Að stunda Kintsugi Maarit Kaipainen skrifar 11. nóvember 2021 09:00 Kintsugi er heiti yfir sérstaka Japanska hefð fyrir keramik viðgerðir sem ná aftur til 15. aldar þegar Ashikaga Yoshimasa var shogun (ísl. arfgengur herforingi). Samkvæmt sagnfræðingum braut hann uppáhalds te bollann sinn og ákvað þ.a.l að senda hann til Kína til viðgerðar. Þegar hann fékk loksins ástkæra bollan aftur í hendurnar, varð hann hneykslaður á því hversu klaufalega hefði verið gert við bollann. Menn Ashikaga fengu þá hugmynd að fylla sprungurnar á bollanum með gull-blönduðu lakki til að leggja áherslu á einstaka sögu hans. Ekki til að fela sprungurnar, heldur vegna þess að þeir voru stoltir af sprungunum og sögunni sem þær höfðu að segja. Ashikaga varð svo ánægður með þessa lausn að þetta þróaðist yfir í listform sem er enn stundað í dag og ber heitið Kintsugi. Allir hlutir hafa meðfætt gildi Kintsugi hefur sterka tengingu til trúarbragða frumbyggja Japans, shintóisma, þar sem öll náttúra og allir manngerðir hlutir eru taldir hafa anda eða kami. Allir hlutir hafa þannig meðfætt gildi og þeim má aldrei farga af virðingarleysi. Mottanai er orð yfir eftirsjá þegar einhverju dýrmætu er sóað og mushin lýsir þörfinni til að sætta sig við breytingar sem við öll göngum í gegnum og faðma þær frekar að sér heldur en að berjast á móti þeim. Öll þessi hugtök eiga djúpar rætur að rekja inn í japanskt samfélag og það kemur því ekki óvart að Japanarnir eru leiðandi í innleiðingu á R-unum þremur – draga úr, endurnýta og endurvinna (e. reduce, reuse, recycle). Ég braut uppáhalds te bollann minn, alveg eins og Ashikaga fyrir yfir 500 árum síðan. Ég lagði upp með að laga bollann minn með Kintsugi aðferðinni síðasta vor. Mér fannst Ashikaga hafa rétt fyrir sér með því að bera virðingu fyrir bollanum sínum og krefjast þess að gert yrði við hann á fallegan hátt. Gullna ,,hobby’’ lakkið sem ég notaði tekur tíma að pensla á og tekur talsverðan tíma til að þorna á milli umferða. Þetta er hægt og róandi ferli, ákveðin hugleiðsla. Þetta reynir á þolinmæðina, sérstaklega fyrir byrjendur eins og mig, en heilandi á sama tíma. Ég er alveg að verða búin að laga bollann, hlaða hann með verðmætum. Náttúruhagfræði og hamingja Kintsugi gaf mér einnig fullkomna myndlíkingu til þess að lýsa sýn minni á því hvernig heilbrigt hagkerfi gæti litið út. Hvað þyrfti til þess að við yrðum sjálfbærir íbúar á þessari plánetu? Við ættum að beita aðferðum Kintsugi og bera heilbrigða virðingu fyrir öllum hlutum, mannlegum og náttúrulegum. Þegar öllu er á botnin hvolft kemur allt okkar úr náttúrunni, unnið úr auðlindum náttúrunnar og er því með kami. Samt finnst okkur, enn þann dag í dag, erfitt að meta verðmæti náttúrunnar í fjárhagsáætlunum og aðgerðaráætlunum. Kannski ættum við að hætta að hugsa um verðmæti út frá peningum, eitthvað sem við getum talið í krónum. Hendum landsframleiðslunni og/eða krónu upphæðinna á bankareikningnum sem mælikvörðum á hversu vel við höfum það. Teljum saman það sem raunverulega skapar okkur verðmæti, hamingja og lífsgæði og gerum plönin okkar með það markmiði í huga að auka raunveruleg verðmæti. Við vitum að náttúruauðlindir okkar eru takmarkaðar. Við höfum öll orðið fyrir áfalli vegna frétta um hvernig mannkynið er að brjóta þolmörk plánetunnar og um hversu hratt áhrif loftslagsbreytingar hafa orðið partur af lífi okkar, sérstaklega á norðurslóðum. Gullið okkar Ég legg til að mikilvægasta breytingin sem við þurfum að tileinka okkur til að koma á fót nýju sjálfbæru hagkerfi sé að læra góðvild, iðka virðingu og finna samkennd við náttúrulegt umhverfi okkar - læra af kerfum þess. Við skulum anda í okkur mottanai og stöðva sóun, nota kraftinn í mushin - þörf okkar til að tileinka okkur til heilbrigðar breytingar - og byggja sjálfbær kerfi - hringlaga kerfi gagnkvæmrar virðingar. Kannski getum við mannkynið notað þetta gull okkar, sumt sem við höfum gleymt og þurfum að endurlæra, til að líma brotna plánetu okkar saman. Eins og ég er að laga krúsina mína og Shogun Ashikaga Yoshimasa lagaði krúsið sitt fyrir fimm aldir síðan, með því að stunda listina að Kintsugi. Höfundur er viðskiptafræðingur, meistaranemi í umhverfis- og auðlindafræði í HÍ og starfsmaður hjá Festu - miðstöð fyrir sjálfbærni. Guðbjörg Lára Másdóttir, meistaranemi í Umhverfisstjórnun og starfsnemi hjá Festu las yfir textan og lagaði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Umhverfismál Mest lesið Orkunýlendan Ísland? Bjarni Jónsson Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Fjárfesting í háskólum Magnús Karl Magnússon Skoðun Þar sem náttúran tapar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Ríkisstjórnin seilist í sjóði erfiðisvinnufólks Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Gætum við verið betri hvert við annað? Jakob Frímann Magnússon Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Gætum við verið betri hvert við annað? Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Ríkisstjórnin seilist í sjóði erfiðisvinnufólks Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þar sem náttúran tapar Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Fjárfesting í háskólum Magnús Karl Magnússon skrifar Skoðun Orkunýlendan Ísland? Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Ég vil ekki þennan veruleika Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Skoðun Grímulaus grænþvottur Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar Skoðun Skortur á serótónín Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Þegar sorgin bankar upp á Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Látum þá hlæja því þeir tapa hvort sem er Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Alzheimer - mennska og mildi Ragnheiður Ríkharðsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er krónan að valda átökum á milli kynslóða? Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Bóf-ar(ion)? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Þetta er ekki allt að koma með fjárlagafrumvarpinu Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Ómarktæk skoðanakönnun Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Ef Trump tapar kosningunum… Jun Þór Morikawa skrifar Skoðun Viðskiptaþvinganir gegn Ísrael Steinunn Þóra Árnadóttir skrifar Skoðun Áherslur ráðherra skipta máli Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Snúum hjólunum áfram Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Búðu til pláss – fyrir öll börn Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Framlengjum séreignarleiðina til að vernda heimilin Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Líf án ótta og gjöfin í andlegri vakningu Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Kenningar úr gildi svo að kirkjan þarf að komast á annað stig Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Dansaðu vindur Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þessi stórskrítnu norm í óbarnvænu samfélagi Sólveig María Svavarsdóttir skrifar Skoðun Um vaxtahækkanir og verð á hveiti Haukur Skúlason skrifar Sjá meira
Kintsugi er heiti yfir sérstaka Japanska hefð fyrir keramik viðgerðir sem ná aftur til 15. aldar þegar Ashikaga Yoshimasa var shogun (ísl. arfgengur herforingi). Samkvæmt sagnfræðingum braut hann uppáhalds te bollann sinn og ákvað þ.a.l að senda hann til Kína til viðgerðar. Þegar hann fékk loksins ástkæra bollan aftur í hendurnar, varð hann hneykslaður á því hversu klaufalega hefði verið gert við bollann. Menn Ashikaga fengu þá hugmynd að fylla sprungurnar á bollanum með gull-blönduðu lakki til að leggja áherslu á einstaka sögu hans. Ekki til að fela sprungurnar, heldur vegna þess að þeir voru stoltir af sprungunum og sögunni sem þær höfðu að segja. Ashikaga varð svo ánægður með þessa lausn að þetta þróaðist yfir í listform sem er enn stundað í dag og ber heitið Kintsugi. Allir hlutir hafa meðfætt gildi Kintsugi hefur sterka tengingu til trúarbragða frumbyggja Japans, shintóisma, þar sem öll náttúra og allir manngerðir hlutir eru taldir hafa anda eða kami. Allir hlutir hafa þannig meðfætt gildi og þeim má aldrei farga af virðingarleysi. Mottanai er orð yfir eftirsjá þegar einhverju dýrmætu er sóað og mushin lýsir þörfinni til að sætta sig við breytingar sem við öll göngum í gegnum og faðma þær frekar að sér heldur en að berjast á móti þeim. Öll þessi hugtök eiga djúpar rætur að rekja inn í japanskt samfélag og það kemur því ekki óvart að Japanarnir eru leiðandi í innleiðingu á R-unum þremur – draga úr, endurnýta og endurvinna (e. reduce, reuse, recycle). Ég braut uppáhalds te bollann minn, alveg eins og Ashikaga fyrir yfir 500 árum síðan. Ég lagði upp með að laga bollann minn með Kintsugi aðferðinni síðasta vor. Mér fannst Ashikaga hafa rétt fyrir sér með því að bera virðingu fyrir bollanum sínum og krefjast þess að gert yrði við hann á fallegan hátt. Gullna ,,hobby’’ lakkið sem ég notaði tekur tíma að pensla á og tekur talsverðan tíma til að þorna á milli umferða. Þetta er hægt og róandi ferli, ákveðin hugleiðsla. Þetta reynir á þolinmæðina, sérstaklega fyrir byrjendur eins og mig, en heilandi á sama tíma. Ég er alveg að verða búin að laga bollann, hlaða hann með verðmætum. Náttúruhagfræði og hamingja Kintsugi gaf mér einnig fullkomna myndlíkingu til þess að lýsa sýn minni á því hvernig heilbrigt hagkerfi gæti litið út. Hvað þyrfti til þess að við yrðum sjálfbærir íbúar á þessari plánetu? Við ættum að beita aðferðum Kintsugi og bera heilbrigða virðingu fyrir öllum hlutum, mannlegum og náttúrulegum. Þegar öllu er á botnin hvolft kemur allt okkar úr náttúrunni, unnið úr auðlindum náttúrunnar og er því með kami. Samt finnst okkur, enn þann dag í dag, erfitt að meta verðmæti náttúrunnar í fjárhagsáætlunum og aðgerðaráætlunum. Kannski ættum við að hætta að hugsa um verðmæti út frá peningum, eitthvað sem við getum talið í krónum. Hendum landsframleiðslunni og/eða krónu upphæðinna á bankareikningnum sem mælikvörðum á hversu vel við höfum það. Teljum saman það sem raunverulega skapar okkur verðmæti, hamingja og lífsgæði og gerum plönin okkar með það markmiði í huga að auka raunveruleg verðmæti. Við vitum að náttúruauðlindir okkar eru takmarkaðar. Við höfum öll orðið fyrir áfalli vegna frétta um hvernig mannkynið er að brjóta þolmörk plánetunnar og um hversu hratt áhrif loftslagsbreytingar hafa orðið partur af lífi okkar, sérstaklega á norðurslóðum. Gullið okkar Ég legg til að mikilvægasta breytingin sem við þurfum að tileinka okkur til að koma á fót nýju sjálfbæru hagkerfi sé að læra góðvild, iðka virðingu og finna samkennd við náttúrulegt umhverfi okkar - læra af kerfum þess. Við skulum anda í okkur mottanai og stöðva sóun, nota kraftinn í mushin - þörf okkar til að tileinka okkur til heilbrigðar breytingar - og byggja sjálfbær kerfi - hringlaga kerfi gagnkvæmrar virðingar. Kannski getum við mannkynið notað þetta gull okkar, sumt sem við höfum gleymt og þurfum að endurlæra, til að líma brotna plánetu okkar saman. Eins og ég er að laga krúsina mína og Shogun Ashikaga Yoshimasa lagaði krúsið sitt fyrir fimm aldir síðan, með því að stunda listina að Kintsugi. Höfundur er viðskiptafræðingur, meistaranemi í umhverfis- og auðlindafræði í HÍ og starfsmaður hjá Festu - miðstöð fyrir sjálfbærni. Guðbjörg Lára Másdóttir, meistaranemi í Umhverfisstjórnun og starfsnemi hjá Festu las yfir textan og lagaði.
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun
Skoðun Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason skrifar
Skoðun Varhugaverð þróun í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Guðrún Margrét Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Davíð Oddsson stendur ekki við eigin ritsjórnarstefnu - Þolir og birtir ekki gagnrýni á eigin skrif Ole Anton Bieltvedt skrifar
Samrýmist það samfélagslegri ábyrgð ef fyrirtæki þitt er aðili að Viðskiptaráði? Andri Snær Magnason Skoðun