Rannsóknirnar komnar heim og meðalbiðtíminn 12,5 dagar Hólmfríður Gísladóttir skrifar 1. september 2023 08:11 Ágúst segist telja leghálsskimanirnar komnar í góðan farveg. Öllum sýnasendingum til Danmerkur var hætt fyrir síðustu áramót og biðtími eftir niðurstöðum úr leghálsskimun er nú 12,5 dagar að meðaltali, ef miðað er við fyrstu sjö mánuði ársins. Þetta segir Ágúst Ingi Ágústsson, yfirlæknir Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, um stöðu leghálsskimana á Íslandi. Eftir töluvert fjaðrafok og umdeildan flutning rannsóknarhluta verkefnisins til Danmerkur segir hann það tilfinningu sína að verkefnið sé komið í góðan farveg. „Mín tilfinning er að við séum hægt og bítandi að vinna upp það sem tapaðist,“ segir Ágúst um mætingu í skimun og traust kvenna til þjónustunnar. Síðustu staðfestu tölur um mætingu eru frá 2021, þegar hún var 65 prósent, en Ágúst segir sýnatökur hafa verið fleiri í fyrra og enn fleiri í ár þótt staðfestar tölur liggi ekki fyrir. Ráðist var í vitundarvakningarátak og skimanirnar meðal annars auglýstar reglulega á samfélagsmiðlum. Ágúst segir eitt verkefni til viðbótar í undirbúningi og þá séu miklar vonir bundnar við aukna þátttöku eftir að boðanir og niðurstöður fóru að berast konum í gegnum Heilsuveru.is. „Ég held að það sé töluverður ávinningur af þessu og að við náum miklu betur til kvenna, vegna þess að við vitum og vissum allan tímann að það eru miklu færri sem nýta sér Ísland.is. En Heilsuvera; 90 til 95 prósent þekkja þann vettvang,“ segir Ágúst. Margar fá svör í sömu viku Ágúst segir innleiðingu skimunarverkefnisins á heilsugæslunni hafa gengið vel. Það sem af er ári hafa um það bil 52 prósent kvenna mætt í skimun hjá heilsugæslunni en 48 prósent sýna koma frá kvensjúkdómalæknum. Spurður að því hvort þetta sé í samræmi við væntingar segir Ágúst aðkomu kvensjúkdómalækna að verkefninu jákvæða; þeir grípi þær konur sem leita til þeirra og séu vakandi yfir því að taka sýni. Hins vegar minnir hann á að ef konur þurfa eingöngu á skimun að halda sé hagkvæmara að mæta á heilsugæsluna, þar sem skimunin kostar aðeins 500 krónur. Ferlið er nú þannig að samhæfingastöðin safnar sýnum frá heilsugæslustöðvunum og kvensjúkdómalæknum, yfirfara að beiðnir og sýni fari saman og senda áfram á Landspítala. Landspítali skilar niðurstöðum til samhæfingastöðvarinnar, sem fer yfir þær. Þar eru næstu skref ákveðin og niðurstöður sendar til kvenna. „Við höfum enga stjórn á tímanum sem líður frá því að sýni er tekið og þar til það berst okkur, nema ef þau koma frá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu. Þar eru daglegar sendingar á milli. En hjá sérfræðilæknum og heilsugæslum úti á landi getur þetta tekið lengri tíma,“ segir Ágúst. Þrátt fyrir að meðalbiðtíminn sé þannig 12,5 dagar frá sýnatöku og þar til niðurstöður liggja fyrir, þá gerist oft að konur fá svar í sömu viku og þær fara í skimun, ekki síst ef aðeins er þörf á HPV rannsókn. Hvetur konur til að mæta og hafa samband ef þær hafa spurningar Nokkuð bið hefur verið eftir nýrri skimunarskrá, sem er enn í útboðsferli. Ágúst segir mikla forvinnu þó hafa verið unna vegna legháls- og brjóstaskimana en ákvörðun um að ráðast í skimanir eftir ristilkrabbameini hafi orðið til þess að stækka umfang verkefnisins og kallað á frekari undirbúningsvinnu. Vel hafi gengið að vinna með þá skimunarskrá sem nú er í notkun. Ágúst segist vilja hvetja konur til að mæta í skimun þegar þær fá boð. „Þær fá boð rafrænt og fá áminningar og ég bara hvet þær til að mæta, sjálfra sinna vegna. Og það er um að gera að nýta sér heilsugæsluna, því það kostar aðeins 500 krónur og þær fá mjög góða þjónustu. Og ef það eru einhverjar fyrirspurnir þá endilega hafið samband við okkur. Hér erum við sérfræðingar í þessu og getum svarað öllum spurningum sem koma upp.“ Skimun fyrir krabbameini Mistök við greiningu hjá Krabbameinsfélaginu Heilbrigðismál Heilsa Kvenheilsa Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent „Fólki er frekar misboðið“ Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira
Þetta segir Ágúst Ingi Ágústsson, yfirlæknir Samhæfingarstöðvar krabbameinsskimana, um stöðu leghálsskimana á Íslandi. Eftir töluvert fjaðrafok og umdeildan flutning rannsóknarhluta verkefnisins til Danmerkur segir hann það tilfinningu sína að verkefnið sé komið í góðan farveg. „Mín tilfinning er að við séum hægt og bítandi að vinna upp það sem tapaðist,“ segir Ágúst um mætingu í skimun og traust kvenna til þjónustunnar. Síðustu staðfestu tölur um mætingu eru frá 2021, þegar hún var 65 prósent, en Ágúst segir sýnatökur hafa verið fleiri í fyrra og enn fleiri í ár þótt staðfestar tölur liggi ekki fyrir. Ráðist var í vitundarvakningarátak og skimanirnar meðal annars auglýstar reglulega á samfélagsmiðlum. Ágúst segir eitt verkefni til viðbótar í undirbúningi og þá séu miklar vonir bundnar við aukna þátttöku eftir að boðanir og niðurstöður fóru að berast konum í gegnum Heilsuveru.is. „Ég held að það sé töluverður ávinningur af þessu og að við náum miklu betur til kvenna, vegna þess að við vitum og vissum allan tímann að það eru miklu færri sem nýta sér Ísland.is. En Heilsuvera; 90 til 95 prósent þekkja þann vettvang,“ segir Ágúst. Margar fá svör í sömu viku Ágúst segir innleiðingu skimunarverkefnisins á heilsugæslunni hafa gengið vel. Það sem af er ári hafa um það bil 52 prósent kvenna mætt í skimun hjá heilsugæslunni en 48 prósent sýna koma frá kvensjúkdómalæknum. Spurður að því hvort þetta sé í samræmi við væntingar segir Ágúst aðkomu kvensjúkdómalækna að verkefninu jákvæða; þeir grípi þær konur sem leita til þeirra og séu vakandi yfir því að taka sýni. Hins vegar minnir hann á að ef konur þurfa eingöngu á skimun að halda sé hagkvæmara að mæta á heilsugæsluna, þar sem skimunin kostar aðeins 500 krónur. Ferlið er nú þannig að samhæfingastöðin safnar sýnum frá heilsugæslustöðvunum og kvensjúkdómalæknum, yfirfara að beiðnir og sýni fari saman og senda áfram á Landspítala. Landspítali skilar niðurstöðum til samhæfingastöðvarinnar, sem fer yfir þær. Þar eru næstu skref ákveðin og niðurstöður sendar til kvenna. „Við höfum enga stjórn á tímanum sem líður frá því að sýni er tekið og þar til það berst okkur, nema ef þau koma frá heilsugæslunni á höfuðborgarsvæðinu. Þar eru daglegar sendingar á milli. En hjá sérfræðilæknum og heilsugæslum úti á landi getur þetta tekið lengri tíma,“ segir Ágúst. Þrátt fyrir að meðalbiðtíminn sé þannig 12,5 dagar frá sýnatöku og þar til niðurstöður liggja fyrir, þá gerist oft að konur fá svar í sömu viku og þær fara í skimun, ekki síst ef aðeins er þörf á HPV rannsókn. Hvetur konur til að mæta og hafa samband ef þær hafa spurningar Nokkuð bið hefur verið eftir nýrri skimunarskrá, sem er enn í útboðsferli. Ágúst segir mikla forvinnu þó hafa verið unna vegna legháls- og brjóstaskimana en ákvörðun um að ráðast í skimanir eftir ristilkrabbameini hafi orðið til þess að stækka umfang verkefnisins og kallað á frekari undirbúningsvinnu. Vel hafi gengið að vinna með þá skimunarskrá sem nú er í notkun. Ágúst segist vilja hvetja konur til að mæta í skimun þegar þær fá boð. „Þær fá boð rafrænt og fá áminningar og ég bara hvet þær til að mæta, sjálfra sinna vegna. Og það er um að gera að nýta sér heilsugæsluna, því það kostar aðeins 500 krónur og þær fá mjög góða þjónustu. Og ef það eru einhverjar fyrirspurnir þá endilega hafið samband við okkur. Hér erum við sérfræðingar í þessu og getum svarað öllum spurningum sem koma upp.“
Skimun fyrir krabbameini Mistök við greiningu hjá Krabbameinsfélaginu Heilbrigðismál Heilsa Kvenheilsa Mest lesið Vaktin: Bílaplanið þakið hrauni Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Innlent Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Innlent „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Innlent Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík Innlent Kort af staðsetningu gossprungunnar Innlent Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Innlent „Fólki er frekar misboðið“ Innlent Refsing Jaguars þyngd verulega Innlent Fleiri fréttir Sigmundur hafi viljað í kennslustund með nemendum Gætu kosið strategískt þegar svo margir flokkar eru á mörkunum Funda áfram hjá sáttasemjara á morgun „Fólki er frekar misboðið“ Gosið gætið varað í nokkrar vikur Endalok goshrinunnar teygist inn á mitt næsta ár Bílaplan á bólakafi, könnun og frambjóðanda misboðið Höfðu ekki áhyggjur af lóninu sjálfu Skilorðsbundinn dómur yfir strætóbílstjóra staðfestur Veit ekki hver getur tekið við gögnunum Refsing Jaguars þyngd verulega Sjálfstæðisflokkur og Miðflokkur takist á í bergmálshelli Samið um sjálfstæða leikskóla í Reykjavík Vilja byggja vísindasetur fyrir almenning í Háskólabíói Útlit fyrir að varnir Bláa lónsins haldi Hart tekist á um fyrirætlanir Heidelberg í Þorlákshöfn Bein útsending: Hver er sýn flokkanna á lífskjör eldra fólks? Verkföll boðuð í fjórum grunnskólum í janúar „Þetta var bara besta stund kosningabaráttunnar til þessa“ Komust langt að gosinu því það gleymdist að loka veginum Nýsköpun eða „rándýr aðgangur“?: 300.000 króna heilskimun aftur á boðstólnum Telur Bláa lónið öruggt vegna varnargarðanna Káfaði á konu á salerni skemmtistaðar Segir komið fram við sig eins og glæpamann fyrir að vilja vera heima í Grindavík „Ekki rólegur með hraunið ofan á“ Samfylkingin bætir við sig í fyrsta sinn síðan í maí og Píratar úti Varar við sprengjum á svæðinu við gosstöðvarnar Glóðvolg könnun og hraun rennur enn á ný Gandri fær grænt ljós Magnaðar myndir sýna Grindavíkurveg undir hrauni Sjá meira