Hvað um mína framtíð? Aðalbjörg Egilsdóttir skrifar 25. september 2019 19:23 Um þessar mundir stendur loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna sem hæst í New York borg. Þar ræða margir af leiðtogum heimsins um hamfarahlýnun og hvernig þeir ætli að bregðast við þeirri vá sem að okkur steðjar. Vá sem við höfum vitað af í tugi ára en lítið sem ekkert gert í. Og nú er svo komið að vegna afskiptaleysis stjórnvalda og fyrirtækja um allan heim flykkjast milljónir fólks út á götu og fara í verkfall. Forsprakki verkfallanna er ung stúlka sem flestöll okkar kannast núorðið við, Greta Thunberg. Hugrekki hennar og dugnaður er aðdáunarvert og barátta hennar hefur skilað gífurlegum árangri. Nafn hennar er á allra vörum, bæði þeirra sem dást að henni og þeirra sem hæðast að henni. Hún hefur vakið það mikla athygli, að nú, annað árið í röð, fékk hún að ávarpa loftslagsráðstefnu SÞ og ræða þar um hamfarahlýnun og afleiðingar hennar. Ávarpið, sem hún hélt sl. mánudag, 23. september, hefur vakið athygli og fengið mikil viðbrögð. Hún ávítti heimsleiðtogana fyrir framtaksleysi sitt í loftslagsmálum og fyrir að ræða sífellt um hvernig hægt væri að auka hagvöxt í stað þess að ræða um hvaða aðgerðir á að ráðast í til að koma í veg fyrir frekari losun koltvísýrings og annarra óæskilegra lofttegunda sem valda hlýnun jarðar og þ.a.l. raski á jafnvægi hennar. En af hverju hefur 16 ára stúlka frá Svíþjóð svona miklar áhyggjur af loftslagsbreytingum? Margir segja að hún ætti að halda sig heima, halda áfram í skóla og ekki skipta sér af pólitík fyrr en hún hefur aldur til. Hún sé hysterísk, haldi fram fáránlegum, ósönnuðum staðreyndum og sé greinilega veik á geði. Því er jafnvel haldið fram að henni sé stjórnað af náttúruverndarsamtökum, stjórnmálaflokkum og að foreldrar hennar hafi alið upp frekan krakka sem kunni ekki að fá nei. Það sem mér finnst ótrúlegast við þetta er að fullorðið fólk er í alvöru í það mikilli afneitun að það tali svona um 16 ára barn. Barn sem hefur áhyggjur af framtíð sinni og sinnar kynslóðar, réttlætanlegar áhyggjur, enda er útlitið svart. Sýnt hefur verið fram á að losun koltvísýrings hefur margfaldast síðustu áratugi og er styrkur hans í andrúmsloftinu nú um 25% meiri en mesti styrkur síðustu 800 þúsund ár. Rannsóknir á loftslagi síðustu hundruð þúsunda ára sýna að aukinn styrkur koltvísýrings í andrúmslofti helst í hendur við hlýnun jarðar, sem veldur breytingum á loftslagi og útrýmingaröldu tegunda. Ef gögnin eru skoðuð nánar sést að aukning á koltvísýringi í andrúmslofti hefur aldrei verið eins hröð og síðustu 100 árin, sem þýðir að hlýnunin, breytingarnar á loftslagi og útrýming tegunda, verður líklega á stærðargráðu sem jörðin hefur aldrei upplifað áður, verði ekkert að gert. Styrkur annarra gróðurhúsalofttegunda hefur einnig aukist mikið, sem eykur enn á hraða hlýnunar og breytinga. Fyrir utan það að sannað er að styrkur gróðurhúsalofttegunda hafi aukist gríðarlega og að sá styrkur muni valda loftslagsbreytingum, hefur verið sýnt að aukinn styrkur þessara efna í andrúmsloftinu er af manna völdum. Það eru um 98% vísindamanna sammála um, vísindamenn alls staðar að úr heiminum, en eitt af grunngildum vísindamanna er að fara eftir því sem vísindin sýna og engu öðru. Ekki hagsmunum annarra eða sínum eigin, heldur vísindunum. Og ef 98% vísindamanna standa við að hamfarahlýnun sé raunveruleg og sé vegna okkar mannanna, ættum við þá ekki að hlaupa til og gera allt sem í okkar valdi stendur til að reyna að stöðva hana, að koma í veg fyrir enn frekari skaða en við höfum þegar valdið? En nei, leiðtogar heimsins og stjórnir fyrirtækja virðast telja að aukinn hagvöxtur skipti meira máli en framtíð jarðarinnar eins og við þekkjum hana. Þægindi, peningar og áhyggjuleysi eru mikilvægari en þúsundir tegunda sem munu deyja út, mikilvægari en vistkerfi hafsins, sem við Íslendingar treystum svo á, mikilvægari en regnskógarnir og kóralrifin, sem geyma mestu líffræðilega fjölbreytni sem þekkist. Þau sitja loftslagsráðstefnu SÞ um þessar mundir og ræða loftslagsvána en ekkert bólar á aðgerðum sem skila munu árangri. Eins og Greta segir, þá eru aðeins 50% líkur á að hlýnun jarðar verði innan við 1,5°C ef okkur tekst að minnka losun gróðurhúsalofttegunda um 50% á næstu árum. Nú þegar hefur meðalhiti jarðar aukist um u.þ.b. 0,8°C, svo við eigum ekki einu sinni inni eins mikla hlýnun og margir halda. Nú þegar hefur jörðin hlýnað og við finnum fyrir afleiðingum hamfarahlýnunar; skógareldar, flóð, fellibylir og þurrkar síðustu ára eru sorglegur en raunverulegur vitnisburður um það. Þrátt fyrir að okkur takist að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C höfum við haft hræðileg áhrif á vistkerfi jarðar, áhrif sem við munum aldrei geta tekið til baka. Í ljósi alls þessa spyr ég eins og Greta: Hvað um mína framtíð? Alla ævi hefur mér verið sagt að framtíðin sé björt, ég stend mig vel í námi, tek þátt í félagsstörfum og öðrum tómstundum, sé metnaðarfull og dugleg, ég geti allt. Þessu hef ég alltaf trúað, sett markið hátt og gert mitt besta í öllu sem ég tek mér fyrir hendur. En mér finnst framtíðin ekki björt lengur. Hún verður sífellt svartari og það er eins og fáir vilji hjálpa mér, og öllum þeim sem fara í verkföll fyrir loftslagið, að gera hana bjartari. Sama hvað ég geri, sama hvernig ég breyti mínum lífsstíl, þá mun það ekki duga nema stjórnvöld og fyrirtæki geri það líka. Þess vegna mun ég alltaf styðja við Gretu og öll hin sem standa með henni. Ég mun standa með henni því ég vil eiga framtíð. Framtíð fyrir mig, fyrir systkini mín og aðra sem mér þykir vænt um. Framtíð sem ég get hlakkað til og fundist vera björt.Höfundur er líffræðingur og Stúdentaráðsliði fyrir hönd Röskvu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Um þessar mundir stendur loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna sem hæst í New York borg. Þar ræða margir af leiðtogum heimsins um hamfarahlýnun og hvernig þeir ætli að bregðast við þeirri vá sem að okkur steðjar. Vá sem við höfum vitað af í tugi ára en lítið sem ekkert gert í. Og nú er svo komið að vegna afskiptaleysis stjórnvalda og fyrirtækja um allan heim flykkjast milljónir fólks út á götu og fara í verkfall. Forsprakki verkfallanna er ung stúlka sem flestöll okkar kannast núorðið við, Greta Thunberg. Hugrekki hennar og dugnaður er aðdáunarvert og barátta hennar hefur skilað gífurlegum árangri. Nafn hennar er á allra vörum, bæði þeirra sem dást að henni og þeirra sem hæðast að henni. Hún hefur vakið það mikla athygli, að nú, annað árið í röð, fékk hún að ávarpa loftslagsráðstefnu SÞ og ræða þar um hamfarahlýnun og afleiðingar hennar. Ávarpið, sem hún hélt sl. mánudag, 23. september, hefur vakið athygli og fengið mikil viðbrögð. Hún ávítti heimsleiðtogana fyrir framtaksleysi sitt í loftslagsmálum og fyrir að ræða sífellt um hvernig hægt væri að auka hagvöxt í stað þess að ræða um hvaða aðgerðir á að ráðast í til að koma í veg fyrir frekari losun koltvísýrings og annarra óæskilegra lofttegunda sem valda hlýnun jarðar og þ.a.l. raski á jafnvægi hennar. En af hverju hefur 16 ára stúlka frá Svíþjóð svona miklar áhyggjur af loftslagsbreytingum? Margir segja að hún ætti að halda sig heima, halda áfram í skóla og ekki skipta sér af pólitík fyrr en hún hefur aldur til. Hún sé hysterísk, haldi fram fáránlegum, ósönnuðum staðreyndum og sé greinilega veik á geði. Því er jafnvel haldið fram að henni sé stjórnað af náttúruverndarsamtökum, stjórnmálaflokkum og að foreldrar hennar hafi alið upp frekan krakka sem kunni ekki að fá nei. Það sem mér finnst ótrúlegast við þetta er að fullorðið fólk er í alvöru í það mikilli afneitun að það tali svona um 16 ára barn. Barn sem hefur áhyggjur af framtíð sinni og sinnar kynslóðar, réttlætanlegar áhyggjur, enda er útlitið svart. Sýnt hefur verið fram á að losun koltvísýrings hefur margfaldast síðustu áratugi og er styrkur hans í andrúmsloftinu nú um 25% meiri en mesti styrkur síðustu 800 þúsund ár. Rannsóknir á loftslagi síðustu hundruð þúsunda ára sýna að aukinn styrkur koltvísýrings í andrúmslofti helst í hendur við hlýnun jarðar, sem veldur breytingum á loftslagi og útrýmingaröldu tegunda. Ef gögnin eru skoðuð nánar sést að aukning á koltvísýringi í andrúmslofti hefur aldrei verið eins hröð og síðustu 100 árin, sem þýðir að hlýnunin, breytingarnar á loftslagi og útrýming tegunda, verður líklega á stærðargráðu sem jörðin hefur aldrei upplifað áður, verði ekkert að gert. Styrkur annarra gróðurhúsalofttegunda hefur einnig aukist mikið, sem eykur enn á hraða hlýnunar og breytinga. Fyrir utan það að sannað er að styrkur gróðurhúsalofttegunda hafi aukist gríðarlega og að sá styrkur muni valda loftslagsbreytingum, hefur verið sýnt að aukinn styrkur þessara efna í andrúmsloftinu er af manna völdum. Það eru um 98% vísindamanna sammála um, vísindamenn alls staðar að úr heiminum, en eitt af grunngildum vísindamanna er að fara eftir því sem vísindin sýna og engu öðru. Ekki hagsmunum annarra eða sínum eigin, heldur vísindunum. Og ef 98% vísindamanna standa við að hamfarahlýnun sé raunveruleg og sé vegna okkar mannanna, ættum við þá ekki að hlaupa til og gera allt sem í okkar valdi stendur til að reyna að stöðva hana, að koma í veg fyrir enn frekari skaða en við höfum þegar valdið? En nei, leiðtogar heimsins og stjórnir fyrirtækja virðast telja að aukinn hagvöxtur skipti meira máli en framtíð jarðarinnar eins og við þekkjum hana. Þægindi, peningar og áhyggjuleysi eru mikilvægari en þúsundir tegunda sem munu deyja út, mikilvægari en vistkerfi hafsins, sem við Íslendingar treystum svo á, mikilvægari en regnskógarnir og kóralrifin, sem geyma mestu líffræðilega fjölbreytni sem þekkist. Þau sitja loftslagsráðstefnu SÞ um þessar mundir og ræða loftslagsvána en ekkert bólar á aðgerðum sem skila munu árangri. Eins og Greta segir, þá eru aðeins 50% líkur á að hlýnun jarðar verði innan við 1,5°C ef okkur tekst að minnka losun gróðurhúsalofttegunda um 50% á næstu árum. Nú þegar hefur meðalhiti jarðar aukist um u.þ.b. 0,8°C, svo við eigum ekki einu sinni inni eins mikla hlýnun og margir halda. Nú þegar hefur jörðin hlýnað og við finnum fyrir afleiðingum hamfarahlýnunar; skógareldar, flóð, fellibylir og þurrkar síðustu ára eru sorglegur en raunverulegur vitnisburður um það. Þrátt fyrir að okkur takist að halda hlýnun jarðar innan við 1,5°C höfum við haft hræðileg áhrif á vistkerfi jarðar, áhrif sem við munum aldrei geta tekið til baka. Í ljósi alls þessa spyr ég eins og Greta: Hvað um mína framtíð? Alla ævi hefur mér verið sagt að framtíðin sé björt, ég stend mig vel í námi, tek þátt í félagsstörfum og öðrum tómstundum, sé metnaðarfull og dugleg, ég geti allt. Þessu hef ég alltaf trúað, sett markið hátt og gert mitt besta í öllu sem ég tek mér fyrir hendur. En mér finnst framtíðin ekki björt lengur. Hún verður sífellt svartari og það er eins og fáir vilji hjálpa mér, og öllum þeim sem fara í verkföll fyrir loftslagið, að gera hana bjartari. Sama hvað ég geri, sama hvernig ég breyti mínum lífsstíl, þá mun það ekki duga nema stjórnvöld og fyrirtæki geri það líka. Þess vegna mun ég alltaf styðja við Gretu og öll hin sem standa með henni. Ég mun standa með henni því ég vil eiga framtíð. Framtíð fyrir mig, fyrir systkini mín og aðra sem mér þykir vænt um. Framtíð sem ég get hlakkað til og fundist vera björt.Höfundur er líffræðingur og Stúdentaráðsliði fyrir hönd Röskvu.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar