Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman, Bjarni Jónsson, Sylviane Lecoulte, Steinar Harðarson, Veturliði Þór Stefánsson og Íris Davíðsdóttir skrifa 23. apríl 2024 07:31 Stjórnarmenn Læknafélags Íslands (LÍ) birtu grein á visir.is þann 19. apríl síðastliðinn um Lífsvirðingu og dánaraðstoð. Í greininni koma fram nokkrar fullyrðingar sem stjórn Lífsvirðingar telur mikilvægt að leiðrétta. Fullyrðing LÍ: Umsögn Læknafélagsins hefur verið aðgengileg á vefsíðu Alþingis frá 11. apríl Formaður LÍ greindi frá því í Pallborðinu á Vísi þann 27. mars að félagið hefði ekki skilað inn umsögn. Þetta varð til þess að við hjá Lífsvirðingu gagnrýndum LÍ fyrir að skila auðu í grein sem birtist 14. apríl. Við vorum því miður ekki meðvituð um að LÍ hefði í millitíðinni, eða 10. apríl, skilað inn umsögn. Okkar misskilningur byggðist á því að við héldum að skilafresturinn sem nefndasvið Alþingis setti, til og með 26. mars, myndi útiloka móttöku umsagna 15 dögum eftir lokafrest. Við fögnum því innilega að formleg umsögn frá LÍ skuli nú loks vera komin fram. Fullyrðing LÍ: Almennur áhugi á dánaraðstoð er lítill LÍ heldur því fram í grein sinni að takmörkuð lögleiðing dánaraðstoðar á heimsvísu sé vísbending um lítinn almennan áhuga á málefninu. Þessi staðhæfing er ekki í samræmi við þróun mála. Á yfirstandandi ári er til dæmis búist við að dánaraðstoð verði lögleidd í fimm nýjum fylkjum í Bandaríkjunnum, í viðbót við þau ellefu fylki sem þegar heimila slíka aðstoð. Frumvörp um dánaraðstoð hafa einnig verið lögð fram í Frakklandi, Skotlandi, Englandi, Írlandi og víðar. Enn fremur sýna skoðanakannanir í mörgum löndum, þar á meðal á Norðurlöndunum og á Íslandi, að milli 70% og 80% almennings styður lögleiðingu dánaraðstoðar. Því er með engu móti hægt að halda því fram að almennur áhugi sé lítill. Fullyrðing LÍ: Umræðan um dánaraðstoð er einhliða og bjöguð Árið 2021 andmælti LÍ þingsályktunartillögu um að framkvæma skoðanakönnun meðal heilbrigðisstarfsmanna á grundvelli þess að félagið taldi umræðuna einhliða og bjagaða og „knúin fram af þeim sem harðast vilja beita sér fyrir lögleiðingu dánaraðstoðar“. LÍ hefur þó ekki skýrt hver sé ástæðan fyrir þessari „einhliða og bjöguðu“ umræðu. Frá stofnun Lífsvirðingar árið 2017 hefur LÍ ekki blandað sér mikið í umræðuna um dánaraðstoð og ekki sýnt mikinn vilja til að taka þátt í fundum eða ráðstefnum sem Lífsvirðing hefur staðið fyrir. Ekki skal því undra að umræðan sé að miklu leyti drifin áfram af þeim sem styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Fullyrðing LÍ: Niðurstöður könnunar heilbrigðisráðherra eru ekki marktækar LÍ hefur gagnrýnt niðurstöður könnunar sem Gallup framkvæmdi fyrir heilbrigðisráðherra á vormánuðum 2023 vegna lágs svarhlutfalls. Könnunin var send út til 400 félagsmanna LÍ og af þeim svöruðu 30%. Þótt mikilvægt sé að taka tillit til svarhlutfalls, er það ekki eini mælikvarðinn á gæði eða túlkun niðurstaðna. Gæði könnunar ráðast af mörgum þáttum og því gefur einhliða áhersla á svarhlutfall ekki heildstæða mynd. Í febrúar sendum við LÍ tvær spurningar varðandi svarhlutfallið: Hvað væri ásættanlegt svarhlutfall fyrir þessa könnun eða samskonar könnun? Við erum ekki að biðja um svar um mikilvægi svarhlutfalls almennt, heldur nákvæmlega þessa könnun. Fyrst þið eruð alveg örugg með að 30% sé of lágt í þessari könnun, getið þið þá sagt hvað væri nægjanlegt þannig að við myndum vita að hvaða svarhlutfalli skuli stefna (næst)? Á hvaða vísindum byggið þið þær kröfur? Þessum spurningum hefur LÍ ekki svarað. Lífsvirðing hefur hvatt LÍ til að láta framkvæma ítarlega könnun meðal sinna félagsmanna í ljósi þess að stjórn LÍ, ekki Lífsvirðing, hefur dregið marktækni könnunar ráðuneytisins í efa. Það er því engin þversögn í afstöðu Lífsvirðingar til þessa máls. Við fögnum áformum LÍ um að framkvæma sína eigin könnun meðal félagsmanna. Fullyrðing LÍ: Lífsvirðing hefur verið með einhliða málflutning Stjórn LÍ gefur í skyn í grein sinni að Lífsvirðing hafi ekki veitt nægilega athygli öllum hliðum málsins né siðferðilegum álitamálum sem dánaraðstoð vekur. Þessi fullyrðing stenst ekki skoðun. Þrátt fyrir að stjórnarmenn Lífsvirðingar hafi vissulega lýst yfir stuðningi við dánaraðstoð í greinum sínum, hefur félagið einnig fjallað um andstöðuna við dánaraðstoð, dómsmál sem hafa komið upp og reynslu þeirra ríkja sem heimila dánaraðstoð. Á vefsíðu félagsins, lifsvirding.is, er þar að auki hægt að finna rök með og á móti dánaraðstoð. Á síðunni má einnig finna yfirgripsmikla samantekt á um það bil 350 greinum, umræðum, hugleiðingum, ritgerðum, skrifum og viðtölum um dánaraðstoð frá bæði stuðningsmönnum og andstæðingum dánaraðstoðar, svo sem greinar úr Læknablaðinu. LÍ segir Lífsvirðingu hafa „lítið ef nokkuð ávarpað miklar áhyggjur alþjóðasamfélagsins varðandi stöðu fatlaðra og annarra hópa sem eiga undir högg að sækja þegar kemur að umræðu um dánaraðstoð.“ Það er einfaldlega ekki rétt. Frá stofnun Lífsvirðingar höfum við átt fundi með Sjálfsbjörg, Þroskahjálp og samtökum sjúklinga eins og MND, sem öll hafa lýst yfir áhyggjum af mögulegum áhrifum lögleiðingar dánaraðstoðar á hagsmuni umbjóðenda sinna. Lífsvirðing hefur einnig tekið virkan þátt í greinaskrifum um afstöðu fólks með fötlun til dánaraðstoðar. Við höfnum því fullyrðingum LÍ um að nálgun okkar sé einhliða. Þrír af fjórum Íslendingum styðja dánaraðstoð Það er engin tilviljun að Lífsvirðing hefur verið í fararbroddi í umræðunni um dánaraðstoð. Meðlimir félagsins eru eðli málsins samkvæmt fylgismenn dánaraðstoðar. Þeir þingmenn sem hafa lagt málinu lið, bæði sem meðflutningsmenn þingsályktunartillagna, skýrslubeiðna og frumvarps um dánaraðstoð, styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Auk þess hefur almenningur sýnt yfirgnæfandi stuðning við lögleiðingu dánaraðstoðar. Nýleg könnun heilbrigðisráðherra frá árinu 2023 sýnir að 75,6% almennings er hlynntur því að dánaraðstoð verði lögleidd. Þessi stuðningur er í samræmi við niðurstöður kannana sem Siðmennt og Lífsvirðing hafa látið framkvæma árin 2015, 2019 og 2022. Þær sýna að stuðningur almennings er mikill eða á bilinu 74,5% til 76,2%. Skortur á víðtækri umræðu er aðeins vegna þess að LÍ og aðrir hafa ekki tekið virkan þátt. Við hjá Lífsvirðingu fögnum því heilshugar að LÍ hyggist nú að taka virkan þátt í umræðunni um dánaraðstoð. Við hlökkum til að taka áfram þátt í opinskárri, málefnalegri og víðtækri umræðu um þetta mikilvæga málefni og bjóðum LÍ velkomið til samstarfs. Höfundar eru stjórnarmenn í Lífsvirðingu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Dánaraðstoð Ingrid Kuhlman Mest lesið Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Bætt dagsbirta í Svansvottuðum byggingum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Frelsi fylgir ábyrgð Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Menntakerfi í fremstu röð Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal skrifar Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson skrifar Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Stjórnarmenn Læknafélags Íslands (LÍ) birtu grein á visir.is þann 19. apríl síðastliðinn um Lífsvirðingu og dánaraðstoð. Í greininni koma fram nokkrar fullyrðingar sem stjórn Lífsvirðingar telur mikilvægt að leiðrétta. Fullyrðing LÍ: Umsögn Læknafélagsins hefur verið aðgengileg á vefsíðu Alþingis frá 11. apríl Formaður LÍ greindi frá því í Pallborðinu á Vísi þann 27. mars að félagið hefði ekki skilað inn umsögn. Þetta varð til þess að við hjá Lífsvirðingu gagnrýndum LÍ fyrir að skila auðu í grein sem birtist 14. apríl. Við vorum því miður ekki meðvituð um að LÍ hefði í millitíðinni, eða 10. apríl, skilað inn umsögn. Okkar misskilningur byggðist á því að við héldum að skilafresturinn sem nefndasvið Alþingis setti, til og með 26. mars, myndi útiloka móttöku umsagna 15 dögum eftir lokafrest. Við fögnum því innilega að formleg umsögn frá LÍ skuli nú loks vera komin fram. Fullyrðing LÍ: Almennur áhugi á dánaraðstoð er lítill LÍ heldur því fram í grein sinni að takmörkuð lögleiðing dánaraðstoðar á heimsvísu sé vísbending um lítinn almennan áhuga á málefninu. Þessi staðhæfing er ekki í samræmi við þróun mála. Á yfirstandandi ári er til dæmis búist við að dánaraðstoð verði lögleidd í fimm nýjum fylkjum í Bandaríkjunnum, í viðbót við þau ellefu fylki sem þegar heimila slíka aðstoð. Frumvörp um dánaraðstoð hafa einnig verið lögð fram í Frakklandi, Skotlandi, Englandi, Írlandi og víðar. Enn fremur sýna skoðanakannanir í mörgum löndum, þar á meðal á Norðurlöndunum og á Íslandi, að milli 70% og 80% almennings styður lögleiðingu dánaraðstoðar. Því er með engu móti hægt að halda því fram að almennur áhugi sé lítill. Fullyrðing LÍ: Umræðan um dánaraðstoð er einhliða og bjöguð Árið 2021 andmælti LÍ þingsályktunartillögu um að framkvæma skoðanakönnun meðal heilbrigðisstarfsmanna á grundvelli þess að félagið taldi umræðuna einhliða og bjagaða og „knúin fram af þeim sem harðast vilja beita sér fyrir lögleiðingu dánaraðstoðar“. LÍ hefur þó ekki skýrt hver sé ástæðan fyrir þessari „einhliða og bjöguðu“ umræðu. Frá stofnun Lífsvirðingar árið 2017 hefur LÍ ekki blandað sér mikið í umræðuna um dánaraðstoð og ekki sýnt mikinn vilja til að taka þátt í fundum eða ráðstefnum sem Lífsvirðing hefur staðið fyrir. Ekki skal því undra að umræðan sé að miklu leyti drifin áfram af þeim sem styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Fullyrðing LÍ: Niðurstöður könnunar heilbrigðisráðherra eru ekki marktækar LÍ hefur gagnrýnt niðurstöður könnunar sem Gallup framkvæmdi fyrir heilbrigðisráðherra á vormánuðum 2023 vegna lágs svarhlutfalls. Könnunin var send út til 400 félagsmanna LÍ og af þeim svöruðu 30%. Þótt mikilvægt sé að taka tillit til svarhlutfalls, er það ekki eini mælikvarðinn á gæði eða túlkun niðurstaðna. Gæði könnunar ráðast af mörgum þáttum og því gefur einhliða áhersla á svarhlutfall ekki heildstæða mynd. Í febrúar sendum við LÍ tvær spurningar varðandi svarhlutfallið: Hvað væri ásættanlegt svarhlutfall fyrir þessa könnun eða samskonar könnun? Við erum ekki að biðja um svar um mikilvægi svarhlutfalls almennt, heldur nákvæmlega þessa könnun. Fyrst þið eruð alveg örugg með að 30% sé of lágt í þessari könnun, getið þið þá sagt hvað væri nægjanlegt þannig að við myndum vita að hvaða svarhlutfalli skuli stefna (næst)? Á hvaða vísindum byggið þið þær kröfur? Þessum spurningum hefur LÍ ekki svarað. Lífsvirðing hefur hvatt LÍ til að láta framkvæma ítarlega könnun meðal sinna félagsmanna í ljósi þess að stjórn LÍ, ekki Lífsvirðing, hefur dregið marktækni könnunar ráðuneytisins í efa. Það er því engin þversögn í afstöðu Lífsvirðingar til þessa máls. Við fögnum áformum LÍ um að framkvæma sína eigin könnun meðal félagsmanna. Fullyrðing LÍ: Lífsvirðing hefur verið með einhliða málflutning Stjórn LÍ gefur í skyn í grein sinni að Lífsvirðing hafi ekki veitt nægilega athygli öllum hliðum málsins né siðferðilegum álitamálum sem dánaraðstoð vekur. Þessi fullyrðing stenst ekki skoðun. Þrátt fyrir að stjórnarmenn Lífsvirðingar hafi vissulega lýst yfir stuðningi við dánaraðstoð í greinum sínum, hefur félagið einnig fjallað um andstöðuna við dánaraðstoð, dómsmál sem hafa komið upp og reynslu þeirra ríkja sem heimila dánaraðstoð. Á vefsíðu félagsins, lifsvirding.is, er þar að auki hægt að finna rök með og á móti dánaraðstoð. Á síðunni má einnig finna yfirgripsmikla samantekt á um það bil 350 greinum, umræðum, hugleiðingum, ritgerðum, skrifum og viðtölum um dánaraðstoð frá bæði stuðningsmönnum og andstæðingum dánaraðstoðar, svo sem greinar úr Læknablaðinu. LÍ segir Lífsvirðingu hafa „lítið ef nokkuð ávarpað miklar áhyggjur alþjóðasamfélagsins varðandi stöðu fatlaðra og annarra hópa sem eiga undir högg að sækja þegar kemur að umræðu um dánaraðstoð.“ Það er einfaldlega ekki rétt. Frá stofnun Lífsvirðingar höfum við átt fundi með Sjálfsbjörg, Þroskahjálp og samtökum sjúklinga eins og MND, sem öll hafa lýst yfir áhyggjum af mögulegum áhrifum lögleiðingar dánaraðstoðar á hagsmuni umbjóðenda sinna. Lífsvirðing hefur einnig tekið virkan þátt í greinaskrifum um afstöðu fólks með fötlun til dánaraðstoðar. Við höfnum því fullyrðingum LÍ um að nálgun okkar sé einhliða. Þrír af fjórum Íslendingum styðja dánaraðstoð Það er engin tilviljun að Lífsvirðing hefur verið í fararbroddi í umræðunni um dánaraðstoð. Meðlimir félagsins eru eðli málsins samkvæmt fylgismenn dánaraðstoðar. Þeir þingmenn sem hafa lagt málinu lið, bæði sem meðflutningsmenn þingsályktunartillagna, skýrslubeiðna og frumvarps um dánaraðstoð, styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Auk þess hefur almenningur sýnt yfirgnæfandi stuðning við lögleiðingu dánaraðstoðar. Nýleg könnun heilbrigðisráðherra frá árinu 2023 sýnir að 75,6% almennings er hlynntur því að dánaraðstoð verði lögleidd. Þessi stuðningur er í samræmi við niðurstöður kannana sem Siðmennt og Lífsvirðing hafa látið framkvæma árin 2015, 2019 og 2022. Þær sýna að stuðningur almennings er mikill eða á bilinu 74,5% til 76,2%. Skortur á víðtækri umræðu er aðeins vegna þess að LÍ og aðrir hafa ekki tekið virkan þátt. Við hjá Lífsvirðingu fögnum því heilshugar að LÍ hyggist nú að taka virkan þátt í umræðunni um dánaraðstoð. Við hlökkum til að taka áfram þátt í opinskárri, málefnalegri og víðtækri umræðu um þetta mikilvæga málefni og bjóðum LÍ velkomið til samstarfs. Höfundar eru stjórnarmenn í Lífsvirðingu.
Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar
Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar
Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar