Börn voga sér inn í afbrotaheim fullorðinna eða er það öfugt? Davíð Bergmann skrifar 7. apríl 2025 11:02 Ég velti fyrir mér hvort hjá þessu væri nokkuð komist, þessi þrón hefur átt sér stað um allan heim og við þessu var varað. Það að það séu börn að bera inn stórhættuleg efni hingað til lands er ekki nýtt því það hafa verið líka íslensk ungmenni sem hafa verið að bera efni innan annarra landa. Er í því samhengi hægt að nefna lönd eins og Brasilíu og Tékkland, og voru bæði þessi mál fræg hér á landi því þær náðust og fengu dóma og þurftu að sitja inni í mun verri vistarverum en þessar stúlkur sem voru teknar með 20.000 töflur af gervi-morfíni sem eru 1000 sinnum sterkari en venjulegt morfín. Í báðum þeim tilfellum var um varnarlausar ungar stelpur að ræða. Við skulum ekki gleyma því að þarna að baki standa líka varnarlausar fjölskyldur sem eru fórnarlömb aðstæðna. Burðardýr Þetta eru langt frá því að vera einu dæmin því þau eru fjölmörg og bara fyrir nokkrum mánuðum var atvik þar sem íslenskur einstaklingur átti að vera þvingaður til að bera efni milli landa innan Evrópu, þessum einstaklingi var gerð upp skuld í fíkniefnaheiminum og hann átti að vera frjáls allra mála en ef hann færi ekki myndi hann verða fyrir óbætanlegu líkamstjóni vegna ofbeldis. Eins veit ég að ungmennum hefur verið fjarstýrt hér á landi af erlendum aðilum bæði úti í hinum stóra heimi, hvort heldur þegar kemur að peningaþvætti eða að bera fíkniefni á milli landa, einmitt vegna skulda og þar sem er haft í líflátshótunum. Við þessu var varað En við þessu var varað á sínum tíma, að hingað myndu leita skipulagðir glæpahópar og hvað hefur gerst, jú akkúrat það. Ofbeldið hefur harðnað og þessi heimur er allt annar í dag og menn hika ekki við að senda börn með stórhættuleg fíkniefni hingað til lands, sem mun hafa hryllilegar afleiðingar í för með sér á öllum stigum samfélagsins. Ég er ansi hræddur um að þessi slagur sé tapaður og þeir séu komnir til að vera og það að fjölga lögreglumönnum um 50 sé hvergi nærri nóg, því miður. Ég óttast að þessi heimur eigi eftir að harðna til muna með árunum og staðan sé nú þegar orðin ansi svört. Það er ekki nóg að herða löggæsluna og landamærin, það þarf líka að laga innviðina, meðferðarkerfin og skólana, íslenskukennslu fyrir nýbúana og ef áhersla verður ekki lögð á hana munum við skapa jarðveg til stéttskiptingar, og það er það sem hefur gerst í Svíþjóð og víðar og mér sýnist við vera að stefna í sömu leið hér á landi. Eða eins og lögreglan sagði við okkur Bjössa þegar við unnum í útideildinni þegar við fórum að kynna okkur samstarf félagsmálayfirvalda og lögreglu á Norðurlöndum 1995. Það er ekki bara nóg að herða á landamærum, því ef þú nærð ekki að tilheyra og þér finnst þú vera út undan á þá leitar þú að þínum líkum og það er sá markhópur sem þessar erlendu glæpaklíkur leita að, utangátarkrökkum sem eru ekki að fóta sig í þessum veruleika og þau fá vettvang til að tilheyra á hæpnum forsendum. Er stríðið tapað Það er staðreyndin og það hefur nú þegar gerst því það var komið á samband milli manna á Norðurlöndunum við íslenska aðila, sem hefði hæglega getað haft alvarlegar afleiðingar hér á landi, og var stöðvað af yfirvöldum. En fólk skal ekki halda að það sé nóg að gera það í eitt skipti því það finnast bara aðrar leiðir til samskipta og það er mikið eftir að slægjast hér á landi því fíkniefnamarkaðurinn er stór og efnin eru dýr. Staðreyndin er þessi, það er ekki hægt að sofna á verðinum og þetta er ekki lengur þannig að það séu undirheimahöfingjar hér á landi sem stjórni öllu heldur er þessu fjarstýrt annars staðar frá eins og ég nefndi hér að framan. Eins og þau ungmenni sem eru að fara héðan út í heim að bera efni á milli landa til að standa í skilum á fíkniefnaskuldum því fíkniefnaheimurinn er ekki eitt markaðssvæði og þar gilda engin landamæri innan hans og menn svífast einskis og harkan á bara eftir að aukast eins og lögreglan benti okkur á 1995 í Kaupmannahöfn eða eins og þeir orðuðu það, bíðið bara, þetta kemur! Við sjáum og heyrum brotabrot Ég held að það sem beri fyrir augu almennings og eyru sé svo lítið brotabrot af því sem er að gerast í þessum heimi og fólk geti engan veginn gert sér í hugarlund hvað þetta er ljótur heimur. Fyrir komu Facebook og Messanger hafa jafnvel fullorðnir fangar úr fangelsum landsins verið að fjarstýra og sér í lagi ungum, illa áttuðum stúlkum, hérna út á götu sem hafði í för með sér hræðilegar afleiðingar fyrir sumar af þessum stúlkum og fjölskyldum þeirra. Eins og er sagt hér að framan, það sem ber fyrir augu almennings er bara brotabrot af ljótleika þessa heims og það verður að taka honum alvarlega og svarið er ekki að byggja 25 milljarða fangelsi heldur miklu frekar að styrkja forvarnir og menntakerfið og sér í lagi fyrir einstaklinga sem eru ekki að ná tökum á lífinu. Höfundur er áhugamaður um betra samfélag. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Davíð Bergmann Mest lesið Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson Skoðun Skoðun Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Sjá meira
Ég velti fyrir mér hvort hjá þessu væri nokkuð komist, þessi þrón hefur átt sér stað um allan heim og við þessu var varað. Það að það séu börn að bera inn stórhættuleg efni hingað til lands er ekki nýtt því það hafa verið líka íslensk ungmenni sem hafa verið að bera efni innan annarra landa. Er í því samhengi hægt að nefna lönd eins og Brasilíu og Tékkland, og voru bæði þessi mál fræg hér á landi því þær náðust og fengu dóma og þurftu að sitja inni í mun verri vistarverum en þessar stúlkur sem voru teknar með 20.000 töflur af gervi-morfíni sem eru 1000 sinnum sterkari en venjulegt morfín. Í báðum þeim tilfellum var um varnarlausar ungar stelpur að ræða. Við skulum ekki gleyma því að þarna að baki standa líka varnarlausar fjölskyldur sem eru fórnarlömb aðstæðna. Burðardýr Þetta eru langt frá því að vera einu dæmin því þau eru fjölmörg og bara fyrir nokkrum mánuðum var atvik þar sem íslenskur einstaklingur átti að vera þvingaður til að bera efni milli landa innan Evrópu, þessum einstaklingi var gerð upp skuld í fíkniefnaheiminum og hann átti að vera frjáls allra mála en ef hann færi ekki myndi hann verða fyrir óbætanlegu líkamstjóni vegna ofbeldis. Eins veit ég að ungmennum hefur verið fjarstýrt hér á landi af erlendum aðilum bæði úti í hinum stóra heimi, hvort heldur þegar kemur að peningaþvætti eða að bera fíkniefni á milli landa, einmitt vegna skulda og þar sem er haft í líflátshótunum. Við þessu var varað En við þessu var varað á sínum tíma, að hingað myndu leita skipulagðir glæpahópar og hvað hefur gerst, jú akkúrat það. Ofbeldið hefur harðnað og þessi heimur er allt annar í dag og menn hika ekki við að senda börn með stórhættuleg fíkniefni hingað til lands, sem mun hafa hryllilegar afleiðingar í för með sér á öllum stigum samfélagsins. Ég er ansi hræddur um að þessi slagur sé tapaður og þeir séu komnir til að vera og það að fjölga lögreglumönnum um 50 sé hvergi nærri nóg, því miður. Ég óttast að þessi heimur eigi eftir að harðna til muna með árunum og staðan sé nú þegar orðin ansi svört. Það er ekki nóg að herða löggæsluna og landamærin, það þarf líka að laga innviðina, meðferðarkerfin og skólana, íslenskukennslu fyrir nýbúana og ef áhersla verður ekki lögð á hana munum við skapa jarðveg til stéttskiptingar, og það er það sem hefur gerst í Svíþjóð og víðar og mér sýnist við vera að stefna í sömu leið hér á landi. Eða eins og lögreglan sagði við okkur Bjössa þegar við unnum í útideildinni þegar við fórum að kynna okkur samstarf félagsmálayfirvalda og lögreglu á Norðurlöndum 1995. Það er ekki bara nóg að herða á landamærum, því ef þú nærð ekki að tilheyra og þér finnst þú vera út undan á þá leitar þú að þínum líkum og það er sá markhópur sem þessar erlendu glæpaklíkur leita að, utangátarkrökkum sem eru ekki að fóta sig í þessum veruleika og þau fá vettvang til að tilheyra á hæpnum forsendum. Er stríðið tapað Það er staðreyndin og það hefur nú þegar gerst því það var komið á samband milli manna á Norðurlöndunum við íslenska aðila, sem hefði hæglega getað haft alvarlegar afleiðingar hér á landi, og var stöðvað af yfirvöldum. En fólk skal ekki halda að það sé nóg að gera það í eitt skipti því það finnast bara aðrar leiðir til samskipta og það er mikið eftir að slægjast hér á landi því fíkniefnamarkaðurinn er stór og efnin eru dýr. Staðreyndin er þessi, það er ekki hægt að sofna á verðinum og þetta er ekki lengur þannig að það séu undirheimahöfingjar hér á landi sem stjórni öllu heldur er þessu fjarstýrt annars staðar frá eins og ég nefndi hér að framan. Eins og þau ungmenni sem eru að fara héðan út í heim að bera efni á milli landa til að standa í skilum á fíkniefnaskuldum því fíkniefnaheimurinn er ekki eitt markaðssvæði og þar gilda engin landamæri innan hans og menn svífast einskis og harkan á bara eftir að aukast eins og lögreglan benti okkur á 1995 í Kaupmannahöfn eða eins og þeir orðuðu það, bíðið bara, þetta kemur! Við sjáum og heyrum brotabrot Ég held að það sem beri fyrir augu almennings og eyru sé svo lítið brotabrot af því sem er að gerast í þessum heimi og fólk geti engan veginn gert sér í hugarlund hvað þetta er ljótur heimur. Fyrir komu Facebook og Messanger hafa jafnvel fullorðnir fangar úr fangelsum landsins verið að fjarstýra og sér í lagi ungum, illa áttuðum stúlkum, hérna út á götu sem hafði í för með sér hræðilegar afleiðingar fyrir sumar af þessum stúlkum og fjölskyldum þeirra. Eins og er sagt hér að framan, það sem ber fyrir augu almennings er bara brotabrot af ljótleika þessa heims og það verður að taka honum alvarlega og svarið er ekki að byggja 25 milljarða fangelsi heldur miklu frekar að styrkja forvarnir og menntakerfið og sér í lagi fyrir einstaklinga sem eru ekki að ná tökum á lífinu. Höfundur er áhugamaður um betra samfélag.
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun