Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar 1. júní 2025 15:02 .. það gæti verið vísbending um að þið þurfið að taka skref til baka og rýna í viðhorfið ykkar um að búa í fjölbreyttu samfélagi. Breytingar geta verið erfiðar fyrir fólk og það að samfélagið eins og þið þekkið það sé að taka á sig nýja mynd getur verið erfitt að sætta sig við. En mikilvægt er að skilja að breytingar skapi rými til að vinna með viðhorf okkar á fólki, á okkar sjálfum og hlutverk okkar í samfélaginu. Ég vil ekki vera manneskja sem segir upphátt það sem mörg ykkar vilji ekki heyra, en samfélagið er ekki að fara aftur í það sama horf og það var áður en Ísland „opnaði landamæri“. Annar sannleikur er að jafnvel þótt þið viljið aðskilja og setja stimpil á „góða innflytjendur“ og „slæma innflytjendur“ þá væri best að gera slíkt hið sama þegar kemur að Íslendingum. Mikilvægt er að fara yfir staðreyndir varðandi glæpatíðni og tölfræði tengda því, læra um hver nýtir mesta félagslega þjónustu, hver stendur hvað mest fyrir raunverulegri spillingu, skiptingu auðs og hvaða þjónustu við innflytjendur og flóttafólk felur í sér. Það gæti komið fólki á óvart þegar staðreyndir standa frammi fyrir yður. Ísland hefur upplifað gríðarlegan vöxt og aukna efnahagsþróun samhliða innstreymi innflytjenda á tiltölulega stuttum tíma. Staðreyndin er sú að án okkar hefði þessi efnahagsvöxtur ekki verið mögulegur. Til dæmis hefði ekki orðið mikil uppbygging og útþensla í ferðaþjónustu. Byggingarsvæði samanstanda af meirihluta erlendra starfsmanna. Samkvæmt Hagstofu Íslands er nú meirihluti þeirra sem starfa á leikskólum einnig af erlendum uppruna. Heilbrigðiskerfið býr einnig við aukinn fjölda erlendra starfsmanna og sérfræðinga og það skilst mér að þessi þróun eigi eftir að halda áfram. Svo eru það náttúrlega láglaunuð störf þar sem innflytjendur halda ýmissi þjónustu gangandi, jafnvel þótt þeir séu með hærri menntun en krafist er í slíku starfi. En kannski vill fólk ekki hrópa hátt um þessa staðreynd. Að vísu hafa sumir innflytjendur ekki aðlagast. Sumir þurfa meiri stuðning vegna þess að þeir hafa ekki fundið sinn sess eða leið til að lifa farsælu lífi, þar sem þeir upplifa ekki viðurkenningu og tækifæri. Svo er líka það að hér býr fólk, bæði íslenskt og erlent, sem deilir ekki þeim gildum sem tengjast öryggi og vellíðan okkar. Og hér þurfum við að treysta kerfunum sem eru uppbyggð til að veita öryggi og réttlæti. Ef þessi kerfi virka ekki er það ekki vegna bakgrunns eða stöðu fólks; það er vegna þess að þessum kerfum var ekki útvegað það fjármagn sem þarf til að þróast og laga sig að breytingum, með sömu hraða og hagvöxtur og samfélagsleg þróun. Er þörf á að mótmæla núverandi ríkisstjórn vegna innflytjenda eða réttara sagt skorts á almennilegri stefnu og aðgerðum um inngildingu? Á það virkilega við hér að stela blaðsíðu frá Trump og halda því fram að baráttan ykkar sé háð við landamærin vegna hælisumsókna? Samkvæmt tölfræði frá Útlendingastofnun hafa umsóknir fækkað gríðarlega og brottfarir aukist. Ég veit ekki með ykkur en ég hélt að Ísland væri stolt af því að vera land sem væri almennt virt fyrir mannréttindum, friðsamlegum gildum og jafnrétti. Allir eiga rétt á að segja sína skoðun og það er réttmætt að vita hvernig ykkur líður svo að við sem samfélag getum unnið saman að breytingum. Þegar þið beitið röddinni þá er yfirvaldi kleift að styðja ykkur samhliða því að upplýsa ykkur um þær staðreyndir um innflytjendur. Því að þið þurfið líka að ná skilningi á því hvernig fólk með ólíka menningu býr saman í sátt og samlyndi; það mun einnig veita ykkur stuðning við að laga ykkur sjálf að samfélagslegum breytingum. Einu sinni var unnið að því að koma á stefnu um inngildingu til að ná sátt um samábyrgð allra um að ná einingu í samfélaginu. Ég var svo heppin að hafa starfið á því sviði sem vann að málefnum innflytjenda og inngildingar. Við birtum og sendum hverju sveitarfélagi í landinu leiðbeiningar um móttökuáætlun sem ákveðinn stuðning við aðlögun og inngildingu innflytjenda. Leitt er að segja að stofnunin hafi verið lögð niður. Ef enn væri verið að vinna markvisst að þessu veit ég að þið mynduð líka upplifa stuðning við að aðlagast breyttu samfélagi svo að við gætum tekið framförum saman. Saman gætum við mótmælt hlutum sem varðar hag allra. Kannski getum við einhvern daginn bara sagt upphátt að við séum öll umboðsmenn breytinga, frekar en að stimpla okkur sem rasista eða ekki rasista. Höfundur er fyrrverandi alþingiskona, leikskólastjóri og doktorsnemi á deild menntunar og margbreytileika HÍ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Innflytjendamál Flóttafólk á Íslandi Nichole Leigh Mosty Mest lesið Halldór 05.07.2025 Halldór Baldursson Halldór Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Sjá meira
.. það gæti verið vísbending um að þið þurfið að taka skref til baka og rýna í viðhorfið ykkar um að búa í fjölbreyttu samfélagi. Breytingar geta verið erfiðar fyrir fólk og það að samfélagið eins og þið þekkið það sé að taka á sig nýja mynd getur verið erfitt að sætta sig við. En mikilvægt er að skilja að breytingar skapi rými til að vinna með viðhorf okkar á fólki, á okkar sjálfum og hlutverk okkar í samfélaginu. Ég vil ekki vera manneskja sem segir upphátt það sem mörg ykkar vilji ekki heyra, en samfélagið er ekki að fara aftur í það sama horf og það var áður en Ísland „opnaði landamæri“. Annar sannleikur er að jafnvel þótt þið viljið aðskilja og setja stimpil á „góða innflytjendur“ og „slæma innflytjendur“ þá væri best að gera slíkt hið sama þegar kemur að Íslendingum. Mikilvægt er að fara yfir staðreyndir varðandi glæpatíðni og tölfræði tengda því, læra um hver nýtir mesta félagslega þjónustu, hver stendur hvað mest fyrir raunverulegri spillingu, skiptingu auðs og hvaða þjónustu við innflytjendur og flóttafólk felur í sér. Það gæti komið fólki á óvart þegar staðreyndir standa frammi fyrir yður. Ísland hefur upplifað gríðarlegan vöxt og aukna efnahagsþróun samhliða innstreymi innflytjenda á tiltölulega stuttum tíma. Staðreyndin er sú að án okkar hefði þessi efnahagsvöxtur ekki verið mögulegur. Til dæmis hefði ekki orðið mikil uppbygging og útþensla í ferðaþjónustu. Byggingarsvæði samanstanda af meirihluta erlendra starfsmanna. Samkvæmt Hagstofu Íslands er nú meirihluti þeirra sem starfa á leikskólum einnig af erlendum uppruna. Heilbrigðiskerfið býr einnig við aukinn fjölda erlendra starfsmanna og sérfræðinga og það skilst mér að þessi þróun eigi eftir að halda áfram. Svo eru það náttúrlega láglaunuð störf þar sem innflytjendur halda ýmissi þjónustu gangandi, jafnvel þótt þeir séu með hærri menntun en krafist er í slíku starfi. En kannski vill fólk ekki hrópa hátt um þessa staðreynd. Að vísu hafa sumir innflytjendur ekki aðlagast. Sumir þurfa meiri stuðning vegna þess að þeir hafa ekki fundið sinn sess eða leið til að lifa farsælu lífi, þar sem þeir upplifa ekki viðurkenningu og tækifæri. Svo er líka það að hér býr fólk, bæði íslenskt og erlent, sem deilir ekki þeim gildum sem tengjast öryggi og vellíðan okkar. Og hér þurfum við að treysta kerfunum sem eru uppbyggð til að veita öryggi og réttlæti. Ef þessi kerfi virka ekki er það ekki vegna bakgrunns eða stöðu fólks; það er vegna þess að þessum kerfum var ekki útvegað það fjármagn sem þarf til að þróast og laga sig að breytingum, með sömu hraða og hagvöxtur og samfélagsleg þróun. Er þörf á að mótmæla núverandi ríkisstjórn vegna innflytjenda eða réttara sagt skorts á almennilegri stefnu og aðgerðum um inngildingu? Á það virkilega við hér að stela blaðsíðu frá Trump og halda því fram að baráttan ykkar sé háð við landamærin vegna hælisumsókna? Samkvæmt tölfræði frá Útlendingastofnun hafa umsóknir fækkað gríðarlega og brottfarir aukist. Ég veit ekki með ykkur en ég hélt að Ísland væri stolt af því að vera land sem væri almennt virt fyrir mannréttindum, friðsamlegum gildum og jafnrétti. Allir eiga rétt á að segja sína skoðun og það er réttmætt að vita hvernig ykkur líður svo að við sem samfélag getum unnið saman að breytingum. Þegar þið beitið röddinni þá er yfirvaldi kleift að styðja ykkur samhliða því að upplýsa ykkur um þær staðreyndir um innflytjendur. Því að þið þurfið líka að ná skilningi á því hvernig fólk með ólíka menningu býr saman í sátt og samlyndi; það mun einnig veita ykkur stuðning við að laga ykkur sjálf að samfélagslegum breytingum. Einu sinni var unnið að því að koma á stefnu um inngildingu til að ná sátt um samábyrgð allra um að ná einingu í samfélaginu. Ég var svo heppin að hafa starfið á því sviði sem vann að málefnum innflytjenda og inngildingar. Við birtum og sendum hverju sveitarfélagi í landinu leiðbeiningar um móttökuáætlun sem ákveðinn stuðning við aðlögun og inngildingu innflytjenda. Leitt er að segja að stofnunin hafi verið lögð niður. Ef enn væri verið að vinna markvisst að þessu veit ég að þið mynduð líka upplifa stuðning við að aðlagast breyttu samfélagi svo að við gætum tekið framförum saman. Saman gætum við mótmælt hlutum sem varðar hag allra. Kannski getum við einhvern daginn bara sagt upphátt að við séum öll umboðsmenn breytinga, frekar en að stimpla okkur sem rasista eða ekki rasista. Höfundur er fyrrverandi alþingiskona, leikskólastjóri og doktorsnemi á deild menntunar og margbreytileika HÍ
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun