Falskir afslættir og þrýstingur við sölu á Temu Bjarki Sigurðsson skrifar 13. nóvember 2024 12:18 Á þessu skjáskoti má sjá nokkur dæmi um viðskiptahætti sem neytendayfirvöld í Evrópu telja slæma séu þeir ekki sannir. Yfirvöld neytendamála hafa ávítt kínverska verslunarrisann Temu fyrir slæma viðskiptahætti. Yfirlögfræðingur Neytendastofu segir Temu gera margt til þess að gabba neytendur til að kaupa vörur. Í kjölfar samræmdrar rannsóknar neytendayfirvalda í Evrópu og framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins á Temu var fyrirtækinu tilkynnt að viðskiptahættir þess brjóti í bága við löggjöf sambandsins. Neytendastofa birti niðurstöður rannsóknarinnar og segir Matthildur Sveinsdóttir, yfirlögfræðingur stofnunarinnar, ýmislegt við Temu vera grunsamlegt. „Stofnanir innan Evrópu hafa verið að fá mjög margar ábendingar og kvartanir frá neytendum vegna Temu. Bæði vegna afsláttar sem virðast ekki alltaf vera raunverulegur, en líka vegna aðgerða sem eru villandi og eiga að leiða til þess að fólk taki kaupákvörðun sem það hefði mögulega annars ekki tekið,“ segir Matthildur. Hér fyrir neðan má lesa dæmi um viðskiptahætti Temu sem gætu verið ólöglegir. • Falskir afslættir: Að gefa ranglega til kynna að vörur séu boðnar með afslætti.• Þrýstingur við sölu: Að beita neytendur þrýstingi til að klára kaup með aðferðum eins og röngum fullyrðingum um takmarkaðar birgðir eða ranga kaupfresti.• Tilneydd leikjavæðing: Að neyða neytendur til að spila leiki á borð við „lukkuhjól“ til að fá aðgang að markaðstorginu á netinu en fela nauðsynlegar upplýsingar um notkunarskilyrði sem tengjast verðlaunum leiksins.• Villandi eða óljósar upplýsingar: Birta ófullnægjandi og rangar upplýsingar um rétt neytenda til að skila vörum og fá endurgreiðslu. Temu lætur einnig hjá líða að upplýsa neytendur fyrirfram um að pöntun þeirra þurfi að ná ákveðinni lágmarksfjárhæð til þess að þeir geti gengið frá kaupum sínum.• Falskar umsagnir: Að gefa ófullnægjandi upplýsingar um hvernig Temu tryggir áreiðanleika umsagna sem birtar eru á vefsíðu sinni. Yfirvöld fundu umsagnir sem þau grunar að séu óáreiðanlegar.• Faldar tengiliðaupplýsingar: Neytendur geta ekki auðveldlega haft samband við Temu með spurningar eða kvartanir. Þar sem Temu hefur ekki staðfestu í Evrópu er erfitt fyrir yfirvöld að bregðast við. Þó er verið að reyna að knýja fram breytingar þannig að Temu fylgi neytendaverndarlöggjöf ESB. „Þá er í rauninni reynt að leysa frekar úr þessu með samskiptum og sáttamiðlunum, en ef það gengur ekki þá getur framkvæmdastjórnin gripið til þvingunarúrræða,“ segir Matthildur. Neytendastofu hefur ekki borist margar kvartanir vegna Temu. Matthildur telur neytendur á Íslandi séu almennt meðvitaðir um rétt sinn. Þegar verslað er á Temu þarf þó að vera meðvitaður um þeirra viðskiptahætti. „Stærstu atriðin sem eru til skoðanir, það eru að verðlækkanir og tilboð séu ekki raunveruleg. Það er verið að kynna afslátt á vörunni en varan var aldrei seld á fyrra verðinu sem tilgreint er,“ segir Matthildur. „Síðan er erfitt að nálgast upplýsingar um seljandann á þessari síðu. Það er eitt af grundvallaratriðunum sem Neytendastofa hefur verið að benda á varðandi örugg viðskipti. Að neytendur viti við hverja þeir eru að eiga viðskipti við. Að þú getir nálgast upplýsingar um fyrirtækið á síðunni.“ Uppfært 13. nóv kl 15:02. Í kjölfar birtingu fréttarinnar sendi sænska samskiptastofan Agera PR fréttastofu skeyti en stofan sér um samskipti fyrir Temu á Norðurlöndunum. Þar segir að Temu geri sér grein fyrir áhyggjum evrópskra neytendayfirvalda og að fyrirtækið sé að vinna í því að aðlaga reksturinn að reglum sem gilda í EES. Neytendur Kína Evrópusambandið Mest lesið Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Viðskipti innlent Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Viðskipti innlent SAS í sókn og kaupir 55 brasilískar vélar Viðskipti erlent Samruni fyrirtækja: „Það sem ekki þarf að vera leyndarmál er ekki leyndarmál“ Atvinnulíf Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Viðskipti innlent Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Viðskipti innlent Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Viðskipti innlent Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Viðskipti innlent Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Viðskipti innlent Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Gátu ekki fært sönnur á fullyrðingar um virkni sveppadropa og dufts Kvartanir borist vegna aflýstra flugferða Olíuefni í Bugles sem eiga ekki að vera í snakkinu Opinn fundur HMS um endurmat brunabótamats Kalla inn geislavirka límmiða Verðlagssæti Íslands enn eitt árið komi ekki á óvart Konur geta tryggt sig á meðgöngu í fyrsta sinn Rukkaðar fyrir sætin: Blöskrar græðgi vertsins, sem segir gjaldið sjálfsagt Nóa-nammið hækkar í stórum skrefum Rækja fannst í skinkusalati „Það er svo mikið rugl í gangi“ Húsgagnahöllin sektuð fyrir ósanngjarnar auglýsingar Fleiri bílastæðafyrirtæki til skoðunar hjá Neytendastofu Bílastæðafyrirtæki fá á baukinn Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Tveggja ára skjár fæst ekki bættur vegna „dauðs depils“ Björn Berg svarar lesendum: Eyðir alltaf neyðarsjóðnum í vitleysu Sjá meira
Í kjölfar samræmdrar rannsóknar neytendayfirvalda í Evrópu og framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins á Temu var fyrirtækinu tilkynnt að viðskiptahættir þess brjóti í bága við löggjöf sambandsins. Neytendastofa birti niðurstöður rannsóknarinnar og segir Matthildur Sveinsdóttir, yfirlögfræðingur stofnunarinnar, ýmislegt við Temu vera grunsamlegt. „Stofnanir innan Evrópu hafa verið að fá mjög margar ábendingar og kvartanir frá neytendum vegna Temu. Bæði vegna afsláttar sem virðast ekki alltaf vera raunverulegur, en líka vegna aðgerða sem eru villandi og eiga að leiða til þess að fólk taki kaupákvörðun sem það hefði mögulega annars ekki tekið,“ segir Matthildur. Hér fyrir neðan má lesa dæmi um viðskiptahætti Temu sem gætu verið ólöglegir. • Falskir afslættir: Að gefa ranglega til kynna að vörur séu boðnar með afslætti.• Þrýstingur við sölu: Að beita neytendur þrýstingi til að klára kaup með aðferðum eins og röngum fullyrðingum um takmarkaðar birgðir eða ranga kaupfresti.• Tilneydd leikjavæðing: Að neyða neytendur til að spila leiki á borð við „lukkuhjól“ til að fá aðgang að markaðstorginu á netinu en fela nauðsynlegar upplýsingar um notkunarskilyrði sem tengjast verðlaunum leiksins.• Villandi eða óljósar upplýsingar: Birta ófullnægjandi og rangar upplýsingar um rétt neytenda til að skila vörum og fá endurgreiðslu. Temu lætur einnig hjá líða að upplýsa neytendur fyrirfram um að pöntun þeirra þurfi að ná ákveðinni lágmarksfjárhæð til þess að þeir geti gengið frá kaupum sínum.• Falskar umsagnir: Að gefa ófullnægjandi upplýsingar um hvernig Temu tryggir áreiðanleika umsagna sem birtar eru á vefsíðu sinni. Yfirvöld fundu umsagnir sem þau grunar að séu óáreiðanlegar.• Faldar tengiliðaupplýsingar: Neytendur geta ekki auðveldlega haft samband við Temu með spurningar eða kvartanir. Þar sem Temu hefur ekki staðfestu í Evrópu er erfitt fyrir yfirvöld að bregðast við. Þó er verið að reyna að knýja fram breytingar þannig að Temu fylgi neytendaverndarlöggjöf ESB. „Þá er í rauninni reynt að leysa frekar úr þessu með samskiptum og sáttamiðlunum, en ef það gengur ekki þá getur framkvæmdastjórnin gripið til þvingunarúrræða,“ segir Matthildur. Neytendastofu hefur ekki borist margar kvartanir vegna Temu. Matthildur telur neytendur á Íslandi séu almennt meðvitaðir um rétt sinn. Þegar verslað er á Temu þarf þó að vera meðvitaður um þeirra viðskiptahætti. „Stærstu atriðin sem eru til skoðanir, það eru að verðlækkanir og tilboð séu ekki raunveruleg. Það er verið að kynna afslátt á vörunni en varan var aldrei seld á fyrra verðinu sem tilgreint er,“ segir Matthildur. „Síðan er erfitt að nálgast upplýsingar um seljandann á þessari síðu. Það er eitt af grundvallaratriðunum sem Neytendastofa hefur verið að benda á varðandi örugg viðskipti. Að neytendur viti við hverja þeir eru að eiga viðskipti við. Að þú getir nálgast upplýsingar um fyrirtækið á síðunni.“ Uppfært 13. nóv kl 15:02. Í kjölfar birtingu fréttarinnar sendi sænska samskiptastofan Agera PR fréttastofu skeyti en stofan sér um samskipti fyrir Temu á Norðurlöndunum. Þar segir að Temu geri sér grein fyrir áhyggjum evrópskra neytendayfirvalda og að fyrirtækið sé að vinna í því að aðlaga reksturinn að reglum sem gilda í EES.
• Falskir afslættir: Að gefa ranglega til kynna að vörur séu boðnar með afslætti.• Þrýstingur við sölu: Að beita neytendur þrýstingi til að klára kaup með aðferðum eins og röngum fullyrðingum um takmarkaðar birgðir eða ranga kaupfresti.• Tilneydd leikjavæðing: Að neyða neytendur til að spila leiki á borð við „lukkuhjól“ til að fá aðgang að markaðstorginu á netinu en fela nauðsynlegar upplýsingar um notkunarskilyrði sem tengjast verðlaunum leiksins.• Villandi eða óljósar upplýsingar: Birta ófullnægjandi og rangar upplýsingar um rétt neytenda til að skila vörum og fá endurgreiðslu. Temu lætur einnig hjá líða að upplýsa neytendur fyrirfram um að pöntun þeirra þurfi að ná ákveðinni lágmarksfjárhæð til þess að þeir geti gengið frá kaupum sínum.• Falskar umsagnir: Að gefa ófullnægjandi upplýsingar um hvernig Temu tryggir áreiðanleika umsagna sem birtar eru á vefsíðu sinni. Yfirvöld fundu umsagnir sem þau grunar að séu óáreiðanlegar.• Faldar tengiliðaupplýsingar: Neytendur geta ekki auðveldlega haft samband við Temu með spurningar eða kvartanir.
Neytendur Kína Evrópusambandið Mest lesið Sjónvarpsstöðin Sýn verður í opinni dagskrá Viðskipti innlent Tillaga Vilhjálms felld með nánast öllum atkvæðum Viðskipti innlent SAS í sókn og kaupir 55 brasilískar vélar Viðskipti erlent Samruni fyrirtækja: „Það sem ekki þarf að vera leyndarmál er ekki leyndarmál“ Atvinnulíf Nokkurra ára leit að kaupanda eigna í Helguvík lokið Viðskipti innlent Einungis áfengi í boði hjá Heimkaupum Viðskipti innlent Rafbílasala tekur við sér en nær enn ekki fyrri hæðum Viðskipti innlent Vill lýsa yfir vantrausti á stjórnarmann vegna sautján ára tölvubréfs Viðskipti innlent Fjórir sérfræðingar skoða möguleika Íslands í gjaldmiðlamálum Viðskipti innlent Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Gátu ekki fært sönnur á fullyrðingar um virkni sveppadropa og dufts Kvartanir borist vegna aflýstra flugferða Olíuefni í Bugles sem eiga ekki að vera í snakkinu Opinn fundur HMS um endurmat brunabótamats Kalla inn geislavirka límmiða Verðlagssæti Íslands enn eitt árið komi ekki á óvart Konur geta tryggt sig á meðgöngu í fyrsta sinn Rukkaðar fyrir sætin: Blöskrar græðgi vertsins, sem segir gjaldið sjálfsagt Nóa-nammið hækkar í stórum skrefum Rækja fannst í skinkusalati „Það er svo mikið rugl í gangi“ Húsgagnahöllin sektuð fyrir ósanngjarnar auglýsingar Fleiri bílastæðafyrirtæki til skoðunar hjá Neytendastofu Bílastæðafyrirtæki fá á baukinn Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Tveggja ára skjár fæst ekki bættur vegna „dauðs depils“ Björn Berg svarar lesendum: Eyðir alltaf neyðarsjóðnum í vitleysu Sjá meira
Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf
Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf