Gervihnattamyndir sýni víðfeðmt landris á Íslandi Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 26. febrúar 2024 08:38 Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur hefur sínar kenningar um landris á Íslandi. Vísir/Vilhelm Þorvaldur Þórðarson eldfjallafræðingur vill að stjórnvöld undirbúi sig undir allar mögulegar sviðsmyndir vegna eldgosa á Reykjanesi, meðal annars þá að Reykjanesbraut kunni að lokast. Gervihnattamyndir sýna víðfeðmt landris á Íslandi og grunar Þorvald að möttulstrókur undir landinu beri ábyrgð. Sé það rétt geti það bent til aukinnar gosvirkni um land allt. Þetta er meðal þess sem fram kom í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Þar veltir Þorvaldur því upp hvernig eigi að bregðast við komi til þess að Reykjanesbrautin muni fara undir hraun. „Það er raunveruleg hætta á því en hún er kannski lítil. Við erum að tala um mjög litlar líkur. Þegar við erum að tala um líkur á svona atburðum þá er það yfirleitt í fjórða, fimmta og sjötta aukastaf.“ Þorvaldur segir að stjórnvöld þurfi þó að spyrja áleitinna spurninga um þennan viðburð. Meðal annars hvernig eigi að koma umferð frá Suðurnesjum og frá Keflavíkurflugvelli til Reykjavíkur en Þorvaldur segir að sér vitandi séu engar áætlanir til. „En þetta er bara mjög raunhæf spurning. Ef til dæmis kemur upp gos á norðurhluta Sundhnjúkareinarinnar þá mun hraunið sennilega flæða til norðurs og þá er spurning hversu ötullega það flæðir í þá átt og hversu vel því er beint í þá áttina.“ Þorvaldur rifjar upp þegar hraun rann yfir heitavatnslögn þann 8. febrúar síðastliðinn. Hraunið hafi farið hratt frá gígunum og um farveg. Muni það gerast aftur og gjósa nokkuð duglega geti hraun náð til Reykjanesbrautarinnar á tiltölulega stuttum tíma. „Við megum ekki alltaf reikna með því að hraunið breiði úr sér og að þetta taki langan tíma að fara. Ef það fer í farveg þá getur það farið langar vegalengdir tiltölulega fljótt.“ Óljóst hvað veldur víðfeðmu landrisi Þá segir Þorvaldur að greining á nýlegum gervihnattarmyndum af öllu landinu leiði í ljós greinilegt og víðfeðmt landris. Af myndunum að dæma sé það mest undir og við Vatnajökul. Ýmsar kenningar séu um það hvers vegna þetta gerist og er ein að þetta geti verið vegna bráðnun jökla. „Það er ein túlkunin. Ég held að við verðum að skoða aðra möguleika,“ segir Þorvaldur. Hann bendir á að ekkert augljóst landris sé í kringum Hofsjökul og Langjökul þó ljóst sé að þeir jöklar bráðni alveg jafn hratt og Vatnajökull. Hvað er það þá? „Þetta eru náttúrulega bara vangaveltur eins og er, en ég velti því fyrir mér hvort það geti verið möttulstrókurinn, sem kemur mjög djúpt að, úr iðrum jarðar upp undir Íslandi og er ástæðan fyrir því að Ísland stendur upp úr sjónum,“ segir Þorvaldur. Möguleiki á aukinni gostíðni um land allt Hann segir möttulstrókinn gríðarlega öflugt fyrirbæri sem lyfti Íslandi langt upp úr jörðu. Ef það sé aukning í virkni geti það verið skýringin. „Ef það er aukning í honum, myndi það ekki þá valda auknu landrisi á Íslandi sem væri víðfeðmt og væri þá út frá miðju möttulstróksins sem er undir norðvestanverðum Vatnajökli?“ Hvað þýðir þetta? „Þetta gæti þýtt það að ef þetta er rétt þá myndum við fá aukna kvikuvirkni undir Íslandi, sem getur þá leitt til aukinnar gostíðni og jafnvel til stærri gosa. Almennt séð yfir allt Ísland. Þetta er möguleiki sem við verðum að taka alvarlega og skoða vel.“ Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Grindavík Bítið Tengdar fréttir „Akkúrat þessi fyrirvari sem veldur okkur áhyggjum“ „Staðan er bara sú að við deilum áhyggjum Veðurstofunnar yfir því hvað geti gerst á næstu dögum,“ segir Hjördís Guðmundsdóttir samskiptastjóri almannavarna um stöðuna á Reykjanesi. Veðurstofan telur eldgos líklegt í vikunni sem nú fer í hönd og að byrjað gæti að gjósa með innan við hálftíma fyrirvara. 25. febrúar 2024 16:26 Mikilvægt að sjá til þess að allir Grindvíkingar hafi þak yfir höfuðið „Það er óvissa með nánast allt þegar kemur að Grindavík,“ sagði Oddný G. Harðardóttir þingkona Samfylkingarinnar í Sprengisandi í morgun. Þar var hún ásamt Ágústi Bjarna Garðarssyni þingmanni Framsóknar en þau ræddu málefni Grindavíkur. 25. febrúar 2024 15:07 Sífellt erfiðara að sjá fyrir upphaf eldgoss Fyrirvarinn á næsta eldgosi á Reykjanesi gæti orðið innan við hálftími að mati jarðeðlisfræðings. Merkin sem fylgst er með í aðdraganda eldgosa verði sífellt veikari eftir því sem atburðunum á svæðinu fjölgar. 23. febrúar 2024 18:36 Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum Erlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Innlent Frægasti köttur landsins týndur Innlent Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Innlent Ráku háttsettan herforingja sem sakaður var um lygar Erlent Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Sundhnúksgígaröðin að verða búin Innlent Fleiri fréttir „Árleg æfing í vonbrigðum“ Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Frægasti köttur landsins týndur Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Engar ruslatunnur í Grindavík Kapphlaup við tímann í Karphúsinu og eggjaskortur í aðdraganda jóla Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Biskup fagnar hækkun sóknargjalda Sundhnúksgígaröðin að verða búin Vinstrið muni bera sigur úr býtum að öllu óbreyttu Breyting á eldgosinu og stór dagur í Karphúsinu Ögurstund runnin upp í Karphúsinu Fjölskyldan brást vel við nýju húðflúri þingmannsins Kæla öll „hraunaugu“ og loka þeim Minni virkni í miðgígnum Vextir og kosningar í Sprengisandi Réttindalausir stútar á ferðinni Engar sýnilegar breytingar á hraunflæði eða krafti Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Sjá meira
Þetta er meðal þess sem fram kom í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Þar veltir Þorvaldur því upp hvernig eigi að bregðast við komi til þess að Reykjanesbrautin muni fara undir hraun. „Það er raunveruleg hætta á því en hún er kannski lítil. Við erum að tala um mjög litlar líkur. Þegar við erum að tala um líkur á svona atburðum þá er það yfirleitt í fjórða, fimmta og sjötta aukastaf.“ Þorvaldur segir að stjórnvöld þurfi þó að spyrja áleitinna spurninga um þennan viðburð. Meðal annars hvernig eigi að koma umferð frá Suðurnesjum og frá Keflavíkurflugvelli til Reykjavíkur en Þorvaldur segir að sér vitandi séu engar áætlanir til. „En þetta er bara mjög raunhæf spurning. Ef til dæmis kemur upp gos á norðurhluta Sundhnjúkareinarinnar þá mun hraunið sennilega flæða til norðurs og þá er spurning hversu ötullega það flæðir í þá átt og hversu vel því er beint í þá áttina.“ Þorvaldur rifjar upp þegar hraun rann yfir heitavatnslögn þann 8. febrúar síðastliðinn. Hraunið hafi farið hratt frá gígunum og um farveg. Muni það gerast aftur og gjósa nokkuð duglega geti hraun náð til Reykjanesbrautarinnar á tiltölulega stuttum tíma. „Við megum ekki alltaf reikna með því að hraunið breiði úr sér og að þetta taki langan tíma að fara. Ef það fer í farveg þá getur það farið langar vegalengdir tiltölulega fljótt.“ Óljóst hvað veldur víðfeðmu landrisi Þá segir Þorvaldur að greining á nýlegum gervihnattarmyndum af öllu landinu leiði í ljós greinilegt og víðfeðmt landris. Af myndunum að dæma sé það mest undir og við Vatnajökul. Ýmsar kenningar séu um það hvers vegna þetta gerist og er ein að þetta geti verið vegna bráðnun jökla. „Það er ein túlkunin. Ég held að við verðum að skoða aðra möguleika,“ segir Þorvaldur. Hann bendir á að ekkert augljóst landris sé í kringum Hofsjökul og Langjökul þó ljóst sé að þeir jöklar bráðni alveg jafn hratt og Vatnajökull. Hvað er það þá? „Þetta eru náttúrulega bara vangaveltur eins og er, en ég velti því fyrir mér hvort það geti verið möttulstrókurinn, sem kemur mjög djúpt að, úr iðrum jarðar upp undir Íslandi og er ástæðan fyrir því að Ísland stendur upp úr sjónum,“ segir Þorvaldur. Möguleiki á aukinni gostíðni um land allt Hann segir möttulstrókinn gríðarlega öflugt fyrirbæri sem lyfti Íslandi langt upp úr jörðu. Ef það sé aukning í virkni geti það verið skýringin. „Ef það er aukning í honum, myndi það ekki þá valda auknu landrisi á Íslandi sem væri víðfeðmt og væri þá út frá miðju möttulstróksins sem er undir norðvestanverðum Vatnajökli?“ Hvað þýðir þetta? „Þetta gæti þýtt það að ef þetta er rétt þá myndum við fá aukna kvikuvirkni undir Íslandi, sem getur þá leitt til aukinnar gostíðni og jafnvel til stærri gosa. Almennt séð yfir allt Ísland. Þetta er möguleiki sem við verðum að taka alvarlega og skoða vel.“
Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Grindavík Bítið Tengdar fréttir „Akkúrat þessi fyrirvari sem veldur okkur áhyggjum“ „Staðan er bara sú að við deilum áhyggjum Veðurstofunnar yfir því hvað geti gerst á næstu dögum,“ segir Hjördís Guðmundsdóttir samskiptastjóri almannavarna um stöðuna á Reykjanesi. Veðurstofan telur eldgos líklegt í vikunni sem nú fer í hönd og að byrjað gæti að gjósa með innan við hálftíma fyrirvara. 25. febrúar 2024 16:26 Mikilvægt að sjá til þess að allir Grindvíkingar hafi þak yfir höfuðið „Það er óvissa með nánast allt þegar kemur að Grindavík,“ sagði Oddný G. Harðardóttir þingkona Samfylkingarinnar í Sprengisandi í morgun. Þar var hún ásamt Ágústi Bjarna Garðarssyni þingmanni Framsóknar en þau ræddu málefni Grindavíkur. 25. febrúar 2024 15:07 Sífellt erfiðara að sjá fyrir upphaf eldgoss Fyrirvarinn á næsta eldgosi á Reykjanesi gæti orðið innan við hálftími að mati jarðeðlisfræðings. Merkin sem fylgst er með í aðdraganda eldgosa verði sífellt veikari eftir því sem atburðunum á svæðinu fjölgar. 23. febrúar 2024 18:36 Mest lesið Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Ása hyggst selja húsið og flytur ásamt börnum sínum Erlent Eins og að vera staddur í martröð og geta ekki vaknað Innlent Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Innlent Frægasti köttur landsins týndur Innlent Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Innlent Ráku háttsettan herforingja sem sakaður var um lygar Erlent Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Innlent „Við gerum aldrei neitt nema með fullu samþykki“ Innlent Sundhnúksgígaröðin að verða búin Innlent Fleiri fréttir „Árleg æfing í vonbrigðum“ Fyrstu lotu læknaverkfalls aflýst Á bak við auglýsingarnar um Dag en skráður í Samfylkinguna Ræktar banana í Hafnarfirði með góðum árangri Frægasti köttur landsins týndur Enginn drukkinn jólasveinn í jólaþorpi Hafnarfjarðar Engar ruslatunnur í Grindavík Kapphlaup við tímann í Karphúsinu og eggjaskortur í aðdraganda jóla Í símanum undir stýri og bíllinn mikið skemmdur Læknar á lokastigi og nýr taktur hjá kennurum Biskup fagnar hækkun sóknargjalda Sundhnúksgígaröðin að verða búin Vinstrið muni bera sigur úr býtum að öllu óbreyttu Breyting á eldgosinu og stór dagur í Karphúsinu Ögurstund runnin upp í Karphúsinu Fjölskyldan brást vel við nýju húðflúri þingmannsins Kæla öll „hraunaugu“ og loka þeim Minni virkni í miðgígnum Vextir og kosningar í Sprengisandi Réttindalausir stútar á ferðinni Engar sýnilegar breytingar á hraunflæði eða krafti Ók á ljósastaur við Grensásveg Eldur kviknaði í bíl í Mosfellsbæ Læknar fara þokkalega bjartsýnir inn í morgundaginn Viðreisn stærst samkvæmt nýrri kosningaspá en mjótt á munum Sjálfstæðisflokkurinn hafi lagt til niðurskurð á hverju ári Hefur gefið Landgræðslunni 26 milljónir króna í formi fræja Mikilvægt að Bláa lónið geti opnað sem fyrst Hvetja íbúa Suðurnesja til að spara heita vatnið Varnaraðgerðir í Svartsengi og umdeild yfirhalning hjá Jaguar Sjá meira
„Akkúrat þessi fyrirvari sem veldur okkur áhyggjum“ „Staðan er bara sú að við deilum áhyggjum Veðurstofunnar yfir því hvað geti gerst á næstu dögum,“ segir Hjördís Guðmundsdóttir samskiptastjóri almannavarna um stöðuna á Reykjanesi. Veðurstofan telur eldgos líklegt í vikunni sem nú fer í hönd og að byrjað gæti að gjósa með innan við hálftíma fyrirvara. 25. febrúar 2024 16:26
Mikilvægt að sjá til þess að allir Grindvíkingar hafi þak yfir höfuðið „Það er óvissa með nánast allt þegar kemur að Grindavík,“ sagði Oddný G. Harðardóttir þingkona Samfylkingarinnar í Sprengisandi í morgun. Þar var hún ásamt Ágústi Bjarna Garðarssyni þingmanni Framsóknar en þau ræddu málefni Grindavíkur. 25. febrúar 2024 15:07
Sífellt erfiðara að sjá fyrir upphaf eldgoss Fyrirvarinn á næsta eldgosi á Reykjanesi gæti orðið innan við hálftími að mati jarðeðlisfræðings. Merkin sem fylgst er með í aðdraganda eldgosa verði sífellt veikari eftir því sem atburðunum á svæðinu fjölgar. 23. febrúar 2024 18:36