Þess vegna þarf nýja forystu í VR Arnar Guðmundsson skrifar 10. mars 2023 11:01 Samstaða samtaka launafólks í komandi kjarasamningagerð, í stað innbyrðis átaka, skiptir okkur öll máli af þremur megin ástæðum. Í fyrsta lagi af því einungis þannig næst raunverulegur árangur í að bæta kjör og réttindi þeirra sem veikast standa á vinnumarkaði. Í öðru lagi af því innbyrðis samstaða er forsenda þess að mæta stjórnvöldum og knýja á um stóru samfélagslegu verkefnin á borð við jafnréttismál og launamun kynjanna, húsnæðisvandann, jöfnunaráhrif skattkerfisins, vaxtabyrðarnar, skerðingar lífeyrisréttinda almannatrygginga og kostnaðarþátttöku sjúklinga í heilbrigðiskerfinu. Í þriðja lagi af því samstaðan er hinn raunverulegi slagkraftur verkalýðshreyfingarinnar og grundvöllur verðmætrar og sérstakrar stöðu hennar í samfélaginu sem varin er af lögum og alþjóðasamningum. Hatrömm innbyrðis átök grafa undan þeirri stöðu og skapa andstæðingum samtaka launafólks bæði átyllu og stöðu til að láta til skarar skríða og því miður gætum við þurft að fást við slíkar tilraunir núna. Grundvallaratriðin framar persónulegum skoðunum Fólkið sem fjöldi ólíks félagsfólks samtaka okkar velur sér til forystu í sínum félögum, á sínum eigin forsendum, er ólíkt og sumir eru virkir innan ólíkra stjórnmálaflokka. Eina grundvallar krafan sem við félagsfólk gerum er að hver og einn einasti starfi alltaf og undantekningarlaust í þágu grundvallarhugsjóna verkalýðshreyfingarinnar og í þágu hagsmuna síns félagsfólks, burtséð frá eigin persónulega eða pólitísku hagsmunum. Þannig upplifði ég persónulega fjölda fyrrum forystufólks sem ég sat með á ótal miðstjórnarfundum ASÍ, formannafundum og fundum formanna landssambanda. Þegar á reyndi réði grundvöllur verkalýðshreyfingarinnar og flokksskírteinin viku enda gátu stjórnar- og stjórnarandstöðuflokkar skipt um sæti með litlum fyrirvara án þess að það breytti viðfangsefnum eða stefnu samtaka launafólks. Þess vegna er Ragnar Þór ekki minn formaður Einmitt út af öllu framansögðu er Ragnar Þór Ingólfsson því miður ekki minn formaður í VR þótt ég hafi verið þar félagi í áratugi. Þegar á reyndi vegna fordæmalausrar hópuppsagnar af hálfu stéttarfélags og alvarlegra opinberra ásakana í garð hóps félagsfólks VR, vænti þetta fólks stuðnings og viðbragða frá sínu stéttarfélagi enda ekki í nein önnur hús að venda. En formaður VR beitti afli sínu af þunga gegn opinberum viðbrögðum bæði miðstjórnar ASÍ og fulltrúaráðs VR, að því er virðist til þess eins að styggja ekki félagið sem tók sér svo afgerandi stöðu sem harðsvíraður atvinnurekandi. Persónulegur metnaður formannsins stóð til þess að verða forseti ASÍ og til þess þurfti atkvæðamagn félagsins. Öllu lægra verður ekki lotið að mínu mati og ég ætla ekki að reyna að lýsa persónulegum sárindum og vonbrigðum þess félagsfólks VR sem fyrir varð. Á sama tíma og forysta VR þagði opinberlega var hlutverk óbreytts starfsfólks VR að styðja við og aðstoða einstaklingana við að vinna úr áfallinu. Í miðri hrinu skipulagðs netofbeldis og staðlausra ásakana gegn hópi eigin félagsfólks kaus svo formaður stéttarfélags þess sama fólks að skrifa grein um „skuggastjórnun“ í verkalýðshreyfingunni, sem gaf hatursorðræðunni byr undir báða vængi í stað þess að verja sitt fólk. Svo fór að lokum að Drífa Snædal forseti ASÍ sagði af sér vegna þess að ólíft væri að starfa við slíkar aðstæður og þá heift sem réði ríkjum innan samtaka launafólks. Að éta bæði kökuna og eiga hana, sitjandi á grindverkinu Af eðlilegum ástæðum gat hvorki VR né nokkuð annað stéttarfélag með lausa kjarasamninga frá 1. nóvember sl. beðið eftir stéttarfélaginu Eflingu sem skilaði ekki kröfugerð fyrr en daginn áður en samningar runnu út. Og VR gat vegna samsetningar félagsfólks ekki uppfyllt þá kröfur Eflingar að byggja eingöngu á krónutöluhækkunum. Því var sú ákvörðun að semja með félögum iðnaðarmanna um blandaða leið mjög skiljanleg. En þegar samningar voru undirritaðir var boðið upp á sérkennilegan leikþátt. Formaður VR undirritaði sumsé kjarasamning innan ramma SGS samninganna en treysti sér af einhverjum ástæðum ekki til að vera með á fréttamynd um þann atburð. Og svo virðist sem sumum þyki fréttamyndin afdrifaríkari en sjálf undirskriftin þegar litið er til ólíkra örlaga formanns SGS, sem varð á einni nóttu að stéttsvikara, og formanns VR sem er enn talin til vonarstjarna þeirra sem kenna það við „róttæka verkalýðsbaráttu“ að berja fyrst og síðast á félögum sínum eða jafnvel eigin starfsfólki. Verkefnið fram undan krefst samstöðu Lífskjarasamningarnir 2019, sem eru almennt lofaðir af samtökum launafólks, voru afsprengi víðtækrar samstöðu. Nýgerðir skammtímasamningar fóru fram í skugga innbyrðis átaka en þó báru nær öll félög Starfsgreinasambandsins gæfu til þess að mæta bæði tímanlega, vel undirbúin og sameinuð til leiks og svo fór að verslunarmenn tóku höndum saman við iðnfélögin um að semja á sömu nótum. Loks samþykkti félagsfólk Eflingar miðlunartillögu um sambærilegan samning með mun meira afgerandi hætti en lífskjarasamningana 2019. En vinnan við gerð heildarkjarasamninga sem eiga að taka við og duga öllu launafólki bæði sem vörn og lífskjarabót frá byrjun næsta árs og til næstu ára, er þegar hafin í skugga verðbólgu og óvissu í alþjóðamálum. Þar dugir engin sundrung til að ná raunverulegum árangri. Þess vegna legg ég við hlustir þegar fram kemur öflugur formannsframbjóðandi sem lofar mátt samstöðu í stað innbyrðis átaka. Og við erum komin í sérkennilega stöðu þegar sama netofbeldissveit og snúist hefur gegn fyrrum starfsfólki Eflingar, fyrrverandi forseta ASÍ og forystufólki SGS, ræðst nú á þennan frambjóðanda með því að leggja áherslu á samtakamátt að jöfnu við svik við láglaunafólk. Sami hópur mun eflaust ekki draga af sér í fordæmingu á þessum pistli eða mér sem höfundi hans. En ég hef þá trú að félagsfólk VR hafi meiri áhuga á árangri á þeim fjölmörgu sviðum sem skipta hvað mestu máli en að félagið sé áfram verkfæri í hatrömmum innbyrðis átökum innan heildarsamtaka launafólks. VR á einfaldlega að hafa þar leiðandi hlutverk í krafti stærðar og málflutnings. Til þess þarf félagið leiðtoga og í það hlutverk treysti ég Elvu Hrönn. Hvet alla VR félaga til að skrá sig inn á VR.is og kjósa fyrir 15. mars. Höfundur er félagi í VR. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Stéttarfélög Mest lesið Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson Skoðun Skoðun Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Sjá meira
Samstaða samtaka launafólks í komandi kjarasamningagerð, í stað innbyrðis átaka, skiptir okkur öll máli af þremur megin ástæðum. Í fyrsta lagi af því einungis þannig næst raunverulegur árangur í að bæta kjör og réttindi þeirra sem veikast standa á vinnumarkaði. Í öðru lagi af því innbyrðis samstaða er forsenda þess að mæta stjórnvöldum og knýja á um stóru samfélagslegu verkefnin á borð við jafnréttismál og launamun kynjanna, húsnæðisvandann, jöfnunaráhrif skattkerfisins, vaxtabyrðarnar, skerðingar lífeyrisréttinda almannatrygginga og kostnaðarþátttöku sjúklinga í heilbrigðiskerfinu. Í þriðja lagi af því samstaðan er hinn raunverulegi slagkraftur verkalýðshreyfingarinnar og grundvöllur verðmætrar og sérstakrar stöðu hennar í samfélaginu sem varin er af lögum og alþjóðasamningum. Hatrömm innbyrðis átök grafa undan þeirri stöðu og skapa andstæðingum samtaka launafólks bæði átyllu og stöðu til að láta til skarar skríða og því miður gætum við þurft að fást við slíkar tilraunir núna. Grundvallaratriðin framar persónulegum skoðunum Fólkið sem fjöldi ólíks félagsfólks samtaka okkar velur sér til forystu í sínum félögum, á sínum eigin forsendum, er ólíkt og sumir eru virkir innan ólíkra stjórnmálaflokka. Eina grundvallar krafan sem við félagsfólk gerum er að hver og einn einasti starfi alltaf og undantekningarlaust í þágu grundvallarhugsjóna verkalýðshreyfingarinnar og í þágu hagsmuna síns félagsfólks, burtséð frá eigin persónulega eða pólitísku hagsmunum. Þannig upplifði ég persónulega fjölda fyrrum forystufólks sem ég sat með á ótal miðstjórnarfundum ASÍ, formannafundum og fundum formanna landssambanda. Þegar á reyndi réði grundvöllur verkalýðshreyfingarinnar og flokksskírteinin viku enda gátu stjórnar- og stjórnarandstöðuflokkar skipt um sæti með litlum fyrirvara án þess að það breytti viðfangsefnum eða stefnu samtaka launafólks. Þess vegna er Ragnar Þór ekki minn formaður Einmitt út af öllu framansögðu er Ragnar Þór Ingólfsson því miður ekki minn formaður í VR þótt ég hafi verið þar félagi í áratugi. Þegar á reyndi vegna fordæmalausrar hópuppsagnar af hálfu stéttarfélags og alvarlegra opinberra ásakana í garð hóps félagsfólks VR, vænti þetta fólks stuðnings og viðbragða frá sínu stéttarfélagi enda ekki í nein önnur hús að venda. En formaður VR beitti afli sínu af þunga gegn opinberum viðbrögðum bæði miðstjórnar ASÍ og fulltrúaráðs VR, að því er virðist til þess eins að styggja ekki félagið sem tók sér svo afgerandi stöðu sem harðsvíraður atvinnurekandi. Persónulegur metnaður formannsins stóð til þess að verða forseti ASÍ og til þess þurfti atkvæðamagn félagsins. Öllu lægra verður ekki lotið að mínu mati og ég ætla ekki að reyna að lýsa persónulegum sárindum og vonbrigðum þess félagsfólks VR sem fyrir varð. Á sama tíma og forysta VR þagði opinberlega var hlutverk óbreytts starfsfólks VR að styðja við og aðstoða einstaklingana við að vinna úr áfallinu. Í miðri hrinu skipulagðs netofbeldis og staðlausra ásakana gegn hópi eigin félagsfólks kaus svo formaður stéttarfélags þess sama fólks að skrifa grein um „skuggastjórnun“ í verkalýðshreyfingunni, sem gaf hatursorðræðunni byr undir báða vængi í stað þess að verja sitt fólk. Svo fór að lokum að Drífa Snædal forseti ASÍ sagði af sér vegna þess að ólíft væri að starfa við slíkar aðstæður og þá heift sem réði ríkjum innan samtaka launafólks. Að éta bæði kökuna og eiga hana, sitjandi á grindverkinu Af eðlilegum ástæðum gat hvorki VR né nokkuð annað stéttarfélag með lausa kjarasamninga frá 1. nóvember sl. beðið eftir stéttarfélaginu Eflingu sem skilaði ekki kröfugerð fyrr en daginn áður en samningar runnu út. Og VR gat vegna samsetningar félagsfólks ekki uppfyllt þá kröfur Eflingar að byggja eingöngu á krónutöluhækkunum. Því var sú ákvörðun að semja með félögum iðnaðarmanna um blandaða leið mjög skiljanleg. En þegar samningar voru undirritaðir var boðið upp á sérkennilegan leikþátt. Formaður VR undirritaði sumsé kjarasamning innan ramma SGS samninganna en treysti sér af einhverjum ástæðum ekki til að vera með á fréttamynd um þann atburð. Og svo virðist sem sumum þyki fréttamyndin afdrifaríkari en sjálf undirskriftin þegar litið er til ólíkra örlaga formanns SGS, sem varð á einni nóttu að stéttsvikara, og formanns VR sem er enn talin til vonarstjarna þeirra sem kenna það við „róttæka verkalýðsbaráttu“ að berja fyrst og síðast á félögum sínum eða jafnvel eigin starfsfólki. Verkefnið fram undan krefst samstöðu Lífskjarasamningarnir 2019, sem eru almennt lofaðir af samtökum launafólks, voru afsprengi víðtækrar samstöðu. Nýgerðir skammtímasamningar fóru fram í skugga innbyrðis átaka en þó báru nær öll félög Starfsgreinasambandsins gæfu til þess að mæta bæði tímanlega, vel undirbúin og sameinuð til leiks og svo fór að verslunarmenn tóku höndum saman við iðnfélögin um að semja á sömu nótum. Loks samþykkti félagsfólk Eflingar miðlunartillögu um sambærilegan samning með mun meira afgerandi hætti en lífskjarasamningana 2019. En vinnan við gerð heildarkjarasamninga sem eiga að taka við og duga öllu launafólki bæði sem vörn og lífskjarabót frá byrjun næsta árs og til næstu ára, er þegar hafin í skugga verðbólgu og óvissu í alþjóðamálum. Þar dugir engin sundrung til að ná raunverulegum árangri. Þess vegna legg ég við hlustir þegar fram kemur öflugur formannsframbjóðandi sem lofar mátt samstöðu í stað innbyrðis átaka. Og við erum komin í sérkennilega stöðu þegar sama netofbeldissveit og snúist hefur gegn fyrrum starfsfólki Eflingar, fyrrverandi forseta ASÍ og forystufólki SGS, ræðst nú á þennan frambjóðanda með því að leggja áherslu á samtakamátt að jöfnu við svik við láglaunafólk. Sami hópur mun eflaust ekki draga af sér í fordæmingu á þessum pistli eða mér sem höfundi hans. En ég hef þá trú að félagsfólk VR hafi meiri áhuga á árangri á þeim fjölmörgu sviðum sem skipta hvað mestu máli en að félagið sé áfram verkfæri í hatrömmum innbyrðis átökum innan heildarsamtaka launafólks. VR á einfaldlega að hafa þar leiðandi hlutverk í krafti stærðar og málflutnings. Til þess þarf félagið leiðtoga og í það hlutverk treysti ég Elvu Hrönn. Hvet alla VR félaga til að skrá sig inn á VR.is og kjósa fyrir 15. mars. Höfundur er félagi í VR.
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun