Heimurinn undrist villimennsku Íslendinga Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 4. júní 2025 11:55 Anahita og Elissa segja að með ákærunni sé vegið að tjáningarfrelsi Íslendinga. Vísir/Arnar Ákæra á hendur Anahitu Sabaei og Elissu Bijou verður þingfest í Héraðsdómi Reykjavíkur klukkan tíu í fyrramálið en þær eru ákærðar fyrir að hafa hlekkjað sig við mastur hvalskipa í mótmælaskyni, fyrir tæpum tveimur árum síðan. Þær segjast hluti af íslenskri hreyfingu með langa sögu að baki sér og að málið snúist um rétt borgara til friðsamlegra mótmæla. Líkt og fréttastofa greindi frá í morgun eru konurnar tvær, sem báðar eru á fertugsaldri, ákærðar fyrir húsbrot og brot gegn lögum um siglingarvernd, sem og brot gegn nítjándu grein lögreglulaga sem lýtur að skyldu almennings til að hlýða fyrirmælum lögreglu. Lögmenn kvennanna, þær Linda Íris Emilsdóttir og Katrín Oddsdóttir, segja óásættanlegt að það hafi tekið lögreglu hartnær tvö ár að ljúka rannsókn á málinu, sérstaklega í ljósi þess að það að sæta rannsókn skerti ferðafrelsi hinna ákærðu en Anahita er með íranskt vegabréf. „Við vorum alltaf tilbúnar að mæta afleiðingum friðsömu mótmælanna sem við stíðum fyrir. Það sem er erfiðara er að bíða svona lengi og að vera í þessu millibilsástandi,“ segir Elissa Bijou í samtali við fréttastofu. Hætti lífi sínu til að sjá foreldra sína Anahita Sabaei er eins og fyrr segir íranskur ríkisborgari og á því erfiðara með að ferðast en handhafar vegabréfa annarra þjóða. Hún þarf vegabréfsáritun í flestum löndum heims og á í talsverðri hættu á að fá höfnun þegar það fyrsta sem sprettur upp á tölvuskjám landamæravarða er að hún sæti rannsókn lögreglu á Íslandi. „Maður getur ekki fengið vegabréfsáritun ef maður sætir rannsókn. Alltaf þegar ég sótti um vegabréfsáritun var því hafnað eða ósvarað. Það hefur áhrif á svo margt. Það hefur áhrif á dvalarleyfi mitt, ríkisborgaraskap minn. Svo er staða mín í Íran ekki góð. Ég þurfti að leggja líf mitt að veði til að fara aftur til Íran að heimsækja foreldra mína, meðvituð um að ég gæti verið handtekin,“ segir Anahita. Anahita og Elissa eru báðar staddar á Íslandi til að mæta fyrir dóm en hafa einnig báðar dvalið á Íslandi inni á milli síðastliðinn tvö ár. Anahita á einnig íslenska kærustu. Þær segjast ánægðar að bráðum verði botninn loks sleginn í mál þeirra en fagna því einnig að geta vakið athygli á málinu á nýjan leik. Verið sé að vega að tjáningafrelsi Íslendinga. „Þó að við séum tveir útlendingar erum við hluti af alíslenskri hreyfingu. Vonandi lítur fólk á þetta mál sem dæmi um það hvað það þýðir að berjast fyrir rétti annarra og spyrji sig hvað borgaraleg óhlýðni þýði í raun og veru. Það er eina mótmælatæki fólksins við lög og stjórnarskrá sem er sjötíu ára gömul. Þetta snýst um rétt borgara til að hrinda af stað breytingum,“ segir Elissa. Tilbúnar að mæta afleiðingunum Anahita segir hvalveiðar smánarblett á íslensku samfélagi. „Þegar fólk fréttir af því að við mótmæltum með þessum hætti á Íslandi eru fyrstu viðbrögð þeirra alltaf undrun. Það tengir Ísland ekki við þá villimennsku að drepa hvali með sprengiskutlum,“ segir hún. Þær eru báðar vongóðar um að góð niðurstaða fáist í málið en segjast jafnframt tilbúnar að mæta afleiðingum gjörða sinna, hverjar sem þær verða. Sjá einnig: Segja viðbrögð lögreglunnar við mótmælunum óásættanleg „Við erum umkringd Íslendingum sem trúa á árangur mótmælanna okkar og búum að lögmannateymi sem er víðfrægt fyrir baráttu sína í þágu dýravelferðar. Mér finnst við vera í mjög góðum höndum. Við gerðum hið rétta í stöðunni,“ segir Elissa. Anahita segir ljóst að gera eigi úr þeim fordæmi. Það sé refsistefna sem ráði för hjá lögreglu og ákæruvaldinu sem beri hag almennings ekki fyrir brjósti. Hvort það sé vegna þess að hún sé útlendingur, kona eða aðgerðarsinni veit hún ekki. En eitthvað er það. Ekki sama Anahita og séra Jóna Hún tekur sem dæmi mál Benedikts Erlingssonar sem framkvæmdi nær nákvæmlega eins mótmæli þrjátíu árum áður. Hann hlekkjaði sig í mótmælaskyni ásamt tveimur öðrum mönnum við hvalveiðiskip í Hvalfirði árið 1987. Í viðtali við fréttastofu frá árinu 2023 segir Benedikt lögreglu ekki einu sinni hafa talað við hann á meðan hans gjörningi stóð, hvað þá að honum hafi borist ákæra. „Þetta eru allt önnur viðbrögð sem við fengum en innfæddur mótmælandi hefði fengið,“ segir Elissa. „Fyrsta spurningin sem lögreglan spurði mig var: „Hvaðan ertu?“ Ég veit ekki hvort það hafi haft áhrif á neitt að ég sé frá Íran en ég mun aldrei gleyma hvert svarið var: „Aha,“ segir Anahita og hermir eftir lögreglumanninum með hæðnistón. „Við vitum að borgaraleg óhlýðni á sér langa sögu á Íslandi. Þetta dæmi frá fyrir þrjátíu árum sannar það. Íslendingar hafa lengi mótmælt hvalveiðum. Það sem við gerðum var framhald af íslenskri hreyfingu,“ segir hún þá. Hvalveiðar Hvalir Dómsmál Mótmæli í tunnum Hvals 8 og 9 Lögreglumál Mest lesið Óku á yfir 60 og missa ökuréttindin Innlent Málið týndist í kerfinu og reyndist á endanum fyrnt Innlent Hreinsanir hafnar í Íran Erlent Steini frá Straumnesi látinn Innlent Twitter-morðinginn tekinn af lífi Erlent Stjúpsonur norska krónprinsins grunaður um nauðganir Erlent Telja Múmínlundinn klárt brot á höfundarétti Innlent Sagði Sean Combs ekki virða svarið „Nei“ Erlent Standa saman gegn „óskiljanlegri“ ósk Vegagerðarinnar Innlent Segulómtækið enn óvirkt og beðið eftir þúsund lítrum af helíni Innlent Fleiri fréttir ÖBÍ greiðir málskostnaðartryggingu Jakubs Tilraun langtímakjarasamninga hafi mistekist Málið rannsakað sem tilraun til manndráps Telja Múmínlundinn klárt brot á höfundarétti Glænýr leikskóli í Mosfellsbæ heitir Sumarhús Verðbólguvonbrigði, hraðakstur og kokkur með keppnisskap Málið týndist í kerfinu og reyndist á endanum fyrnt Segulómtækið enn óvirkt og beðið eftir þúsund lítrum af helíni „Allar kannanir eru með einhverja óvissu“ Steini frá Straumnesi látinn Áfram frestað meðan formenn funda Birgir Ármannsson kominn með málflutningsréttindi Þingmenn ekki svo heppnir að fá tvöföld laun Standa saman gegn „óskiljanlegri“ ósk Vegagerðarinnar Helgi leiðir nefnd um atvinnumál í Norðurþingi Nú má heita Kareem Link Baggio og Anóra Vava Star Kerfið bilaði og atkvæði greidd upp á gamla mátann Ánægja með gjaldfrjálsar skólamáltíðir en fjármögnunin áskorun Verðbólga eykst og Alþingi í óvissu Gerðu úttekt á skrifstofu Ríkissáttasemjara Stærsti árgangur sögunnar fer í framhaldsskóla: „Það verður þétt setið í skólastofunni“ Flakk á fylginu og brunamótamatið vanáætlað Lögregla varar við „Nígeríubréfum“ og öðrum netglæpum Veita engar upplýsingar um tilboðið í Háholt Nýju tilboði í Háholt svarað með gagntilboði Tilkynningum til barnaverndar fjölgaði um tíu prósent árið 2024 Tveir skjálftar úti á Reykjaneshrygg Innbrot á veitingastað og grunur um íkveikju í bifreið Veik stofnun skaði fjárhag ríkissjóðs Barnasáttmálinn verið þverbrotinn í barnvænu sveitarfélagi Sjá meira
Líkt og fréttastofa greindi frá í morgun eru konurnar tvær, sem báðar eru á fertugsaldri, ákærðar fyrir húsbrot og brot gegn lögum um siglingarvernd, sem og brot gegn nítjándu grein lögreglulaga sem lýtur að skyldu almennings til að hlýða fyrirmælum lögreglu. Lögmenn kvennanna, þær Linda Íris Emilsdóttir og Katrín Oddsdóttir, segja óásættanlegt að það hafi tekið lögreglu hartnær tvö ár að ljúka rannsókn á málinu, sérstaklega í ljósi þess að það að sæta rannsókn skerti ferðafrelsi hinna ákærðu en Anahita er með íranskt vegabréf. „Við vorum alltaf tilbúnar að mæta afleiðingum friðsömu mótmælanna sem við stíðum fyrir. Það sem er erfiðara er að bíða svona lengi og að vera í þessu millibilsástandi,“ segir Elissa Bijou í samtali við fréttastofu. Hætti lífi sínu til að sjá foreldra sína Anahita Sabaei er eins og fyrr segir íranskur ríkisborgari og á því erfiðara með að ferðast en handhafar vegabréfa annarra þjóða. Hún þarf vegabréfsáritun í flestum löndum heims og á í talsverðri hættu á að fá höfnun þegar það fyrsta sem sprettur upp á tölvuskjám landamæravarða er að hún sæti rannsókn lögreglu á Íslandi. „Maður getur ekki fengið vegabréfsáritun ef maður sætir rannsókn. Alltaf þegar ég sótti um vegabréfsáritun var því hafnað eða ósvarað. Það hefur áhrif á svo margt. Það hefur áhrif á dvalarleyfi mitt, ríkisborgaraskap minn. Svo er staða mín í Íran ekki góð. Ég þurfti að leggja líf mitt að veði til að fara aftur til Íran að heimsækja foreldra mína, meðvituð um að ég gæti verið handtekin,“ segir Anahita. Anahita og Elissa eru báðar staddar á Íslandi til að mæta fyrir dóm en hafa einnig báðar dvalið á Íslandi inni á milli síðastliðinn tvö ár. Anahita á einnig íslenska kærustu. Þær segjast ánægðar að bráðum verði botninn loks sleginn í mál þeirra en fagna því einnig að geta vakið athygli á málinu á nýjan leik. Verið sé að vega að tjáningafrelsi Íslendinga. „Þó að við séum tveir útlendingar erum við hluti af alíslenskri hreyfingu. Vonandi lítur fólk á þetta mál sem dæmi um það hvað það þýðir að berjast fyrir rétti annarra og spyrji sig hvað borgaraleg óhlýðni þýði í raun og veru. Það er eina mótmælatæki fólksins við lög og stjórnarskrá sem er sjötíu ára gömul. Þetta snýst um rétt borgara til að hrinda af stað breytingum,“ segir Elissa. Tilbúnar að mæta afleiðingunum Anahita segir hvalveiðar smánarblett á íslensku samfélagi. „Þegar fólk fréttir af því að við mótmæltum með þessum hætti á Íslandi eru fyrstu viðbrögð þeirra alltaf undrun. Það tengir Ísland ekki við þá villimennsku að drepa hvali með sprengiskutlum,“ segir hún. Þær eru báðar vongóðar um að góð niðurstaða fáist í málið en segjast jafnframt tilbúnar að mæta afleiðingum gjörða sinna, hverjar sem þær verða. Sjá einnig: Segja viðbrögð lögreglunnar við mótmælunum óásættanleg „Við erum umkringd Íslendingum sem trúa á árangur mótmælanna okkar og búum að lögmannateymi sem er víðfrægt fyrir baráttu sína í þágu dýravelferðar. Mér finnst við vera í mjög góðum höndum. Við gerðum hið rétta í stöðunni,“ segir Elissa. Anahita segir ljóst að gera eigi úr þeim fordæmi. Það sé refsistefna sem ráði för hjá lögreglu og ákæruvaldinu sem beri hag almennings ekki fyrir brjósti. Hvort það sé vegna þess að hún sé útlendingur, kona eða aðgerðarsinni veit hún ekki. En eitthvað er það. Ekki sama Anahita og séra Jóna Hún tekur sem dæmi mál Benedikts Erlingssonar sem framkvæmdi nær nákvæmlega eins mótmæli þrjátíu árum áður. Hann hlekkjaði sig í mótmælaskyni ásamt tveimur öðrum mönnum við hvalveiðiskip í Hvalfirði árið 1987. Í viðtali við fréttastofu frá árinu 2023 segir Benedikt lögreglu ekki einu sinni hafa talað við hann á meðan hans gjörningi stóð, hvað þá að honum hafi borist ákæra. „Þetta eru allt önnur viðbrögð sem við fengum en innfæddur mótmælandi hefði fengið,“ segir Elissa. „Fyrsta spurningin sem lögreglan spurði mig var: „Hvaðan ertu?“ Ég veit ekki hvort það hafi haft áhrif á neitt að ég sé frá Íran en ég mun aldrei gleyma hvert svarið var: „Aha,“ segir Anahita og hermir eftir lögreglumanninum með hæðnistón. „Við vitum að borgaraleg óhlýðni á sér langa sögu á Íslandi. Þetta dæmi frá fyrir þrjátíu árum sannar það. Íslendingar hafa lengi mótmælt hvalveiðum. Það sem við gerðum var framhald af íslenskri hreyfingu,“ segir hún þá.
Hvalveiðar Hvalir Dómsmál Mótmæli í tunnum Hvals 8 og 9 Lögreglumál Mest lesið Óku á yfir 60 og missa ökuréttindin Innlent Málið týndist í kerfinu og reyndist á endanum fyrnt Innlent Hreinsanir hafnar í Íran Erlent Steini frá Straumnesi látinn Innlent Twitter-morðinginn tekinn af lífi Erlent Stjúpsonur norska krónprinsins grunaður um nauðganir Erlent Telja Múmínlundinn klárt brot á höfundarétti Innlent Sagði Sean Combs ekki virða svarið „Nei“ Erlent Standa saman gegn „óskiljanlegri“ ósk Vegagerðarinnar Innlent Segulómtækið enn óvirkt og beðið eftir þúsund lítrum af helíni Innlent Fleiri fréttir ÖBÍ greiðir málskostnaðartryggingu Jakubs Tilraun langtímakjarasamninga hafi mistekist Málið rannsakað sem tilraun til manndráps Telja Múmínlundinn klárt brot á höfundarétti Glænýr leikskóli í Mosfellsbæ heitir Sumarhús Verðbólguvonbrigði, hraðakstur og kokkur með keppnisskap Málið týndist í kerfinu og reyndist á endanum fyrnt Segulómtækið enn óvirkt og beðið eftir þúsund lítrum af helíni „Allar kannanir eru með einhverja óvissu“ Steini frá Straumnesi látinn Áfram frestað meðan formenn funda Birgir Ármannsson kominn með málflutningsréttindi Þingmenn ekki svo heppnir að fá tvöföld laun Standa saman gegn „óskiljanlegri“ ósk Vegagerðarinnar Helgi leiðir nefnd um atvinnumál í Norðurþingi Nú má heita Kareem Link Baggio og Anóra Vava Star Kerfið bilaði og atkvæði greidd upp á gamla mátann Ánægja með gjaldfrjálsar skólamáltíðir en fjármögnunin áskorun Verðbólga eykst og Alþingi í óvissu Gerðu úttekt á skrifstofu Ríkissáttasemjara Stærsti árgangur sögunnar fer í framhaldsskóla: „Það verður þétt setið í skólastofunni“ Flakk á fylginu og brunamótamatið vanáætlað Lögregla varar við „Nígeríubréfum“ og öðrum netglæpum Veita engar upplýsingar um tilboðið í Háholt Nýju tilboði í Háholt svarað með gagntilboði Tilkynningum til barnaverndar fjölgaði um tíu prósent árið 2024 Tveir skjálftar úti á Reykjaneshrygg Innbrot á veitingastað og grunur um íkveikju í bifreið Veik stofnun skaði fjárhag ríkissjóðs Barnasáttmálinn verið þverbrotinn í barnvænu sveitarfélagi Sjá meira