Telja eldana í Ástralíu hafa breytt landslaginu varanlega Kjartan Kjartansson skrifar 19. janúar 2020 10:15 Grænir sprotar skjótast upp úr öskunni eftir gróðurelda í Bilpin í Ástralíu. Skóglendi getur jafnað sig eftir elda en það gæti tekið áratugi eða aldir. Vísir/EPA Vísindamenn í Ástralíu telja að sögulegir gróðureldar síðustu mánaða hafið valdið varanlegum breytingum á landslagi landsins. Jafnvel skóglendi sem er lagað að reglulegum eldum jafni sig mögulega aldrei að fullu. Eldarnir í Ástralíu hafa brunnið frá því í september og hafa valdið bæði mannskaða og eignatjóni. Alls hafa um 104.000 ferkílómetrar lands brunnið og hefur umfang eldanna verið rakið til hitabylgna og þurrks sem skapaði kjöraðstæður fyrir gróðurelda. AP-fréttastofan segir að áströlsk yfirvöld geri nú áætlanir um að sá aftur á brenndum svæðum til að flýta fyrir því að trjágróður vaxi aftur. Það tæki ella áratugi eða aldir. Skógfræðingar og aðrir vísindamenn vara þó við því að slíkar aðgerðir eigi hugsanlega eftir að duga skammt. Fyrir eldana hafi vistfræðingar skipt áströlskum gróðri í tvo flokka, annars vegar landslag sem var aðlagað reglulegum eldum og hins vegar svæði sem ekki brunnu. Eldarnir nú hafa ekki virt neinar slíkar skilgreiningar og hafa jafnvel regnskógar og vott mólendi brunnið. „Hver sem er hefði sagt að þessi skógar brynnu ekki, að það væri ekki nægur eldsmatur og að þeir væru blautir. Þeir brunnu samt. Loftslagsbreytingar eiga sér stað núna og við sjáum áhrif þeirra,“ segir Sebastian Pfautsch, rannsakandi við Háskólann í Vestur-Sydney, við AP. Hækkandi hiti, skæðari þurrkar og tíðari gróðureldar gætu gert jafnvel skóglendi sem er aðlagað eldum ómögulegt að ná sér að fullu. Roger Kitching, vistfræðingur við Griffith-háskólann í Queensland, segir að það eigi eftir að taka lengri tíma og ganga verr fyrir gróðurinn að náð vopnum sínum aftur. „Í staðinn fyrir að vistkerfi taki áratug gæti það tekið öld eða meira að ná sér að því gefnu að við fáum ekki annað gróðureldatímabil af þessari stærðargráðu í bráð,“ segir Kitching. Vallabía gægist í gegnum brenndar greinar nærri Cobargo í Nýja Suður-Wales. Gróðureldarnir hafa drepið milljónir villtra dýra sem áttu sér engrar undankomu auðið.Vísir/EPA Skógar gætu breyst í gresjur með endurteknum eldum Eldarnir nú hafi einnig verið svo ákafir að þeir hafi skilið fá svæði eftir sig þangað sem dýralíf gat hörfað. Diana Fisher, vistfræðingur við Queensland-háskóla, segir að froskar og skriðdýr í Eungella-þjóðgarðinum þar sem eldar hafa brunnið séu hættu. Þar séu tegundir sem búi hvergi annars staðar. Meirihluti svæðanna sem hafa brunnið í eldunum nú er skóglendi að sögn vísindamanna í Nýja Suður-Wales og Viktoríu, alls um 64.000 ferkílómetrar. Til samanburðar hafa um 4.100 ferkílómetrar skóglendis brunnið árlega í Ástralíu frá 2002. Owen Price, vísindamaður við Háskólann í Wollongong, segir að búast megi við því skóglendið vaxi aftur á endanum þó að það taki langan tíma. Endurteknir skógareldar auka þó líkurnar á að það breytist í gresjur eða opið trjálendi. Sérfræðingar búast við því að með áframhaldandi hnattrænni hlýnun af völdum manna eigi gróðureldar eftir að verða enn tíðari vegna hlýrra og þurrara loftslags. Þrátt fyrir að gróðurbelti geti færst til með tímanum eiga slíkar breytingar sér yfirleitt stað yfir þúsundir ára, ekki þá nokkru áratugi sem loftslagið er að breytast á vegna athafna manna. Til að bregðast við hlýrra og þurrara loftslagi hafa róttækar hugmyndir skotið upp kollinum. Price nefnir möguleikann á úðarakerfi í regnskógum til að verja þá fyrir þurrki og eldum eða að loka skóglendi fyrir öllum gestum þegar mikil hætta er talin á íkveikju. Pfautsch segir að yfirvöld gætu þurft að endurskoða algerlega umsjón skóga. Þannig gætu þau þurft að gróðursetja tré á svæðum sem henta þeim ekki endilega nú en geri það eftir fimmtíu ár til viðbótar af manngerðri hlýnun jarðar. Ástralía Gróðureldar í Ástralíu Loftslagsmál Tengdar fréttir Nærri tvö þúsund heimili eyðilagst í eldunum Nú er ljóst að tvö þúsund heimili hafa orðið eldunum í Ástralíu að bráð síðan í september sem engan enda virðast ætla að taka. 7. janúar 2020 07:18 Annar slökkviliðsmaður lést í baráttunni við gróðurelda í Ástralíu Minnst 27 hafa nú látist í langvarandi gróðureldum í Ástralíu og hafa yfir tvö þúsund heimili heimili orðið eldunum að bráð. Fjórir slökkviliðsmenn eru meðal þeirra látnu. 12. janúar 2020 09:01 Úrhelli og flóðahætta þar sem gróðureldar geisa Slökkviliðsmenn segja að úrkoman hjálpi til við að ná tökum á eldunum sem hafa geisað frá því í september. 18. janúar 2020 08:01 Reykur frá kjarreldunum klárar hringferð um hnöttinn Reykurinn frá kjarreldunum í Ástralíu er nú á leið í kringum hnöttinn og ekki er langt í að hann reykjarbólstrinn nái aftur til Ástralíu. 14. janúar 2020 06:47 Mest lesið Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Lögreglan bannaði bjór á B5 Innlent Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Innlent Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Innlent „Ég bjóst aldrei við að þetta myndi gerast“ Erlent Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Innlent Mansalsmál Gríska hússins: Vann sjö daga í viku hverri og svaf í kjallaranum Innlent Sakar Snorra um að tendra bál fordóma Innlent Fundu morðingja puttaferðalangs fimmtíu árum síðar Erlent Fleiri fréttir „Ég bjóst aldrei við að þetta myndi gerast“ Ákærður fyrir ráðabrugg um að ráða Trump af dögum Fundu morðingja puttaferðalangs fimmtíu árum síðar Samstaða í Færeyjum um að bjóða út Suðureyjargöng Hverfa aftur til fortíðar vegna gervihnattatruflana Rússa Pútín óskar Trump til hamingju Yfirmaður COP29 sagður hafa reynt að selja jarðefnaeldsneyti Ráðist á ísraelska stuðningsmenn í Amsterdam Trump velur starfsmannastjóra úr innstu röðum Spennuþrungin barátta um fulltrúadeildina Þrír handteknir vegna dauða Liam Payne Vilja banna 16 ára og yngri að nota samfélagsmiðla Fundu ellefu lík í yfirgefnum pallbíll Ávarp Bidens: „Þú getur ekki elskað nágranna þinn bara þegar þið eruð sammála“ Vill taka vantraustið fyrir strax Engin furða að verkafólk hafi snúið baki við Demókrataflokknum Ríkissjórn Scholz er sprungin Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Ríkisstjórn Scholz á barmi þess að springa Harris búin að hringja í Trump og undirbýr ávarp Óttast verulegt bakslag á mörgum vígstöðvum Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Þjóðarleiðtogar kasta kveðju á Trump Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Andstæðingar þungunarrofs unnu í Flórída Donald Trump forseti á nýjan leik Mikill fögnuður hjá Trump-liðum Repúblikanar ná meirihluta í öldungadeildinni Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Netanjahú rekur varnarmálaráðherrann Sjá meira
Vísindamenn í Ástralíu telja að sögulegir gróðureldar síðustu mánaða hafið valdið varanlegum breytingum á landslagi landsins. Jafnvel skóglendi sem er lagað að reglulegum eldum jafni sig mögulega aldrei að fullu. Eldarnir í Ástralíu hafa brunnið frá því í september og hafa valdið bæði mannskaða og eignatjóni. Alls hafa um 104.000 ferkílómetrar lands brunnið og hefur umfang eldanna verið rakið til hitabylgna og þurrks sem skapaði kjöraðstæður fyrir gróðurelda. AP-fréttastofan segir að áströlsk yfirvöld geri nú áætlanir um að sá aftur á brenndum svæðum til að flýta fyrir því að trjágróður vaxi aftur. Það tæki ella áratugi eða aldir. Skógfræðingar og aðrir vísindamenn vara þó við því að slíkar aðgerðir eigi hugsanlega eftir að duga skammt. Fyrir eldana hafi vistfræðingar skipt áströlskum gróðri í tvo flokka, annars vegar landslag sem var aðlagað reglulegum eldum og hins vegar svæði sem ekki brunnu. Eldarnir nú hafa ekki virt neinar slíkar skilgreiningar og hafa jafnvel regnskógar og vott mólendi brunnið. „Hver sem er hefði sagt að þessi skógar brynnu ekki, að það væri ekki nægur eldsmatur og að þeir væru blautir. Þeir brunnu samt. Loftslagsbreytingar eiga sér stað núna og við sjáum áhrif þeirra,“ segir Sebastian Pfautsch, rannsakandi við Háskólann í Vestur-Sydney, við AP. Hækkandi hiti, skæðari þurrkar og tíðari gróðureldar gætu gert jafnvel skóglendi sem er aðlagað eldum ómögulegt að ná sér að fullu. Roger Kitching, vistfræðingur við Griffith-háskólann í Queensland, segir að það eigi eftir að taka lengri tíma og ganga verr fyrir gróðurinn að náð vopnum sínum aftur. „Í staðinn fyrir að vistkerfi taki áratug gæti það tekið öld eða meira að ná sér að því gefnu að við fáum ekki annað gróðureldatímabil af þessari stærðargráðu í bráð,“ segir Kitching. Vallabía gægist í gegnum brenndar greinar nærri Cobargo í Nýja Suður-Wales. Gróðureldarnir hafa drepið milljónir villtra dýra sem áttu sér engrar undankomu auðið.Vísir/EPA Skógar gætu breyst í gresjur með endurteknum eldum Eldarnir nú hafi einnig verið svo ákafir að þeir hafi skilið fá svæði eftir sig þangað sem dýralíf gat hörfað. Diana Fisher, vistfræðingur við Queensland-háskóla, segir að froskar og skriðdýr í Eungella-þjóðgarðinum þar sem eldar hafa brunnið séu hættu. Þar séu tegundir sem búi hvergi annars staðar. Meirihluti svæðanna sem hafa brunnið í eldunum nú er skóglendi að sögn vísindamanna í Nýja Suður-Wales og Viktoríu, alls um 64.000 ferkílómetrar. Til samanburðar hafa um 4.100 ferkílómetrar skóglendis brunnið árlega í Ástralíu frá 2002. Owen Price, vísindamaður við Háskólann í Wollongong, segir að búast megi við því skóglendið vaxi aftur á endanum þó að það taki langan tíma. Endurteknir skógareldar auka þó líkurnar á að það breytist í gresjur eða opið trjálendi. Sérfræðingar búast við því að með áframhaldandi hnattrænni hlýnun af völdum manna eigi gróðureldar eftir að verða enn tíðari vegna hlýrra og þurrara loftslags. Þrátt fyrir að gróðurbelti geti færst til með tímanum eiga slíkar breytingar sér yfirleitt stað yfir þúsundir ára, ekki þá nokkru áratugi sem loftslagið er að breytast á vegna athafna manna. Til að bregðast við hlýrra og þurrara loftslagi hafa róttækar hugmyndir skotið upp kollinum. Price nefnir möguleikann á úðarakerfi í regnskógum til að verja þá fyrir þurrki og eldum eða að loka skóglendi fyrir öllum gestum þegar mikil hætta er talin á íkveikju. Pfautsch segir að yfirvöld gætu þurft að endurskoða algerlega umsjón skóga. Þannig gætu þau þurft að gróðursetja tré á svæðum sem henta þeim ekki endilega nú en geri það eftir fimmtíu ár til viðbótar af manngerðri hlýnun jarðar.
Ástralía Gróðureldar í Ástralíu Loftslagsmál Tengdar fréttir Nærri tvö þúsund heimili eyðilagst í eldunum Nú er ljóst að tvö þúsund heimili hafa orðið eldunum í Ástralíu að bráð síðan í september sem engan enda virðast ætla að taka. 7. janúar 2020 07:18 Annar slökkviliðsmaður lést í baráttunni við gróðurelda í Ástralíu Minnst 27 hafa nú látist í langvarandi gróðureldum í Ástralíu og hafa yfir tvö þúsund heimili heimili orðið eldunum að bráð. Fjórir slökkviliðsmenn eru meðal þeirra látnu. 12. janúar 2020 09:01 Úrhelli og flóðahætta þar sem gróðureldar geisa Slökkviliðsmenn segja að úrkoman hjálpi til við að ná tökum á eldunum sem hafa geisað frá því í september. 18. janúar 2020 08:01 Reykur frá kjarreldunum klárar hringferð um hnöttinn Reykurinn frá kjarreldunum í Ástralíu er nú á leið í kringum hnöttinn og ekki er langt í að hann reykjarbólstrinn nái aftur til Ástralíu. 14. janúar 2020 06:47 Mest lesið Bjartsýn eftir fund í Virginíu vegna Söndru sem afplánar 37 ára dóm Innlent Kosningavaktin: Íslendingar ganga að kjörborðinu Innlent Lögreglan bannaði bjór á B5 Innlent Missti stjórn á bílnum þegar klæðingin umvafði dekkin Innlent Kallar eftir sams konar úrræði og Breivik og árásarmaður hennar sæta Innlent „Ég bjóst aldrei við að þetta myndi gerast“ Erlent Öryrkjar fá 1,7 skattfrjálsa milljarða Innlent Mansalsmál Gríska hússins: Vann sjö daga í viku hverri og svaf í kjallaranum Innlent Sakar Snorra um að tendra bál fordóma Innlent Fundu morðingja puttaferðalangs fimmtíu árum síðar Erlent Fleiri fréttir „Ég bjóst aldrei við að þetta myndi gerast“ Ákærður fyrir ráðabrugg um að ráða Trump af dögum Fundu morðingja puttaferðalangs fimmtíu árum síðar Samstaða í Færeyjum um að bjóða út Suðureyjargöng Hverfa aftur til fortíðar vegna gervihnattatruflana Rússa Pútín óskar Trump til hamingju Yfirmaður COP29 sagður hafa reynt að selja jarðefnaeldsneyti Ráðist á ísraelska stuðningsmenn í Amsterdam Trump velur starfsmannastjóra úr innstu röðum Spennuþrungin barátta um fulltrúadeildina Þrír handteknir vegna dauða Liam Payne Vilja banna 16 ára og yngri að nota samfélagsmiðla Fundu ellefu lík í yfirgefnum pallbíll Ávarp Bidens: „Þú getur ekki elskað nágranna þinn bara þegar þið eruð sammála“ Vill taka vantraustið fyrir strax Engin furða að verkafólk hafi snúið baki við Demókrataflokknum Ríkissjórn Scholz er sprungin Óskaði Trump til hamingju og ítrekaði friðsamleg valdaskipti Ríkisstjórn Scholz á barmi þess að springa Harris búin að hringja í Trump og undirbýr ávarp Óttast verulegt bakslag á mörgum vígstöðvum Baráttan um Bandaríkin: Donald Trump verður forseti, og hvað svo? Þjóðarleiðtogar kasta kveðju á Trump Trump lýsir yfir sigri: Guð hafi bjargað honum svo hann gæti bjargað Ameríku Andstæðingar þungunarrofs unnu í Flórída Donald Trump forseti á nýjan leik Mikill fögnuður hjá Trump-liðum Repúblikanar ná meirihluta í öldungadeildinni Gætum þurft að bíða í nokkra daga ef ekkert óvænt gerist Netanjahú rekur varnarmálaráðherrann Sjá meira
Nærri tvö þúsund heimili eyðilagst í eldunum Nú er ljóst að tvö þúsund heimili hafa orðið eldunum í Ástralíu að bráð síðan í september sem engan enda virðast ætla að taka. 7. janúar 2020 07:18
Annar slökkviliðsmaður lést í baráttunni við gróðurelda í Ástralíu Minnst 27 hafa nú látist í langvarandi gróðureldum í Ástralíu og hafa yfir tvö þúsund heimili heimili orðið eldunum að bráð. Fjórir slökkviliðsmenn eru meðal þeirra látnu. 12. janúar 2020 09:01
Úrhelli og flóðahætta þar sem gróðureldar geisa Slökkviliðsmenn segja að úrkoman hjálpi til við að ná tökum á eldunum sem hafa geisað frá því í september. 18. janúar 2020 08:01
Reykur frá kjarreldunum klárar hringferð um hnöttinn Reykurinn frá kjarreldunum í Ástralíu er nú á leið í kringum hnöttinn og ekki er langt í að hann reykjarbólstrinn nái aftur til Ástralíu. 14. janúar 2020 06:47