Skoðun

Fjöl­breyti­leiki er styrk­leiki

Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar

Framhaldsskólakerfið okkar standi frammi fyrir miklum áskorunum vegna örra samfélagsbreytinga. Við stöndum til að mynda frammi fyrir mun fjölbreyttari nemendahópi en áður sem kallar á aukna þörf fyrir náms- og félagslegan stuðning innan skólanna. Þá vitum við að inntak og samsetning náms geta verið ólík á milli skóla sem m.a. endurspeglast í ólíkum undirbúningi sem getur haft áhrif á tækifæri nemenda við upphaf háskólanáms.

Skólameistarar hafa einnig sjálfir bent á að of oft þurfa þeir að sinna mikilli rekstrartengdri umsýslu á kostnað faglegrar stjórnunar.

Þetta þurfum við að laga, ekki með því að sameina skóla eða fækka störfum, heldur með því að efla stuðning og bæta þjónustu. Um þetta snýst þetta allt saman.

Styttum sporin, minnkum skrifræðið

Það er þess vegna sem við höfum nú kynnt hugmyndir um svæðisskrifstofur sem verða bakhjarl allra framhaldsskóla. Þær eru hugsaðar sem stoðkerfi sem styður við skólastjórnendur, kennara og nemendur. Markmiðið er einmitt að létta á ýmis konar umsýslu innan skólanna, stytta boðleiðir og tryggja jafnt aðgengi nemenda að sérfræðiþjónustu, óháð búsetu.

Það er mikilvægt að árétta: Áfram halda kennarar að kenna og náms- og starfsráðgjafar halda áfram að sinna nemendunum út í skólunum. Áfram verður stuðst við mannauðinn sem er í skólunum enda þurfum við á honum að halda og gott betur.

Þegar talað er um samræmingu í þessu samhengi þá erum við ekki að tala um að samræma allt nám og gera það eins. Við erum að tala um hugmyndir að samræma inntak helstu kjarnagreina. Það hefur sýnt sig að það getur komið niður á nemendum síðar meir ef greinarnar eru of ólíkar.

Allir framhaldsskólar munu því halda nafni sínu, sérstöðu og sínum eigin skólastjórnanda. Framhaldsskólarnir verða áfram jafnólíkir og þeir eru margir. Fjölbreytileiki í menntakerfinu skiptir nefnilega máli því fjölbreyttur nemendahópur kallar á fjölbreytta framhaldsskóla og það vil ég styrkja.

Aukin þjónusta er markmiðið

Ég, sem menntamálaráðherra geri mér grein fyrir mikilvægi fjölbreytileika. Minn bakgrunnur, bæði í námi og lífi, er ólíkur fyrrum menntamálaráðherrum, sem mér finnst vera kostur.

En áfram með hugmyndina. Skólastjórar vita best hver þörf skólanna er og því er mikilvægt að þeir beri ábyrgð á sínum mannauði og hafi umsjón með rekstri skóla.

En hugmyndin er að svæðisskrifstofurnar geti aðstoðað skólana í þeim málum ef á þarf að halda. Og að mati ráðuneytisins er þörfin brýn. Málin geta verið tímafrek og flókin og það getur verið gott að geta leitað til svæðisskrifstofu sinnar. Alveg eins og grunnskólarnir geta núna leitað til sinna skólamiðstöðva og sveitarfélaga. Ekki ber mikið á því núna að stjórnendur grunnskóla séu ekki sjálfstæðir í sínum störfum.

Menntun og velferð nemendanna í fyrirrúmi

Þá eru einnig hugmyndir að þetta opni enn frekar á möguleika kennara að starfa á milli skóla ef þeir þess óska. Möguleikar nemenda á að taka áfanga milli skóla geta jafnframt hugsanlega aukist. En mikilvægt er að hafa í huga að nemendur munu áfram geta sótt náms- og starfsráðgjöf og aðra þjónustu í sínum skóla. Við erum ekki að fara fækka náms- og starfsráðgjöfum í skólunum eða að lengja sporin eftir þjónustu.

Með svæðisbundinni þjónustu getum við hins vegar boðið upp á fjölbreyttari sérfræðiþjónustu, aukið svigrúm kennara til starfsþróunar og veitt nemendum betri náms- og félagslegan stuðning. Þannig gerum við góða skóla enn betri og styrkjum sérstaklega minni skóla á landsbyggðinni sem oft hafa ekki bolmagn til að halda úti allri nauðsynlegri þjónustu sjálfir.

Þetta mun kosta töluverða fjármuni. Þetta eru nefnilega ekki hagræðingaraðgerðir heldur fjárfesting í gæðum, sveigjanleika og mannauði og sú fjárfesting mun skila sér inn í skólana.

Sókn í stað aðgerðarleysis

Hér hafa verið ríkisstjórnir sem hafa lítið sem ekkert viljað gera fyrir þetta skólastig. Hér hafa einnig verið ríkisstjórnir sem hafa reynt að sameina framhaldsskólana. Nú starfar hins vegar ríkisstjórn sem vill engar sameiningar heldur vill styrkja skólana.

Við viljum í staðinn hlúa að framhaldsskólunum okkar, leyfa þeim að blómstra á eigin forsendum og ráðast í sókn. Í þessu sambandi vil ég sérstaklega minnast á eflingu iðn- og verknáms með viðbyggingum við fimm verknámsskóla víðs vegar um landið.

Ég sé þetta því sem tækifæri til að byggja upp sterkara, sveigjanlegra og réttlátara framhaldsskólakerfi þar sem allir nemendur fá bestu mögulegu menntun og stuðning óháð því hvar þeir búa.

Um þetta er ég að vonast til að samtalið við skólasamfélagið, sem nú er rétt að hefjast, geti snúist um.

Höfundur er mennta- og barnamálaráðherra.




Skoðun

Skoðun

Mega einhverf hverfa?

Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar

Sjá meira


×