Innantóm loforð Birta Karen Tryggvadóttir skrifar 3. september 2020 07:31 „Borgin skal rekin með ábyrgum og sjálfbærum hætti. Skuldir skulu greiddar niður meðan efnahagsástandið er gott” Svona hljóðar byrjunin á sjötta kafla meirihlutasáttmála borgarstjórnar sem ber heitið Fjármál og rekstur. Borgarstjórn varpar því fram að rekstrarstaða borgarinnar sé traust og góð. Við ígrundun á ársreikningi borgarinnar og atferli meirihlutans á kjörtímabilinu kemur þó annað í ljós. Skattfé almennings leikvöllur fyrir borgarstjórn Núverandi meirihluti tók við á hápunkti tekjugóðæris – tíma sem hefði verið tilvalinn til að greiða niður skuldir og búa í haginn fyrir mögulegar niðursveiflur – eins og kveður á um í sáttmálanum. Aðgerðir borgarstjórnar gengu þvert á þann hluta undirritaðs sáttmála og stækkaði skuldabákn borgarinnar um rúmlega 25 milljarða árið 2018 og 21 milljarð á síðasta ári Núverandi borgarstjórn hélt partýinu gangandi og tók upp þráðinn þar sem fyrrverandi borgarstjórn skildi hann eftir – enda að mörgu leyti sömu flokkar sem að sitja við stjórnvölinn. Hvor tveggja nýttu skattfé borgarbúa í alls konar gæluverkefni á borð við Braggann og mathöllina við Hlemm, sem fóru samtals 458 milljónir umfram kostnaðaráætlun á kostnað grunnþjónustu. Skólar borgarinnar eru verulega fjársvelta og sumir hverjir þarfnast verulegs viðhalds. Hér hefðu borgaryfirvöld getað nýtt skattfé borgarbúa töluvert betur. Partýið búið Ummerki efnahagslægðar tóku að gera vart við sig í upphafi síðasta árs, það óraði þó engan fyrir að hún yrði eins djúp og raun ber vitni. Nú er ljóst að hagkerfið er í niðursveiflu og botninum hefur ekki enn verið náð. Langflestir virðast vera búnir að átta sig á því að partýið er löngu búið en borgarstjórn þrjóskast við. Ríkissjóður hefur haldið vel á spilunum og séð til þess að rými til frekari skuldsetningar sé til staðar. Það sama getur hins vegar ekki verið sagt um Reykjavíkurborg. Í vor óskaði borgin, ásamt öðrum sveitarfélögum, eftir 50 milljarða króna óendurkræfum fjárstuðningi frá ríkinu vegna efnahagslegra áhrifa veirunnar skæðu. Þar að auki var óskað eftir jafnháu láni frá Seðlabankamum á hagkvæmustu kjörum sem völ er á með fimm til sjö afborgunarlausum árum í upphafi lánstímans. Einnig er gert ráð fyrir að þörf verði á viðbótarframlögum fyrir árið 2021. Í umsókn borgarstjórnar til Alþingis var látið í ljós að án stuðnings frá ríkinu stefndi í algjörlega ósjálfbæran rekstur til margra ára og að án hans gæti borgin ekki sinnt þeirri grunnþjónustu sem henni ber að sinna. Ósamræmi í aðgerðum Í byrjun sumars kynnti borgarstjórn svokallað Grænt Plan. Planið lítur til þrettán þátta og eru loftslagsmálin þar höfð að leiðarljósi. Planið var ekki kostnaðarmetið en gera má ráð fyrir að það kosti að minnsta kosti 100 milljarða. Eins og auga gefur leið þá er plan sem þetta skref í rétta átt. Þó er ekki hægt að líta framhjá þeirri staðreynd að svo kostnaðarsöm aðgerð haldist ekki í hendur við fyrri yfirlýsingar borgarinnar um að fjármagn skorti til að halda uppi grunnþjónustu. Samkvæmt sex mánaða árshlutauppgjöri Reykjavíkurborgar stendur ekki til að hagræða í rekstri, skattar eru í lögleyfðu hámarki og samkvæmt minnisblaði Reykjavíkurborgar stendur lánveiting ekki til boða þar sem áætlað veltufé frá rekstri næstu ára stendur ekki undir afborgunum af lánum – borgarstjórn verður að átta sig á því að það verður ekki bæði sleppt og haldið. Ekki það sama á borði og í orði Borgaryfirvöld hafa virt þann hlut meirihlutasáttmálans sem vitnað er í hér að ofan að vettugi. Borgin hefur verið rekin með mjög óábyrgum hætti og heldur áfram að safna skuldum. Sem stendur skuldar samstæða Reykjavíkurborgar yfir 150% af árstekjum sínum. Framundan er verulega brött brekka og því er nauðsynlegt fyrir borgaryfirvöld að forgangsraða í þágu grunnþjónustu. Borginni ber að sýna því skattfé sem að borgarbúar greiða meiri virðingu en svo að því sé sólundað af ábyrgðarleysi, á kostnað grunnþjónustu. Höfundur situr í stjórn Heimdallar, félags ungra Sjálfstæðismanna í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birta Karen Tryggvadóttir Reykjavík Mest lesið Grasker mannréttinda á degi hinna framliðnu Anna Kristín Jensdóttir Skoðun Treystir þú konum? Hópur 72 kvenna úr sex stjórnmálaflokkum Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Að vera ung kona á Íslandi árið 2024 Eden Ósk Eyjólfsdóttir Skoðun Græðgin er komin út fyrir öll mörk Sigurjón Þórðarson Skoðun Fræðsluskylda í stað skólaskyldu Eldur Smári Kristinsson Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun Ummæli borgarstjóra og óbragð í munni Kristín Björnsdóttir Skoðun Á að banna rauða jólasveininn? Stefán Vagn Stefánsson Skoðun Billy bókahilla og börnin mín Þorbjörg Marínósdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Billy bókahilla og börnin mín Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Á að banna rauða jólasveininn? Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Er skárra að kasta upp um dómsniðurstöðuna en að dómarinn dæmi? Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Píratar hafa metnaðarfyllstu umhverfis- og loftslagsstefnuna Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Svör við atvinnuumsóknum – Ákall til atvinnurekenda Valgerður Rut Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umræða á villigötum Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Treystir þú konum? Hópur 72 kvenna úr sex stjórnmálaflokkum skrifar Skoðun Eigum við ekki bara að klára þetta Hafdís Hrönn Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Löggilding iðngreina stuðlar að auknum gæðum og öryggi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Draumalandið Björn Þorláksson skrifar Skoðun Að vera ung kona á Íslandi árið 2024 Eden Ósk Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Ferðaþjónusta og orkuvinnsla fara vel saman Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Hvaða aukna aðgengi, Willum Þór? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Hvers vegna skortir hjúkrunarrými á Íslandi? Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Þegar Vestfjörðum gengur vel, gengur Íslandi vel Jón Páll Hreinsson skrifar Skoðun Ummæli borgarstjóra og óbragð í munni Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar að nauðsynjar snúast um viðskipti Davíð Routley skrifar Skoðun Grasker mannréttinda á degi hinna framliðnu Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Sköpun er efnahagsmál: Tími fyrir öðruvísi nálgun Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Ungt fólk er að missa trúna á stjórnmálum – og um leið á framtíðinni París Anna Bergmann skrifar Skoðun Máttur orðanna: Breyting á orðavali getur breytt hugarfarinu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Fræðsluskylda í stað skólaskyldu Eldur Smári Kristinsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn með útgjaldablæti er vandamál fyrir fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þetta lítur ekki vel út Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Græðgin er komin út fyrir öll mörk Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Glæðing vonar - ekki hjúkrunargreiningin Karen Ósk Björnsdóttir skrifar Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar Skoðun 60% landsmanna á móti vopnakaupunum Hildur Þórðardóttir skrifar Sjá meira
„Borgin skal rekin með ábyrgum og sjálfbærum hætti. Skuldir skulu greiddar niður meðan efnahagsástandið er gott” Svona hljóðar byrjunin á sjötta kafla meirihlutasáttmála borgarstjórnar sem ber heitið Fjármál og rekstur. Borgarstjórn varpar því fram að rekstrarstaða borgarinnar sé traust og góð. Við ígrundun á ársreikningi borgarinnar og atferli meirihlutans á kjörtímabilinu kemur þó annað í ljós. Skattfé almennings leikvöllur fyrir borgarstjórn Núverandi meirihluti tók við á hápunkti tekjugóðæris – tíma sem hefði verið tilvalinn til að greiða niður skuldir og búa í haginn fyrir mögulegar niðursveiflur – eins og kveður á um í sáttmálanum. Aðgerðir borgarstjórnar gengu þvert á þann hluta undirritaðs sáttmála og stækkaði skuldabákn borgarinnar um rúmlega 25 milljarða árið 2018 og 21 milljarð á síðasta ári Núverandi borgarstjórn hélt partýinu gangandi og tók upp þráðinn þar sem fyrrverandi borgarstjórn skildi hann eftir – enda að mörgu leyti sömu flokkar sem að sitja við stjórnvölinn. Hvor tveggja nýttu skattfé borgarbúa í alls konar gæluverkefni á borð við Braggann og mathöllina við Hlemm, sem fóru samtals 458 milljónir umfram kostnaðaráætlun á kostnað grunnþjónustu. Skólar borgarinnar eru verulega fjársvelta og sumir hverjir þarfnast verulegs viðhalds. Hér hefðu borgaryfirvöld getað nýtt skattfé borgarbúa töluvert betur. Partýið búið Ummerki efnahagslægðar tóku að gera vart við sig í upphafi síðasta árs, það óraði þó engan fyrir að hún yrði eins djúp og raun ber vitni. Nú er ljóst að hagkerfið er í niðursveiflu og botninum hefur ekki enn verið náð. Langflestir virðast vera búnir að átta sig á því að partýið er löngu búið en borgarstjórn þrjóskast við. Ríkissjóður hefur haldið vel á spilunum og séð til þess að rými til frekari skuldsetningar sé til staðar. Það sama getur hins vegar ekki verið sagt um Reykjavíkurborg. Í vor óskaði borgin, ásamt öðrum sveitarfélögum, eftir 50 milljarða króna óendurkræfum fjárstuðningi frá ríkinu vegna efnahagslegra áhrifa veirunnar skæðu. Þar að auki var óskað eftir jafnháu láni frá Seðlabankamum á hagkvæmustu kjörum sem völ er á með fimm til sjö afborgunarlausum árum í upphafi lánstímans. Einnig er gert ráð fyrir að þörf verði á viðbótarframlögum fyrir árið 2021. Í umsókn borgarstjórnar til Alþingis var látið í ljós að án stuðnings frá ríkinu stefndi í algjörlega ósjálfbæran rekstur til margra ára og að án hans gæti borgin ekki sinnt þeirri grunnþjónustu sem henni ber að sinna. Ósamræmi í aðgerðum Í byrjun sumars kynnti borgarstjórn svokallað Grænt Plan. Planið lítur til þrettán þátta og eru loftslagsmálin þar höfð að leiðarljósi. Planið var ekki kostnaðarmetið en gera má ráð fyrir að það kosti að minnsta kosti 100 milljarða. Eins og auga gefur leið þá er plan sem þetta skref í rétta átt. Þó er ekki hægt að líta framhjá þeirri staðreynd að svo kostnaðarsöm aðgerð haldist ekki í hendur við fyrri yfirlýsingar borgarinnar um að fjármagn skorti til að halda uppi grunnþjónustu. Samkvæmt sex mánaða árshlutauppgjöri Reykjavíkurborgar stendur ekki til að hagræða í rekstri, skattar eru í lögleyfðu hámarki og samkvæmt minnisblaði Reykjavíkurborgar stendur lánveiting ekki til boða þar sem áætlað veltufé frá rekstri næstu ára stendur ekki undir afborgunum af lánum – borgarstjórn verður að átta sig á því að það verður ekki bæði sleppt og haldið. Ekki það sama á borði og í orði Borgaryfirvöld hafa virt þann hlut meirihlutasáttmálans sem vitnað er í hér að ofan að vettugi. Borgin hefur verið rekin með mjög óábyrgum hætti og heldur áfram að safna skuldum. Sem stendur skuldar samstæða Reykjavíkurborgar yfir 150% af árstekjum sínum. Framundan er verulega brött brekka og því er nauðsynlegt fyrir borgaryfirvöld að forgangsraða í þágu grunnþjónustu. Borginni ber að sýna því skattfé sem að borgarbúar greiða meiri virðingu en svo að því sé sólundað af ábyrgðarleysi, á kostnað grunnþjónustu. Höfundur situr í stjórn Heimdallar, félags ungra Sjálfstæðismanna í Reykjavík.
Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun
Skoðun Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson skrifar
Skoðun Er skárra að kasta upp um dómsniðurstöðuna en að dómarinn dæmi? Jörgen Ingimar Hansson skrifar
Skoðun Píratar hafa metnaðarfyllstu umhverfis- og loftslagsstefnuna Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Löggilding iðngreina stuðlar að auknum gæðum og öryggi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar
Skoðun Ungt fólk er að missa trúna á stjórnmálum – og um leið á framtíðinni París Anna Bergmann skrifar
Skoðun Ríkisstjórn með útgjaldablæti er vandamál fyrir fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Heilbrigðiskerfið logar og er að hrynja: Þú áttir betra skilið Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar
Skoðun Væri ekki í lagi að gefa Sjálfstæðisflokknum, Framsóknarflokknum og Vinstri-grænum frí? Kjartan Eggertsson skrifar
Hvað er Arne Slot þjálfari Liverpool að gera rétt?–vangaveltur frá sálfræðingi Andri Hrafn Sigurðsson Skoðun