Hvenær nær Bitcoin $1,000,000? Víkingur Hauksson skrifar 1. nóvember 2024 20:30 Ég vil taka það fram strax í upphafi að ég skrifa þessa grein sem áhugamaður en ekki fjármálasérfræðingur. Þetta er ekki fjármálaráðgjöf. Áður en við vindum okkur í svarið við spurningunni þá þurfum við fyrst að átta okkur á því hvað veldislögmál (“power law”) er. Veldislögmál Veldislögmál í eðlisfræði segir til um ólínulegtengsl tveggja breyta þar sem önnur breytan breytist í veldisvísi af hinni. Með öðrum orðum þá lýsir það hlutfallslegu samhengi breytanna, þ.e. hvernig þær skalast með tilliti til hvor annarrar. Veldislögmál hafa fundist víða, sem dæmi í náttúrunni sem og netkerfum (“networks”). Veldislögmál myndast vegna einhverra ákveðinna undirliggjandi þátta svo þegar slíkt finnst á milli tveggja breyta er það ólíklega tilviljun, sérstaklega ef það hefur verið til staðar yfir margar stærðargráður (“orders of magnitude”). Dæmi um veldislögmál Dæmi um veldislögmál eru tengslin á milli stærðar borgar og fjölda bensínstöðva í henni. Ef gefin er stærð á einhverri ákveðinni borg er hægt með aðstoð lögmálsins að áætla hversu margar bensínstöðvar eru í borginni. Tengslin lýsa sér þannig að ef stærð borgar tvöfaldast þá aukast bensínstöðvar hennar um c.a. 80%. Þessi tengsl eru þau sömu í borgum um allan heim, óháð stærð þeirra. Þetta er mjög merkilegt því það er ekki eins og byggingafulltrúar víðsvegar um heiminn endilega viti af þessu lögmáli og til þess að fylgja því, auki bensínstöðvar meðvitað um 80% þegar stærð borgar tvöfaldast. Veldislögmálið er einfaldlega sjálfsprottið vegna einhverra undirliggjandi ferla og virðist það ná að fanga það hvernig flókið kerfi líkt og borg skipuleggur sjálft sig. Annað dæmi um veldislögmál er þriðja lögmál Keplers sem lýsir tengslunum á milli fjarlægð reikistjarna frá sólu í sólkerfinu okkar og tímans sem það tekur þær að fara hringinn í kringum sólina. Tengslin lýsa sér þannig að þegar fjarlægð reikistjörnu frá sólu tvöfaldast, þá tæplega þrefaldast tíminn sem það tekur hana að fara einn hring í kringum hana. Þetta veldislögmál kemur af náttúrunnar hendi. Enn eitt dæmið og það sem tengist Bitcoin hvað mest er veldislögmál sem lýsir vexti internetsins. Tengslin eru á milli fjölda ára frá upphafi internetsins og fjölda notenda þess. Þeim má lýsa þannig að þegar fjöldi ára frá upphafi tvöfaldast, þá c.a. 24 faldast fjöldi notenda. Þar sem veldislögmál er til staðar fyrir vöxt internetsins ætti það svosem ekki að koma á óvart að það sé einnig til staðar fyrir vöxt Bitcoin, þar sem internetið og Bitcoin eru að mörgu leyti svipuð netkerfi. Internetið er netkerfi fyrir óhindrað flæði upplýsinga, á meðan Bitcoin er netkerfi fyrir óhindrað flæði verðgildis (“value”). Veldislögmál Bitcoin Hvað Bitcoin varðar er semsagt að finna veldislögmál á milli tímans frá upphafi (í dögum) og verðsins. Það virðist vera til staðar sökum tveggja annarra undirliggjandi notkunar (“adoption”) veldislögmála sem við skulum fyrst skoða aðeins nánar. Fyrra veldislögmálið er á milli tímans frá upphafi Bitcoin og fjölda Bitcoin addressa (svipar til bankareikninga) í kerfinu. Tengslunum má lýsa þannig að þegar tíminn frá upphafi tvöfaldast, þá c.a. áttfaldast fjöldi Bitcoin addressa. Nákvæm orsök fyrir þessu veldislögmáli er óljós, en merkilegt er þó að veirusýkingar á borð við t.d. HIV og Ebólu hafa dreifst með svipuðu veldislögmáli. Bitcoin notendur líkja Bitcoin gjarnan við ákveðinn “mind virus”, sem er kannski ekki svo fjarri lagi eftir allt saman. Seinna veldislögmálið er á milli fjölda Bitcoin addressa og Bitcoin verðsins. Tengslunum má lýsa þannig að þegar fjöldi addressa tvöfaldast, þá c.a. fjórfaldast verðið. Þetta þekkist sem “Metcalfe’s Law”, sem segir einmitt að virði netkerfis sé í hlutfallslegu samhengi við fjölda notenda þess í öðru veldi. Tökum nú þessi tvö notkunar veldislögmál saman: Þegar tíminn frá upphafi tvöfaldast þá áttfaldast fjöldi