Velkomin á fjórðu vaktina Árný Ingvarsdóttir skrifar 1. nóvember 2025 16:02 Var ég búin að gefa morgunlyfin? Verð að vera dugleg að skrá lyfjagjafirnar niður, ég gleymi öllu þessa dagana. Hvað segirðu, er stuðningsaðilinn í leikskólanum veikur? Ókei, ég verð þá heima í dag. Aftur. Verð að muna sækja um hjálpartækin sem vantar. Hvað segirðu, var umsóknin um kerruna ekki samþykkt hjá SÍ? Þarf ég að kæra úrskurðinn? Æ, ég held ég leggi ekki í það. Hvenær ætli barnið mitt komist að hjá talmeinafræðingi? Við erum búin að bíða núna í næstum þrjú ár, vonandi verða ekki margir mánuðir í viðbót. Má ekki gleyma að hringja og ýta á. Verð að muna að tala við vinnuveitandann á morgun. Í þessari viku hef ég þurft að skreppa frá til að fara með barnið mitt í iðjuþjálfun, sjúkraþjálfun og í eftirlit til læknis. Og í gær var ég heima með veiku barni. Sem betur fer er vinnuveitandinn nú alltaf svo skilningsríkur. Vona bara að ég verði ekki látin fara. Hey, barnið fékk samþykktan aukinn fjölda stuðningstíma. Jess! Nú þarf ég bara að leita að starfsfólki. Prófa að auglýsa meðal vina og kunningja á Facebook. Æ, það gengur ekkert að finna fólk í stuðning sama hvar ég spyr, það er víst svo illa borgað. Jæja, ég verð bara að vera þolinmóð og reyna aðeins meira. Best að reyna að dvelja í þakklæti yfir að hafa þó aðgang að heilbrigðisþjónustu. Vera aðeins jákvæðari. Já, verð líka að muna að panta bleyjur hjá SÍ. Skil ekkert í þessum doða sem ég finn fyrir í höndunum. Æ, ég má samt ekkert vera að því að fara til læknis. Þarf bara að hrista þetta af mér. Koma svo, það er ekki í boði að bugast. Það er líka alltaf verið að segja mér að ég sé svo dugleg og barnið mitt sé svo heppið að eiga svona sterka mömmu. Vakna, muna, sinna, græja, sækja um, kæra, gráta, harka af mér. Vera góð mamma. Ekki vera erfiða mamman, ég má ekki við því að fá fagaðila sem ég reiði mig á upp á móti mér. Slitróttur svefn. Vakna upp með andfælum. Veikindarétturinn minn er búinn, bæði vegna barnsins og sjálfrar mín. Það er erfitt að komast til vinnu því barnið mitt er svo mikið frá skóla. Allur réttur búinn líka hjá stéttarfélaginu. Foreldragreiðslur frá TR? Ég verð þá heima og annast barnið næstu árin, reyni kannski að taka einn áfanga í háskólanum til að örva heilabúið og hitta fólk meðan ég er utan vinnumarkaðar. Hvað segirðu, dett ég þá af greiðslum? En ég get þá kannski tekið að mér tilfallandi verkefni í vinnu þegar aðstæður leyfa. Má ég það ekki heldur? Jæja. Þetta er nú bara tímabundið. Söfnun viðbótarlífeyrissparnaðar verður bara að bíða. Þetta hlýtur að reddast. Mig vantar hjálp. Er lokað vegna sumarleyfa? Mannekla? Hvað á ég að gera á meðan? Er einhver þarna úti? Ansans, þessi doði í höndunum er ekkert að fara. Mig verkjar líka orðið um allan líkamann. Ég hef líka ekki sofið samfleytt heila nótt í áratug. Mér er sagt að ég verði að passa upp á sjálfa mig. Best að ég skrái mig á hugleiðslunámsk … ó nei, ég gleymdi næstum að það er kominn tími á að endurnýja umsóknina um foreldragreiðslurnar hjá TR svo greiðslurnar falli ekki niður. En það hefur ekkert breyst hjá okkur! Af hverju ætli ég þurfi árlega að sanna að barnið mitt sé með varanlega fötlun og ljóst að stuðningsþarfirnar munu aukast frekar en minnka með árunum? Vita þau ekki hvað það er sárt að þurfa ítrekað að skrifa ritgerð um allt það sem er „að“ barninu mínu og hvað lífið okkar sé erfitt vegna þess? Ókei, ég set undir mig hausinn og fylli þetta út. Verð að muna að biðja um nýtt læknisvottorð fyrir matið. Bíddu, hvaða lækni þarf ég aftur að tala við upp á vottorðið? Vonandi hefur læknirinn samband, ég er búin að skilja eftir vandræðalega mörg skilaboð síðustu vikuna. Barnið mitt er orðið sextán. Ó nei, ég kemst ekki lengur inn á Heilsuveru barnsins míns! Til þess þarf barnið rafræn skilríki. En barnið mitt ræður ekki við að nota þau. Hvernig eigum við að tækla það? Get ég ekki lengur séð um lyfjamálin? Ef ekki ég, hver þá? Verð að finna út úr þessu. Ég sé á netinu að það var skipaður starfshópur á vegum Félags- og húsnæðismálaráðuneytisins fyrir meira en tveimur árum til að vinna að lausn. Þetta er vonandi allt að koma. Nú er barnið alveg að verða átján, er ekkert plan komið um það hvaða læknar taki við barninu þegar það færist yfir í fullorðinsþjónustu? Hjálp. Muna að anda í kviðinn, þetta hlýtur að reddast. Vakna, muna, sinna, græja, sækja um, kæra, gráta, harka af mér. Barnið er ekki lengur barn. Það er komið á þrítugsaldurinn. Og ég? Ég er orðin öryrki. Móðirin sem talar hér að ofan er samsuða úr raunverulegum dæmum fjölda foreldra langveikra og fatlaðra barna sem standa ekki bara fyrstu, aðra og þriðju vaktina, heldur líka þá fjórðu við umönnun barna sinna. Mánudaginn 3. nóvember mun Umhyggja – félag langveikra barna standa fyrir málþingi um álag og örmögnun meðal foreldra langveikra og fatlaðra barna. Fjallað verður um það þegar bugun er ekki í boði og mikilvægi stuðnings við þennan foreldrahóp. Málþingið hefst klukkan 12.30 og er öllum opið, án endurgjalds. Fyrirlesarar verða úr hópi foreldra og fagfólks og stjórnendur hlaðvarpsins Fjórða vaktin munu annast fundarstjórn. Enn er hægt að skrá sig í streymi á vefsíðu Umhyggju, www.umhyggja.is. Við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er framkvæmdastjóri Umhyggju. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Málefni fatlaðs fólks Árný Ingvarsdóttir Mest lesið Þorgerður í sömu vörn og varðstjórinn Tómas Þór Þórðarson Skoðun „Hugsanleg áhrif“ Íslands innan ESB Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Mamma fékk fjórar milljónir fyrir að eignast þig í apríl Guðfinna Kristín Björnsdóttir Skoðun Hver er staða fæðuöryggis á Íslandi? Hanna Katrín Friðriksson Skoðun Þegar Inga Sæland sendir reikninginn á næsta borð Einar Þorsteinsson Skoðun Lestrarkunnátta barna batnar ekki með einni bók á hverja fimmtán nemendur Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Kynjuð vísindi, leikskólaráð á villigötum, klámsýki, svipmyndir frá Norður-Kóreu Fastir pennar 34 milljónir fyrir póstnúmerið Elliði Vignisson Skoðun Barnaskattur Vilhjálms Árnasonar Þórður Snær Júlíusson Skoðun Síðan hvenær var bannað að hafa gaman? Hópur stjórnarmanna í Uppreisn Skoðun Skoðun Skoðun Lestrarkunnátta barna batnar ekki með einni bók á hverja fimmtán nemendur Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður í sömu vörn og varðstjórinn Tómas Þór Þórðarson skrifar Skoðun Hver er staða fæðuöryggis á Íslandi? Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun „Hugsanleg áhrif“ Íslands innan ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frá friði til vígvæðingar: Höfnum nýrri varnar- og öryggisstefnu utanríkisráðherra Steinunn Þóra Árnadóttir,Einar Ólafsson skrifar Skoðun Þungaflutningar og vegakerfið okkar Haraldur Þór Jónsson skrifar Skoðun Stærsta öryggismál barna í dag eru samskipti, mörk og viðbrögð við grun um ofbeldi Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum ólöglegan flutning barna Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Inga Sæland sendir reikninginn á næsta borð Einar Þorsteinsson skrifar Skoðun Erlendar rætur: Hornsteinn framfara, ekki ógn Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Virðingarleysið meiðir Sigurbjörg Ottesen skrifar Skoðun Kjarninn og hismið Magnús Magnússon skrifar Skoðun „Hættu að kenna innflytjendum um að tala ekki íslensku. Við erum ekki vandamálið“ Ian McDonald skrifar Skoðun Brjálæðingar taka völdin Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Ég og Dagur barnsins HRÓPUM á úrlausnir … Hvað með þig? Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun 16 daga átak gegn kynbundnu ofbeldi Guðbjörg S. Bergsdóttir,Rannveig Þórisdóttir skrifar Skoðun Ætti Sundabraut að koma við í Viðey? Ólafur William Hand skrifar Skoðun Ekki klikka! Því það er enginn eins og Julian Íris Björk Hreinsdóttir skrifar Skoðun Þess vegna er vond hugmynd hjá Reykjavíkurborg að tekjutengja leikskólagjöld Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Mamma fékk fjórar milljónir fyrir að eignast þig í apríl Guðfinna Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun 34 milljónir fyrir póstnúmerið Elliði Vignisson skrifar Skoðun Spyrnum við fótum – eflum innlenda fjölmiðla, líka RÚV Kristján Ra. Kristjánsson skrifar Skoðun Staðreyndir um fasteignagjöld í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir,Sverrir Bergmann Magnússon,Sigurrós Antonsdóttir,Halldóra Fríða Þorvaldsdóttir,Bjarni Páll Tryggvason,Díana Hilmarsdóttir,Helga María Finnbjörnsdóttir skrifar Skoðun Þegar rykið sest: Verndartollar ESB og áhrifin á EES Hallgrímur Oddsson skrifar Skoðun Stormur í vatnsglasi eða kaldhæðni örlaganna? Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Síðan hvenær var bannað að hafa gaman? Hópur stjórnarmanna í Uppreisn skrifar Skoðun Ísland slítur sig frá þriggja áratuga norrænu menntasamstarfi Hópur fyrrverandi UWC-nema skrifar Skoðun Frá skjá til skaða - ráð til foreldra um stafrænt ofbeldi Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Barnaskattur Vilhjálms Árnasonar Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Hertar og skýrari reglur í hælisleitendamálum Sigurður Helgi Pálmason skrifar Sjá meira
Var ég búin að gefa morgunlyfin? Verð að vera dugleg að skrá lyfjagjafirnar niður, ég gleymi öllu þessa dagana. Hvað segirðu, er stuðningsaðilinn í leikskólanum veikur? Ókei, ég verð þá heima í dag. Aftur. Verð að muna sækja um hjálpartækin sem vantar. Hvað segirðu, var umsóknin um kerruna ekki samþykkt hjá SÍ? Þarf ég að kæra úrskurðinn? Æ, ég held ég leggi ekki í það. Hvenær ætli barnið mitt komist að hjá talmeinafræðingi? Við erum búin að bíða núna í næstum þrjú ár, vonandi verða ekki margir mánuðir í viðbót. Má ekki gleyma að hringja og ýta á. Verð að muna að tala við vinnuveitandann á morgun. Í þessari viku hef ég þurft að skreppa frá til að fara með barnið mitt í iðjuþjálfun, sjúkraþjálfun og í eftirlit til læknis. Og í gær var ég heima með veiku barni. Sem betur fer er vinnuveitandinn nú alltaf svo skilningsríkur. Vona bara að ég verði ekki látin fara. Hey, barnið fékk samþykktan aukinn fjölda stuðningstíma. Jess! Nú þarf ég bara að leita að starfsfólki. Prófa að auglýsa meðal vina og kunningja á Facebook. Æ, það gengur ekkert að finna fólk í stuðning sama hvar ég spyr, það er víst svo illa borgað. Jæja, ég verð bara að vera þolinmóð og reyna aðeins meira. Best að reyna að dvelja í þakklæti yfir að hafa þó aðgang að heilbrigðisþjónustu. Vera aðeins jákvæðari. Já, verð líka að muna að panta bleyjur hjá SÍ. Skil ekkert í þessum doða sem ég finn fyrir í höndunum. Æ, ég má samt ekkert vera að því að fara til læknis. Þarf bara að hrista þetta af mér. Koma svo, það er ekki í boði að bugast. Það er líka alltaf verið að segja mér að ég sé svo dugleg og barnið mitt sé svo heppið að eiga svona sterka mömmu. Vakna, muna, sinna, græja, sækja um, kæra, gráta, harka af mér. Vera góð mamma. Ekki vera erfiða mamman, ég má ekki við því að fá fagaðila sem ég reiði mig á upp á móti mér. Slitróttur svefn. Vakna upp með andfælum. Veikindarétturinn minn er búinn, bæði vegna barnsins og sjálfrar mín. Það er erfitt að komast til vinnu því barnið mitt er svo mikið frá skóla. Allur réttur búinn líka hjá stéttarfélaginu. Foreldragreiðslur frá TR? Ég verð þá heima og annast barnið næstu árin, reyni kannski að taka einn áfanga í háskólanum til að örva heilabúið og hitta fólk meðan ég er utan vinnumarkaðar. Hvað segirðu, dett ég þá af greiðslum? En ég get þá kannski tekið að mér tilfallandi verkefni í vinnu þegar aðstæður leyfa. Má ég það ekki heldur? Jæja. Þetta er nú bara tímabundið. Söfnun viðbótarlífeyrissparnaðar verður bara að bíða. Þetta hlýtur að reddast. Mig vantar hjálp. Er lokað vegna sumarleyfa? Mannekla? Hvað á ég að gera á meðan? Er einhver þarna úti? Ansans, þessi doði í höndunum er ekkert að fara. Mig verkjar líka orðið um allan líkamann. Ég hef líka ekki sofið samfleytt heila nótt í áratug. Mér er sagt að ég verði að passa upp á sjálfa mig. Best að ég skrái mig á hugleiðslunámsk … ó nei, ég gleymdi næstum að það er kominn tími á að endurnýja umsóknina um foreldragreiðslurnar hjá TR svo greiðslurnar falli ekki niður. En það hefur ekkert breyst hjá okkur! Af hverju ætli ég þurfi árlega að sanna að barnið mitt sé með varanlega fötlun og ljóst að stuðningsþarfirnar munu aukast frekar en minnka með árunum? Vita þau ekki hvað það er sárt að þurfa ítrekað að skrifa ritgerð um allt það sem er „að“ barninu mínu og hvað lífið okkar sé erfitt vegna þess? Ókei, ég set undir mig hausinn og fylli þetta út. Verð að muna að biðja um nýtt læknisvottorð fyrir matið. Bíddu, hvaða lækni þarf ég aftur að tala við upp á vottorðið? Vonandi hefur læknirinn samband, ég er búin að skilja eftir vandræðalega mörg skilaboð síðustu vikuna. Barnið mitt er orðið sextán. Ó nei, ég kemst ekki lengur inn á Heilsuveru barnsins míns! Til þess þarf barnið rafræn skilríki. En barnið mitt ræður ekki við að nota þau. Hvernig eigum við að tækla það? Get ég ekki lengur séð um lyfjamálin? Ef ekki ég, hver þá? Verð að finna út úr þessu. Ég sé á netinu að það var skipaður starfshópur á vegum Félags- og húsnæðismálaráðuneytisins fyrir meira en tveimur árum til að vinna að lausn. Þetta er vonandi allt að koma. Nú er barnið alveg að verða átján, er ekkert plan komið um það hvaða læknar taki við barninu þegar það færist yfir í fullorðinsþjónustu? Hjálp. Muna að anda í kviðinn, þetta hlýtur að reddast. Vakna, muna, sinna, græja, sækja um, kæra, gráta, harka af mér. Barnið er ekki lengur barn. Það er komið á þrítugsaldurinn. Og ég? Ég er orðin öryrki. Móðirin sem talar hér að ofan er samsuða úr raunverulegum dæmum fjölda foreldra langveikra og fatlaðra barna sem standa ekki bara fyrstu, aðra og þriðju vaktina, heldur líka þá fjórðu við umönnun barna sinna. Mánudaginn 3. nóvember mun Umhyggja – félag langveikra barna standa fyrir málþingi um álag og örmögnun meðal foreldra langveikra og fatlaðra barna. Fjallað verður um það þegar bugun er ekki í boði og mikilvægi stuðnings við þennan foreldrahóp. Málþingið hefst klukkan 12.30 og er öllum opið, án endurgjalds. Fyrirlesarar verða úr hópi foreldra og fagfólks og stjórnendur hlaðvarpsins Fjórða vaktin munu annast fundarstjórn. Enn er hægt að skrá sig í streymi á vefsíðu Umhyggju, www.umhyggja.is. Við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er framkvæmdastjóri Umhyggju.
Lestrarkunnátta barna batnar ekki með einni bók á hverja fimmtán nemendur Eydís Inga Valsdóttir Skoðun
Skoðun Lestrarkunnátta barna batnar ekki með einni bók á hverja fimmtán nemendur Eydís Inga Valsdóttir skrifar
Skoðun Frá friði til vígvæðingar: Höfnum nýrri varnar- og öryggisstefnu utanríkisráðherra Steinunn Þóra Árnadóttir,Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Stærsta öryggismál barna í dag eru samskipti, mörk og viðbrögð við grun um ofbeldi Arnrún María Magnúsdóttir skrifar
Skoðun „Hættu að kenna innflytjendum um að tala ekki íslensku. Við erum ekki vandamálið“ Ian McDonald skrifar
Skoðun Þess vegna er vond hugmynd hjá Reykjavíkurborg að tekjutengja leikskólagjöld Halla Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Mamma fékk fjórar milljónir fyrir að eignast þig í apríl Guðfinna Kristín Björnsdóttir skrifar
Skoðun Staðreyndir um fasteignagjöld í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir,Sverrir Bergmann Magnússon,Sigurrós Antonsdóttir,Halldóra Fríða Þorvaldsdóttir,Bjarni Páll Tryggvason,Díana Hilmarsdóttir,Helga María Finnbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Ísland slítur sig frá þriggja áratuga norrænu menntasamstarfi Hópur fyrrverandi UWC-nema skrifar
Lestrarkunnátta barna batnar ekki með einni bók á hverja fimmtán nemendur Eydís Inga Valsdóttir Skoðun