Hjálpum laxinum í Elliðaánum Stefán Jón Hafstein skrifar 16. júlí 2004 00:01 Elliðaárnar - Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi Samráðshópur um málefni Elliðaánna sem skipaður er samkvæmt samþykkt borgarráðs hefur nú starfað í tæpt ár og leggur til: 1) Að fylgt verði tölulegum markmiðum um vatnsmiðlun á áhrifasvæði virkjunar í Elliðaánum, enda miða þau að því að skilgreina þarfir lífríksins umfram orkuvinnslu. Þessi viðmið liggja fyrir í samvinnu við Orkuveituna og verður fylgt í vetur þegar orkuvinnsla hefst. 2) Að úttekt á notagildi settjarna við árnar verði hraðað og metið sjálfstætt hvort ný tjörn við ósasvæðið komi að gagni. Tjarnirnar eru fjórar og sú fimmta fyrirhuguð við ósasvæðið; áfram verði fylgst með því að fyrirtæki við ósasvæðið fylgi eftir ávinningi sem náðst hefur í frárennslismálum þar. 3) Að fylgt verði eftir styrkveitingu úr Fiskræktarsjóði sem hópurinn hafði forgöngu um að tryggja og þakkað er fyrir. Verkefnið miðar að því að nýliðun laxa hefjist á ný í Suðurá og Hólmsá, en þar hefur hún misfarist af óskýrðum ástæðum undanfarin ár. Stjórn Stangaveiðifélagsins ætlar að leggja fram fé, og þá mun Orkuveitan tryggja rausnarlegt framlag til að verkefnið fari af stað. 4) Að gerð verði tilraun með að lækka veiðiálag á lax í ánum, það er, að færri fiskar verði drepnir sem hlutfall af göngum í árnar en áður. Beint verði tilmælum til veiðimanna að nýting ánna verði hófleg og þeir sleppi megninu af veiddum laxi. Í veiðihúsi verði leiðbeiningar þar um. Stjórn SVFR hefur fengið ályktun hópsins um þetta efni og tekið vel í, vonast er til að þessu verði fylgt eftir við veiðimenn. 5) Að 100 metra árhelgi verði virt og framkvæmdir sem nær ánni eru verði undir sérstöku eftirliti. Hópurinn vill vinna að frekari tillögum og samráði um verklag sem tryggi þetta og formfesti eftirlit með því að framkvæmdir á svæði ánna skaði þær ekki. Reykjavíkurborg vill vernda árnar og lífríki þeirra og stuðla að því að þær geti fóstrað fiskistofna á vatnasviðinu með sjálfbærum hætti. Hugmyndafræðin um sjálfbæra þróun felur í sér að ein kynslóð skili til þeirrar næstu þeim verðmætum sem hún hefur með höndum án þess að svo sé gengið á þau að óendurkræft sé. Þetta þýðir að vatnasvið Elliðaánna á áfram að fóstra fiskistofna sem sjá um vöxt sinn og viðgang með náttúrulegum hætti (umhverfisþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í manngerðu umhverfi (efnahagsþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í sátt við þau not sem mannfólk hefur af þeim, með veiðum, útivist og öðrum hætti sem skiptir máli í mannlífi í borginni (félagsþættir). Fiskistofnar á vatnasviði ánna eru misvel haldnir. Laxinn á greinilega undir högg að sækja. Veiðimálastofnun hefur kynnt hópnum gögn sem sýna að ástand laxastofnins er verra í Elliðaánum en í nærliggjandi ám - miðað við almenna niðursveiflu í laxagengd. Leirvogsá, Laxá í Kjós og Úlfarsá eru ár sem ættu að sveiflast með svipuðum hætti og Elliðaárnar væru ástæður niðursveiflu í stofni aðeins náttúrulegar. Svo er ekki. Elliðaárnar eiga greinilega við vanda að etja sem er stærri en í nærliggjandi ám og verður ekki skýrður með svæðisbundinni eða tímabundinni náttúrusveiflu. Ástæður eru helstar taldar: -Kýlaveikin 1995 sem olli miklum usla í ánum. -Mikil blöndun við eldislax fyrir og í kringum 1990. -Harðnandi sambýli við manngert umhverfi sem hefur áhrif á marga vegu sem ekki eru allir auðskýrðir. -Óskýrðar aðstæður sem valda því að nýliðun hefur misfarist undanfarin ár á mikilvægustu riðstöðvum laxins í Suðurá og Hólmsá; ennfremur sýna gögn að nú ganga seiði yngri til sjávar en áður, og eru ekki jafn hæf og