Uppsagnarbréf til góða fólksins Daníel Freyr Jónsson skrifar 29. mars 2025 11:03 Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Barnamálaráðherra segir af sér Kynbundið ofbeldi Mest lesið Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Halldór 05.07.2025 Halldór Baldursson Halldór Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Umræðan um mál Ásthildar Lóu hefur komið róti á huga minn. Það er umhugsunarvert hvernig sum hafa brugðist við í þessu máli með offorsi og sleggjudómum og ég hef fundið til löngunar að tala um fyrir viðkomandi. En svo rifjaðist það upp að sálfræðingurinn minn sagði mér að þú getur lítið gert til að breyta öðru fólki, en þú getur skoðað sjálfan þig og spurt þig; af hverju bregst ég svona við, af hverju líður mér svona, hvað er það við mig sem veldur því? Og þegar ég gerði það komst ég að því hvers vegna þetta litla mál hefur valdið mér þvílíku hugarangri. Það hefur brotið heimsmynd mína og ég hef ekki nýja til að koma í hennar stað. Þetta þarfnast frekari útskýringar. Hingað til hef ég haldið að orðið „woke“ sé bara eitthvað sem forpokaðir afturhaldspungar kalla fólk sem lætur sér annt um mannréttindi, að góða fólkið sé bara eitthvað sem þröngsýnt og fordómafullt fólk kallar þau sem eru víðsýn og fordómalaus. Ég taldi sjálfan mig að sjálfsögðu tilheyra seinni hópnum og stimplaði sjálfkrafa öll út úr umræðunni sem notuðu þetta hugtak. Þegar Ingó Veðurguð var í fréttum var ég hjartanlega sammála þeim sem fordæmdu hann. Ég hafði verið grunnskólakennari og heyrt sögurnar. Mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Auður var tekinn fyrir var mér nokk sama. Ég las frásagnirnar af því hvernig hann fór yfir mörk í nánum samböndum og mér fannst hann eiga þetta skilið. Þegar Logi Bergmann var til umfjöllunar yppti ég öxlum. Hann var samt „bara‟ óviðeigandi dónakall svo kannski fannst mér hann ekki eiga þetta alveg skilið … en samt eiga þetta skilið. En svo birti RÚV fréttina um Ásthildi Lóu og allt í einu var mér ekki sama. Þarna var það blásið upp að ungmenni hefði eignast barn með öðru ungmenni í frétt með þremur alvarlegum rangfærslum sem síðan er búið að hrekja. Bæði voru þau lögráða, hún var ekki í neinni valdastöðu gagnvart honum og ekki var um neina tálmun að ræða. Úr þessu var samt búið til hneykslismál. Ég varð sjálfur 16 ára árið 1987 og er því á svipuðum aldri og fólkið sem þetta mál snýst um. Þó það væri ekki talið til fyrirmyndar að ungmenni eignuðust saman barn var það samt ekki óalgengt eða fólk dæmt fyrir það. Það eina sem stendur eftir í þessu öllu saman er aldursmunurinn og þá verðum við að horfa til þess hvernig kynjakerfið virkaði á þessum tíma. Talan 16 var ekki bara eitthvað númer á blaði í einhverju lagasafni. Fólk (og þá einkum drengir) urðu fullorðnir á þessum aldri, stúlkur voru hins vegar undirskipaðar í samfélaginu og komið fram við þær eins og börn, jafnvel langt fram á fullorðinsár. Ef einhver aðstöðumunur var á 16 ára dreng og 23 ára konu á þessum árum byggðist hann á kyni en ekki aldri. Við ættum frekar að tala um 16 ára karl og 23 ára stúlku í þessu samhengi. Fyrir utan að sú trú mín að RÚV væri eini fjölmiðillinn á Íslandi sem væri traustsins verður er horfin, upplifi ég líka að sjálfskipaðir réttlætisriddarar (eins og ég sjálfur) og allar skrímsladeildir samfélagsins sameinuðust í að svipta saklausa manneskju ærunni með ofsafengnustu árásum síðustu ára út af máli sem var í rauninni ekki einu sinni fréttnæmt. Góða fólkið reyndist vera alveg jafn fordómafullt og þröngsýnt og öll hin. Ég er orðinn 53 ára og þessi orð Styrmis Gunnarssonar hafa aldrei hljómað réttar í mín eyru: „Ég er búinn að fylgjast með þessu í 50 ár. Þetta er ógeðslegt þjóðfélag. Þetta er allt ógeðslegt. Það eru engin prinsipp, það eru engar hugsjónir, það er ekki neitt. Það er bara tækifærismennska, valdabarátta“. Þetta er því ekki uppsögn mín úr hópi góða fólksins. Ég er að segja að góða fólkið er ekki og hefur aldrei verið til. Við erum öll bara eigingjarnar flugur á fjóshaugi mannlífisins, fastar í eigin nafla að strjúka egóið með því að fordæma annað fólk og upphefja okkur sjálf. Ég er að segja hugtakinu góða fólkið upp. Höfundur er framhaldsskólakennari.
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun