Kjarasamningar undirritaðir fyrir nær allt launafólk Lovísa Arnardóttir skrifar 13. júní 2025 10:40 Ástráður Haraldsson ríkissáttasemjari og Magnús Þór Jónsson formaður Kennarasambandsins í fundi samninganefnda í vetur. Vísir/Vilhelm Kjarasamningar til ársins 2028 hafa verið undirritaðir fyrir nær allt launafólk bæði á almennum og opinberum vinnumarkaði í yfirstandandi samningalotu sem hófst í febrúar 2024. Í heild er áætlað að gerðir hafi verið um 250 kjarasamningar í núverandi lotu. Á kjörskrám stéttarfélaganna voru um 189 þúsund manns. Samningar fyrir flest launafólk voru gerðir á tímabilinu mars til september 2024. Þetta kemur fram í vorskýrslu Kjaratölfræðinefndar, KTN, þar sem fjallað er um þróun efnahagsmála og launa, vinnumarkaðsmál og kjarasamninga. Síðasti stóri kjarasamningurinn í þessari lotu var gerður í febrúar á þessu ári við Kennarasamband Íslands. Hann fól í sér þá nýlundu að vera sameiginlegur samningur ríkis og sveitarfélaga við öll aðildarfélög KÍ. Samningurinn var undirritaður eftir langa kjaradeilu og byggir á innanhústillögu ríkissáttasemjara. Í skýrslu nefndarinnar segir að samningurinn sé nokkuð frábrugðinn öðrum samningum í lotunni. Í skýrslunni eru birt sundurliðuð gögn KTN um launaþróun til janúar 2025. Þar birtist töluverður munur á þróun milli markaða frá upphafi samningalotunnar í febrúar 2024. Laun hækkuðu samkvæmt þessum gögnum mest á almenna markaðnum þar sem tvær kjarasamningsbundnar hækkanir komu til framkvæmda en minna á opinberum markaði þar sem aðeins ein hækkun var á tímabilinu og samningum kennara var ólokið. Önnur hækkun á opinberum vinnumarkaði kom til framkvæmda í apríl 2025 og samningum kennara lauk í febrúar sem ekki endurspeglast í gögnum KTN að þessu sinni. Grunntímakaup hækkað um tíu prósent á ári Í skýrslunni segir að grunntímakaup, sem best endurspegli umsamdar launahækkanir, hafi hækkað um 10,2 prósent á almennum markaði á tímabilinu frá janúar 2024 til janúar 2025 en hækkunin hafi numið 5,7 prósentum hjá ríki og Reykjavíkurborg og 6,1 prósentum hjá sveitarfélögum utan Reykjavíkur. Í samningalotunni hafi almennt verið farin blönduð leið krónutöluhækkana og prósentuhækkana og því séu launahækkanir hlutfallslega mestar á lægri laun. Þá kemur einnig fram að teknu tilliti til verðlagsþróunar hafi kaupmáttur grunntímakaups í janúar 2025 aukist um 4,2 prósent frá upphafi samningalotunnar. Á almennum vinnumarkaði var kaupmáttaraukningin 5,3 prósent, hjá ríki og Reykjavíkurborg 1,0 prósent og hjá sveitarfélögum utan Reykjavíkur um 1,4 prósent. Áhersla á krónutöluhækkanir í kjarasamningum á undanförnum árum hefur auk þess samkvæmt skýrslunni leitt til þess að munur á hæstu og lægstu launum á vinnumarkaði hafi dregist saman og lækkað tíundastuðla markvert á árunum 2019-2022. Á síðustu tveimur árum hafi sú þróun haldið áfram á opinberum vinnumarkaði en lítilsháttar viðsnúningur orðið á almennum markaði. Kaupmáttur að aukast Í skýrslu kjaratölfræðinefndar er einnig fjallað um efnahags- og vinnumarkaðsmál. Þar er meðal annars umfjöllun um þróun verðlags, vaxta, opinberra fjármála og framleiðni. Auk umfjöllunar um þróun vinnumarkaðar, atvinnuþátttöku ólíkra hópa og búferlaflutninga og hagsveiflur. Kaupmáttur ráðstöfunartekna jókst um 2,7 prósent árið 2023 og 2,8 prósent í fyrra sem er mun meira en kaupmáttur launa. Háir vextir og verðhækkanir hafa þrengt að mörgum heimilum en fjárhagsstaða heimilanna er samkvæmt skýrslunni heilt yfir sterk og vanskil lítil í sögulegu tilliti. Meiri munur á atvinnuþátttöku kynja þegar ung börn eru á framfæri Dregið hefur úr spennu á vinnumarkaði og starfandi fólki fjölgar hægar en áður. Atvinnuástandið er áfram gott og atvinnuþátttaka mikil. Á síðustu áratugum er töluverð fylgni milli hagsveiflna og búferlaflutninga þannig að þegar hægist um í efnahagslífinu dregur úr flutningi fólks til landsins og eru vísbendingar um að svo sé einnig nú. Munur á hlutfalli starfandi kvenna og karla er meiri meðal þeirra sem eru með ung börn á framfæri en í öðrum hópum. Þó dregið hafi úr þeim mun á undanförnum áratugum er enn mun meiri munur á atvinnuþátttöku kynjanna í þessum hópi en hjá þeim sem ekki hafa börn á framfæri. Kjaramál Kjaraviðræður 2023-25 Efnahagsmál Fjármál heimilisins Stéttarfélög Fæðingarorlof Seðlabankinn Kennaraverkfall 2024-25 Tengdar fréttir Kjarasamningur lyfjafræðinga „illa felldur“ og átján ára bið lengist Lyfjafræðingar felldu innanhústillögu ríkissáttasemjara í kjaradeilu Lyfjafræðingafélags Íslands við Samtök atvinnulífsins með níutíu prósentum atkvæða. Núverandi samningur er orðinn átján ára gamall en formaður félagsins segir félagsmenn hafa upplifað nýjan samning sem réttindaskerðingu. 20. maí 2025 15:18 Lækka laun bæjarfulltrúa og takmarka opnunartíma í sundi til að borga kennurum Meirihlutinn í bæjarstjórn Kópavogs samþykkti 670 milljóna króna hagræðingaraðgerðir til þess að mæta launahækkunum kennara í gærkvöldi. Laun kjörinna fulltrúa verða meðal annars lækkuð, opnunartími í sundlaugar verður skertur og sumarstörfum fækkar. 9. apríl 2025 08:56 Mest lesið Sætta sig ekki við höfnun Kviku Viðskipti innlent Hagnaðist um tæpar sjötíu milljónir króna Viðskipti innlent Skrautleg saga laganna hans Bubba Viðskipti innlent Svona mikið kostar kaffið á Starbucks hér á landi Neytendur Sorglegt að þurfa að hætta rekstri eftir 38 ár í Hveragerði Viðskipti innlent Lofar bongóblíðu við langþráð langborð Viðskipti innlent Starbucks opnaði á Laugavegi í dag Viðskipti innlent Trausti Sigurður og Jóhanna nýir forstöðumenn hjá VÍS Viðskipti innlent Krefja nýjan rektor um að skólinn fari að lögum Viðskipti innlent Minnstu sparisjóðirnir sameinast Viðskipti innlent Fleiri fréttir Skrautleg saga laganna hans Bubba Sætta sig ekki við höfnun Kviku Hagnaðist um tæpar sjötíu milljónir króna Lofar bongóblíðu við langþráð langborð Minnstu sparisjóðirnir sameinast Spá 2,2 prósent hagvexti í ár Trausti Sigurður og Jóhanna nýir forstöðumenn hjá VÍS Sorglegt að þurfa að hætta rekstri eftir 38 ár í Hveragerði Starbucks opnaði á Laugavegi í dag Krefja nýjan rektor um að skólinn fari að lögum Svikarar nýti sumarfrí til að blekkja fyrirtæki til að millifæra háar upphæðir EFTA-ríkin gera fríverslunarsamning við Mercusor-ríkin Ná að spara hver mánaðarmót en hvað svo? Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Arctic Fish fær heimild til frekara fiskeldis Falið að leiða þjónustu og upplifun hjá Mílu Segja lækkun á olíu ekki hafa skilað sér til íslenskra neytenda Einföldun að segja að íslensk ferðaþjónusta sé láglaunagrein „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Tekjur Haga jukust á fyrsta ársfjórðungi Bjarni Ingimar ráðinn rekstrarstjóri Avia Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Stýrivextir líklegast ekki lækkaðir aftur á þessu ári Sjá meira
Samningar fyrir flest launafólk voru gerðir á tímabilinu mars til september 2024. Þetta kemur fram í vorskýrslu Kjaratölfræðinefndar, KTN, þar sem fjallað er um þróun efnahagsmála og launa, vinnumarkaðsmál og kjarasamninga. Síðasti stóri kjarasamningurinn í þessari lotu var gerður í febrúar á þessu ári við Kennarasamband Íslands. Hann fól í sér þá nýlundu að vera sameiginlegur samningur ríkis og sveitarfélaga við öll aðildarfélög KÍ. Samningurinn var undirritaður eftir langa kjaradeilu og byggir á innanhústillögu ríkissáttasemjara. Í skýrslu nefndarinnar segir að samningurinn sé nokkuð frábrugðinn öðrum samningum í lotunni. Í skýrslunni eru birt sundurliðuð gögn KTN um launaþróun til janúar 2025. Þar birtist töluverður munur á þróun milli markaða frá upphafi samningalotunnar í febrúar 2024. Laun hækkuðu samkvæmt þessum gögnum mest á almenna markaðnum þar sem tvær kjarasamningsbundnar hækkanir komu til framkvæmda en minna á opinberum markaði þar sem aðeins ein hækkun var á tímabilinu og samningum kennara var ólokið. Önnur hækkun á opinberum vinnumarkaði kom til framkvæmda í apríl 2025 og samningum kennara lauk í febrúar sem ekki endurspeglast í gögnum KTN að þessu sinni. Grunntímakaup hækkað um tíu prósent á ári Í skýrslunni segir að grunntímakaup, sem best endurspegli umsamdar launahækkanir, hafi hækkað um 10,2 prósent á almennum markaði á tímabilinu frá janúar 2024 til janúar 2025 en hækkunin hafi numið 5,7 prósentum hjá ríki og Reykjavíkurborg og 6,1 prósentum hjá sveitarfélögum utan Reykjavíkur. Í samningalotunni hafi almennt verið farin blönduð leið krónutöluhækkana og prósentuhækkana og því séu launahækkanir hlutfallslega mestar á lægri laun. Þá kemur einnig fram að teknu tilliti til verðlagsþróunar hafi kaupmáttur grunntímakaups í janúar 2025 aukist um 4,2 prósent frá upphafi samningalotunnar. Á almennum vinnumarkaði var kaupmáttaraukningin 5,3 prósent, hjá ríki og Reykjavíkurborg 1,0 prósent og hjá sveitarfélögum utan Reykjavíkur um 1,4 prósent. Áhersla á krónutöluhækkanir í kjarasamningum á undanförnum árum hefur auk þess samkvæmt skýrslunni leitt til þess að munur á hæstu og lægstu launum á vinnumarkaði hafi dregist saman og lækkað tíundastuðla markvert á árunum 2019-2022. Á síðustu tveimur árum hafi sú þróun haldið áfram á opinberum vinnumarkaði en lítilsháttar viðsnúningur orðið á almennum markaði. Kaupmáttur að aukast Í skýrslu kjaratölfræðinefndar er einnig fjallað um efnahags- og vinnumarkaðsmál. Þar er meðal annars umfjöllun um þróun verðlags, vaxta, opinberra fjármála og framleiðni. Auk umfjöllunar um þróun vinnumarkaðar, atvinnuþátttöku ólíkra hópa og búferlaflutninga og hagsveiflur. Kaupmáttur ráðstöfunartekna jókst um 2,7 prósent árið 2023 og 2,8 prósent í fyrra sem er mun meira en kaupmáttur launa. Háir vextir og verðhækkanir hafa þrengt að mörgum heimilum en fjárhagsstaða heimilanna er samkvæmt skýrslunni heilt yfir sterk og vanskil lítil í sögulegu tilliti. Meiri munur á atvinnuþátttöku kynja þegar ung börn eru á framfæri Dregið hefur úr spennu á vinnumarkaði og starfandi fólki fjölgar hægar en áður. Atvinnuástandið er áfram gott og atvinnuþátttaka mikil. Á síðustu áratugum er töluverð fylgni milli hagsveiflna og búferlaflutninga þannig að þegar hægist um í efnahagslífinu dregur úr flutningi fólks til landsins og eru vísbendingar um að svo sé einnig nú. Munur á hlutfalli starfandi kvenna og karla er meiri meðal þeirra sem eru með ung börn á framfæri en í öðrum hópum. Þó dregið hafi úr þeim mun á undanförnum áratugum er enn mun meiri munur á atvinnuþátttöku kynjanna í þessum hópi en hjá þeim sem ekki hafa börn á framfæri.
Kjaramál Kjaraviðræður 2023-25 Efnahagsmál Fjármál heimilisins Stéttarfélög Fæðingarorlof Seðlabankinn Kennaraverkfall 2024-25 Tengdar fréttir Kjarasamningur lyfjafræðinga „illa felldur“ og átján ára bið lengist Lyfjafræðingar felldu innanhústillögu ríkissáttasemjara í kjaradeilu Lyfjafræðingafélags Íslands við Samtök atvinnulífsins með níutíu prósentum atkvæða. Núverandi samningur er orðinn átján ára gamall en formaður félagsins segir félagsmenn hafa upplifað nýjan samning sem réttindaskerðingu. 20. maí 2025 15:18 Lækka laun bæjarfulltrúa og takmarka opnunartíma í sundi til að borga kennurum Meirihlutinn í bæjarstjórn Kópavogs samþykkti 670 milljóna króna hagræðingaraðgerðir til þess að mæta launahækkunum kennara í gærkvöldi. Laun kjörinna fulltrúa verða meðal annars lækkuð, opnunartími í sundlaugar verður skertur og sumarstörfum fækkar. 9. apríl 2025 08:56 Mest lesið Sætta sig ekki við höfnun Kviku Viðskipti innlent Hagnaðist um tæpar sjötíu milljónir króna Viðskipti innlent Skrautleg saga laganna hans Bubba Viðskipti innlent Svona mikið kostar kaffið á Starbucks hér á landi Neytendur Sorglegt að þurfa að hætta rekstri eftir 38 ár í Hveragerði Viðskipti innlent Lofar bongóblíðu við langþráð langborð Viðskipti innlent Starbucks opnaði á Laugavegi í dag Viðskipti innlent Trausti Sigurður og Jóhanna nýir forstöðumenn hjá VÍS Viðskipti innlent Krefja nýjan rektor um að skólinn fari að lögum Viðskipti innlent Minnstu sparisjóðirnir sameinast Viðskipti innlent Fleiri fréttir Skrautleg saga laganna hans Bubba Sætta sig ekki við höfnun Kviku Hagnaðist um tæpar sjötíu milljónir króna Lofar bongóblíðu við langþráð langborð Minnstu sparisjóðirnir sameinast Spá 2,2 prósent hagvexti í ár Trausti Sigurður og Jóhanna nýir forstöðumenn hjá VÍS Sorglegt að þurfa að hætta rekstri eftir 38 ár í Hveragerði Starbucks opnaði á Laugavegi í dag Krefja nýjan rektor um að skólinn fari að lögum Svikarar nýti sumarfrí til að blekkja fyrirtæki til að millifæra háar upphæðir EFTA-ríkin gera fríverslunarsamning við Mercusor-ríkin Ná að spara hver mánaðarmót en hvað svo? Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Arctic Fish fær heimild til frekara fiskeldis Falið að leiða þjónustu og upplifun hjá Mílu Segja lækkun á olíu ekki hafa skilað sér til íslenskra neytenda Einföldun að segja að íslensk ferðaþjónusta sé láglaunagrein „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Tekjur Haga jukust á fyrsta ársfjórðungi Bjarni Ingimar ráðinn rekstrarstjóri Avia Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Stýrivextir líklegast ekki lækkaðir aftur á þessu ári Sjá meira
Kjarasamningur lyfjafræðinga „illa felldur“ og átján ára bið lengist Lyfjafræðingar felldu innanhústillögu ríkissáttasemjara í kjaradeilu Lyfjafræðingafélags Íslands við Samtök atvinnulífsins með níutíu prósentum atkvæða. Núverandi samningur er orðinn átján ára gamall en formaður félagsins segir félagsmenn hafa upplifað nýjan samning sem réttindaskerðingu. 20. maí 2025 15:18
Lækka laun bæjarfulltrúa og takmarka opnunartíma í sundi til að borga kennurum Meirihlutinn í bæjarstjórn Kópavogs samþykkti 670 milljóna króna hagræðingaraðgerðir til þess að mæta launahækkunum kennara í gærkvöldi. Laun kjörinna fulltrúa verða meðal annars lækkuð, opnunartími í sundlaugar verður skertur og sumarstörfum fækkar. 9. apríl 2025 08:56