eldri kynslóðir til að snúa aftur úr hafi. -Sambýli við virkjun í ánum hefur verið gagnrýnt. Silungur er drjúgur í ánum og Elliðavatni. Urriði stendur vel eftir því sem rannsóknir sýna, bleikja í Elliðavatni virðist láta undan síga og er vert að gefa frekari gaum að tilgátum um ástæður þess. Hópurinn kannaði gagnrýni á starfsemi virkjunarinnar og reyndi að vanda sérstaklega tillögur um það hvernig lífríkið verði ávallt látið njóta vafans í sambýli við hana. Fastmótaðar tillögur liggja nú fyrir um það. Gengið var eftir upplýsingum sem sýna að seiðauppeldi gengur hvað best í ánum á áhrifasvæði virkjunarinnar, svo ekki er hægt að kenna henni um hvað það varðar. Ofar Elliðavatns og utan áhrifasvæðis virkjunar hefur nýliðun misfarist undanfarin ár og vekur áhyggjur. Samráðshópurinn leggur til að þeim tilmælum verði beint til veiðimanna í ánum í sumar að þeir hlífi laxi sem mest með því að sleppa veiddum fiskum. Hópurinn leggst ekki gegn hófsamri nýtingu sem feli í sér að þeir sem áhuga hafa á taki með sér lax í soðið, en hvetur eindregið til þess að stefnt verði að því að veiðiálag verði minnkað. Hópurinn beinir því til stjórnar Stangaveiðifélags Reykjavíkur að tilmælum um þetta efni verði komið til allra veiðimanna sem stunda árnar og þeim gefnar leiðbeiningar um hvernig sleppa megi laxi ósködduðum. Fagnað er framlögum til að kanna ástæður þess að nýliðun hefur misfarist í efsta hluta ánna. Þá er ljóst að þau viðmið um vatnsrennsli ánna sem nú hafa verið sett munu tryggja mun betur en fyrr stöðug lífsskilyrði smádýra og seiða í ánum. Í hópnum sitja: Ásgeir Margeirsson aðstoðarforstjóri OR, Kristján Guðjónsson frá SVFR, Þórólfur Antonsson fiskifræðingur frá Veiðimálastofnun, Magnús Sigurðsson veiðivörður, Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi, formaður. Fjölmargir hafa komið á fundi hópsins í vetur til ráðgjafar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Stefán Jón Hafstein Mest lesið „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun 27-faldur hagnaður!? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Er barnið sjúkt í sykur? Elísabet Konráðsdóttir,Margrét Sigmundsdóttir Skoðun Skúffuskýrslan sem lifði af Linda Heiðarsdóttir Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson Skoðun Stúlkur eiga undir högg að sækja í nauðgunarmálum Jörgen Ingimar Hansson Skoðun Skoðun Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Þúsundir á vergangi - Upplýsa verður ranglætið Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Flokkur fólksins á meðal fólks Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Er sjávarútvegurinn bara aukaleikari? Kristófer Máni Sigursveinsson skrifar Skoðun Hæstvirtur dómsmálaráðherra, við ætlumst til meira af þér Matthías Kormáksson skrifar Skoðun Kennarar – sanngjörn laun? Ólöf P. Úlfarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfsvígstíðni - Gerum betur Þórarinn Guðni Helgason skrifar Skoðun Kæru kennarar Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Sjálfbærni á dagskrá, takk! Hafdís Hanna Ægisdóttir,Eva Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kynslóðasáttmálann má ekki rjúfa Finnbjörn A. Hermannsson,Eyjólfur Árni Rafnsson skrifar Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggjan tryggir lágt og stöðugt verð Tinna Traustadóttir skrifar Skoðun Gerum betur – breytum þessu Arnar Páll Guðmundsson skrifar Skoðun Það eiga allir séns Steinunn Ósk Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Andleg þrautseigja: Að vaxa í gegnum áskoranir Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Bleiki fíllinn í herberginu Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar Skoðun Breytum þessari sérhagsmunagæslu Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Laumu risinn í landsframleiðslunni Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Sköpun og paradísarmissir Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir skrifar Skoðun Plan í heilbrigðis- og öldrunarmálum - þjóðarátak í umönnun eldra fólks Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Samfylkingin er með plan um að lögfesta leikskólastigið Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Skúffuskýrslan sem lifði af Linda Heiðarsdóttir skrifar Skoðun Er barnið sjúkt í sykur? Elísabet Konráðsdóttir,Margrét Sigmundsdóttir skrifar Skoðun Ákall um jákvæða hvata til grænna fjárfestinga Kristín Þöll Skagfjörð skrifar Skoðun Fatlað fólk á betra skilið Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun 27-faldur hagnaður!? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Börnin okkar Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir,Valdimar Birgisson skrifar Sjá meira
Elliðaárnar - Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi Samráðshópur um málefni Elliðaánna sem skipaður er samkvæmt samþykkt borgarráðs hefur nú starfað í tæpt ár og leggur til: 1) Að fylgt verði tölulegum markmiðum um vatnsmiðlun á áhrifasvæði virkjunar í Elliðaánum, enda miða þau að því að skilgreina þarfir lífríksins umfram orkuvinnslu. Þessi viðmið liggja fyrir í samvinnu við Orkuveituna og verður fylgt í vetur þegar orkuvinnsla hefst. 2) Að úttekt á notagildi settjarna við árnar verði hraðað og metið sjálfstætt hvort ný tjörn við ósasvæðið komi að gagni. Tjarnirnar eru fjórar og sú fimmta fyrirhuguð við ósasvæðið; áfram verði fylgst með því að fyrirtæki við ósasvæðið fylgi eftir ávinningi sem náðst hefur í frárennslismálum þar. 3) Að fylgt verði eftir styrkveitingu úr Fiskræktarsjóði sem hópurinn hafði forgöngu um að tryggja og þakkað er fyrir. Verkefnið miðar að því að nýliðun laxa hefjist á ný í Suðurá og Hólmsá, en þar hefur hún misfarist af óskýrðum ástæðum undanfarin ár. Stjórn Stangaveiðifélagsins ætlar að leggja fram fé, og þá mun Orkuveitan tryggja rausnarlegt framlag til að verkefnið fari af stað. 4) Að gerð verði tilraun með að lækka veiðiálag á lax í ánum, það er, að færri fiskar verði drepnir sem hlutfall af göngum í árnar en áður. Beint verði tilmælum til veiðimanna að nýting ánna verði hófleg og þeir sleppi megninu af veiddum laxi. Í veiðihúsi verði leiðbeiningar þar um. Stjórn SVFR hefur fengið ályktun hópsins um þetta efni og tekið vel í, vonast er til að þessu verði fylgt eftir við veiðimenn. 5) Að 100 metra árhelgi verði virt og framkvæmdir sem nær ánni eru verði undir sérstöku eftirliti. Hópurinn vill vinna að frekari tillögum og samráði um verklag sem tryggi þetta og formfesti eftirlit með því að framkvæmdir á svæði ánna skaði þær ekki. Reykjavíkurborg vill vernda árnar og lífríki þeirra og stuðla að því að þær geti fóstrað fiskistofna á vatnasviðinu með sjálfbærum hætti. Hugmyndafræðin um sjálfbæra þróun felur í sér að ein kynslóð skili til þeirrar næstu þeim verðmætum sem hún hefur með höndum án þess að svo sé gengið á þau að óendurkræft sé. Þetta þýðir að vatnasvið Elliðaánna á áfram að fóstra fiskistofna sem sjá um vöxt sinn og viðgang með náttúrulegum hætti (umhverfisþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í manngerðu umhverfi (efnahagsþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í sátt við þau not sem mannfólk hefur af þeim, með veiðum, útivist og öðrum hætti sem skiptir máli í mannlífi í borginni (félagsþættir). Fiskistofnar á vatnasviði ánna eru misvel haldnir. Laxinn á greinilega undir högg að sækja. Veiðimálastofnun hefur kynnt hópnum gögn sem sýna að ástand laxastofnins er verra í Elliðaánum en í nærliggjandi ám - miðað við almenna niðursveiflu í laxagengd. Leirvogsá, Laxá í Kjós og Úlfarsá eru ár sem ættu að sveiflast með svipuðum hætti og Elliðaárnar væru ástæður niðursveiflu í stofni aðeins náttúrulegar. Svo er ekki. Elliðaárnar eiga greinilega við vanda að etja sem er stærri en í nærliggjandi ám og verður ekki skýrður með svæðisbundinni eða tímabundinni náttúrusveiflu. Ástæður eru helstar taldar: -Kýlaveikin 1995 sem olli miklum usla í ánum. -Mikil blöndun við eldislax fyrir og í kringum 1990. -Harðnandi sambýli við manngert umhverfi sem hefur áhrif á marga vegu sem ekki eru allir auðskýrðir. -Óskýrðar aðstæður sem valda því að nýliðun hefur misfarist undanfarin ár á mikilvægustu riðstöðvum laxins í Suðurá og Hólmsá; ennfremur sýna gögn að nú ganga seiði yngri til sjávar en áður, og eru ekki jafn hæf og eldri kynslóðir til að snúa aftur úr hafi. -Sambýli við virkjun í ánum hefur verið gagnrýnt. Silungur er drjúgur í ánum og Elliðavatni. Urriði stendur vel eftir því sem rannsóknir sýna, bleikja í Elliðavatni virðist láta undan síga og er vert að gefa frekari gaum að tilgátum um ástæður þess. Hópurinn kannaði gagnrýni á starfsemi virkjunarinnar og reyndi að vanda sérstaklega tillögur um það hvernig lífríkið verði ávallt látið njóta vafans í sambýli við hana. Fastmótaðar tillögur liggja nú fyrir um það. Gengið var eftir upplýsingum sem sýna að seiðauppeldi gengur hvað best í ánum á áhrifasvæði virkjunarinnar, svo ekki er hægt að kenna henni um hvað það varðar. Ofar Elliðavatns og utan áhrifasvæðis virkjunar hefur nýliðun misfarist undanfarin ár og vekur áhyggjur. Samráðshópurinn leggur til að þeim tilmælum verði beint til veiðimanna í ánum í sumar að þeir hlífi laxi sem mest með því að sleppa veiddum fiskum. Hópurinn leggst ekki gegn hófsamri nýtingu sem feli í sér að þeir sem áhuga hafa á taki með sér lax í soðið, en hvetur eindregið til þess að stefnt verði að því að veiðiálag verði minnkað. Hópurinn beinir því til stjórnar Stangaveiðifélags Reykjavíkur að tilmælum um þetta efni verði komið til allra veiðimanna sem stunda árnar og þeim gefnar leiðbeiningar um hvernig sleppa megi laxi ósködduðum. Fagnað er framlögum til að kanna ástæður þess að nýliðun hefur misfarist í efsta hluta ánna. Þá er ljóst að þau viðmið um vatnsrennsli ánna sem nú hafa verið sett munu tryggja mun betur en fyrr stöðug lífsskilyrði smádýra og seiða í ánum. Í hópnum sitja: Ásgeir Margeirsson aðstoðarforstjóri OR, Kristján Guðjónsson frá SVFR, Þórólfur Antonsson fiskifræðingur frá Veiðimálastofnun, Magnús Sigurðsson veiðivörður, Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi, formaður. Fjölmargir hafa komið á fundi hópsins í vetur til ráðgjafar.
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Uppbyggileg réttvísi (e. Restorative Justice) Kristín Skjaldardóttir,Þóra Sigríður Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir skrifar
Skoðun Ungt fólk, hvatningar til að nýta kosningarétt sinn og að mynda sér eigin skoðun Elmar Ægir Eysteinsson skrifar
Skoðun Hver er stefna Viðreisnar í heilbrigðismálum og hvernig virkar hún í praksis? Sigurrós Huldudóttir skrifar
Skoðun Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Plan í heilbrigðis- og öldrunarmálum - þjóðarátak í umönnun eldra fólks Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
„Öllum er fkn drull, haltu kjafti“ Bríet Bragadóttir,Hjördís Lára D. Ingólfsdóttir,Kristjana Anna Dagnýjardóttir Skoðun
Hvernig getum við gert Ísland að eftirsóttum stað fyrir barnafjölskyldur? Birgitta Sigurðardóttir Skoðun