Lítið opið „bónbréf“ til forseta Alþingis Lúðvík Bergvinsson skrifar 10. apríl 2024 14:31 Kæri Birgir. Það er ekki einfalt að halda uppi skipulagi í mannlegu samfélagi, enda flóran fjölbreytt. Meðan sumir eru eigingjarnir hugsa aðrir um almannahag; meðan sumir eru góðviljaðir ræður hatur för hjá öðrum. Þá vilja sumir fá að vera í friði meðan aðrir telja sig fædda leiðtoga og elska fjölmenni. Þannig er þetta bara. Allskonar. Þetta þekkjum við báðir. Hugmyndinni um skipulag er ætlað að tryggja að sem flestir fái notið sín í okkar samfélagi á eigin forsendum. Okkar þjóðskipulag tekur mið af því að valdið sé hjá þjóðinni. Í kosningum til Alþingis er þessu valdi, a.m.k. að hluta og tímabundið, fyrirkomið hjá kjörnum fulltrúum. Þessir fulltrúar fara með lagasetningarvald og taka m.a. ákvarðanir um hvaða tekna skuli afla og hvernig þeim skuli varið. Þetta gera þeir fyrst og fremst með því að greiða atkvæði. Frá Alþingi hríslast valdið svo áfram niður til framkvæmdastjórnar, þ.e. ríkisstjórnar og einstaka ráðherra, sem á stundum virðast halda að uppspretta valdsins sé hjá þeim. Það er misskilningur. Það vitum við báðir. Þetta lýðræðislega fyrirkomulag okkar er vitaskuld ekki fullkomið, en mögulega það skásta sem við höfum. Það þarf því að gæta vel að lýðræðinu og ef við berjumst ekki fyrir því tapast það og sérhagsmunagæslan verður alfarið ofan á. Við það deyr hugmyndin um skipulag í þágu almannahags; þá er stutt í ófriðinn. Það viljum við ekki. Setning búvörulaga Þá er komið að erindinu minn kæri Birgir. Þannig er að ég hef alltaf álitið forseta þingsins helstan varðgæslumann lýðræðis hér á landi og því ábyrgð hans mikil. Hann er í mínum huga nokkurskonar stjórnarformaður í öllu kompaníinu og ætlað það hlutverk að líta til með framkvæmdastjórninni. Hann þarf að tryggja að Alþingi standi undir því hlutverki sem því er falið. Á því virðist, því miður, hafa orðið nokkur misbrestur. Ef marka má tíðindi virðist sem einn nýgræðingur á Alþingi hafi strax eftir síðustu kosningar, þ.e. sem nú situr á stóli formanns atvinnuveganefndar, misst af afar mikilvægum kynningarfundi Alþingis hvað varðar hlutverk þingsins. Þetta verður ráðið af því að margt bendir til að hann hafa skundað einn síns liðs í Skagafjörð með lagafrumvarp matvælaráðherra um búvörulög upp á vasann og falið Kaupfélagi á staðnum að endurskrifa allt efni þess. Leiðarstefið virðist hafa verið það að fulltrúar þeirra 3-4 aðila sem sjá um alla slátrun á kjöti í landinu, auk nánast alls innflutnings á landbúnaðarvörum samkvæmt kvóta, þurfi ekki lengur að fara í Öskjuhlíðina til að taka ákvarðanir um verðmyndun. Nú megi þeir stunda sitt samráð fyrir opnum tjöldum. Með öðrum orðum að starfsemi þeirra lúti engum lögum hvað varðar samkeppni og verðmyndun. Af þeim sökum verði verslunin, almenningur og bændur að sætta sig við til framtíðar einhliða ákvarðanir einokunaraðila um verð við kaup eða sölu á kjöti. Að sögn talsmanna almannahagsmuna, sem hafa talsvert fjallað um þetta mál á opinberum vettvangi, mun á fundinum í Skagafirði hafa glitt í allan Framsóknarflokkinn og jafnvel mátt sjá til Óla Björns Kárasonar gægjast uppúr brjóstvasa kaupfélagsstjórans. Nýgræðingurinn er líka sagður hafa sagt að hann hefði fullt vald til að útvista lagasetningarvaldi Alþingis í Fjörðinn, enda njóti hann verndar bæði Katrínar og Bjarna í þessu bixi. Hann hafi því verið nokkuð hróðugur. Það undarlega við þetta allt saman, minn kæri Birgir, er það að þetta gekk allt saman eftir í þeim skilningi að útvistunarlögin úr Skagafirðinum voru samþykkt sem lög frá Alþingi. Ég er því hræddur um að hér hafi orðið alvarlegt lýðræðislegt stórslys. Bónin Það er því ekki að ástæðulausu, kæri Birgir, að ég leita nú til þín fyrir hönd þeirra sem kaupa kjöt til að neyslu, jafnvel bara um helgar. Sem helsti varðgæslumaður lýðræðis er vandséð að betri maður en þú finnist til verksins og lagfæri það sem miður fór í héraði. Í samræmi við framangreint langar mig að biðja þig, lengstra orða, að hlutast til um það fyrir mig og marga aðra í svipaðri stöðu, að þessi nýsamþykktu búvörulög verði felld úr gildi, því eins og sagt var forðum, ef við slítum í sundur lögin er hættan sú að friðurinn sé úti. Við látum það ekki gerast á þinni vakt. Þinn einlægur, Lúðvík Bergvinsson, hæstaréttarlögmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingi Landbúnaður Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Iðkum nægjusemi, nýtum náttúruna Borghildur Gunnarsdóttir,Ósk Kristinsdóttir skrifar Sjá meira
Kæri Birgir. Það er ekki einfalt að halda uppi skipulagi í mannlegu samfélagi, enda flóran fjölbreytt. Meðan sumir eru eigingjarnir hugsa aðrir um almannahag; meðan sumir eru góðviljaðir ræður hatur för hjá öðrum. Þá vilja sumir fá að vera í friði meðan aðrir telja sig fædda leiðtoga og elska fjölmenni. Þannig er þetta bara. Allskonar. Þetta þekkjum við báðir. Hugmyndinni um skipulag er ætlað að tryggja að sem flestir fái notið sín í okkar samfélagi á eigin forsendum. Okkar þjóðskipulag tekur mið af því að valdið sé hjá þjóðinni. Í kosningum til Alþingis er þessu valdi, a.m.k. að hluta og tímabundið, fyrirkomið hjá kjörnum fulltrúum. Þessir fulltrúar fara með lagasetningarvald og taka m.a. ákvarðanir um hvaða tekna skuli afla og hvernig þeim skuli varið. Þetta gera þeir fyrst og fremst með því að greiða atkvæði. Frá Alþingi hríslast valdið svo áfram niður til framkvæmdastjórnar, þ.e. ríkisstjórnar og einstaka ráðherra, sem á stundum virðast halda að uppspretta valdsins sé hjá þeim. Það er misskilningur. Það vitum við báðir. Þetta lýðræðislega fyrirkomulag okkar er vitaskuld ekki fullkomið, en mögulega það skásta sem við höfum. Það þarf því að gæta vel að lýðræðinu og ef við berjumst ekki fyrir því tapast það og sérhagsmunagæslan verður alfarið ofan á. Við það deyr hugmyndin um skipulag í þágu almannahags; þá er stutt í ófriðinn. Það viljum við ekki. Setning búvörulaga Þá er komið að erindinu minn kæri Birgir. Þannig er að ég hef alltaf álitið forseta þingsins helstan varðgæslumann lýðræðis hér á landi og því ábyrgð hans mikil. Hann er í mínum huga nokkurskonar stjórnarformaður í öllu kompaníinu og ætlað það hlutverk að líta til með framkvæmdastjórninni. Hann þarf að tryggja að Alþingi standi undir því hlutverki sem því er falið. Á því virðist, því miður, hafa orðið nokkur misbrestur. Ef marka má tíðindi virðist sem einn nýgræðingur á Alþingi hafi strax eftir síðustu kosningar, þ.e. sem nú situr á stóli formanns atvinnuveganefndar, misst af afar mikilvægum kynningarfundi Alþingis hvað varðar hlutverk þingsins. Þetta verður ráðið af því að margt bendir til að hann hafa skundað einn síns liðs í Skagafjörð með lagafrumvarp matvælaráðherra um búvörulög upp á vasann og falið Kaupfélagi á staðnum að endurskrifa allt efni þess. Leiðarstefið virðist hafa verið það að fulltrúar þeirra 3-4 aðila sem sjá um alla slátrun á kjöti í landinu, auk nánast alls innflutnings á landbúnaðarvörum samkvæmt kvóta, þurfi ekki lengur að fara í Öskjuhlíðina til að taka ákvarðanir um verðmyndun. Nú megi þeir stunda sitt samráð fyrir opnum tjöldum. Með öðrum orðum að starfsemi þeirra lúti engum lögum hvað varðar samkeppni og verðmyndun. Af þeim sökum verði verslunin, almenningur og bændur að sætta sig við til framtíðar einhliða ákvarðanir einokunaraðila um verð við kaup eða sölu á kjöti. Að sögn talsmanna almannahagsmuna, sem hafa talsvert fjallað um þetta mál á opinberum vettvangi, mun á fundinum í Skagafirði hafa glitt í allan Framsóknarflokkinn og jafnvel mátt sjá til Óla Björns Kárasonar gægjast uppúr brjóstvasa kaupfélagsstjórans. Nýgræðingurinn er líka sagður hafa sagt að hann hefði fullt vald til að útvista lagasetningarvaldi Alþingis í Fjörðinn, enda njóti hann verndar bæði Katrínar og Bjarna í þessu bixi. Hann hafi því verið nokkuð hróðugur. Það undarlega við þetta allt saman, minn kæri Birgir, er það að þetta gekk allt saman eftir í þeim skilningi að útvistunarlögin úr Skagafirðinum voru samþykkt sem lög frá Alþingi. Ég er því hræddur um að hér hafi orðið alvarlegt lýðræðislegt stórslys. Bónin Það er því ekki að ástæðulausu, kæri Birgir, að ég leita nú til þín fyrir hönd þeirra sem kaupa kjöt til að neyslu, jafnvel bara um helgar. Sem helsti varðgæslumaður lýðræðis er vandséð að betri maður en þú finnist til verksins og lagfæri það sem miður fór í héraði. Í samræmi við framangreint langar mig að biðja þig, lengstra orða, að hlutast til um það fyrir mig og marga aðra í svipaðri stöðu, að þessi nýsamþykktu búvörulög verði felld úr gildi, því eins og sagt var forðum, ef við slítum í sundur lögin er hættan sú að friðurinn sé úti. Við látum það ekki gerast á þinni vakt. Þinn einlægur, Lúðvík Bergvinsson, hæstaréttarlögmaður.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun