Baldur Þórhallsson, prófessor í stjórnmálafræði, fór yfir stöðuna í viðtali hjá Reykjavík Síðdegis á Bylgjunni í dag en að hans sögn voru leiðtogarnir fyrst og fremst saman komnir til að þétta raðirnar og sýna samstöðu. Stórar yfirlýsingar hafi þá verið á fundinum.
„Það á til dæmis að stórauka viðbúnað NATO ríkjanna í Austur Evrópu en það munu þau gera í skrefum á næstu mánuðum. Það er verið að tala um fjörutíu þúsund manna her, meiri herafla, mun meiri og loftvarnir, varnir gegn hugsanlegri efnavopnaárásum og líka sjóvarnir,“ sagði Baldur í Reykjavík síðdegis.
Hann benti þó á að aukning á fjármagni og vopnum sem verða send til Úkraínu sé ekki nýtt fyrirkomulag. Vestræn ríki forðast það að stigmagna átökin og hafa því til að mynda ekki sent herflugvélar til Úkraínu eða tekið yfir loftrýmisgæslu þar í landi, sem úkraínsk stjórnvöld hafa ítrekað kallað eftir.
„NATO er ekkert að taka nein ný skref í stuðningi við Úkraínustjórn, það er frekar að gefa í það sem er fyrir,“ sagði Baldur.
Þurfa að fá Kína til liðs við sig
Aðspurður um hvað þurfi til svo að hernaðarátökunum ljúki sagði Baldur það erfitt að segja. Hann vísaði til þess að Volódímír Selenskí, forseti Úkraínu, hafi gefið eftir þegar kemur að helstu ágreiningsefnunum, það eru innganga Úkraínu í NATO og átök um Krímskaga og Donbass héröðin í Austur Evrópu.
„Þetta dugar samt ekki til að Pútín vilji setjast niður með honum og ræða málin,“ sagði Baldur. „Vandamálið við að semja við Pútín og hans stjórn er að það er ekkert að marka það sem þeir segja. Það er náttúrlega vandinn.“
Tilkynnt var um hertar refsiaðgerðir eftir fundinn og ítrekuðu leiðtogarnir samstöðu en að sögn Baldurs er ekki um grundvallarbreytingar að ræða. „Það er ekkert sem ég sé sem að gjörbreytir stöðunni varðandi stríðsreksturinn í Úkraínu. Það þarf eitthvað meira að gerast til þess að svo verði,“ segir Baldur og vísar þar til að mynda til aðkomu Kína.
„Ég held að [leiðtogar vestrænu ríkjanna] munu nota kraftinn frá þessum fundi til að þrýsta á kínversk stjórnvöld að raða sér frekar í lið með vestrænum lýðræðisríkjum heldur en Rússlandi,“ sagði Baldur.
Biden said he hopes China doesn't get involved and support Russia.
— darlene superville (@dsupervilleap) March 24, 2022
"I think that China understands that its economic future is much more closely tied to the West than it is to Russia," Biden said.
"I m hopeful that he does not get engaged," referring to Xi Jinping.
Joe Biden Bandaríkjaforseti var spurður út í aðkomu Kína að stríðinu á blaðamannafundi í dag en hann sagðist hafa rætt við Xi Jinping, forseta Kína um afleiðingar þess ef Kína aðstoðar Rússa við stríðsrekstur í Úkraínu.
Hann sagðist þó ekki hafa hótað forsetanum neinum sem virðist benda til þess að vestrænu ríkin vilja halda sambandi við Kína.
„Ef þessi ríki ná að fá Kína með sér í lið, þannig að kínversk stjórnvöld, bak við tjöldin eða opinberlega, fara að þrýsta á rússnesk stjórnvöld að láta af vopnaskakinu í Úkraínu, það væri helst þannig að það gæti skipt máli,“ sagði Baldur.
