Grein Óla Björns Kárasonar þingflokksformanns Sjálfstæðisflokksins í Morgunblaðinu í gær vakti töluverða athygli. Í greininni segir hann ákvörðun Svandísar Svavarsdóttur um að fresta hvalveiðum beina ögrun við ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur. Sagði hann flokk sinn eiga litla samleið með matvælaráðherra sem hafi gengið fram með þessum hætti.
Eiríkur Bergmann stjórnmálafræðiprófessor segir augljóst að veruleg misklíð sé komin upp í ríkisstjórninni.
„Óli Björn er þarna að lýsa því hvaða afleiðingar svona ákvarðanir, án samráðs við stjórnarflokkana, geti haft fyrir ríkisstjórnina. Hann er kannski ekki að boða slit stjórnarinnar en hann er að sýna fram á, með ansi afgerandi hætti, að það þurfi kannski ekki mikið meira til. Þessi ríkisstjórn er orðin verulega völt í sessi en það er alls óvíst hvort hún falli fyrir næstu kosningar.“
Ótti við kosningar
Rúm tvö ár eru í næstu kosningar. Samkvæmt könnun Maskínu í júní fengi Samfylkingin rúmlega 27 prósent atkvæða yrði gengið til kosninga í dag. Sjálfstæðisflokkurinn fengi 18,5 prósent, Vinstri græn 7,0 prósent og framsókn 8,8 prósent. Stuðningur við ríkisstjórnina hefur aldrei verið minni en einungis átján prósent segjast styðja ríkisstjórnina.
Jóhann Páll Jóhannsson, þingmaður Samfylkingar túlkar nýjustu vendingar innan ríkisstjórnar þannig að stjórnin hangi nú saman á „sameiginlegum ótta við að mæta fólkinu í landinu í kosningum.“
„Þetta er það sem stjórnarflokkarnir eiga helst sameiginlegt um þessar mundir – og fyrir vikið getur ríkisstjórnin hvorki lifað né dáið. Þetta er komið gott,“ skrifar Jóhann á Facebook.
Varðandi þessi orð segir Eiríkur:
„Það liggur fyrir að fylgið er langt undir því sem forystumenn þessara flokka geta sætt sig við og það gerir það auðvitað að einhverju leyti hikandi við að blása til kosningar við þessar aðstæður.“
Hver í sínu horni
Fyrr á árinu setti Jón Gunnarsson þáverandi dómsmálaráðherra reglugerð sem heimilar lögreglumönnum að nota rafbyssur. Var það gert án samráðs við ríkisstjórn og komst umboðsmaður Alþingis að þeirri niðurstöðu að afgreiðsla Jóns á málinu hafi ekki samræmst kröfum um góða stjórnsýsluhætti. Ákvörðun Svandísar Svavarsdóttur matvælaráðherra um að fresta hvalveiðum vekur því spurningar um hvort ráðherrarnir séu nú farnir að vinna að sínum málum, hver í sínu horni.
Eiríkur segir ljóst að æ fleiri mál hafi komið fram sem flokkarnir nái ekki saman um.
„Ríkisstjórnin hefur að mestu náð saman um ákveðna kyrrstöðu, stöðugleika og fleira. Eftir því sem tíminn líður koma fleiri og fleiri mál sem þarf að bregðast við sem flokkarnir ná ekki saman um. Viðbrögðin hafa í síauknum mæli verið að ráðherrarnir fara fram, hver á sínu sviði og án samráðs við samstarfsflokkana, einfaldlega vegna þess að þeir ná ekki saman um þau mál sem þeir vilja ná í gegn,“ segir Eiríkur og heldur áfram:
„Við horfum upp á ríkisstjórn þar sem flokkarnir ráða hver sínum hluta ríkisins. Það er eins og það séu þrjár ríkisstjórnir að störfum í landinu, hver á sínu málefnasviði og flokkarnir eigi sífellt erfiðara með að ná sameiginlegri niðurstöðu.“
