Smjörklípur 20. september 2006 06:00 Þegar ljóst var að vinir ALCOA höfðu í tvígang leynt Alþingi grundvallarupplýsingum um geigvænlega hættu af því að byggja stíflur við Kárahnjúka og varðar ekki aðeins rekstur virkjunar heldur líka líf og heill fólks í byggðum neðan Hálslóns. Þegar alþjóð varð kunnugt um að vinirnir höfðu tvívegis þaggað niður í einum virtasta og hugaðasta jarðvísindamanni landsins sem vildi upplýsa stjórnvöld, Alþingi og almenning um áhættuna af lón- og stíflustæði á hvellsprungnu landi. Þegar upplýst var að ALCOA styrkir austfirska lögreglumenn til æfinga í sérstökum búðum í Bandaríkjunum og kom þannig óorði á grandvara lögreglumenn og rýrði traust á stofnanir þeirra. Þegar ALCOA hélt áfram ólögmætri byggingu verksmiðju án umhverfismats í skjóli dómsmálaráðuneytis - var ljóst að bregðast þurfti við með óvæntri atlögu. Og hver skyldi þá ekki birtast nema örlagavaldur alls þessa, sveinninn með smjörklípuna. Í stórfurðulegum Kastljósþætti Evu Maríu Jónsdóttur 3.9. 2006 opinberaði Davíð Oddsson aðferðafræði sína. Árátta þessa merka hrekkjalóms íslenskra stjórnmála er að trufla óþægilega umræðu með því sem hann lýsti sjálfur sem smjörklípu-aðferðinni. Sannarlega hefur hún mótað íslensk stjórnmál frá því að ríkisstjórn hans réðist í Kárahnjúkavirkjun að Íslendingum forspurðum. Erfitt hefur verið að halda uppi opinni og vitsmunalegri umræðu því jafnan hefur smjörklípan verið á lofti og klínt á næsta mann, næsta umræðuefni - til að trufla. Sem fjölleikamaður í Seðlabanka spratt Davíð fram á Morgunvaktinni 1. september (ansi snemma á ferð) með smjörklípu á lofti og taldi umræðu um leyniskjöl "venjulega vitleysu sem alltaf kemur fram ..." að ákvarðanir um jarðfræðirannsóknir, glufur og sprungur eigi ekkert erindi á Alþingi ... "vitleysa ... vitlaust ... færustu vísindamenn ... vitleysa". Davíð gerði lítið úr upplýstri umræðu svo og hæfileikum og dómgreind þingmanna (að vísu ekki nýlunda) en aldrei virðist hann hafa tileinkað sér þá visku sem felst í uppbyggilegri gagnrýni og vel þótti honum takast að þagga niður í vísindamanninum í tvígang; hann sá ekkert athugavert við málsmeðferðina. Ef marka má orð Davíðs Oddssonar er hann hlynntur því að skerða tjáningar- og skoðanafrelsi til verndar forsjárhyggjunni, pólitísku hryggjarstykki Kárahnjúkavirkjunar. Yfirleitt er þingmönnum talið til tekna að þeir hafi vit á umræðum á Alþingi. Sumir þeirra virðast þó fljóta vel á talandanum án þess að vita eða skilja meginrök og klína sméri. Samt eiga þeir aldrei að samþykkja virkjun á ótraustum grunni berglaga og efnahags. Þeir eiga að hafa vit á því. "Ákvörðunin að virkja við Kárahnjúka er sennilega gálausasta fjárfesting á heimsbyggðinni miðað við fjölda fólksins, sem þarf að borga brúsann ef illa fer. Ofan á þetta bætist að einstæðum náttúruverðmætum verður fórnað til þess eins að misvitrir stjórnmálamenn geti lofað leikjum og brauði fyrir næstu kosningar." Guðmundur E. Sigvaldason. Erindi í Borgarleikhúsinu 15. jan. 2003Hver ber ábyrgð?Davíð á erfitt með að kyngja því að þeir Halldór Ásgrímsson tóku ákvörðun um virkjun af fullkomnu ábyrgðarleysi og á Morgunvaktinni fór hann frjálslega með staðreyndir. Hann sagði ósatt að "færustu vísindamenn" hefðu farið yfir öll jarðfræðigögn um "sprungur og glufur". Upplýsingar um virkar sprungur vantaði frá upphafi - voru ekki þúsundir blaðsíðna eins og Davíð staðhæfði.Athugasemdirnar sem Alþingi var meinað að sjá árið 2002 og skiptu sköpum voru þrjár blaðsíður. Í nóvember 2005 kom loks út Sprunguskýrsla (31 bls.) ásamt korti sem enginn þingmaður sá. Nóg er að lesa kortið til að sjá að HÆTTA er á ferð og þar átti að stoppa Kárahnjúkalestina. Þessi gögn hefðu átt að liggja fyrir þegar þeir Davíð og Halldór spáðu í virkjun. Svo er hitt að færustu og reyndustu vísindamenn okkar vöruðu við virkjuninni eins og fram kom í merkilegum varnarorðum Helga Björnssonar jöklafræðings í Velvakanda (Mbl. 22. ágúst sl.). Og margir þeirra eru ennþá uggandi.Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur og prófessor hvatti til þess að unnið yrði nýtt og óháð áhættumat. Dettur einhverjum í hug að hann hafi sagt það sem pólitískan aulabrandara? Framkvæmdin í heild ber merki ofstopa og valdhroka, sama hvert litið er. Talnaglaði seðlabankastjórinn fullyrti líka að framkvæmdin myndi skila "11% arði á ári". Ein leyniskýrslan enn, ekki satt? Orð Davíðs eru ótraust og án sönnunar verður fullyrðingin dæmd dauð og ómerk líkt og klisjan að "færustu vísindamenn okkar" hafi grandskoðað allt. Samkvæmt tölum Landsvirkjunar og útreikningum á vegum Náttúruverndarsamtaka Íslands er tapið 20-30 milljarðar ólíkt trúverðugra - og ærlegra.Davíð kemur nú inn í íslenska pólitík líkt og Hurðaskellir sem lætur fólki bregða en er óðara horfinn. Samt vita allir að hann leynist á bak við næstu hurð með smjörklípu milli fingra. Örlög íslenskrar náttúru og þjóðarhags eru sveipuð skugga hans og því eðlilegt að spyrja: Var niðurstöðum úr tilraunamati Rammaáætlunar leynt fyrir Alþingi í aðdraganda Kárahnjúkaumræðu á Alþingi þar sem svæðið fékk hæstu einkunn sem náttúrugersemi og verstu einkunn sem virkjanakostur vegna náttúrugæða?Hver ber ábyrgð á gróðureyðingu og rofi á Vesturöræfum, haldi lón og stíflur vatni?Hver ber ábyrgð, aðra en fjárhagslega, ef Hálslón heldur illa vatni? Hver ber ábyrgð ef stíflurof verður?Hver ber ábyrgð ef Kárahnjúkavirkjun er ónýt framkvæmd?Kannski er núna ráð að grípa til gömlu smjörklípunnar og tala um allt annað - til dæmis lýsingu Davíðs Oddssonar þ.v. forsætisráðherra á fallega, litla fjallavatninu Hálslóni þar sem fólk gæti unað sér á vatnaskíðum í jökuleðjunni á sumrin. NFS-stöðin gæti nú endursýnt þá fantasíu og svo má líka lesa fullyrðingu hans í tímaritinu Smithsonian frá því í júní 2002 (bls. 92) að virkjunin "muni ekki skaða landslagið" - will not spoil the landscape.Davíð Oddsson var forsætisráðherra Íslands frá 1991 til 2004. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðanir Skoðun Mest lesið Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson Skoðun Skoðun Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson skrifar Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Þegar náttúruvinir hitta frambjóðendur. Hjálpartæki kjósandans Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Svartir föstudagar í boði íslenskra stjórnvalda Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Eitt heimili, ein fjölskylda og ein heilsa Pétur Heimisson skrifar Skoðun BRCA Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að kjósa með nútíma hugsunarhætti Ragnhildur Katla Jónsdóttir skrifar Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Sjá meira
Þegar ljóst var að vinir ALCOA höfðu í tvígang leynt Alþingi grundvallarupplýsingum um geigvænlega hættu af því að byggja stíflur við Kárahnjúka og varðar ekki aðeins rekstur virkjunar heldur líka líf og heill fólks í byggðum neðan Hálslóns. Þegar alþjóð varð kunnugt um að vinirnir höfðu tvívegis þaggað niður í einum virtasta og hugaðasta jarðvísindamanni landsins sem vildi upplýsa stjórnvöld, Alþingi og almenning um áhættuna af lón- og stíflustæði á hvellsprungnu landi. Þegar upplýst var að ALCOA styrkir austfirska lögreglumenn til æfinga í sérstökum búðum í Bandaríkjunum og kom þannig óorði á grandvara lögreglumenn og rýrði traust á stofnanir þeirra. Þegar ALCOA hélt áfram ólögmætri byggingu verksmiðju án umhverfismats í skjóli dómsmálaráðuneytis - var ljóst að bregðast þurfti við með óvæntri atlögu. Og hver skyldi þá ekki birtast nema örlagavaldur alls þessa, sveinninn með smjörklípuna. Í stórfurðulegum Kastljósþætti Evu Maríu Jónsdóttur 3.9. 2006 opinberaði Davíð Oddsson aðferðafræði sína. Árátta þessa merka hrekkjalóms íslenskra stjórnmála er að trufla óþægilega umræðu með því sem hann lýsti sjálfur sem smjörklípu-aðferðinni. Sannarlega hefur hún mótað íslensk stjórnmál frá því að ríkisstjórn hans réðist í Kárahnjúkavirkjun að Íslendingum forspurðum. Erfitt hefur verið að halda uppi opinni og vitsmunalegri umræðu því jafnan hefur smjörklípan verið á lofti og klínt á næsta mann, næsta umræðuefni - til að trufla. Sem fjölleikamaður í Seðlabanka spratt Davíð fram á Morgunvaktinni 1. september (ansi snemma á ferð) með smjörklípu á lofti og taldi umræðu um leyniskjöl "venjulega vitleysu sem alltaf kemur fram ..." að ákvarðanir um jarðfræðirannsóknir, glufur og sprungur eigi ekkert erindi á Alþingi ... "vitleysa ... vitlaust ... færustu vísindamenn ... vitleysa". Davíð gerði lítið úr upplýstri umræðu svo og hæfileikum og dómgreind þingmanna (að vísu ekki nýlunda) en aldrei virðist hann hafa tileinkað sér þá visku sem felst í uppbyggilegri gagnrýni og vel þótti honum takast að þagga niður í vísindamanninum í tvígang; hann sá ekkert athugavert við málsmeðferðina. Ef marka má orð Davíðs Oddssonar er hann hlynntur því að skerða tjáningar- og skoðanafrelsi til verndar forsjárhyggjunni, pólitísku hryggjarstykki Kárahnjúkavirkjunar. Yfirleitt er þingmönnum talið til tekna að þeir hafi vit á umræðum á Alþingi. Sumir þeirra virðast þó fljóta vel á talandanum án þess að vita eða skilja meginrök og klína sméri. Samt eiga þeir aldrei að samþykkja virkjun á ótraustum grunni berglaga og efnahags. Þeir eiga að hafa vit á því. "Ákvörðunin að virkja við Kárahnjúka er sennilega gálausasta fjárfesting á heimsbyggðinni miðað við fjölda fólksins, sem þarf að borga brúsann ef illa fer. Ofan á þetta bætist að einstæðum náttúruverðmætum verður fórnað til þess eins að misvitrir stjórnmálamenn geti lofað leikjum og brauði fyrir næstu kosningar." Guðmundur E. Sigvaldason. Erindi í Borgarleikhúsinu 15. jan. 2003Hver ber ábyrgð?Davíð á erfitt með að kyngja því að þeir Halldór Ásgrímsson tóku ákvörðun um virkjun af fullkomnu ábyrgðarleysi og á Morgunvaktinni fór hann frjálslega með staðreyndir. Hann sagði ósatt að "færustu vísindamenn" hefðu farið yfir öll jarðfræðigögn um "sprungur og glufur". Upplýsingar um virkar sprungur vantaði frá upphafi - voru ekki þúsundir blaðsíðna eins og Davíð staðhæfði.Athugasemdirnar sem Alþingi var meinað að sjá árið 2002 og skiptu sköpum voru þrjár blaðsíður. Í nóvember 2005 kom loks út Sprunguskýrsla (31 bls.) ásamt korti sem enginn þingmaður sá. Nóg er að lesa kortið til að sjá að HÆTTA er á ferð og þar átti að stoppa Kárahnjúkalestina. Þessi gögn hefðu átt að liggja fyrir þegar þeir Davíð og Halldór spáðu í virkjun. Svo er hitt að færustu og reyndustu vísindamenn okkar vöruðu við virkjuninni eins og fram kom í merkilegum varnarorðum Helga Björnssonar jöklafræðings í Velvakanda (Mbl. 22. ágúst sl.). Og margir þeirra eru ennþá uggandi.Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur og prófessor hvatti til þess að unnið yrði nýtt og óháð áhættumat. Dettur einhverjum í hug að hann hafi sagt það sem pólitískan aulabrandara? Framkvæmdin í heild ber merki ofstopa og valdhroka, sama hvert litið er. Talnaglaði seðlabankastjórinn fullyrti líka að framkvæmdin myndi skila "11% arði á ári". Ein leyniskýrslan enn, ekki satt? Orð Davíðs eru ótraust og án sönnunar verður fullyrðingin dæmd dauð og ómerk líkt og klisjan að "færustu vísindamenn okkar" hafi grandskoðað allt. Samkvæmt tölum Landsvirkjunar og útreikningum á vegum Náttúruverndarsamtaka Íslands er tapið 20-30 milljarðar ólíkt trúverðugra - og ærlegra.Davíð kemur nú inn í íslenska pólitík líkt og Hurðaskellir sem lætur fólki bregða en er óðara horfinn. Samt vita allir að hann leynist á bak við næstu hurð með smjörklípu milli fingra. Örlög íslenskrar náttúru og þjóðarhags eru sveipuð skugga hans og því eðlilegt að spyrja: Var niðurstöðum úr tilraunamati Rammaáætlunar leynt fyrir Alþingi í aðdraganda Kárahnjúkaumræðu á Alþingi þar sem svæðið fékk hæstu einkunn sem náttúrugersemi og verstu einkunn sem virkjanakostur vegna náttúrugæða?Hver ber ábyrgð á gróðureyðingu og rofi á Vesturöræfum, haldi lón og stíflur vatni?Hver ber ábyrgð, aðra en fjárhagslega, ef Hálslón heldur illa vatni? Hver ber ábyrgð ef stíflurof verður?Hver ber ábyrgð ef Kárahnjúkavirkjun er ónýt framkvæmd?Kannski er núna ráð að grípa til gömlu smjörklípunnar og tala um allt annað - til dæmis lýsingu Davíðs Oddssonar þ.v. forsætisráðherra á fallega, litla fjallavatninu Hálslóni þar sem fólk gæti unað sér á vatnaskíðum í jökuleðjunni á sumrin. NFS-stöðin gæti nú endursýnt þá fantasíu og svo má líka lesa fullyrðingu hans í tímaritinu Smithsonian frá því í júní 2002 (bls. 92) að virkjunin "muni ekki skaða landslagið" - will not spoil the landscape.Davíð Oddsson var forsætisráðherra Íslands frá 1991 til 2004.
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun