Reykjarmökkur og vatnavextir í hitabylgju í Alaska Kjartan Kjartansson skrifar 1. júlí 2019 12:18 Hópur slökkviliðsmanna sem hefur glímt við Skóflulækjarkjarreldana nærri Fairbanks. AP/Eric Engman Viðvaranir hafa verið gefnar út vegna reyks í Anchorage, stærstu borg Alaska í Bandaríkjunum. Reykinn leggur frá kjarreldum sem hafa geisað á náttúruverndarsvæði frá því í fyrstu viku júní. Hitabylgja sem gengur yfir ríkið veldur einnig vatnavöxtum í ám. Methlýindi hafa verið í stærstum hluta Alaska og hefur það skapað kjöraðstæður fyrir kjarr- og skógarelda frá landamærunum að Kanada í austri til strandar Beringshafsins í vestri, að sögn Reuters-fréttastofunnar. Eldurinn í Kenai-náttúruverndarsvæðinu kviknaði af völdum eldingar 5. Júní. Alls hafa um 275 ferkílómetrar lands orðið Svanavatnseldinum [e. Swan Lake] svonefnda að bráð. Í Anchorage, þar sem um 40% Alaskabúa búa, var fólk varað við því að dvelja lengi utandyra vegna reyksins. Þá var eldra fólki og heilsutæpu ráðlagt að halda sig alfarið innandyra. Í Fairbanks, norðar í Alaska, hafa svæði verið rýmd vegna annars kjarrelds sem geisar í nágrenninu sem nefndur hefur verið Skóflulækjareldurinn [e. Shovel Creek]. Alls geisa nú 354 kjarreldar víðsvegar í ríkinu og náðu þeir yfir tæplega 1.800 ferkílómetra svæði í gær. Flogið yfir þorpið Kivalina árið 2008. Hafísinn þar hefur hopað sérstaklega snemma að vori undanfarin ár. Það torveldar líf íbúanna sem veiða dýr á ísnum.Vísir/APHafísinn hopaði einstaklega snemma Hlýindin í Alaska koma í kjölfarið óvenjuhlýs vors þar sem ár losnuðu fyrr úr klakaböndum er nokkru sinni frá því að athuganir hófust. Það hefur leitt til mikilla leysinga bæði á jöklum og til fjalla. Víða er því mikið í ám og lækjum inn til ríkisins. Í Yetna-ánni norðvestur af Anchorage hafa leysingarnar valdið flóði. Í norðanverðu Alaska segja íbúar að hafísinn hafi tekið upp þar mun fyrr en vanalega í vor. Það hafi haft áhrif á dýralífið sem íbúarnir reiða sig á um lífsviðurværi. AP-fréttastofan hefur eftir Janet Mitchell frá Kivalina á norðvesturströnd Alaska að veiðimenn úr fjölskyldu hennar hafi þurft að sigla um 80 kílómetra til að finna kampsel á hafísnum. Vanalega hafi þeir getað veitt selina rétt utan við þorpið. Veiðimennirnir urðu eldsneytislausir á ísnum eftir að hafa veitt nokkur dýr og þurftu þorpsbúar að fara á eftir þeim og færa þeim meira eldsneyti á bátinn. Hop hafíssins er rakið til óvenjulegra hlýinda í norðanverðu Beringshafi og suðurhluta Tjúktahafs. Í síðustu viku var hitinn í yfirborðssjónum um fimm gráðum yfir meðaltali áranna 1981 til 2010. Hitinn í sjónum hefur mælst yfir 15°C. Rick Thoman, loftslagsvísindamaður við loftslagsstofnun Alaska-háskóla í Fairbanks, segir við AP að hlýindin séu langt á undan áætlun. Þau séu jafnframt hluti af jákvæðri svörun sem hnattræn hlýnun af völdum manna magni upp. Hlýnun hafsins leiði til minni hafíss sem aftur leiði til hlýnunar hafsins. „Sjórinn er hlýrri en á sama tíma í fyrra og það var gríðarlega hlýtt ár,“ segir Thoman. Síðustu fimm ár hafa verið þau hlýjustu í hafinu þar og hefur hafísinn því verið með minnsta móti. Bandaríkin Loftslagsmál Norðurslóðir Tengdar fréttir Bráðnun hófst mánuði fyrr á Grænlandi eftir óvanaleg hlýindi Óvenjuleg hlýindi hafa verið á Grænlandi. Á stuttum tíma hlýnaði um meira en tuttugu gráður og fór hitinn yfir frostmark. 18. apríl 2019 23:25 Regn og hlýindi stöðva hundasleðakeppni í Alaska Aflýsa hefur þurft hundasleðakeppnum og stytta leiðir vegna aðstæðna í Alaska þar sem hitinn hefur verið yfir frostmarki undanfarið. Á sama tíma bítur kuldaboli íbúa í miðvesturríkjum Bandaríkjanna fast. 31. janúar 2019 15:58 Ár í Alaska aldrei losnað fyrr úr klakaböndum Óvenjuleg hlýindi hafa verið í Alaska og hafís á Beringshafi hefur verið með minnsta móti. 15. apríl 2019 10:39 Yfir tuttugu gráðum hlýrra en vanalega á Grænlandi og ís í lágmarki Hafísþekjan hefur ekki verið svo lítil á þessum árstíma frá því að gervihnattamælingar hófust og bráðnun á Grænlandsjökli er nú þegar eins og hún gerist mest yfir hásumarið. 14. júní 2019 21:40 Styrkur koltvísýrings ekki verið meiri í tíð mannkynsins Styrkur koltvísýrings í lofthjúpi jarðar hefur ekki verið hærri frá því áður en mannkynið kom til sögunnar, líklega ekki í þrjár milljónir ára. 14. maí 2019 23:17 Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Erlent Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Fleiri fréttir Spurning hvort hræðsluáróður eða jákvæðni nái betur til kjósenda Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Mikill viðbúnaður vegna ásakana um svindl í lykilsýslu Arizona Dæmdur í fangelsi fyrir kóranbrennur Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Grýttu drullu í Spánarkonung Skyggnst inn í hugarheim stuðningsmanna Trump Óvænt forskot Harris í Iowa sætir tíðindum Hefja bólusetningar við lömunarveiki á ný Sendir tíu þúsund manna herlið til Valensía Ostaþjófnaður skekur heim matgæðinga: „Hver vill svona mikinn ost?“ „Margt að óttast“ en ameríski draumurinn lifir Badenoch nýr leiðtogi Íhaldsflokksins „Ég myndi frekar kasta mér fram af kletti en að kjósa Donald Trump“ Létust þegar skyggni hrundi ofan á þau í Serbíu Rúmlega tvö hundruð látnir eftir flóðin Kim hafi stutt Rússa frá upphafi „heilags stríðs“ þeirra Telja opinber úrslit kosninganna í Georgíu ekki standast Háttsettur Trump-liði segir RFK hafa sannfært hann um skaðsemi bóluefna Sjá meira
Viðvaranir hafa verið gefnar út vegna reyks í Anchorage, stærstu borg Alaska í Bandaríkjunum. Reykinn leggur frá kjarreldum sem hafa geisað á náttúruverndarsvæði frá því í fyrstu viku júní. Hitabylgja sem gengur yfir ríkið veldur einnig vatnavöxtum í ám. Methlýindi hafa verið í stærstum hluta Alaska og hefur það skapað kjöraðstæður fyrir kjarr- og skógarelda frá landamærunum að Kanada í austri til strandar Beringshafsins í vestri, að sögn Reuters-fréttastofunnar. Eldurinn í Kenai-náttúruverndarsvæðinu kviknaði af völdum eldingar 5. Júní. Alls hafa um 275 ferkílómetrar lands orðið Svanavatnseldinum [e. Swan Lake] svonefnda að bráð. Í Anchorage, þar sem um 40% Alaskabúa búa, var fólk varað við því að dvelja lengi utandyra vegna reyksins. Þá var eldra fólki og heilsutæpu ráðlagt að halda sig alfarið innandyra. Í Fairbanks, norðar í Alaska, hafa svæði verið rýmd vegna annars kjarrelds sem geisar í nágrenninu sem nefndur hefur verið Skóflulækjareldurinn [e. Shovel Creek]. Alls geisa nú 354 kjarreldar víðsvegar í ríkinu og náðu þeir yfir tæplega 1.800 ferkílómetra svæði í gær. Flogið yfir þorpið Kivalina árið 2008. Hafísinn þar hefur hopað sérstaklega snemma að vori undanfarin ár. Það torveldar líf íbúanna sem veiða dýr á ísnum.Vísir/APHafísinn hopaði einstaklega snemma Hlýindin í Alaska koma í kjölfarið óvenjuhlýs vors þar sem ár losnuðu fyrr úr klakaböndum er nokkru sinni frá því að athuganir hófust. Það hefur leitt til mikilla leysinga bæði á jöklum og til fjalla. Víða er því mikið í ám og lækjum inn til ríkisins. Í Yetna-ánni norðvestur af Anchorage hafa leysingarnar valdið flóði. Í norðanverðu Alaska segja íbúar að hafísinn hafi tekið upp þar mun fyrr en vanalega í vor. Það hafi haft áhrif á dýralífið sem íbúarnir reiða sig á um lífsviðurværi. AP-fréttastofan hefur eftir Janet Mitchell frá Kivalina á norðvesturströnd Alaska að veiðimenn úr fjölskyldu hennar hafi þurft að sigla um 80 kílómetra til að finna kampsel á hafísnum. Vanalega hafi þeir getað veitt selina rétt utan við þorpið. Veiðimennirnir urðu eldsneytislausir á ísnum eftir að hafa veitt nokkur dýr og þurftu þorpsbúar að fara á eftir þeim og færa þeim meira eldsneyti á bátinn. Hop hafíssins er rakið til óvenjulegra hlýinda í norðanverðu Beringshafi og suðurhluta Tjúktahafs. Í síðustu viku var hitinn í yfirborðssjónum um fimm gráðum yfir meðaltali áranna 1981 til 2010. Hitinn í sjónum hefur mælst yfir 15°C. Rick Thoman, loftslagsvísindamaður við loftslagsstofnun Alaska-háskóla í Fairbanks, segir við AP að hlýindin séu langt á undan áætlun. Þau séu jafnframt hluti af jákvæðri svörun sem hnattræn hlýnun af völdum manna magni upp. Hlýnun hafsins leiði til minni hafíss sem aftur leiði til hlýnunar hafsins. „Sjórinn er hlýrri en á sama tíma í fyrra og það var gríðarlega hlýtt ár,“ segir Thoman. Síðustu fimm ár hafa verið þau hlýjustu í hafinu þar og hefur hafísinn því verið með minnsta móti.
Bandaríkin Loftslagsmál Norðurslóðir Tengdar fréttir Bráðnun hófst mánuði fyrr á Grænlandi eftir óvanaleg hlýindi Óvenjuleg hlýindi hafa verið á Grænlandi. Á stuttum tíma hlýnaði um meira en tuttugu gráður og fór hitinn yfir frostmark. 18. apríl 2019 23:25 Regn og hlýindi stöðva hundasleðakeppni í Alaska Aflýsa hefur þurft hundasleðakeppnum og stytta leiðir vegna aðstæðna í Alaska þar sem hitinn hefur verið yfir frostmarki undanfarið. Á sama tíma bítur kuldaboli íbúa í miðvesturríkjum Bandaríkjanna fast. 31. janúar 2019 15:58 Ár í Alaska aldrei losnað fyrr úr klakaböndum Óvenjuleg hlýindi hafa verið í Alaska og hafís á Beringshafi hefur verið með minnsta móti. 15. apríl 2019 10:39 Yfir tuttugu gráðum hlýrra en vanalega á Grænlandi og ís í lágmarki Hafísþekjan hefur ekki verið svo lítil á þessum árstíma frá því að gervihnattamælingar hófust og bráðnun á Grænlandsjökli er nú þegar eins og hún gerist mest yfir hásumarið. 14. júní 2019 21:40 Styrkur koltvísýrings ekki verið meiri í tíð mannkynsins Styrkur koltvísýrings í lofthjúpi jarðar hefur ekki verið hærri frá því áður en mannkynið kom til sögunnar, líklega ekki í þrjár milljónir ára. 14. maí 2019 23:17 Mest lesið Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Erlent Flugslysið sem skók þjóðina og aldrei munu fást svör við Innlent Sakfelldur fyrir þátt í banaslysi en annar ökumaður aldrei fundist Innlent „Við erum ógeðslega sár fyrir hönd barnanna okkar“ Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Hagnast um hálfan milljarð og reiknar með þrefalt meira á næsta ári Innlent „Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum“ Innlent Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Erlent Perlan þurfi að seljast fyrir áramót svo dæmið gangi upp Innlent Engar upplýsingar fást um tengsl konunnar við barnið Innlent Fleiri fréttir Spurning hvort hræðsluáróður eða jákvæðni nái betur til kjósenda Baráttan um Bandaríkin: Hvað gerist eiginlega í nótt? Mikill viðbúnaður vegna ásakana um svindl í lykilsýslu Arizona Dæmdur í fangelsi fyrir kóranbrennur Vaktin: Forsetakosningar í Bandaríkjunum Bandaríkjamenn ganga að kjörborðinu Útsendarar GRU sagðir hafa sent eldsprengjur með flugvélum Sigurvegarar í keppni Musks ekki valdir af handahófi Pennsylvanía nauðsynleg til að tryggja sigur Réttað yfir átta vegna afhöfðunar kennara í París Rauð veðurviðvörun og 80 flugferðum aflýst eða frestað „Já, maður! Að sjálfsögðu vinnur hann þetta!“ Evrópusamstarf verður að Evrópuvandamáli Forseti Moldóvu hélt velli þrátt fyrir ásakanir um rússnesk afskipti Á lokametrunum í kosningabaráttu Repúblikanar önugir yfir óvæntu atriði Harris í SNL Grýttu drullu í Spánarkonung Skyggnst inn í hugarheim stuðningsmanna Trump Óvænt forskot Harris í Iowa sætir tíðindum Hefja bólusetningar við lömunarveiki á ný Sendir tíu þúsund manna herlið til Valensía Ostaþjófnaður skekur heim matgæðinga: „Hver vill svona mikinn ost?“ „Margt að óttast“ en ameríski draumurinn lifir Badenoch nýr leiðtogi Íhaldsflokksins „Ég myndi frekar kasta mér fram af kletti en að kjósa Donald Trump“ Létust þegar skyggni hrundi ofan á þau í Serbíu Rúmlega tvö hundruð látnir eftir flóðin Kim hafi stutt Rússa frá upphafi „heilags stríðs“ þeirra Telja opinber úrslit kosninganna í Georgíu ekki standast Háttsettur Trump-liði segir RFK hafa sannfært hann um skaðsemi bóluefna Sjá meira
Bráðnun hófst mánuði fyrr á Grænlandi eftir óvanaleg hlýindi Óvenjuleg hlýindi hafa verið á Grænlandi. Á stuttum tíma hlýnaði um meira en tuttugu gráður og fór hitinn yfir frostmark. 18. apríl 2019 23:25
Regn og hlýindi stöðva hundasleðakeppni í Alaska Aflýsa hefur þurft hundasleðakeppnum og stytta leiðir vegna aðstæðna í Alaska þar sem hitinn hefur verið yfir frostmarki undanfarið. Á sama tíma bítur kuldaboli íbúa í miðvesturríkjum Bandaríkjanna fast. 31. janúar 2019 15:58
Ár í Alaska aldrei losnað fyrr úr klakaböndum Óvenjuleg hlýindi hafa verið í Alaska og hafís á Beringshafi hefur verið með minnsta móti. 15. apríl 2019 10:39
Yfir tuttugu gráðum hlýrra en vanalega á Grænlandi og ís í lágmarki Hafísþekjan hefur ekki verið svo lítil á þessum árstíma frá því að gervihnattamælingar hófust og bráðnun á Grænlandsjökli er nú þegar eins og hún gerist mest yfir hásumarið. 14. júní 2019 21:40
Styrkur koltvísýrings ekki verið meiri í tíð mannkynsins Styrkur koltvísýrings í lofthjúpi jarðar hefur ekki verið hærri frá því áður en mannkynið kom til sögunnar, líklega ekki í þrjár milljónir ára. 14. maí 2019 23:17