Hollywood drepur Elektru Þórarinn Þórarinsson skrifar 11. febrúar 2005 00:01 Myndasögur hafa verið einn ferskasti angi afþreyingarmenningarinnar undanfarin ár og þeir sem tengja myndasögur aðeins við ofurhetjur, Súperman, Batman og fleiri jaxla sem hafa verið við lýði áratugum saman eru að missa af alvöru bókmenntagrein þar sem öllum straumum og stefnum ægir saman þannig að jafnvel ofurhetjurnar sjálfar hafa tekið miklum breytingum á pappírnum þegar ferskir höfundar hafa unnið þær út úr tilvistarkreppu eftir kaldastríðsáranna. Þegar myndasögubransinn fór á flug á seinni hluta síðustu aldar var nánast allur sköpunarkraftur horfin úr bíóverksmiðjunum í Hollywood þannig að þegar bíómógúlarnir kveiktu á því hversu mikið eðal efni leyndist í myndasögunum byrjuðu þeir að veita blekhetjunum yfir á filmur í áður óþekktum mæli með ansi misjöfnum árangri.Kóngulóarmaðurinn stendur upp úrSpider-Man myndirnar tvær eru sjálfsagt besta dæmið um það hversu vel er hægt laga myndasögur að kvikmyndaforminu þegar viðfangsefnið er nálgast með tilhlíðilegri virðingu. Harðir aðdáendur Kóngulóarmannsins eru upp til hópa afar sáttir við meðferðina sem hetjan þeirra fær hjá leikstjóranum Sam Raimi og þeir sem lítið þekkja til kappans heillast einnig og það sem er mest um vert þá vekja þessar myndir áhuga þeirra sem ekki hafa lesið myndasögurnar um Köngulóarmanninn þannig að nýir lesendur hópast í bókabúðir og á bókasöfn og sökkva sér ofan í frumtextann. Þessi vel heppnaða aðlögun er þó því miður undantekning frekar en regla. Nýleg mynd um The Hulk var býsna vel heppnuð en náði ekki almennri hylli og fyrir utan Spider-Man eru það helst X-Men sem hafa átt erindi sem erfiði á hvíta tjaldinu. Það eru hins vegar hverfandi líkur á því að myndirnar um Daredevil og nú síðast glæný mynd um fyrrum kærustuna hans, Elektru, muni laða nýja lesendur að frábærum, og í raun, sígildum myndasögum Franks Millers um þessa elskendur sem munu ekki fá að njótast. Myndirnar eru leiðinlegar, illa skrifaðar og gerðar af svo litlum skilningi á eðli persónanna að þessar skemmtilegustu og margbrotnustu myndasöguhetjur síðustu áratuga falla marflatar.Alan Moore óheppinn Myndasöguhöfundurinn Alan Moore hefur verið einkar óheppinn í samskiptum sínum við Hollywood en hann á að baki snilldarverkin From Hell og The League of Extraordianry Gentlemen sem bæði urðu að átakanlega vonum myndum. Tilfelli The League er sérstaklega átakanlegt en sala á bókunum hrapaði eftir að kvikmyndin floppaði og Moore sér varla ástæðu til að leika sér frekar með þennan frábæra félagsskap. Það skal því engan undra að það fari hrollur um unnendur góðra myndasagna þegar fréttir berast af áformum um að kvikmynda sígildar myndasögur. Nokkrar nýjar myndasögumyndir eru væntanlegar á næstunni. Þar ber fyrst að nefna Sin City eftir áðurnefndan Frank Miller. Myndin byggir á hráum sögum í anda harðsoðnu reyfarahefðarinnar og allt bendir til þess að yfirfærsla þeirra á tjaldið muni heppnast, enda hefur Miller sjálfur tekið virkan þátt í framleiðslunni. Þá eru ofurhetjurnar í Fantastic Four væntanlegar og Keanu Reeves lætur bráðum sjá sig sem Hellblazerinn Constantine. Constantine er mögnuð persóna, ljóshærður Breti sem keðjureykir og rífur kjaft. Það liggur auðvitað í augum uppi að Reeves er ekki rétti maðurinn í hlutverkið og jafnvel þótt myndin verði góð getur hún varla orðið alvöru Hellblazer mynd.Akkiles og Daredevil í sömu gröf Hollywood hefur aldrei munað mikið um að endurskrifa mannkynssöguna eða rústa sígildum bókmenntaverkum þannig að .að kipptu sér fáir upp við afbökunina á Illionskviðu sem birtist í Troy ekki alls fyrir löngu en þar spókaði Brad Pitt sig, mjög ósannfærandi, í hlutverki Akkilesar. Myndasögu unnendur hafa ekki jafn mikla reynslu af skemmdarverkum kvikmyndaverksmiðjunnar og þeir sem hafa aðrar fagurbókmenntir í hávegum en rétt eins og manni getur ekki verið sama um það að sumir muni aldrei kynnast kviðum Hómers öðruvísi en í kvikmyndinni Troy sárnar manni líka að þeir sem sjá Daredevil og Elektru í bíó án þess að lesa bækurnar fari á mis við snilldina sem þar er á ferðinni. Það er því nauðsynlegt að brýna það fyrir þeim sem sjá myndasögubíómyndir að kynna sér frummyndirnar. Best er auðvitað að byrja strax að lesa og þekkja efnið áður en það kemur útvatnað í bíó. thorarinn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Skoðun Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson skrifar Sjá meira
Myndasögur hafa verið einn ferskasti angi afþreyingarmenningarinnar undanfarin ár og þeir sem tengja myndasögur aðeins við ofurhetjur, Súperman, Batman og fleiri jaxla sem hafa verið við lýði áratugum saman eru að missa af alvöru bókmenntagrein þar sem öllum straumum og stefnum ægir saman þannig að jafnvel ofurhetjurnar sjálfar hafa tekið miklum breytingum á pappírnum þegar ferskir höfundar hafa unnið þær út úr tilvistarkreppu eftir kaldastríðsáranna. Þegar myndasögubransinn fór á flug á seinni hluta síðustu aldar var nánast allur sköpunarkraftur horfin úr bíóverksmiðjunum í Hollywood þannig að þegar bíómógúlarnir kveiktu á því hversu mikið eðal efni leyndist í myndasögunum byrjuðu þeir að veita blekhetjunum yfir á filmur í áður óþekktum mæli með ansi misjöfnum árangri.Kóngulóarmaðurinn stendur upp úrSpider-Man myndirnar tvær eru sjálfsagt besta dæmið um það hversu vel er hægt laga myndasögur að kvikmyndaforminu þegar viðfangsefnið er nálgast með tilhlíðilegri virðingu. Harðir aðdáendur Kóngulóarmannsins eru upp til hópa afar sáttir við meðferðina sem hetjan þeirra fær hjá leikstjóranum Sam Raimi og þeir sem lítið þekkja til kappans heillast einnig og það sem er mest um vert þá vekja þessar myndir áhuga þeirra sem ekki hafa lesið myndasögurnar um Köngulóarmanninn þannig að nýir lesendur hópast í bókabúðir og á bókasöfn og sökkva sér ofan í frumtextann. Þessi vel heppnaða aðlögun er þó því miður undantekning frekar en regla. Nýleg mynd um The Hulk var býsna vel heppnuð en náði ekki almennri hylli og fyrir utan Spider-Man eru það helst X-Men sem hafa átt erindi sem erfiði á hvíta tjaldinu. Það eru hins vegar hverfandi líkur á því að myndirnar um Daredevil og nú síðast glæný mynd um fyrrum kærustuna hans, Elektru, muni laða nýja lesendur að frábærum, og í raun, sígildum myndasögum Franks Millers um þessa elskendur sem munu ekki fá að njótast. Myndirnar eru leiðinlegar, illa skrifaðar og gerðar af svo litlum skilningi á eðli persónanna að þessar skemmtilegustu og margbrotnustu myndasöguhetjur síðustu áratuga falla marflatar.Alan Moore óheppinn Myndasöguhöfundurinn Alan Moore hefur verið einkar óheppinn í samskiptum sínum við Hollywood en hann á að baki snilldarverkin From Hell og The League of Extraordianry Gentlemen sem bæði urðu að átakanlega vonum myndum. Tilfelli The League er sérstaklega átakanlegt en sala á bókunum hrapaði eftir að kvikmyndin floppaði og Moore sér varla ástæðu til að leika sér frekar með þennan frábæra félagsskap. Það skal því engan undra að það fari hrollur um unnendur góðra myndasagna þegar fréttir berast af áformum um að kvikmynda sígildar myndasögur. Nokkrar nýjar myndasögumyndir eru væntanlegar á næstunni. Þar ber fyrst að nefna Sin City eftir áðurnefndan Frank Miller. Myndin byggir á hráum sögum í anda harðsoðnu reyfarahefðarinnar og allt bendir til þess að yfirfærsla þeirra á tjaldið muni heppnast, enda hefur Miller sjálfur tekið virkan þátt í framleiðslunni. Þá eru ofurhetjurnar í Fantastic Four væntanlegar og Keanu Reeves lætur bráðum sjá sig sem Hellblazerinn Constantine. Constantine er mögnuð persóna, ljóshærður Breti sem keðjureykir og rífur kjaft. Það liggur auðvitað í augum uppi að Reeves er ekki rétti maðurinn í hlutverkið og jafnvel þótt myndin verði góð getur hún varla orðið alvöru Hellblazer mynd.Akkiles og Daredevil í sömu gröf Hollywood hefur aldrei munað mikið um að endurskrifa mannkynssöguna eða rústa sígildum bókmenntaverkum þannig að .að kipptu sér fáir upp við afbökunina á Illionskviðu sem birtist í Troy ekki alls fyrir löngu en þar spókaði Brad Pitt sig, mjög ósannfærandi, í hlutverki Akkilesar. Myndasögu unnendur hafa ekki jafn mikla reynslu af skemmdarverkum kvikmyndaverksmiðjunnar og þeir sem hafa aðrar fagurbókmenntir í hávegum en rétt eins og manni getur ekki verið sama um það að sumir muni aldrei kynnast kviðum Hómers öðruvísi en í kvikmyndinni Troy sárnar manni líka að þeir sem sjá Daredevil og Elektru í bíó án þess að lesa bækurnar fari á mis við snilldina sem þar er á ferðinni. Það er því nauðsynlegt að brýna það fyrir þeim sem sjá myndasögubíómyndir að kynna sér frummyndirnar. Best er auðvitað að byrja strax að lesa og þekkja efnið áður en það kemur útvatnað í bíó. thorarinn@frettabladid.is
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun