Við eigum að þakka Eflingu fyrir baráttu sína gegn launaþjófnaði Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar 12. október 2024 20:53 Undanfarið hafa fjölmiðlar fjallað um gjaldþrot veitingastaðarins Ítalíu og þá sök sem eigandi hans hefur reynt að bera á Eflingu stéttarfélag. Á meðan sumir gætu fallið fyrir slíkri sögu, er nauðsynlegt að skoða málavexti af raunsæi og á grunni réttlætis og sanngirni. Að varpa ábyrgðinni á stéttarfélag sem stendur vörð um hagsmuni vinnandi fólks er auðvitað fjarstæðukennt og í rauninni óréttlát árás á þá sem reyna að verja réttindi launafólks. Ég þekki það sjálfur vel og skil vel hversu erfitt það getur verið að viðhalda rekstri, sérstaklega þegar aðstæður versna. Það sem margir kannski skilja ekki er að gjaldþrot gerist ekki á einni nóttu hjá litlum veitingastöðum. Oft hefur það verið þannig að veitingastaðir í rekstrarerfiðleikum dragast aftur úr með greiðslur til starfsfólks og launatengd gjöld. Veitingastaðurinn Ítalía virðist um langt skeið dregið að greiða laun á réttum tíma og jafnvel komist hjá því að standa við skyldur sínar gagnvart starfsfólki. Deilt hefur verið um upphæð útistandandi launakrafna og þá húsaleigu en við vitum að félag hans skuldar um 50 milljónir í staðgreiðslu launa og þá skuldar hann lífeyrissjóðnum Gildi sem ég er í fulltrúaráði hjá, um 12 milljónir. Fráleitt er að halda því fram að aðgerðir Eflingar hafi valdið því að staðurinn fór í þrot. Þvert á móti hefur Efling stéttarfélag staðið eins og klettur fyrir réttindum vinnandi fólks, þar á meðal starfsfólks Ítalíu veitingastaðar. Ef Efling hefði ekki gripið til aðgerða er hætt við að fjöldi fólks hefði setið eftir launalaust vegna ítrekaðs launaþjófnaðar, en nú hefur starfsfólkið sem eftir var a.m.k. möguleika á að fá ógreidd laun sín greidd úr ábyrgðarsjóði launa. Þetta er ekkert annað en sigur fyrir réttlæti og virðingu gagnvart vinnandi fólki. Það er mikilvægt að minna á að eigendur Ítalíu greindu sjálfir frá því að staðurinn muni ekki opna aftur í sama húsnæði, sem bendir til þess að leigusalinn hafi þegar tapað trúnni á rekstraraðilana. Það hefur hins vegar ekkert með Eflingu að gera heldur með óskilvirkan og óábyrgan rekstur. Baráttan fyrir verkafólk í forgrunni Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, hefur oft verið gagnrýnd í gegnum tíðina, bæði fyrir aðgerðir sínar og orðfæri. Margir hafa þó ekki haft beinan skilning á því hversu gríðarlega erfitt hlutverk hennar er. Sólveig Anna hefur sýnt í verki að hún er kraftmikil, óþreytandi og ákveðin í því að standa vörð um verkafólk í landinu. Verkefnið sem hún hefur tekið sér fyrir hendur er eitt það erfiðasta í samfélaginu — að vernda réttindi þeirra sem oft hafa minnst og takmarkaðast vald. Að setja Eflingu og formanninn undir smásjá þess máls, eins og sumir hafa gert, er ómaklegt og sýnir skort á skilningi á erfiðu starfi þeirra sem berjast fyrir réttindum hinna vinnandi stétta. Sólveig Anna er langt frá því að vera „ein manneskja sem gengur fyrir stærsta stéttarfélagi landsins“, eins og fullyrt var í fjölmiðlum í dag. Ég fullyrði að meirihluti Eflingar og ég þar á meðal stöndum þétt við bak Sólveigar í þessu máli sem öðrum og það hlýtur að vera krafa okkar að stjórnvöld taka fast á ört stækkandi vandamáli sem launaþjófnaður og vinnumansal er. Samstaða gegn óréttlæti Stéttarfélög eins og Efling eru grundvallarstoðir í samfélagi þar sem verkafólk er oft og tíðum berskjaldað fyrir óréttlæti. Það er mikilvægt að við tökum ekki mark á þeim sem vilja varpa ábyrgð sinni á annað fólk þegar erfiðleikar steðja að, heldur horfum á staðreyndir. Í þessu tilfelli, er varðar veitingastaðinn Ítalíu, finnst mér ómaklegt að ætla að kenna stéttarfélagi um óréttláta meðferð á starfsfólki. Flestir rekstraraðilar sem lenda í vandræðum með rekstur sinn gera enda allt sem hægt er til að standa skil á forgangskröfum, sem hljóta að vera laun þess starfsfólks sem býr einmitt til tekjurnar sem verða til hjá fyrirtækjum. Því miður var forgangsröðin ekki slík hjá eigandum veitingastaðarins Ítalíu. Sólveig Anna og Efling eiga þakkir skildar fyrir að standa í lappirnar og gæta þess að réttindi launafólks séu virt. Barátta okkar er barátta fyrir sanngirni, og þrátt fyrir gagnrýni höldum við áfram að berjast við stórhagsmuni sem vilja oftast snúa á þá sem minnst eiga. Án þessarar baráttu gæti óréttlætið auðveldlega orðið regla frekar en undatekning í samfélaginu okkar. Höfundur er fulltrúi í trúnaðarráði Eflingar og fulltrúaráði Gildis. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Ingi Þóroddsson Kjaramál Stéttarfélög Deilur Eflingar og Ítalíu Mest lesið 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson Skoðun Skoðun Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Undanfarið hafa fjölmiðlar fjallað um gjaldþrot veitingastaðarins Ítalíu og þá sök sem eigandi hans hefur reynt að bera á Eflingu stéttarfélag. Á meðan sumir gætu fallið fyrir slíkri sögu, er nauðsynlegt að skoða málavexti af raunsæi og á grunni réttlætis og sanngirni. Að varpa ábyrgðinni á stéttarfélag sem stendur vörð um hagsmuni vinnandi fólks er auðvitað fjarstæðukennt og í rauninni óréttlát árás á þá sem reyna að verja réttindi launafólks. Ég þekki það sjálfur vel og skil vel hversu erfitt það getur verið að viðhalda rekstri, sérstaklega þegar aðstæður versna. Það sem margir kannski skilja ekki er að gjaldþrot gerist ekki á einni nóttu hjá litlum veitingastöðum. Oft hefur það verið þannig að veitingastaðir í rekstrarerfiðleikum dragast aftur úr með greiðslur til starfsfólks og launatengd gjöld. Veitingastaðurinn Ítalía virðist um langt skeið dregið að greiða laun á réttum tíma og jafnvel komist hjá því að standa við skyldur sínar gagnvart starfsfólki. Deilt hefur verið um upphæð útistandandi launakrafna og þá húsaleigu en við vitum að félag hans skuldar um 50 milljónir í staðgreiðslu launa og þá skuldar hann lífeyrissjóðnum Gildi sem ég er í fulltrúaráði hjá, um 12 milljónir. Fráleitt er að halda því fram að aðgerðir Eflingar hafi valdið því að staðurinn fór í þrot. Þvert á móti hefur Efling stéttarfélag staðið eins og klettur fyrir réttindum vinnandi fólks, þar á meðal starfsfólks Ítalíu veitingastaðar. Ef Efling hefði ekki gripið til aðgerða er hætt við að fjöldi fólks hefði setið eftir launalaust vegna ítrekaðs launaþjófnaðar, en nú hefur starfsfólkið sem eftir var a.m.k. möguleika á að fá ógreidd laun sín greidd úr ábyrgðarsjóði launa. Þetta er ekkert annað en sigur fyrir réttlæti og virðingu gagnvart vinnandi fólki. Það er mikilvægt að minna á að eigendur Ítalíu greindu sjálfir frá því að staðurinn muni ekki opna aftur í sama húsnæði, sem bendir til þess að leigusalinn hafi þegar tapað trúnni á rekstraraðilana. Það hefur hins vegar ekkert með Eflingu að gera heldur með óskilvirkan og óábyrgan rekstur. Baráttan fyrir verkafólk í forgrunni Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, hefur oft verið gagnrýnd í gegnum tíðina, bæði fyrir aðgerðir sínar og orðfæri. Margir hafa þó ekki haft beinan skilning á því hversu gríðarlega erfitt hlutverk hennar er. Sólveig Anna hefur sýnt í verki að hún er kraftmikil, óþreytandi og ákveðin í því að standa vörð um verkafólk í landinu. Verkefnið sem hún hefur tekið sér fyrir hendur er eitt það erfiðasta í samfélaginu — að vernda réttindi þeirra sem oft hafa minnst og takmarkaðast vald. Að setja Eflingu og formanninn undir smásjá þess máls, eins og sumir hafa gert, er ómaklegt og sýnir skort á skilningi á erfiðu starfi þeirra sem berjast fyrir réttindum hinna vinnandi stétta. Sólveig Anna er langt frá því að vera „ein manneskja sem gengur fyrir stærsta stéttarfélagi landsins“, eins og fullyrt var í fjölmiðlum í dag. Ég fullyrði að meirihluti Eflingar og ég þar á meðal stöndum þétt við bak Sólveigar í þessu máli sem öðrum og það hlýtur að vera krafa okkar að stjórnvöld taka fast á ört stækkandi vandamáli sem launaþjófnaður og vinnumansal er. Samstaða gegn óréttlæti Stéttarfélög eins og Efling eru grundvallarstoðir í samfélagi þar sem verkafólk er oft og tíðum berskjaldað fyrir óréttlæti. Það er mikilvægt að við tökum ekki mark á þeim sem vilja varpa ábyrgð sinni á annað fólk þegar erfiðleikar steðja að, heldur horfum á staðreyndir. Í þessu tilfelli, er varðar veitingastaðinn Ítalíu, finnst mér ómaklegt að ætla að kenna stéttarfélagi um óréttláta meðferð á starfsfólki. Flestir rekstraraðilar sem lenda í vandræðum með rekstur sinn gera enda allt sem hægt er til að standa skil á forgangskröfum, sem hljóta að vera laun þess starfsfólks sem býr einmitt til tekjurnar sem verða til hjá fyrirtækjum. Því miður var forgangsröðin ekki slík hjá eigandum veitingastaðarins Ítalíu. Sólveig Anna og Efling eiga þakkir skildar fyrir að standa í lappirnar og gæta þess að réttindi launafólks séu virt. Barátta okkar er barátta fyrir sanngirni, og þrátt fyrir gagnrýni höldum við áfram að berjast við stórhagsmuni sem vilja oftast snúa á þá sem minnst eiga. Án þessarar baráttu gæti óréttlætið auðveldlega orðið regla frekar en undatekning í samfélaginu okkar. Höfundur er fulltrúi í trúnaðarráði Eflingar og fulltrúaráði Gildis.
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun