunni tók við vikueinangrun á lungnadeild Landspítala og að endingu fór Kristján í tveggja vikna endurhæfingu á Reykjalundi. Hann var afar þreklítill eftir veikindin og það tók lungnastarfsemina langan tíma að komast á réttan kjöl. Á Reykjalundi beið Kristjáns því erfitt verkefni. „Ég var aðeins sprækari á Reykjalundi en samt svo máttlaus að það var meiriháttar mál að fara í sturtu og skipta um föt. Það var reyndar þannig að þá daga sem ég fór í sturtu þá var ákveðið að ég færi ekki í sjúkraþjálfun til að ofkeyra mig ekki. Einn daginn fór ég í æfingagallabuxur öfugar eftir sturtuferðina en hafði ekki kraft til að laga það – og hjúkrunarfræðingarnir brostu gegnum grímurnar að holningunni á mér. Eftir tvær vikur var ég orðinn fær að sjá um mig sjálfur og því útskrifaður af Reykjalundi,“ skrifar Kristján. Hann þurfti svo að taka endurhæfinguna í sínar eigin hendur þegar hann kom heim. Kristján einbeitti sér að gönguferðum, hjólreiðum og sundi til að byggja líkamann upp á ný – auk þess sem hann hvíldi sig vel inn á milli. Andlegi þátturinn var þó ekki síður erfiður viðureignar. „Ég var svolítið viðkvæmur andlega, átti erfitt með að horfa á daglegu blaðamannafundina um tölfræði um fjölda smitaðra, fjölda á spítala, fjölda á gjörgæslu, fjölda í öndunarvél og ekki síst fjölda látinna. Þá gat ég ómögulega horft á myndina Misery með Kathy Bates og James Caan helgina eftir að ég kom heim. Hún minnti mig alltof mikið á martraðirnar á gjörgæslunni. Eftirá eru þessar martraðir ákaflega spaugilegar en þær voru ömurlegar meðan á stóð,“ segir Kristján í færslu sinni. Hefur áhrif á alla fjölskylduna Kristján hefur verið frá vinnu vegna Covid í sex mánuði og gerir ráð fyrir að vera í veikindaleyfi í minnst mánuð í viðbót. Hann kveðst heppinn að hafa mætt miklum skilningi hjá vinnuveitanda sínum og samstarfsfólki hjá skóla- og frístundasviði Reykjavíkurborgar. Þá leggur hann áherslu á að veiran sé dauðans alvara; bæði fyrir þá sem veikjast af henni og aðstandendur. Sjálfur lýsir hann því að fjölskylda hans hafi verið afar áhyggjufull og þá smitaðist dóttir hans af veirunni eftir umgengni við hann. Kristján í endurhæfingu á Reykjalundi. „Þetta snýr nefnilega ekki bara ađ einstaklingnum sjálfum. Þetta snýr líka ađ ábyrgđ hans gagnvart sínum nánustu og öđrum sem hann umgengst,“ skrifar Kristján. „Stundum er veiran mjög skæð, eins og í vor. Stundum er hún „veikari“ eins og sl. vikur – sem betur fer. Enginn er óhultur og þetta er engan veginn búið. Eina sem við vitum er að við vitum lítið þó við vitum meira „í dag en í gær“ – og óvissa er um hvernig morgundagurinn verður. Förum því að öllu með gát og gerum það sem við sjálf getum til að lágmarka smithættu. Stöndum saman í baráttunni – með hæfilegu bili á milli okkar þó.“ Enginn hræðsluáróður Kristján segir í samtali við Vísi að hann hafi fengið gríðargóð viðbrögð við frásögn sinni af veikindunum og þeirri miklu endurhæfingu sem tók við að þeim loknum. Honum hafi þótt nauðsynlegt að koma reynslu sinni á framfæri nú þegar faraldurinn er enn einu sinni í vexti og fólk ef til vill hætt að gæta sín jafnvel og áður. „Þetta er alls enginn hræðsluáróður heldur bara reynslusaga mín af Covid. Viðbrögðin hafa verið sterk og mjög góð og það er mikilvægt að fá svona reynslusögur því það eru ekki allir að passa sig. Bataferlið er búið að vera langt en ég hef verið svo heppinn að geta verið frá vinnu og getað einbeitt mér að því að byggja mig upp,“ segir Kristján. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Létu Staðarskála ekki duga og tóku yfir pitsustað Innlent Rosalegur hiti á Akureyri seint um kvöld í nóvember Veður Sóttvarnaraðgerðir „aldeilis ekki“ meiri en í Svíþjóð Innlent Elduðu úti, óðu yfir vaktstjórann og fylltu matsalinn Innlent Sagði að Þórdís myndi undirrita vegna tengsla Bjarna við Hval Innlent Hafi ekki sakað blaðamenn um hleranir: „Ég sagði það ekki og hef hvergi sagt það“ Innlent Bíll festist eftir aurskriðu við Dýrafjarðargöng Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hrafnar opna lokaðan póstkassa eins og ekkert sé Innlent Bauð leyniupptökur af spillingu í nafni ísraelsks njósnafyrirtækis Innlent Fleiri fréttir Sóttvarnaraðgerðir „aldeilis ekki“ meiri en í Svíþjóð Bíll festist eftir aurskriðu við Dýrafjarðargöng Létu Staðarskála ekki duga og tóku yfir pitsustað Hrafnar opna lokaðan póstkassa eins og ekkert sé Fyrrverandi félagsmálaráðherra eigi eftir að svara í máli Yazans Hafi ekki sakað blaðamenn um hleranir: „Ég sagði það ekki og hef hvergi sagt það“ „Gæsahúð, án gríns“ Sagði að Þórdís myndi undirrita vegna tengsla Bjarna við Hval Leynilegar upptökur og hrafnar sem tæta í sig reikninga fólks Í gæsluvarðhald vegna alvarlegra ofbeldisbrota í Hafnarfirði Bauð leyniupptökur af spillingu í nafni ísraelsks njósnafyrirtækis Bein útsending: Tekist á um samgöngur í Norðvesturkjördæmi Hafa tilkynnt E. coli veikindin til Sjóvá Ók á sjö kindur og drap þær Ekki púað á Snorra „Ásakanir Svandísar í minn garð eru lygi frá rótum“ „Ásakanir Jóns Gunnarssonar eru rangar“ Elduðu úti, óðu yfir vaktstjórann og fylltu matsalinn Nauðsynlegt að sameinast um aðgerðir í jafnréttismálum Tálbeita á Edition og vegklæðning flettist af í Öxnadal Bein útsending: Heimsþing kvenleiðtoga Settur forstjóri skipaður forstjóri Sautján sóttu um embætti skrifstofustjóra fjármála Pallborðið: Hvaða lausnir bjóða flokkarnir? Fimm prósent segja innflytjendamálin mikilvægust Verðlaunuð fyrir að berjast gegn slúðri Tveir af fimm telja hvalveiðar veikja stöðu Íslands í alþjóðlegum viðskiptum Ósammála því að skoðanakannanir séu ekki nákvæmar Óvenju margar bilanir í götulýsingu í Kópavogbæ Tálbeitan var með einkabílstjóra og gisti á Edition Sjá meira
Kristján Gunnarsson viðskiptafræðingur veiktist alvarlega af Covid-19 fyrir tæpum sex mánuðum. Hann var á gjörgæsludeild í sextán daga og settur í öndunarvél, þar sem hann fékk martraðir og var með óráði. Við tók erfið endurhæfing og hefur Kristján nú verið frá vinnu í um hálft ár. Hann lýsir veikindum sínum í ítarlegum pistli á Facebook, þar sem hann hvetur landsmenn til að leggja sitt af mörkum í baráttunni gegn kórónuveirunni sem nú er enn einu sinni í uppgangi. Fannst hann vera í haldi hryðjuverkamanna Kristján smitaðist af veirunni í mars en var fyrst um sinn ekki með nein Covid-einkenni nema háan hita, um 40 stig. Á þessari fyrstu viku fór hann tvisvar í skimun fyrir kórónuveirunni en bæði sýnin voru neikvæð. Kristján var tvisvar fluttur á bráðadeild Landspítala og í seinna skiptið var hann lagður inn á gjörgæslu. Í framhaldinu var hann settur í öndunarvél í tvær vikur. „Samtals var ég á gjörgæslu í 16 daga – bæði í Fossvogi og við Hringbraut. Í öndunarvélinni var mér snúið tvisvar á grúfu í 17 tíma hvort skiptið og lá þannig á maganum (og enninu) í rúminu. Grúfulega hjálpar til við að auka upptöku súrefnis í lungunum og styður þannig við súrefnisbúskap líkamans,“ skrifar Kristján í ítarlegri Facebook-færslu sinni. Kristján lýsir því jafnframt að í öndunarvélinni hafi hann upplifað mikla hræðslu, kvíða, óráð, ruglingslegar minningar og martraðir. „Mér fannst ég vera í haldi hjá hryðjuverkamönnum og komst hvergi og upplifði að mínir nánustu vissu ekki hvar ég væri. Þetta er algengt hjá sjúklingum í þessari stöðu og er afleiðing hinna bráðu og alvarlegu veikinda og meðferðar á gjörgæsludeild.“ Þekkt er að sjúklingar sem þurfa að fara í öndunarvél dreymi martraðir og séu með óráði. William Thomas Möller, sem greindist með kórónuveiruna í byrjun ágúst, veiktist einnig mjög alvarlega af henni og lá sofandi í öndunarvél í fimm daga. Hann lýsti því líkt og Kristján að á hann hefðu sótt óhugnanlega martraðir og ofskynjanir þegar hann var hvað veikastur. Meiriháttar mál að fara í sturtu Að lokinni gjörgæslulegunni tók við vikueinangrun á lungnadeild Landspítala og að endingu fór Kristján í tveggja vikna endurhæfingu á Reykjalundi. Hann var afar þreklítill eftir veikindin og það tók lungnastarfsemina langan tíma að komast á réttan kjöl. Á Reykjalundi beið Kristjáns því erfitt verkefni. „Ég var aðeins sprækari á Reykjalundi en samt svo máttlaus að það var meiriháttar mál að fara í sturtu og skipta um föt. Það var reyndar þannig að þá daga sem ég fór í sturtu þá var ákveðið að ég færi ekki í sjúkraþjálfun til að ofkeyra mig ekki. Einn daginn fór ég í æfingagallabuxur öfugar eftir sturtuferðina en hafði ekki kraft til að laga það – og hjúkrunarfræðingarnir brostu gegnum grímurnar að holningunni á mér. Eftir tvær vikur var ég orðinn fær að sjá um mig sjálfur og því útskrifaður af Reykjalundi,“ skrifar Kristján. Hann þurfti svo að taka endurhæfinguna í sínar eigin hendur þegar hann kom heim. Kristján einbeitti sér að gönguferðum, hjólreiðum og sundi til að byggja líkamann upp á ný – auk þess sem hann hvíldi sig vel inn á milli. Andlegi þátturinn var þó ekki síður erfiður viðureignar. „Ég var svolítið viðkvæmur andlega, átti erfitt með að horfa á daglegu blaðamannafundina um tölfræði um fjölda smitaðra, fjölda á spítala, fjölda á gjörgæslu, fjölda í öndunarvél og ekki síst fjölda látinna. Þá gat ég ómögulega horft á myndina Misery með Kathy Bates og James Caan helgina eftir að ég kom heim. Hún minnti mig alltof mikið á martraðirnar á gjörgæslunni. Eftirá eru þessar martraðir ákaflega spaugilegar en þær voru ömurlegar meðan á stóð,“ segir Kristján í færslu sinni. Hefur áhrif á alla fjölskylduna Kristján hefur verið frá vinnu vegna Covid í sex mánuði og gerir ráð fyrir að vera í veikindaleyfi í minnst mánuð í viðbót. Hann kveðst heppinn að hafa mætt miklum skilningi hjá vinnuveitanda sínum og samstarfsfólki hjá skóla- og frístundasviði Reykjavíkurborgar. Þá leggur hann áherslu á að veiran sé dauðans alvara; bæði fyrir þá sem veikjast af henni og aðstandendur. Sjálfur lýsir hann því að fjölskylda hans hafi verið afar áhyggjufull og þá smitaðist dóttir hans af veirunni eftir umgengni við hann. Kristján í endurhæfingu á Reykjalundi. „Þetta snýr nefnilega ekki bara ađ einstaklingnum sjálfum. Þetta snýr líka ađ ábyrgđ hans gagnvart sínum nánustu og öđrum sem hann umgengst,“ skrifar Kristján. „Stundum er veiran mjög skæð, eins og í vor. Stundum er hún „veikari“ eins og sl. vikur – sem betur fer. Enginn er óhultur og þetta er engan veginn búið. Eina sem við vitum er að við vitum lítið þó við vitum meira „í dag en í gær“ – og óvissa er um hvernig morgundagurinn verður. Förum því að öllu með gát og gerum það sem við sjálf getum til að lágmarka smithættu. Stöndum saman í baráttunni – með hæfilegu bili á milli okkar þó.“ Enginn hræðsluáróður Kristján segir í samtali við Vísi að hann hafi fengið gríðargóð viðbrögð við frásögn sinni af veikindunum og þeirri miklu endurhæfingu sem tók við að þeim loknum. Honum hafi þótt nauðsynlegt að koma reynslu sinni á framfæri nú þegar faraldurinn er enn einu sinni í vexti og fólk ef til vill hætt að gæta sín jafnvel og áður. „Þetta er alls enginn hræðsluáróður heldur bara reynslusaga mín af Covid. Viðbrögðin hafa verið sterk og mjög góð og það er mikilvægt að fá svona reynslusögur því það eru ekki allir að passa sig. Bataferlið er búið að vera langt en ég hef verið svo heppinn að geta verið frá vinnu og getað einbeitt mér að því að byggja mig upp,“ segir Kristján.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Létu Staðarskála ekki duga og tóku yfir pitsustað Innlent Rosalegur hiti á Akureyri seint um kvöld í nóvember Veður Sóttvarnaraðgerðir „aldeilis ekki“ meiri en í Svíþjóð Innlent Elduðu úti, óðu yfir vaktstjórann og fylltu matsalinn Innlent Sagði að Þórdís myndi undirrita vegna tengsla Bjarna við Hval Innlent Hafi ekki sakað blaðamenn um hleranir: „Ég sagði það ekki og hef hvergi sagt það“ Innlent Bíll festist eftir aurskriðu við Dýrafjarðargöng Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hrafnar opna lokaðan póstkassa eins og ekkert sé Innlent Bauð leyniupptökur af spillingu í nafni ísraelsks njósnafyrirtækis Innlent Fleiri fréttir Sóttvarnaraðgerðir „aldeilis ekki“ meiri en í Svíþjóð Bíll festist eftir aurskriðu við Dýrafjarðargöng Létu Staðarskála ekki duga og tóku yfir pitsustað Hrafnar opna lokaðan póstkassa eins og ekkert sé Fyrrverandi félagsmálaráðherra eigi eftir að svara í máli Yazans Hafi ekki sakað blaðamenn um hleranir: „Ég sagði það ekki og hef hvergi sagt það“ „Gæsahúð, án gríns“ Sagði að Þórdís myndi undirrita vegna tengsla Bjarna við Hval Leynilegar upptökur og hrafnar sem tæta í sig reikninga fólks Í gæsluvarðhald vegna alvarlegra ofbeldisbrota í Hafnarfirði Bauð leyniupptökur af spillingu í nafni ísraelsks njósnafyrirtækis Bein útsending: Tekist á um samgöngur í Norðvesturkjördæmi Hafa tilkynnt E. coli veikindin til Sjóvá Ók á sjö kindur og drap þær Ekki púað á Snorra „Ásakanir Svandísar í minn garð eru lygi frá rótum“ „Ásakanir Jóns Gunnarssonar eru rangar“ Elduðu úti, óðu yfir vaktstjórann og fylltu matsalinn Nauðsynlegt að sameinast um aðgerðir í jafnréttismálum Tálbeita á Edition og vegklæðning flettist af í Öxnadal Bein útsending: Heimsþing kvenleiðtoga Settur forstjóri skipaður forstjóri Sautján sóttu um embætti skrifstofustjóra fjármála Pallborðið: Hvaða lausnir bjóða flokkarnir? Fimm prósent segja innflytjendamálin mikilvægust Verðlaunuð fyrir að berjast gegn slúðri Tveir af fimm telja hvalveiðar veikja stöðu Íslands í alþjóðlegum viðskiptum Ósammála því að skoðanakannanir séu ekki nákvæmar Óvenju margar bilanir í götulýsingu í Kópavogbæ Tálbeitan var með einkabílstjóra og gisti á Edition Sjá meira