Viðskipti innlent

Óvíst hvort Rio Tinto losnar undan kaupskyldu raforku

Kristján Már Unnarsson skrifar
Óvissa ríkir um hvort hugsanleg lokun álversins í Straumsvík vegna verkfallstjóns losi Rio Tinto Alcan undan ábyrgð á raforkusamningi gagnvart Landsvirkjun. Raforkusala upp á mörghundruð milljarða króna næstu 20 ár er í húfi.

Kjaradeila starfsmanna og Rio Tinto Alcan er í svo hörðum hnút að komin er áætlun um að byrjað verði að slökkva á kerjunum eftir rúma viku. Forsvarsmenn álversins hafa gefið til kynna að stöðvist reksturinn sé óvíst að hann hefjist að nýju.

En ekki er víst að Rio Tinto Alcan yrði þar með laust allra mála gagnvart Landsvirkjun því árið 2010 gerðu fyrirtækin með sér raforkusamning sem gildir til ársins 2036. Við endurskoðun samningsins í fyrra tók Landvirkjun fram að Búðarhálsvirkjun hefði verið reist til að efna samninginn.

Vart er hægt að taka hótanir Rio Tinto Alcan um að loka álverinu alvarlega nema ef ráðamenn þess telji sig hafa einhverja forsendu til að losna undan skyldum orkusamningsins. Forsvarsmenn álversins segja trúnað gilda um raforkusamninginn. Þeir muni því ekki tjá sig um einstök ákvæði hans. Svipuð svör fengum við í dag frá ráðamönnum Landsvirkjunar. Þeir segjast ekki ætla að tjá sig um málið, - á þessu stigi.

Það virðist þó ljóst að samningurinn felur í sér kaupskyldu Rio Tinto Alcan með bakábyrgð móðurfélagsins. Ketill Sigurjónsson, sérfræðingur um orkumál, áætlaði nýlega að kaupskyldan næmi um þremur terawattstundum á ári út samningstímann. Í samningnum er hins vegar ákvæði sem losar aðila undan skyldum sínum vegna náttúruhamfara eða annarra ófyrirséðra atburða.

Það virðist þó óvíst hvort Rio Tinto geti beitt þessu ákvæði verði stórfellt tjón vegna verkfalls. Einn viðmælandi taldi það ekki eiga við þar sem Rio Tinto væri aðili vinnudeilunnar. Annar benti á að við svipaðar kringumstæður í vinnudeilu árið 1988 hefði verið haft eftir þáverandi forstjóra Landsvirkjunar, Halldóri Jónatanssyni, að samkvæmt rammasamningi álversins og Landsvirkjunar væru vinnudeilur taldar til óviðráðanlegra orsaka rekstrarstöðvunar og ÍSAL væri þá ekki skuldbundið til að greiða raforkukostnað.

Þegar horft er til þess að 21 ár er eftir af raforkusamningnum, sem sennilega skilar um þrettán milljarða króna tekjum í ár, má glöggt sjá hve gríðarlegir hagsmunir eru í húfi fyrir Landsvirkjun; framtíðartekjur sem gætu nálgast 300 milljarða króna. Komi til lokunar álversins má ætla að það geti komið í hlut dómstóla að skera úr um hvoru megin sá skellur lendir; hjá Landsvirkjun eða hjá Rio Tinto Alcan.


Tengdar fréttir

Búa sig undir að slökkva á Straumsvík

Samþykkt hefur verið að stéttarfélög starfsmanna álversins í Straumsvík aðstoði Rio Tinto Alcan í tvær vikur við það að slökkva á álverinu, eftir að verkfall hefst annan desember. Ef ekki tekst að semja, hefst verkfall um 300 starfsmanna álversins eftir rúma viku.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×