Hollywood drepur Elektru Þórarinn Þórarinsson skrifar 11. febrúar 2005 00:01 Myndasögur hafa verið einn ferskasti angi afþreyingarmenningarinnar undanfarin ár og þeir sem tengja myndasögur aðeins við ofurhetjur, Súperman, Batman og fleiri jaxla sem hafa verið við lýði áratugum saman eru að missa af alvöru bókmenntagrein þar sem öllum straumum og stefnum ægir saman þannig að jafnvel ofurhetjurnar sjálfar hafa tekið miklum breytingum á pappírnum þegar ferskir höfundar hafa unnið þær út úr tilvistarkreppu eftir kaldastríðsáranna. Þegar myndasögubransinn fór á flug á seinni hluta síðustu aldar var nánast allur sköpunarkraftur horfin úr bíóverksmiðjunum í Hollywood þannig að þegar bíómógúlarnir kveiktu á því hversu mikið eðal efni leyndist í myndasögunum byrjuðu þeir að veita blekhetjunum yfir á filmur í áður óþekktum mæli með ansi misjöfnum árangri.Kóngulóarmaðurinn stendur upp úrSpider-Man myndirnar tvær eru sjálfsagt besta dæmið um það hversu vel er hægt laga myndasögur að kvikmyndaforminu þegar viðfangsefnið er nálgast með tilhlíðilegri virðingu. Harðir aðdáendur Kóngulóarmannsins eru upp til hópa afar sáttir við meðferðina sem hetjan þeirra fær hjá leikstjóranum Sam Raimi og þeir sem lítið þekkja til kappans heillast einnig og það sem er mest um vert þá vekja þessar myndir áhuga þeirra sem ekki hafa lesið myndasögurnar um Köngulóarmanninn þannig að nýir lesendur hópast í bókabúðir og á bókasöfn og sökkva sér ofan í frumtextann. Þessi vel heppnaða aðlögun er þó því miður undantekning frekar en regla. Nýleg mynd um The Hulk var býsna vel heppnuð en náði ekki almennri hylli og fyrir utan Spider-Man eru það helst X-Men sem hafa átt erindi sem erfiði á hvíta tjaldinu. Það eru hins vegar hverfandi líkur á því að myndirnar um Daredevil og nú síðast glæný mynd um fyrrum kærustuna hans, Elektru, muni laða nýja lesendur að frábærum, og í raun, sígildum myndasögum Franks Millers um þessa elskendur sem munu ekki fá að njótast. Myndirnar eru leiðinlegar, illa skrifaðar og gerðar af svo litlum skilningi á eðli persónanna að þessar skemmtilegustu og margbrotnustu myndasöguhetjur síðustu áratuga falla marflatar.Alan Moore óheppinn Myndasöguhöfundurinn Alan Moore hefur verið einkar óheppinn í samskiptum sínum við Hollywood en hann á að baki snilldarverkin From Hell og The League of Extraordianry Gentlemen sem bæði urðu að átakanlega vonum myndum. Tilfelli The League er sérstaklega átakanlegt en sala á bókunum hrapaði eftir að kvikmyndin floppaði og Moore sér varla ástæðu til að leika sér frekar með þennan frábæra félagsskap. Það skal því engan undra að það fari hrollur um unnendur góðra myndasagna þegar fréttir berast af áformum um að kvikmynda sígildar myndasögur. Nokkrar nýjar myndasögumyndir eru væntanlegar á næstunni. Þar ber fyrst að nefna Sin City eftir áðurnefndan Frank Miller. Myndin byggir á hráum sögum í anda harðsoðnu reyfarahefðarinnar og allt bendir til þess að yfirfærsla þeirra á tjaldið muni heppnast, enda hefur Miller sjálfur tekið virkan þátt í framleiðslunni. Þá eru ofurhetjurnar í Fantastic Four væntanlegar og Keanu Reeves lætur bráðum sjá sig sem Hellblazerinn Constantine. Constantine er mögnuð persóna, ljóshærður Breti sem keðjureykir og rífur kjaft. Það liggur auðvitað í augum uppi að Reeves er ekki rétti maðurinn í hlutverkið og jafnvel þótt myndin verði góð getur hún varla orðið alvöru Hellblazer mynd.Akkiles og Daredevil í sömu gröf Hollywood hefur aldrei munað mikið um að endurskrifa mannkynssöguna eða rústa sígildum bókmenntaverkum þannig að .að kipptu sér fáir upp við afbökunina á Illionskviðu sem birtist í Troy ekki alls fyrir löngu en þar spókaði Brad Pitt sig, mjög ósannfærandi, í hlutverki Akkilesar. Myndasögu unnendur hafa ekki jafn mikla reynslu af skemmdarverkum kvikmyndaverksmiðjunnar og þeir sem hafa aðrar fagurbókmenntir í hávegum en rétt eins og manni getur ekki verið sama um það að sumir muni aldrei kynnast kviðum Hómers öðruvísi en í kvikmyndinni Troy sárnar manni líka að þeir sem sjá Daredevil og Elektru í bíó án þess að lesa bækurnar fari á mis við snilldina sem þar er á ferðinni. Það er því nauðsynlegt að brýna það fyrir þeim sem sjá myndasögubíómyndir að kynna sér frummyndirnar. Best er auðvitað að byrja strax að lesa og þekkja efnið áður en það kemur útvatnað í bíó. thorarinn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson skrifar Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson skrifar Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Borgarstefna kallar á aðgerðir og fjármagn Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Skjáheimsókn getur dimmu í dagsljós breytt Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller skrifar Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar Skoðun Blóðtaka er ekki landbúnaður Guðrún Scheving Thorsteinsson,Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson skrifar Skoðun 764/O9A: Kannt þú að vernda barnið á netinu? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn kjósa síður áminningarskyldu Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Sjá meira
Myndasögur hafa verið einn ferskasti angi afþreyingarmenningarinnar undanfarin ár og þeir sem tengja myndasögur aðeins við ofurhetjur, Súperman, Batman og fleiri jaxla sem hafa verið við lýði áratugum saman eru að missa af alvöru bókmenntagrein þar sem öllum straumum og stefnum ægir saman þannig að jafnvel ofurhetjurnar sjálfar hafa tekið miklum breytingum á pappírnum þegar ferskir höfundar hafa unnið þær út úr tilvistarkreppu eftir kaldastríðsáranna. Þegar myndasögubransinn fór á flug á seinni hluta síðustu aldar var nánast allur sköpunarkraftur horfin úr bíóverksmiðjunum í Hollywood þannig að þegar bíómógúlarnir kveiktu á því hversu mikið eðal efni leyndist í myndasögunum byrjuðu þeir að veita blekhetjunum yfir á filmur í áður óþekktum mæli með ansi misjöfnum árangri.Kóngulóarmaðurinn stendur upp úrSpider-Man myndirnar tvær eru sjálfsagt besta dæmið um það hversu vel er hægt laga myndasögur að kvikmyndaforminu þegar viðfangsefnið er nálgast með tilhlíðilegri virðingu. Harðir aðdáendur Kóngulóarmannsins eru upp til hópa afar sáttir við meðferðina sem hetjan þeirra fær hjá leikstjóranum Sam Raimi og þeir sem lítið þekkja til kappans heillast einnig og það sem er mest um vert þá vekja þessar myndir áhuga þeirra sem ekki hafa lesið myndasögurnar um Köngulóarmanninn þannig að nýir lesendur hópast í bókabúðir og á bókasöfn og sökkva sér ofan í frumtextann. Þessi vel heppnaða aðlögun er þó því miður undantekning frekar en regla. Nýleg mynd um The Hulk var býsna vel heppnuð en náði ekki almennri hylli og fyrir utan Spider-Man eru það helst X-Men sem hafa átt erindi sem erfiði á hvíta tjaldinu. Það eru hins vegar hverfandi líkur á því að myndirnar um Daredevil og nú síðast glæný mynd um fyrrum kærustuna hans, Elektru, muni laða nýja lesendur að frábærum, og í raun, sígildum myndasögum Franks Millers um þessa elskendur sem munu ekki fá að njótast. Myndirnar eru leiðinlegar, illa skrifaðar og gerðar af svo litlum skilningi á eðli persónanna að þessar skemmtilegustu og margbrotnustu myndasöguhetjur síðustu áratuga falla marflatar.Alan Moore óheppinn Myndasöguhöfundurinn Alan Moore hefur verið einkar óheppinn í samskiptum sínum við Hollywood en hann á að baki snilldarverkin From Hell og The League of Extraordianry Gentlemen sem bæði urðu að átakanlega vonum myndum. Tilfelli The League er sérstaklega átakanlegt en sala á bókunum hrapaði eftir að kvikmyndin floppaði og Moore sér varla ástæðu til að leika sér frekar með þennan frábæra félagsskap. Það skal því engan undra að það fari hrollur um unnendur góðra myndasagna þegar fréttir berast af áformum um að kvikmynda sígildar myndasögur. Nokkrar nýjar myndasögumyndir eru væntanlegar á næstunni. Þar ber fyrst að nefna Sin City eftir áðurnefndan Frank Miller. Myndin byggir á hráum sögum í anda harðsoðnu reyfarahefðarinnar og allt bendir til þess að yfirfærsla þeirra á tjaldið muni heppnast, enda hefur Miller sjálfur tekið virkan þátt í framleiðslunni. Þá eru ofurhetjurnar í Fantastic Four væntanlegar og Keanu Reeves lætur bráðum sjá sig sem Hellblazerinn Constantine. Constantine er mögnuð persóna, ljóshærður Breti sem keðjureykir og rífur kjaft. Það liggur auðvitað í augum uppi að Reeves er ekki rétti maðurinn í hlutverkið og jafnvel þótt myndin verði góð getur hún varla orðið alvöru Hellblazer mynd.Akkiles og Daredevil í sömu gröf Hollywood hefur aldrei munað mikið um að endurskrifa mannkynssöguna eða rústa sígildum bókmenntaverkum þannig að .að kipptu sér fáir upp við afbökunina á Illionskviðu sem birtist í Troy ekki alls fyrir löngu en þar spókaði Brad Pitt sig, mjög ósannfærandi, í hlutverki Akkilesar. Myndasögu unnendur hafa ekki jafn mikla reynslu af skemmdarverkum kvikmyndaverksmiðjunnar og þeir sem hafa aðrar fagurbókmenntir í hávegum en rétt eins og manni getur ekki verið sama um það að sumir muni aldrei kynnast kviðum Hómers öðruvísi en í kvikmyndinni Troy sárnar manni líka að þeir sem sjá Daredevil og Elektru í bíó án þess að lesa bækurnar fari á mis við snilldina sem þar er á ferðinni. Það er því nauðsynlegt að brýna það fyrir þeim sem sjá myndasögubíómyndir að kynna sér frummyndirnar. Best er auðvitað að byrja strax að lesa og þekkja efnið áður en það kemur útvatnað í bíó. thorarinn@frettabladid.is
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar
Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar
Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun