Sinadráttur og gróðafíkn 27. júlí 2010 06:00 Fjöldi fólks sem á við fótakrampa og sinadrátt að stríða, ekki síst á nóttunni, hefur um langt árabil getað fengið lyf við þessu hjá sínum lækni. Það er gamla malaríulyfið, Kínin, sem reynst hefur býsna vel við þessu. Lengi vel var hægt að kaupa 100 mg töflur án lyfseðils, en læknir skrifaði upp á 250 mg töflur sem hefur reynst hæfilegur skammtur fyrir flesta. Nú brá svo við fyrir nokkrum vikum að Kínin Actavis-töflurnar fengust ekki lengur. Actavis hefur ákveðið að hætta framleiðslu lyfsins hér á landi. Enn eitt lyfið hvarf á þennan hátt, án nokkurs fyrirvara og sjaldnast nokkur skýring gefin. Það er þó talið að sambærilegt lyf muni verða flutt inn af sömu aðilum frá verksmiðjum þeirra í öðrum löndum, en fólk þarf að bíða í einhverjar vikur eða mánuði. Ekkert sambærilegt lyf er til við sinadrætti og mega þeir sem líða fyrir þetta hafa sinn sinadrátt, fótakrampa og andvökur af þeirra völdum. Þegar spurt er hvernig í ósköpunum standi á því að lyfjaframleiðandinn hagi sér svona, virðast læknar og lyfjafræðingar ekki hafa önnur svör en að lyfjaframleiðandinn Actavis græði ekki nóg á tilteknum lyfjum, en einhverjar hömlur eru á því hversu mikið lyfjaframleiðandinn fær að hækka verðið. Þetta er nefnilega alls ekkert einsdæmi heldur eru sennilega ekki færri en 30 lyf horfin úr apótekunum með þessum hætti á síðustu árum. Actavis hefur einhliða ákveðið að hætta framleiðslu þeirra hér á landi. Sjaldnast hafa nokkrar skýringar fylgt frá þessum alþjóðlega auðhring sem hefur einokunaraðstöðu hér á landi. Lyfin sem skyndilega hverfa úr hillum apótekanna á sama hátt og Kínin nú, hafa alltaf verið tiltölulega ódýr lyf. Þessi lyf eru úr ýmsum flokkum, til dæmis sýklalyf, blóðþrýstingslyf og þunglyndislyf. Allt hafa þetta verið lyf sem mikil og yfirleitt góð reynsla hefur verið komin á. Þetta hefur oft skapað veruleg vandræði hjá fjölda sjúklinga. Um þetta hefur verið umræða á meðal sjúklinga, lækna og lyfjafræðinga í apótekum og merkilegt að hún skuli ekki hafa náð til fjölmiðla. En aðferð Actavis hefur verið sú að láta þó nokkurn tíma líða áður en leyst er úr vandanum með því að hefja innflutning á sambærilegu lyfi. En þegar samheitalyfið kemur að utan, þá er það minnst tvöfalt dýrara og allt upp í fimm sinnum dýrara! Alvanalegt hefur verið síðustu mánuði og ár að fjöldi nauðsynlegra lyfja sé ekki fáanlegur. Þau er „á bið“ eins og það er kallað. Nýjast dæmið er frá 1. júlí. Sýklalyfið Staklox, sem er breiðvirkt penicillin með sérstaklega góða verkun á stafylokokka eins og nafnið bendir til. Það er mikið notað við sýkingum í og undir húð, líka af völdum streptokokka og algengt dæmi er í sambandi við heimakomu, sem getur verið alvarleg sýking. Staklox er kjörlyf í þessu sambandi og mikill missir að því. Áður var Diclocil til með sama innihaldsefni en innflutningi á því var hætt fyrr nokkru. Ber Lyfjastofnun ekki ábyrgð á því að nauðsynleg lyf séu fyrir hendi? Lyfjaauðhringarnir virðast ekki bera neina ábyrgð nema gagnvart hluthöfunum og þar er rauði þráðurinn að skapa eigendum sem mestan gróða. Ekkert annað kemur til álita á þeim bæ. Samfélagsleg ábyrgð takmarkast við góðgerðir sem nefna má á tyllidögum. Forsaga málsins er í örstuttu máli sú að Lyfjaverslun ríkisins, traust fyrirtæki sem framleiddi fjölda nauðsynlegra lyfja var einkavætt. Í kjölfar þess tókst einum aðila, Actavis, smám saman að sölsa undir sig nær alla lyfjaframleiðslu á Íslandi. Síðan hefur fyrirtækið verið að hagræða til að auka gróða sinn. Það er líkast því að við stjórn á þeim bæ sitji viðskiptafræðingur sem fari yfir framleiðslulistana, og velji úr þau lyf sem skila minnstum gróða, og striki einfaldlega yfir þau, alveg án tillits til hagsmuna sjúklinga og samfélagsins. Eru ekki líka einhverjir að missa vinnuna sem áður unnu við þessa framleiðslu? Hvernig má það vera að Lyfjastofnun, heilbrigðisráðuneyti og aðrir ábyrgir aðilar horfi upp á þetta háttalag aðgerðarlausir? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sveinn Rúnar Hauksson Mest lesið Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson Skoðun Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson Skoðun Þarf að hemja hina ofurríku? Fastir pennar Lesum í sporin! Steingrímur J. Sigfússon Skoðun Skoðun Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir skrifar Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Í skjóli hvíta bjargvættarins Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Að gjamma á stóra grábjörninn getur haft afleiðingar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Lokun Leo Seafood - Afleiðing tvöföldunar veiðigjalda Sigurgeir B. Kristgeirsson skrifar Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Allir geta hjálpað einhverjum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Við erum ekki valdalausar. Við erum óbrjótandi Noorina Khalikyar skrifar Skoðun Vægið eftir sem áður dropi í hafið Hjörtur J Guðmundsson skrifar Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar Skoðun Fólk í sárum veldur tárum Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Sjá meira
Fjöldi fólks sem á við fótakrampa og sinadrátt að stríða, ekki síst á nóttunni, hefur um langt árabil getað fengið lyf við þessu hjá sínum lækni. Það er gamla malaríulyfið, Kínin, sem reynst hefur býsna vel við þessu. Lengi vel var hægt að kaupa 100 mg töflur án lyfseðils, en læknir skrifaði upp á 250 mg töflur sem hefur reynst hæfilegur skammtur fyrir flesta. Nú brá svo við fyrir nokkrum vikum að Kínin Actavis-töflurnar fengust ekki lengur. Actavis hefur ákveðið að hætta framleiðslu lyfsins hér á landi. Enn eitt lyfið hvarf á þennan hátt, án nokkurs fyrirvara og sjaldnast nokkur skýring gefin. Það er þó talið að sambærilegt lyf muni verða flutt inn af sömu aðilum frá verksmiðjum þeirra í öðrum löndum, en fólk þarf að bíða í einhverjar vikur eða mánuði. Ekkert sambærilegt lyf er til við sinadrætti og mega þeir sem líða fyrir þetta hafa sinn sinadrátt, fótakrampa og andvökur af þeirra völdum. Þegar spurt er hvernig í ósköpunum standi á því að lyfjaframleiðandinn hagi sér svona, virðast læknar og lyfjafræðingar ekki hafa önnur svör en að lyfjaframleiðandinn Actavis græði ekki nóg á tilteknum lyfjum, en einhverjar hömlur eru á því hversu mikið lyfjaframleiðandinn fær að hækka verðið. Þetta er nefnilega alls ekkert einsdæmi heldur eru sennilega ekki færri en 30 lyf horfin úr apótekunum með þessum hætti á síðustu árum. Actavis hefur einhliða ákveðið að hætta framleiðslu þeirra hér á landi. Sjaldnast hafa nokkrar skýringar fylgt frá þessum alþjóðlega auðhring sem hefur einokunaraðstöðu hér á landi. Lyfin sem skyndilega hverfa úr hillum apótekanna á sama hátt og Kínin nú, hafa alltaf verið tiltölulega ódýr lyf. Þessi lyf eru úr ýmsum flokkum, til dæmis sýklalyf, blóðþrýstingslyf og þunglyndislyf. Allt hafa þetta verið lyf sem mikil og yfirleitt góð reynsla hefur verið komin á. Þetta hefur oft skapað veruleg vandræði hjá fjölda sjúklinga. Um þetta hefur verið umræða á meðal sjúklinga, lækna og lyfjafræðinga í apótekum og merkilegt að hún skuli ekki hafa náð til fjölmiðla. En aðferð Actavis hefur verið sú að láta þó nokkurn tíma líða áður en leyst er úr vandanum með því að hefja innflutning á sambærilegu lyfi. En þegar samheitalyfið kemur að utan, þá er það minnst tvöfalt dýrara og allt upp í fimm sinnum dýrara! Alvanalegt hefur verið síðustu mánuði og ár að fjöldi nauðsynlegra lyfja sé ekki fáanlegur. Þau er „á bið“ eins og það er kallað. Nýjast dæmið er frá 1. júlí. Sýklalyfið Staklox, sem er breiðvirkt penicillin með sérstaklega góða verkun á stafylokokka eins og nafnið bendir til. Það er mikið notað við sýkingum í og undir húð, líka af völdum streptokokka og algengt dæmi er í sambandi við heimakomu, sem getur verið alvarleg sýking. Staklox er kjörlyf í þessu sambandi og mikill missir að því. Áður var Diclocil til með sama innihaldsefni en innflutningi á því var hætt fyrr nokkru. Ber Lyfjastofnun ekki ábyrgð á því að nauðsynleg lyf séu fyrir hendi? Lyfjaauðhringarnir virðast ekki bera neina ábyrgð nema gagnvart hluthöfunum og þar er rauði þráðurinn að skapa eigendum sem mestan gróða. Ekkert annað kemur til álita á þeim bæ. Samfélagsleg ábyrgð takmarkast við góðgerðir sem nefna má á tyllidögum. Forsaga málsins er í örstuttu máli sú að Lyfjaverslun ríkisins, traust fyrirtæki sem framleiddi fjölda nauðsynlegra lyfja var einkavætt. Í kjölfar þess tókst einum aðila, Actavis, smám saman að sölsa undir sig nær alla lyfjaframleiðslu á Íslandi. Síðan hefur fyrirtækið verið að hagræða til að auka gróða sinn. Það er líkast því að við stjórn á þeim bæ sitji viðskiptafræðingur sem fari yfir framleiðslulistana, og velji úr þau lyf sem skila minnstum gróða, og striki einfaldlega yfir þau, alveg án tillits til hagsmuna sjúklinga og samfélagsins. Eru ekki líka einhverjir að missa vinnuna sem áður unnu við þessa framleiðslu? Hvernig má það vera að Lyfjastofnun, heilbrigðisráðuneyti og aðrir ábyrgir aðilar horfi upp á þetta háttalag aðgerðarlausir?
Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Skoðun Við getum öll stutt við lesskilning barna - Gleðilegan dag læsis Auður Soffía Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Getur þjóð orðið of rík? – Ádeila frá Noregi sem getur átt við um Ísland Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson Skoðun