Staðreyndir um kjaramál Árni Páll Árnason skrifar 30. apríl 2015 06:30 Þingflokkur Samfylkingarinnar sendi frá sér ályktun um kjaramál í síðustu viku. Viðskiptaráð sendi af því tilefni frá sér yfirlýsingu þar sem ályktunin var sögð innihalda „fjölmargar rangfærslur“ og vera „til þess fallin að afvegaleiða umræðu um kjaramál“. Sú gagnrýni stenst ekki. Um jöfnuð og dreifingu auðs og tekna – Ríkustu 5% landsmanna eiga nærri helming af öllum auði Jöfnuður á Íslandi jókst í tíð ríkisstjórnar jafnaðarmanna og er góður í alþjóðlegu samhengi eins og Viðskiptaráð bendir á. Ráðið vísar í Gini-stuðulinn máli sínu til stuðnings og sá stuðull var vissulega lægri árið 2013 en árið 2009. Það er ekki umdeilt. Aðgerðir sitjandi ríkisstjórnar gefa hins vegar fullt tilefni til þess að ætla að ójöfnuður fari vaxandi. Lækkun veiðigjalda, tekjuskattsbreytingar, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka í heilbrigðisþjónustu og afnám auðlegðarskatts eru allt aðgerðir sem auka á ójöfnuð og valda þeirri samfélagsólgu sem nú er uppi. Við þessu er launafólk að bregðast með kröfum sínum. Það verður ekki sátt um aukinn ójöfnuð. Framsetning Viðskiptaráðs segir í besta falli hálfa söguna. Misskipting fór hratt vaxandi frá aldamótum og fram að hruni, hvort sem horft er til launa eða auðs. Misskiptingin í dag er því meiri en áður þekktist á Íslandi, þótt staðan hafi batnað nokkuð í stjórnartíð jafnaðarmanna eftir hrun. Þetta er skýrt í svari við fyrirspurn minni um skiptingu auðs og tekna í landinu á vef Alþingis. Ríkustu 5 prósent landsmanna eiga nú nærri helming af öllum auði landsmanna, en slíkar tölur sáust fyrst á árunum fyrir hrun.Meiri tekjur af auðlindum þjóðarinnar Viðskiptaráð segir launahlutfall vera hátt hér á landi í alþjóðlegum samanburði. Það er rétt og um það er ekki deilt. Í ályktun þingflokksins er augljóslega ekki verið að vísa í neitt launahlutfall heldur vannýtt tækifæri til að afla meiri tekna af sameiginlegum auðlindum okkar til að auka hagsæld allra. Reglulega heyrum við fréttir af því hversu miklar tekjur hægt væri að hafa af auðlindum þjóðarinnar með skynsamlegu skipulagi, en sitjandi ríkisstjórn kýs að nýta ekki þau tækifæri. Ástæðan er varðstaða um hagsmuni þeirra sem hagnast á óbreyttu ástandi. Samfylkingin hefur lagt til gjaldtöku af allri auðlindanýtingu, gjald á úthlutun nýrra fisktegunda eins og makríls, fyrningarleið í sjávarútvegi, hagkvæmari landbúnaðarstefnu og könnun á hagkvæmni sæstrengs með raforku, svo nokkur dæmi séu nefnd. Tillögur Samfylkingarinnar hafa samhljóm með tillögum færustu sérfræðinga, svo sem skýrsluhöfunda McKinsey-skýrslunnar og oft hefur gætt samhljóms milli tillögugerðar okkar og Viðskiptaráðs. Viðskiptaráð á hrós skilið fyrir það og við hvetjum ráðið til dáða í baráttunni gegn þeirri deyðandi hendi hagsmunavörslu fyrir útvaldar atvinnugreinar sem ríkisstjórnin heldur nú yfir viðskiptalífinu. Bitnar hækkun lægstu launa á tekjulágum barnafjölskyldum? Viðskiptaráð heldur því fram að ef gengið yrði að kröfum um 300 þúsund króna lágmarkslaun á næstu þremur árum myndi það leiða til tugprósenta verðbólgu. Forsendur þeirrar ályktunar hljóta að vera eftirfarandi: Að sambærilegar launahækkanir muni ganga upp allan launastigann og verðlag hækki í sama hlutfalli og laun. Þetta er raunveruleg hætta. Við stöndum frammi fyrir henni vegna þess að ríkisstjórnin og forystumenn atvinnulífsins hafa ekki getað sýnt launafólki fram á að hófsamar kröfur geti skapað fullnægjandi ávinning. Framlag ríkisstjórnarinnar hefur verið einhliða skerðing kjarasamningsbundinna réttinda launafólks eins og réttar til atvinnuleysisbóta, lækkun veiðigjalda, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka almennings í heilbrigðisþjónustu, afnám auðlegðarskatts og tekjuskattslækkun sem skilaði fólki með tekjur yfir 840 þúsund krónum 3.500 krónum í skattalækkun á mánuði og fólki með undir 250 þúsund krónum engu. Hvernig á almennt launafólk að sætta sig við hógværar launahækkanir ef þetta er framlag ríkisstjórnarinnar til samfélagssáttarinnar? Þar fyrir utan hefur ríkisstjórnin sjálf samið við aðra hópa um allt aðrar og hærri tölur en fólust í hinni almennu launastefnu. Framlag forystu atvinnulífsins hefur svo verið hækkanir til millistjórnenda og yfirstjórna langt umfram almenn viðmið um hófsama kjarasamninga. Þegar vinnubrögðin eru svona er friður rofinn á vinnumarkaði. Almennt launafólk getur ekki borið eitt ábyrgð á stöðugleika sem stjórn HB Granda og aðrar topphúfur atvinnulífsins telja sig ekki þurfa að leggja neitt af mörkum til að tryggja. Þótt forysta atvinnulífsins hafi oft haft skynsamleg áform, sýpur hún nú seyðið af gírugheitum einstakra forystumanna í atvinnulífinu og af skaðlegri ríkisstjórn.Samstarf besta leiðin Besta leiðin til að tryggja sanngjarna dreifingu launahækkana, raunverulegan ávinning þeirra sem mest þurfa á að halda og raunverulegan stöðugleika er með virku samstarfi á vinnumarkaði, milli launafólks, atvinnurekenda og stjórnvalda. Það er sú leið sem jafnaðarmenn á Norðurlöndum hafa valið með góðum árangri. Það er sú leið sem við í Samfylkingunni völdum á landsfundi okkar og skuldbindum okkur til að fara þegar við komum aftur að landsstjórninni. Því miður hefur núverandi ríkisstjórn ekki horft eftir fyrirmyndum úr þeirri átt eða til heildarmyndarinnar heldur kosið að ganga eigin veg í þröngri hagsmunagæslu fyrir fámennar fákeppnisklíkur. Það ætti að vera stærsta áhyggjuefni Viðskiptaráðs Íslands og allra sem vilja vinna að almannaheill. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingi Árni Páll Árnason Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Þingflokkur Samfylkingarinnar sendi frá sér ályktun um kjaramál í síðustu viku. Viðskiptaráð sendi af því tilefni frá sér yfirlýsingu þar sem ályktunin var sögð innihalda „fjölmargar rangfærslur“ og vera „til þess fallin að afvegaleiða umræðu um kjaramál“. Sú gagnrýni stenst ekki. Um jöfnuð og dreifingu auðs og tekna – Ríkustu 5% landsmanna eiga nærri helming af öllum auði Jöfnuður á Íslandi jókst í tíð ríkisstjórnar jafnaðarmanna og er góður í alþjóðlegu samhengi eins og Viðskiptaráð bendir á. Ráðið vísar í Gini-stuðulinn máli sínu til stuðnings og sá stuðull var vissulega lægri árið 2013 en árið 2009. Það er ekki umdeilt. Aðgerðir sitjandi ríkisstjórnar gefa hins vegar fullt tilefni til þess að ætla að ójöfnuður fari vaxandi. Lækkun veiðigjalda, tekjuskattsbreytingar, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka í heilbrigðisþjónustu og afnám auðlegðarskatts eru allt aðgerðir sem auka á ójöfnuð og valda þeirri samfélagsólgu sem nú er uppi. Við þessu er launafólk að bregðast með kröfum sínum. Það verður ekki sátt um aukinn ójöfnuð. Framsetning Viðskiptaráðs segir í besta falli hálfa söguna. Misskipting fór hratt vaxandi frá aldamótum og fram að hruni, hvort sem horft er til launa eða auðs. Misskiptingin í dag er því meiri en áður þekktist á Íslandi, þótt staðan hafi batnað nokkuð í stjórnartíð jafnaðarmanna eftir hrun. Þetta er skýrt í svari við fyrirspurn minni um skiptingu auðs og tekna í landinu á vef Alþingis. Ríkustu 5 prósent landsmanna eiga nú nærri helming af öllum auði landsmanna, en slíkar tölur sáust fyrst á árunum fyrir hrun.Meiri tekjur af auðlindum þjóðarinnar Viðskiptaráð segir launahlutfall vera hátt hér á landi í alþjóðlegum samanburði. Það er rétt og um það er ekki deilt. Í ályktun þingflokksins er augljóslega ekki verið að vísa í neitt launahlutfall heldur vannýtt tækifæri til að afla meiri tekna af sameiginlegum auðlindum okkar til að auka hagsæld allra. Reglulega heyrum við fréttir af því hversu miklar tekjur hægt væri að hafa af auðlindum þjóðarinnar með skynsamlegu skipulagi, en sitjandi ríkisstjórn kýs að nýta ekki þau tækifæri. Ástæðan er varðstaða um hagsmuni þeirra sem hagnast á óbreyttu ástandi. Samfylkingin hefur lagt til gjaldtöku af allri auðlindanýtingu, gjald á úthlutun nýrra fisktegunda eins og makríls, fyrningarleið í sjávarútvegi, hagkvæmari landbúnaðarstefnu og könnun á hagkvæmni sæstrengs með raforku, svo nokkur dæmi séu nefnd. Tillögur Samfylkingarinnar hafa samhljóm með tillögum færustu sérfræðinga, svo sem skýrsluhöfunda McKinsey-skýrslunnar og oft hefur gætt samhljóms milli tillögugerðar okkar og Viðskiptaráðs. Viðskiptaráð á hrós skilið fyrir það og við hvetjum ráðið til dáða í baráttunni gegn þeirri deyðandi hendi hagsmunavörslu fyrir útvaldar atvinnugreinar sem ríkisstjórnin heldur nú yfir viðskiptalífinu. Bitnar hækkun lægstu launa á tekjulágum barnafjölskyldum? Viðskiptaráð heldur því fram að ef gengið yrði að kröfum um 300 þúsund króna lágmarkslaun á næstu þremur árum myndi það leiða til tugprósenta verðbólgu. Forsendur þeirrar ályktunar hljóta að vera eftirfarandi: Að sambærilegar launahækkanir muni ganga upp allan launastigann og verðlag hækki í sama hlutfalli og laun. Þetta er raunveruleg hætta. Við stöndum frammi fyrir henni vegna þess að ríkisstjórnin og forystumenn atvinnulífsins hafa ekki getað sýnt launafólki fram á að hófsamar kröfur geti skapað fullnægjandi ávinning. Framlag ríkisstjórnarinnar hefur verið einhliða skerðing kjarasamningsbundinna réttinda launafólks eins og réttar til atvinnuleysisbóta, lækkun veiðigjalda, hækkun matarskatts, aukin kostnaðarþátttaka almennings í heilbrigðisþjónustu, afnám auðlegðarskatts og tekjuskattslækkun sem skilaði fólki með tekjur yfir 840 þúsund krónum 3.500 krónum í skattalækkun á mánuði og fólki með undir 250 þúsund krónum engu. Hvernig á almennt launafólk að sætta sig við hógværar launahækkanir ef þetta er framlag ríkisstjórnarinnar til samfélagssáttarinnar? Þar fyrir utan hefur ríkisstjórnin sjálf samið við aðra hópa um allt aðrar og hærri tölur en fólust í hinni almennu launastefnu. Framlag forystu atvinnulífsins hefur svo verið hækkanir til millistjórnenda og yfirstjórna langt umfram almenn viðmið um hófsama kjarasamninga. Þegar vinnubrögðin eru svona er friður rofinn á vinnumarkaði. Almennt launafólk getur ekki borið eitt ábyrgð á stöðugleika sem stjórn HB Granda og aðrar topphúfur atvinnulífsins telja sig ekki þurfa að leggja neitt af mörkum til að tryggja. Þótt forysta atvinnulífsins hafi oft haft skynsamleg áform, sýpur hún nú seyðið af gírugheitum einstakra forystumanna í atvinnulífinu og af skaðlegri ríkisstjórn.Samstarf besta leiðin Besta leiðin til að tryggja sanngjarna dreifingu launahækkana, raunverulegan ávinning þeirra sem mest þurfa á að halda og raunverulegan stöðugleika er með virku samstarfi á vinnumarkaði, milli launafólks, atvinnurekenda og stjórnvalda. Það er sú leið sem jafnaðarmenn á Norðurlöndum hafa valið með góðum árangri. Það er sú leið sem við í Samfylkingunni völdum á landsfundi okkar og skuldbindum okkur til að fara þegar við komum aftur að landsstjórninni. Því miður hefur núverandi ríkisstjórn ekki horft eftir fyrirmyndum úr þeirri átt eða til heildarmyndarinnar heldur kosið að ganga eigin veg í þröngri hagsmunagæslu fyrir fámennar fákeppnisklíkur. Það ætti að vera stærsta áhyggjuefni Viðskiptaráðs Íslands og allra sem vilja vinna að almannaheill.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun