Biðleikur Seðlabanka gefur færi á víðtæku samstarfi Heimir Már Pétursson skrifar 22. nóvember 2023 19:21 Greina á ákveðinn samhljóm í málflutningi Vilhjálms Birgissonar formanns Starfsgreinasambandsins og Ásgeirs Jónssonar seðlabankastjóra varðandi hvað þurfi að gera til að ná niður verðbólgunni. Vísir Meginvextir Seðlabankans verða óbreyttir fram yfir gildisíma núgildandi kjarasamninga í lok janúar. Seðlabankastjóri segir að líta megi á þessa ákvörðun sem biðleik en ef ekki fari að draga úr þrálátri verðbólgu væri peningastefnunefnd nauðugur sá kostur að hækka stýrivexti enn meira. Meginvextir Seðlabankans hafa verið óbreyttir frá því peningastefnunefnd hækkaði þá um 0,5 prósentur hinn 23. ágúst í 9,25 prósent, en ekki 9,5 prósent eins og fram kemur í meðfylgjandi sjónvarpsfrétt. Eftir ákvörðun nefndarinnar í dag eru allar líkur á að þeir verði óbreyttir fram til næsta vaxtaákvörðnunardags hinn 7. febrúar, en þá verða 24 vikur frá síðustu hækkun í ágúst. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir mikla óvissu í stöðunni og hiti í hagkerfinu. Er þetta bara biðleikur, megum við búast við frekari vaxtahækkunum á næsta vaxtaákvörðunardegi og áfram inn í næsta ár? Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að líta megi á ákvörðun um að hækka ekki stýrivexti nú sem ákveðinn biðleik.Vísir/Vilhelm „Við þurfum bara að sjá til. Miðað við það sem við sjáum núna eru skýr merki um að peningastefnan er að hafa áhrif. Á sama tíma er gífurlegur kraftur í kerfinu," segir Ásgeir. Jarðhræringunum á Reykjanesi væri hins vegar ekki lokið og endanleg áhrif þeirra ekki komin fram, þótt þær muni örugglega kalla á aukin útgjöld ríkisins. Þá væri farið að bera á afbókunum á ferðum til Íslands vegna þeirra þannig að mögulega verði samdráttur í ferðaþjónustunni. „Þannig að mögulega er þetta biðleikur. Það eru margir boltar á lofti um hvað getur gerst. Hins vegar ef það lítur út þannig að verðbólga sé að fara að aukast aftur eða þetta sé ekki að ganga upp, þá verðum við náttúrlega að bregðast við. Við eigum engan annan kost,” segir Ásgeir. Samkvæmt greiningu Seðlabankans hefur dregið úr neyslu heimilanna en verðbólguvæntingar væru enn miklar. Verðbólga væri nú 7,8 prósent og hefði verið yfir 7,5 prósentum í 18 mánuði en bankinn reiknar með að hún verði að jafnaði 5 prósent að næsta ári. Kjarasamningar skiptu miklu máli um framhaldið. „Nafnlaunahækkanir eru ekki það sama og kaupmáttur. Of miklar nafnlaunahækkanir skila ekki kaupmætti. Eina leiðin til að fá kaupmátt er í rauninni að gera kjarasamninga sem tryggja verðstöðugleika,” segir seðlabankastjóri. Ásgeir vísar ásökunum þingmanns Flokks fólksins og formanns VR um mistök í vaxtamálum á bug. Vaxtalækkanir í faraldrinum hafi náð að verja fjölda starfa og framleiðslu. Þá hafi íbúðarverð undanfarin misseri hækkað þrátt fyrir vaxtahækkanir. En skipunartími þinn rennur út á næsta ári. Ætlar þú að sækjast eftir því að gegna embættinu áfram? „Já, ég geri ráð fyrir því,“ segir Ásgeir Jónsson. Allir verða að dansa með Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins segir betra að sjá vextina standa í stað næstu ellefu vikurnar en horfa upp á enn eina hækkunina. Stýrivextir á Íslandi væru hins vegar allt of háir og væru að leika launafólk, smærri fyrirtæki og bændur grátt. Mikilvægt væri að ná nýjum samningum áður en gildandi skammtímasamningar renni út hinn 31. janúar. Allir væru meðvitaðir um að launahækkanir upp á tugi þúsunda skiptu litlu máli ef aðrir aðilar ætluðu að hækka verð á vöru og þjónustu langt umfram laun. „Það sem er að trufla þetta núna liggur alveg fyrir. Nú eru sveitarfélögin búin að tilkynna um umtalsverðar hækkanir á gjaldskrám sínum sem eiga að taka gildi núna um áramótin. Mér sýnist í fljótu bragði að þetta sé frá 5,5 prósentum upp í allt að 20 prósent á einstökum liðum hjá sveitarfélögunum,“ segir Vilhjálmur. Vilhjálmur Birgisson segir mikilvægt að sveitarfélögin og aðrir haldi aftur að sér með gjaldskrár- og verðhækkanir eigi að gera kjarasamninga á hóflegum nótum til að ná verðbólgunni niður.Vísir/Vilhelm Ef sveitarfélögin ætli ekki að taka þátt í þessari vegferð með verkalýðshreyfingunni væri alveg ljóst að ekki gæti orðið að slíku samkomulagi. „Um að ná niður vöxtum, búa hér til nýtt húsnæðislánakerfi og halda verðlagi stöðugu. Að allir aðilar skuldbindi sig til að hækka til dæmis ekki gjaldskrár og verð meira en um 2,5 prósent svo ég nefni eitthvað,” segir Vilhjálmur Birgisson. Seðlabankinn Verðlag Kjaramál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Sveitarstjórnarmál Tengdar fréttir Þrálát verðbólga heldur vöxtum áfram háum Verðbólga hefur verið og verður samkvæmt spá Seðlabankans þrálátari en fyrri spár gerðu ráð fyrir. Þrátt fyrir það og vegna aukinnar óvissu í efnahagsmálum í tengslum við jarðhræringar á Reykjanesi ákvað peningastefnunefnd Seðlabankans að halda meginvöxtum óbreyttum í morgun. 22. nóvember 2023 12:23 Vöxtum Seðlabankans haldið óbreyttum þótt verðbólguhorfur hafi versnað Þrátt fyrir meiri spennu í þjóðarbúinu og versnandi verðbólguhorfur þá hefur peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands ákveðið að halda vöxtum bankans óbreyttum í 9,25 prósentum í annað skiptið í röð vegna óvissu um efnahagslegu áhrifin af jarðhræringunum á Reykjanesskaga. Ákvörðunin er í takt við væntingar nærri allra markaðsaðila og greinenda en peningastefnunefndin undirstrikar að mögulega þurfi að hækka vexti enn frekar síðar meir. 22. nóvember 2023 08:56 Mest lesið Ákærð fyrir að bana föður og tilraun til að bana móður Innlent 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Erlent Lét högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Innlent Lögreglan leitar þessara manna Innlent Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Innlent „Hann stal henni“ Erlent „Það þarf sennilega að moka þennan bíl upp“ Innlent Veðurspáin fyrir helgina að skána Innlent Langþreyttur á bensínbrúsum og „bílakirkjugarði“ Innlent Pokrovsk riðar til falls Erlent Fleiri fréttir Rússnesk herflugvél mætt í Landeyjarnar „Ég held að þetta sé ekki bóla“ Kona flutt á spítala eftir fjóhjólaslys Vara við að gangast undir fegrunarmeðferðir hjá óviðurkenndum aðilum „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Lét högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Barst tilkynning um olíustuld í Hafnarfirði „Léleg blaðamennska“ sem byggi á upphrópunum og hatri á atvinnulífi Ítrekað ofbeldi, skelfdur Íslendingur eftir skjálfta og padel-æði „Það þarf sennilega að moka þennan bíl upp“ Leggja stöðvunarkröfu á framkæmdir við Hvammsvirkjun Lögreglan leitar upplýsinga um þennan mann Lögreglan leitar þessara manna Eldur kviknaði í hjúkrunarheimili á Höfn Stöðfirðingar þreyttir á ferðamönnum sem geri þarfir sínar um allan bæ Fagnar tillögu Sigurjóns og segir veiðiráðgjöf Hafró ranga Langþreyttur á bensínbrúsum og „bílakirkjugarði“ Úkraínumenn vilja fá Íslendinga í almannavarnabandalag Risaskjálfti í Kyrrahafi og bensínbrúsabílar í Breiðholti Ákærð fyrir að bana föður og tilraun til að bana móður Skýrsla Guðlaugs Þórs frá 2018: „Aðildarviðræðunum var ekki formlega slitið“ Veðurspáin fyrir helgina að skána Fjallabaksleið syðri lokuð vegna vatnavaxta Engin nóróveira í Laugarvatni Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Reyndi að skemma bíl og hljóp svo undan lögreglu Brennisteinsdíoxíð gæti borist um suðvesturhornið Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Sjá meira
Meginvextir Seðlabankans hafa verið óbreyttir frá því peningastefnunefnd hækkaði þá um 0,5 prósentur hinn 23. ágúst í 9,25 prósent, en ekki 9,5 prósent eins og fram kemur í meðfylgjandi sjónvarpsfrétt. Eftir ákvörðun nefndarinnar í dag eru allar líkur á að þeir verði óbreyttir fram til næsta vaxtaákvörðnunardags hinn 7. febrúar, en þá verða 24 vikur frá síðustu hækkun í ágúst. Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir mikla óvissu í stöðunni og hiti í hagkerfinu. Er þetta bara biðleikur, megum við búast við frekari vaxtahækkunum á næsta vaxtaákvörðunardegi og áfram inn í næsta ár? Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri segir að líta megi á ákvörðun um að hækka ekki stýrivexti nú sem ákveðinn biðleik.Vísir/Vilhelm „Við þurfum bara að sjá til. Miðað við það sem við sjáum núna eru skýr merki um að peningastefnan er að hafa áhrif. Á sama tíma er gífurlegur kraftur í kerfinu," segir Ásgeir. Jarðhræringunum á Reykjanesi væri hins vegar ekki lokið og endanleg áhrif þeirra ekki komin fram, þótt þær muni örugglega kalla á aukin útgjöld ríkisins. Þá væri farið að bera á afbókunum á ferðum til Íslands vegna þeirra þannig að mögulega verði samdráttur í ferðaþjónustunni. „Þannig að mögulega er þetta biðleikur. Það eru margir boltar á lofti um hvað getur gerst. Hins vegar ef það lítur út þannig að verðbólga sé að fara að aukast aftur eða þetta sé ekki að ganga upp, þá verðum við náttúrlega að bregðast við. Við eigum engan annan kost,” segir Ásgeir. Samkvæmt greiningu Seðlabankans hefur dregið úr neyslu heimilanna en verðbólguvæntingar væru enn miklar. Verðbólga væri nú 7,8 prósent og hefði verið yfir 7,5 prósentum í 18 mánuði en bankinn reiknar með að hún verði að jafnaði 5 prósent að næsta ári. Kjarasamningar skiptu miklu máli um framhaldið. „Nafnlaunahækkanir eru ekki það sama og kaupmáttur. Of miklar nafnlaunahækkanir skila ekki kaupmætti. Eina leiðin til að fá kaupmátt er í rauninni að gera kjarasamninga sem tryggja verðstöðugleika,” segir seðlabankastjóri. Ásgeir vísar ásökunum þingmanns Flokks fólksins og formanns VR um mistök í vaxtamálum á bug. Vaxtalækkanir í faraldrinum hafi náð að verja fjölda starfa og framleiðslu. Þá hafi íbúðarverð undanfarin misseri hækkað þrátt fyrir vaxtahækkanir. En skipunartími þinn rennur út á næsta ári. Ætlar þú að sækjast eftir því að gegna embættinu áfram? „Já, ég geri ráð fyrir því,“ segir Ásgeir Jónsson. Allir verða að dansa með Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins segir betra að sjá vextina standa í stað næstu ellefu vikurnar en horfa upp á enn eina hækkunina. Stýrivextir á Íslandi væru hins vegar allt of háir og væru að leika launafólk, smærri fyrirtæki og bændur grátt. Mikilvægt væri að ná nýjum samningum áður en gildandi skammtímasamningar renni út hinn 31. janúar. Allir væru meðvitaðir um að launahækkanir upp á tugi þúsunda skiptu litlu máli ef aðrir aðilar ætluðu að hækka verð á vöru og þjónustu langt umfram laun. „Það sem er að trufla þetta núna liggur alveg fyrir. Nú eru sveitarfélögin búin að tilkynna um umtalsverðar hækkanir á gjaldskrám sínum sem eiga að taka gildi núna um áramótin. Mér sýnist í fljótu bragði að þetta sé frá 5,5 prósentum upp í allt að 20 prósent á einstökum liðum hjá sveitarfélögunum,“ segir Vilhjálmur. Vilhjálmur Birgisson segir mikilvægt að sveitarfélögin og aðrir haldi aftur að sér með gjaldskrár- og verðhækkanir eigi að gera kjarasamninga á hóflegum nótum til að ná verðbólgunni niður.Vísir/Vilhelm Ef sveitarfélögin ætli ekki að taka þátt í þessari vegferð með verkalýðshreyfingunni væri alveg ljóst að ekki gæti orðið að slíku samkomulagi. „Um að ná niður vöxtum, búa hér til nýtt húsnæðislánakerfi og halda verðlagi stöðugu. Að allir aðilar skuldbindi sig til að hækka til dæmis ekki gjaldskrár og verð meira en um 2,5 prósent svo ég nefni eitthvað,” segir Vilhjálmur Birgisson.
Seðlabankinn Verðlag Kjaramál Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Sveitarstjórnarmál Tengdar fréttir Þrálát verðbólga heldur vöxtum áfram háum Verðbólga hefur verið og verður samkvæmt spá Seðlabankans þrálátari en fyrri spár gerðu ráð fyrir. Þrátt fyrir það og vegna aukinnar óvissu í efnahagsmálum í tengslum við jarðhræringar á Reykjanesi ákvað peningastefnunefnd Seðlabankans að halda meginvöxtum óbreyttum í morgun. 22. nóvember 2023 12:23 Vöxtum Seðlabankans haldið óbreyttum þótt verðbólguhorfur hafi versnað Þrátt fyrir meiri spennu í þjóðarbúinu og versnandi verðbólguhorfur þá hefur peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands ákveðið að halda vöxtum bankans óbreyttum í 9,25 prósentum í annað skiptið í röð vegna óvissu um efnahagslegu áhrifin af jarðhræringunum á Reykjanesskaga. Ákvörðunin er í takt við væntingar nærri allra markaðsaðila og greinenda en peningastefnunefndin undirstrikar að mögulega þurfi að hækka vexti enn frekar síðar meir. 22. nóvember 2023 08:56 Mest lesið Ákærð fyrir að bana föður og tilraun til að bana móður Innlent 8,8 stiga skjálfti í Rússlandi: Flóðbylgjuviðvaranir gefnar út víða um Kyrrahaf Erlent Lét högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Innlent Lögreglan leitar þessara manna Innlent Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Innlent „Hann stal henni“ Erlent „Það þarf sennilega að moka þennan bíl upp“ Innlent Veðurspáin fyrir helgina að skána Innlent Langþreyttur á bensínbrúsum og „bílakirkjugarði“ Innlent Pokrovsk riðar til falls Erlent Fleiri fréttir Rússnesk herflugvél mætt í Landeyjarnar „Ég held að þetta sé ekki bóla“ Kona flutt á spítala eftir fjóhjólaslys Vara við að gangast undir fegrunarmeðferðir hjá óviðurkenndum aðilum „Sjaldan hefur stjórnmálamaður verið hamflettur jafn rækilega“ Lét högg og spörk dynja á foreldrunum í tíu klukkustundir Barst tilkynning um olíustuld í Hafnarfirði „Léleg blaðamennska“ sem byggi á upphrópunum og hatri á atvinnulífi Ítrekað ofbeldi, skelfdur Íslendingur eftir skjálfta og padel-æði „Það þarf sennilega að moka þennan bíl upp“ Leggja stöðvunarkröfu á framkæmdir við Hvammsvirkjun Lögreglan leitar upplýsinga um þennan mann Lögreglan leitar þessara manna Eldur kviknaði í hjúkrunarheimili á Höfn Stöðfirðingar þreyttir á ferðamönnum sem geri þarfir sínar um allan bæ Fagnar tillögu Sigurjóns og segir veiðiráðgjöf Hafró ranga Langþreyttur á bensínbrúsum og „bílakirkjugarði“ Úkraínumenn vilja fá Íslendinga í almannavarnabandalag Risaskjálfti í Kyrrahafi og bensínbrúsabílar í Breiðholti Ákærð fyrir að bana föður og tilraun til að bana móður Skýrsla Guðlaugs Þórs frá 2018: „Aðildarviðræðunum var ekki formlega slitið“ Veðurspáin fyrir helgina að skána Fjallabaksleið syðri lokuð vegna vatnavaxta Engin nóróveira í Laugarvatni Fjöldi ferðamanna slíkur að rotþróin ræður ekki við það Reyndi að skemma bíl og hljóp svo undan lögreglu Brennisteinsdíoxíð gæti borist um suðvesturhornið Ísland og Palestína gera samkomulag um samstarf Fundu týnda brú við Suðurlandsbraut Engin framlög til jarðganga en óljós áform um innviðafélag Sjá meira
Þrálát verðbólga heldur vöxtum áfram háum Verðbólga hefur verið og verður samkvæmt spá Seðlabankans þrálátari en fyrri spár gerðu ráð fyrir. Þrátt fyrir það og vegna aukinnar óvissu í efnahagsmálum í tengslum við jarðhræringar á Reykjanesi ákvað peningastefnunefnd Seðlabankans að halda meginvöxtum óbreyttum í morgun. 22. nóvember 2023 12:23
Vöxtum Seðlabankans haldið óbreyttum þótt verðbólguhorfur hafi versnað Þrátt fyrir meiri spennu í þjóðarbúinu og versnandi verðbólguhorfur þá hefur peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands ákveðið að halda vöxtum bankans óbreyttum í 9,25 prósentum í annað skiptið í röð vegna óvissu um efnahagslegu áhrifin af jarðhræringunum á Reykjanesskaga. Ákvörðunin er í takt við væntingar nærri allra markaðsaðila og greinenda en peningastefnunefndin undirstrikar að mögulega þurfi að hækka vexti enn frekar síðar meir. 22. nóvember 2023 08:56