Sek um duldar auglýsingar en skilgreinir sig ekki sem áhrifavald

Fjallað er um auglýsingar Kristínar í nýrri ákvörðun Neytendastofu. Stofnunin hefur kannað umfjöllun og auglýsingar Kristínar aftur í tímann og niðurstaðan er sú að Kristín hafi með villandi viðskiptaháttum brotið gegn lögum um markaðssetningu.

Neytendastofu bárust ábendingar vegna umfjöllunar Kristínar um margvíslegar vörur og þjónustu. Í sumum tilvikum gengst Kristín við því að hafa kynnt vörurnar eftir að hafa fengið þær frítt, en ekki tilgreint það sérstaklega.

Fyrirtækin sem Kristín auglýsti fyrir með villandi hætti að mati stofunnar eru Gallerí 17/NTC, Húrra Reykjavík, Nola, Yuzu Burger, Blómahönnun, Reykjavík Meat og verslunin Petit. Kristín er með 21.000 fylgjendur á Instagram.

Kristín segir í svari sínu til stofunnar að hún skilgreini sig ekki sem áhrifavald, heldur sé hún fyrst og fremst leikkona. Hafi fyrirtæki samband við hana og versli hún þegar við það, komi það þó fyrir að hún taki samstarfinu.

Kristín tekur að eigin sögn ávallt fram að um samstarf sé að ræða, en auðvitað verði stundum mannleg mistök í flýti. Hún ætlar að bæta sig, segir hún.

Loks sé Ísland lítið land og hún eigi fjölskyldu og vini sem eigi fyrirtæki sem gefi afslátt og þá hafi hún jafnvel merkt fyrirtæki af frændsemi. Flest málanna sem bárust til Neytendastofu reyndust dæmi um þetta.

Ókeypis máltíðir en engin merking

Á meðal auglýsinga Kristínar var samstarf við Gallerí 17. Þar merkti hún í upphafi herferðarinnar að um samstarf væri að ræða en lét duga að hafa það aðeins í byrjun. Það þótti Neytendastofu ekki fullnægjandi.

Þá þáði Kristín máltíðir frá Yuzu og Reykjavík Meat gefins, en henni láðist að taka fram þegar hún birti myndir af þeim á samfélagsmiðlum að um gjöf hefði verið að ræða.

Kristín lofar bót og betrun. Aldrei hafi verið ætlunin að villa neinum sýn með duldum auglýsingum og því sé lofað að betur verið staðið að merkingum í framtíðinni ef um gjafir eða afslætti sé að ræða.

Neytendastofa tiltekur sérstaklega í lok ákvörðunar sinnar að Kristínu sé bannað að birta auglýsingar með þessum hætti og að verði ekki farið að því banni, verði leikkonan sektuð.

Neytendastofa hefur sektarheimildir upp á tíu milljónir en þeim er yfirleitt ekki beitt við fyrsta brot. Fjöldi annarra áhrifavalda hefur lent í Neytendastofu með svipuðum hætti, eins og Emmsjé Gauti, Sólrún Diego, Fanney Ingvarsdóttir, Svana Lovísa á Trendnet og Tinna Alavis.

Í ákvörðun Neytendastofu kemur fram að merking við auglýsingu þurfi að koma fram strax í byrjun færslunnar svo neytandinn átti sig á því áður en hann les eða horfir á hana að hún sé auglýsing. Merkingin þarf að vera vel staðsett, hafa nægjanlega stórt letur og vera í skýrum lit.