addressa, og þegar fjöldi addressa áttfaldast þá 8*8 = 64 faldast verðið. Með öðrum orðum þá fáum við veldislögmál á milli tímans frá upphafi Bitcoin og Bitcoin verðsins þar sem tengslunum má lýsa þannig að þegar tíminn frá upphafi tvöfaldast þá c.a. 64 faldast verðið. Þar sem Bitcoin kerfið er núna 15 ára þá þýðir það sem dæmi að ef þú kaupir Bitcoin í dag og ef Bitcoin verðið heldur áfram að fylgja þessu lögmáli, þá ættirðu að c.a. 64 falda peninginn þinn næstu 15 árin. Frá upphafi Bitcoin hefur verðið fylgt þessu veldislögmáli með mjög hárri 95% fylgni. Hvenær nær Bitcoin $1.000.000? Nú getum við þá loksins svarað upphaflegu spurningunni. Ef verðið á Bitcoin heldur áfram að fylgja þessu veldislögmáli, þá verður það komið í $1.000.000 árið 2032. Þó það séu enn mögulega miklar verðhækkanir framundan þá sjáum við samt einnig út frá þessu veldislögmáli að það er að hægjast á hækkununum. Sem dæmi tekur það talsvert lengri tíma í dag fyrir verðið að tvöfaldast heldur en það gerði fyrir 10 árum síðan. Þetta er lógískt þar sem markaðurinn fer stækkandi og það þarf alltaf sífellt meira fjármagn til þess að hreyfa við honum. Hin hliðin á peningnum er sú að sveiflurnar fara minnkandi. Því stærri sem markaðurinn verður, því stöðugri og öruggari verður hann. Náttúruafl Að lokum vil ég nefna að enginn veit hvað framtíðin ber í skauti sér, en á sama tíma vil ég leggja áherslu á hversu mikið stórmál þetta veldislögmál er. Þetta útskýrir vöxt Bitcoin síðan verðið var minna en $0.001 svo það hefur gert það í gegnum c.a. átta stærðargráður (“orders of magnitude”), sem setur líkurnar á því að þetta sé tilviljun nálægt núlli. $1.000.000 er svo sem dæmi bara c.a. ein stærðargráða í viðbót frá núverandi verði. Ég vil einnig benda á að þetta veldislögmál var uppgötvað árið 2018 svo síðustu sex ár hefur Bitcoin haldið áfram að fylgja því með ótrúlegri nákvæmni, líkt og eins konar náttúruafl. Höfundur er með B.Sc. gráðu í hugbúnaðarverkfræði Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Rafmyntir Mest lesið Menntun fyrir Hans Vögg Þuríður Magnúsína Björnsdóttir Skoðun Tímamót Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Kæri Grímur Grímsson – sakamaður gengur laus? Árni Guðmundsson Skoðun Opið bréf til valkyrjanna þriggja Björn Sævar Einarsson Skoðun Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson Skoðun Forréttindablinda strákanna í Viðskiptaráði Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Þarf alltaf að vera svín? Harpa Kristbergsdóttir Skoðun Þegar Samtök verslunar og þjónustu vita betur Erna Bjarnadóttir Skoðun Þegar Trölli stal atkvæðum Eyjólfur Ingvi Bjarnason Skoðun Svar við hótunum Eflingar Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Tímamót Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Menntun fyrir Hans Vögg Þuríður Magnúsína Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar Samtök verslunar og þjónustu vita betur Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Dans verkalýðsleiðtoga í kringum gullkálfinn Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Jól í sól versus jóla í dimmu Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi samgöngusáttmála fyrir Vestfirði Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Unnar Hermannsson,Halldór Halldórsson skrifar Skoðun Opið bréf til valkyrjanna þriggja Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Kæri Grímur Grímsson – sakamaður gengur laus? Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Er janúar leiðinlegasti mánuður ársins? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Svar við hótunum Eflingar Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson skrifar Skoðun Manni verður kalt ef maður pissar í skóinn sinn Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Skautun eða tvíhyggja? Þóra Pétursdóttir skrifar Skoðun Egóið er í hégómanum Skúli S. Ólafsson skrifar Skoðun Dæmalaus málflutningur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grýtt eða greið leið? Þröstur Sæmundsson skrifar Skoðun Tímalína hörmulegra limlestinga og kvalafulls dauðastríðs háþróaðrar lífveru Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Hugleiðing um listamannalaun III Þórhallur Guðmundsson skrifar Skoðun Dæmalaust mál Sigursteinn Másson skrifar Skoðun „Stórfelldir og siðlausir fjármagnsflutningar“ - Áskorun á Ole Anton Bieltvedt Hjalti Þórisson skrifar Skoðun Tjáningarfrelsið, ábyrgð og Snorri Másson Bjarndís Helga Tómasdóttir ,Kári Garðarsson skrifar Skoðun Þegar Trölli stal atkvæðum Eyjólfur Ingvi Bjarnason skrifar Skoðun Forréttindablinda strákanna í Viðskiptaráði Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Tækifæri gervigreindar í menntun Páll Ásgeir Torfason skrifar Skoðun Sjálfstæð hugsun á tímum gervigreindar Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíð menntunar er í einkarekstri Unnar Þór Sæmundsson skrifar Skoðun Er lítil samkeppni á fjármálamarkaði? Gústaf Steingrímsson skrifar Skoðun Þorpið Alina Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Hvað er friður? Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki búið að tryggja raforkuöryggi almennings? Hjálmar Helgi Rögnvaldsson skrifar Sjá meira
Ég vil taka það fram strax í upphafi að ég skrifa þessa grein sem áhugamaður en ekki fjármálasérfræðingur. Þetta er ekki fjármálaráðgjöf. Áður en við vindum okkur í svarið við spurningunni þá þurfum við fyrst að átta okkur á því hvað veldislögmál (“power law”) er. Veldislögmál Veldislögmál í eðlisfræði segir til um ólínulegtengsl tveggja breyta þar sem önnur breytan breytist í veldisvísi af hinni. Með öðrum orðum þá lýsir það hlutfallslegu samhengi breytanna, þ.e. hvernig þær skalast með tilliti til hvor annarrar. Veldislögmál hafa fundist víða, sem dæmi í náttúrunni sem og netkerfum (“networks”). Veldislögmál myndast vegna einhverra ákveðinna undirliggjandi þátta svo þegar slíkt finnst á milli tveggja breyta er það ólíklega tilviljun, sérstaklega ef það hefur verið til staðar yfir margar stærðargráður (“orders of magnitude”). Dæmi um veldislögmál Dæmi um veldislögmál eru tengslin á milli stærðar borgar og fjölda bensínstöðva í henni. Ef gefin er stærð á einhverri ákveðinni borg er hægt með aðstoð lögmálsins að áætla hversu margar bensínstöðvar eru í borginni. Tengslin lýsa sér þannig að ef stærð borgar tvöfaldast þá aukast bensínstöðvar hennar um c.a. 80%. Þessi tengsl eru þau sömu í borgum um allan heim, óháð stærð þeirra. Þetta er mjög merkilegt því það er ekki eins og byggingafulltrúar víðsvegar um heiminn endilega viti af þessu lögmáli og til þess að fylgja því, auki bensínstöðvar meðvitað um 80% þegar stærð borgar tvöfaldast. Veldislögmálið er einfaldlega sjálfsprottið vegna einhverra undirliggjandi ferla og virðist það ná að fanga það hvernig flókið kerfi líkt og borg skipuleggur sjálft sig. Annað dæmi um veldislögmál er þriðja lögmál Keplers sem lýsir tengslunum á milli fjarlægð reikistjarna frá sólu í sólkerfinu okkar og tímans sem það tekur þær að fara hringinn í kringum sólina. Tengslin lýsa sér þannig að þegar fjarlægð reikistjörnu frá sólu tvöfaldast, þá tæplega þrefaldast tíminn sem það tekur hana að fara einn hring í kringum hana. Þetta veldislögmál kemur af náttúrunnar hendi. Enn eitt dæmið og það sem tengist Bitcoin hvað mest er veldislögmál sem lýsir vexti internetsins. Tengslin eru á milli fjölda ára frá upphafi internetsins og fjölda notenda þess. Þeim má lýsa þannig að þegar fjöldi ára frá upphafi tvöfaldast, þá c.a. 24 faldast fjöldi notenda. Þar sem veldislögmál er til staðar fyrir vöxt internetsins ætti það svosem ekki að koma á óvart að það sé einnig til staðar fyrir vöxt Bitcoin, þar sem internetið og Bitcoin eru að mörgu leyti svipuð netkerfi. Internetið er netkerfi fyrir óhindrað flæði upplýsinga, á meðan Bitcoin er netkerfi fyrir óhindrað flæði verðgildis (“value”). Veldislögmál Bitcoin Hvað Bitcoin varðar er semsagt að finna veldislögmál á milli tímans frá upphafi (í dögum) og verðsins. Það virðist vera til staðar sökum tveggja annarra undirliggjandi notkunar (“adoption”) veldislögmála sem við skulum fyrst skoða aðeins nánar. Fyrra veldislögmálið er á milli tímans frá upphafi Bitcoin og fjölda Bitcoin addressa (svipar til bankareikninga) í kerfinu. Tengslunum má lýsa þannig að þegar tíminn frá upphafi tvöfaldast, þá c.a. áttfaldast fjöldi Bitcoin addressa. Nákvæm orsök fyrir þessu veldislögmáli er óljós, en merkilegt er þó að veirusýkingar á borð við t.d. HIV og Ebólu hafa dreifst með svipuðu veldislögmáli. Bitcoin notendur líkja Bitcoin gjarnan við ákveðinn “mind virus”, sem er kannski ekki svo fjarri lagi eftir allt saman. Seinna veldislögmálið er á milli fjölda Bitcoin addressa og Bitcoin verðsins. Tengslunum má lýsa þannig að þegar fjöldi addressa tvöfaldast, þá c.a. fjórfaldast verðið. Þetta þekkist sem “Metcalfe’s Law”, sem segir einmitt að virði netkerfis sé í hlutfallslegu samhengi við fjölda notenda þess í öðru veldi. Tökum nú þessi tvö notkunar veldislögmál saman: Þegar tíminn frá upphafi tvöfaldast þá áttfaldast fjöldi addressa, og þegar fjöldi addressa áttfaldast þá 8*8 = 64 faldast verðið. Með öðrum orðum þá fáum við veldislögmál á milli tímans frá upphafi Bitcoin og Bitcoin verðsins þar sem tengslunum má lýsa þannig að þegar tíminn frá upphafi tvöfaldast þá c.a. 64 faldast verðið. Þar sem Bitcoin kerfið er núna 15 ára þá þýðir það sem dæmi að ef þú kaupir Bitcoin í dag og ef Bitcoin verðið heldur áfram að fylgja þessu lögmáli, þá ættirðu að c.a. 64 falda peninginn þinn næstu 15 árin. Frá upphafi Bitcoin hefur verðið fylgt þessu veldislögmáli með mjög hárri 95% fylgni. Hvenær nær Bitcoin $1.000.000? Nú getum við þá loksins svarað upphaflegu spurningunni. Ef verðið á Bitcoin heldur áfram að fylgja þessu veldislögmáli, þá verður það komið í $1.000.000 árið 2032. Þó það séu enn mögulega miklar verðhækkanir framundan þá sjáum við samt einnig út frá þessu veldislögmáli að það er að hægjast á hækkununum. Sem dæmi tekur það talsvert lengri tíma í dag fyrir verðið að tvöfaldast heldur en það gerði fyrir 10 árum síðan. Þetta er lógískt þar sem markaðurinn fer stækkandi og það þarf alltaf sífellt meira fjármagn til þess að hreyfa við honum. Hin hliðin á peningnum er sú að sveiflurnar fara minnkandi. Því stærri sem markaðurinn verður, því stöðugri og öruggari verður hann. Náttúruafl Að lokum vil ég nefna að enginn veit hvað framtíðin ber í skauti sér, en á sama tíma vil ég leggja áherslu á hversu mikið stórmál þetta veldislögmál er. Þetta útskýrir vöxt Bitcoin síðan verðið var minna en $0.001 svo það hefur gert það í gegnum c.a. átta stærðargráður (“orders of magnitude”), sem setur líkurnar á því að þetta sé tilviljun nálægt núlli. $1.000.000 er svo sem dæmi bara c.a. ein stærðargráða í viðbót frá núverandi verði. Ég vil einnig benda á að þetta veldislögmál var uppgötvað árið 2018 svo síðustu sex ár hefur Bitcoin haldið áfram að fylgja því með ótrúlegri nákvæmni, líkt og eins konar náttúruafl. Höfundur er með B.Sc. gráðu í hugbúnaðarverkfræði
Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson Skoðun
Skoðun Mikilvægi samgöngusáttmála fyrir Vestfirði Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Unnar Hermannsson,Halldór Halldórsson skrifar
Skoðun Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson skrifar
Skoðun Tímalína hörmulegra limlestinga og kvalafulls dauðastríðs háþróaðrar lífveru Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun „Stórfelldir og siðlausir fjármagnsflutningar“ - Áskorun á Ole Anton Bieltvedt Hjalti Þórisson skrifar
Skoðun Tjáningarfrelsið, ábyrgð og Snorri Másson Bjarndís Helga Tómasdóttir ,Kári Garðarsson skrifar
Skoðun Af hverju er ekki búið að tryggja raforkuöryggi almennings? Hjálmar Helgi Rögnvaldsson skrifar
Er aukin fræðsla um kólesteról og mettaða fitu virkilega upplýsingaóreiða? Sigurður Örn Ragnarsson Skoðun