Stjórnvöld hafa allt frá árinu 2005 stefnt að gagngerum breytingum á örorkulífeyriskerfi almannatrygginga. Fjöldi starfshópa hefur verið að störfum og skýrslur gerðar og erfitt hefur reynst að ná samkomulagi við samtök Öryrkja um breytingar.
Þegar stjórnarflokkarnir endurnýjuðu stjórnarsamstarfið hinn 9. apríl og Bjarni Benediktsson tók við embætti forsætisráðherra greindu leiðtogar flokkanna frá því að eitt af forgangsmálum þeirra á yfirstandandi vorþingi væri að fá viðamikið frumvarp Guðmundar Inga Guðbrandssonar félagsmálaráðherra um breytingu á ýmsum lögum vegna endurskoðunar örorkulífeyriskerfisins afgreitt á Alþingi.
Frumvarpið varð síðan lagt fram á Alþingi fyrir nokkrum dögum. Þegar Sigurður Ingi Jóhannsson fjármálaráðherra kynnti fjármálaáætlun stjórnvalda í gær, þar sem meðal annars eru tíundaðar aðgerðir til að draga úr þenslu í efnahagslífinu kom fram að ein aðgerðanna væri að fresta gilditöku væntanlegra laga um örorkulífeyri um átta mánuði, frá 1. janúar næst komandi til 1. september. Með því sparar ríkissjóður tíu milljarða á næsta ári.
Kristrún Frostadóttir formaður Samfylkingarinnar sagði í kvöldfréttum okkar í gær að þetta væri ein stærsta aðhaldsaðgerð ríkisstjórnarinnar á næsta ári.
„Sem þýðir auðvitað að öryrkjar eru látnir bíða eftir betri kjörum til að fjármagna þessa kjarasamninga,“ sagði Kristrún og vísaði þar til kostnaðar við aðgerðir stjórnvalda í tengslum við nýgerða kjarasamninga á almenna vinnumarkaðnum.
Bergþór Heimir Þórðarson formaður Öryrkjabandalags Íslands segir frestun málsins skiljanlega í ljósi umfangs málsins. Hins vegar hefðu öryrkjar auðvitað viljað fá kjarabætur sem allra fyrst, enda barist fyrir þeim árum saman.
„Ég verð að taka undir með orðum hennar að það er alveg ljóst að þenslan er ekki hjá öryrkjum. Öryrkjar eru sá hópur fólks í landinu sem hefur það einna verst,“ segir Bergþór Heimir. Nýleg skýrsla Vörðu sýndi að um 68 prósent öryrkja gætu ekki brugðist við óvæntum útgjöldum án þess að stofna til skulda.
Hins vegar væri frumvarpið viðamikið og kallaði á breytingar á ýmsum lögum. Margt þyrfti að liggja skýrar fyrir að mati Öryrkjabandalagsins áður en frumvarpið yrði að lögum.
„Það sem er mikilvægt er að það náist í gegn á þessu ári. Við skulum orða það þannig. Hvort það fari inn á þessu vorþingi eða eða á haustþingi, sérstaklega með tilliti til þessarar frestunar, það er ekki það sem skiptir höfuðmáli," sagði Bergþór Heimir Þórðarson.
