Er okrað á okkur? 1. júlí 2005 00:01 Þar til fyrir skömmu var eitt fyrirtæki svo gott sem einrátt á markaði fyrir erlend tímarit hérlendis, allt þar til Griffill og Office 1 fóru að bjóða upp á erlend tímarit á lægra verði, reyndar einnig í mun minna úrvali en Penninn - blaðadreifing sem hefur ráðið lögum og lofum á þessu sviði íslensks markaðar. Þetta kemur upp í hugann þegar maður veltir fyrir sér verðlagningu erlendra tímarita. Það hefur lengi blasað við kaupendum erlendra tímarita að þau eru afar dýr hingað komin. Algengt verð glanstímarita er kannski á bilinu þúsund til 1.400 krónur, þó fjöldann allan af tímaritum megi fá á hærra verði eða lægra. Þar til fyrir nokkrum mánuðum stóð undirritaður í þeirri trú að þetta væri nokkuð sem fólk þyrfti að sætta sig við til að fá uppáhaldstímaritin sín meðan þau væru enn ný, sérstaklega tímarit frá Bandaríkjunum sem maður hefur löngum talið að væru lengi á leiðinni til Íslands ef maður pantaði þau í áskrift eða fokdýr ef maður vildi fá þau tímanlega. Fyrir nokkru fór undirritaður þó að efast. Þá var svo að í David Letterman var vísað til efnis í nýjasta tölublaði uppáhaldstímarits undirritaðs sem þá var nýkomið út í Bandaríkjunum, ekkert merkilegt í sjálfu sér nema fyrir þá sök að þetta var annað tölublaðið sem kom út á eftir því sem þá var í sölu hér á Íslandi, hér var vel að merkja um tímarit sem kemur út einu sinni í mánuði. Nú voru góð ráð dýr. Þegar við bættist að tímaritið hafði nýlega hækkað úr 935 krónum í 990 krónur þrátt fyrir að dollarinn væri þá í algjöru lágmarki, innan við 60 krónur, fauk í undirritaðan sem ákvað að prófa að panta sér áskrift. Ársáskriftin kostaði 2.400 krónur. Fyrir hana fást tólf tölublöð send heim á 200 krónur hvert tölublað (svo þarf auðvitað að melda 14 prósenta virðisaukaskattinn við yfirvöld, það eru 28 krónur). Hér heima fengjust tvö tölublöð fyrir sama verð, tólf tölublöð kosta 11.910 krónur, munurinn á ársvísu er því um 9.500 krónur. Þessi verðmunur væri ef til vill skiljanlegur og ásættanlegur ef maður fengi blaðið mun fyrr í íslenskum bókabúðum en með póstinum. Niðurstaðan var hins vegar þveröfug, blaðið kemur alltaf einni til tveimur vikum fyrr í pósti (á 200 krónur stykkið) en það barst í verslanir (á 990 krónur stykkið). Því gat ekki annað en vaknað spurningin: Er verið að okra á okkur? Verðið í þessu tilfelli er hærra og þjónustan verri. Þetta endurspeglast líka í tveimur úttektum Morgunblaðsins þar sem mælt hefur verið með áskrift sem hagkvæmari kosti en að kaupa erlend tímarit úti í búð, þar kemur þó ekki fram hvort tekið er tillit til þess hvenær tölublöðin berast. Tímaritið sem undirritaður pantaði er frá Conde Nast sem gefur út fjölda tímarita sem fást hér og því óhætt að ætla að í mörgum tilfellum sé hægt að spara verulegar fjárhæðir og fá blöðin fyrr en ella með því að panta þau í áskrift frekar en að kaupa stök blöð í bókabúðum. Þetta er þó væntanlega ekki algilt því fyrir fáeinum árum voru þau blöð og tímarit sem undirritaður pantaði frá öðrum útgefendum í Bandaríkjunum vanalega um mánuði lengur að berast með áskrift en í búðir, þau tímarit hefur undirritaður ekki pantað síðan og veit því ekki hvort einhver breyting hafi orðið þar á. Lengi hefur legið fyrir að flutningskostnaður hækkar vöruverð verulega. Það er skiljanlegt. Hins vegar vekur þessi verðmunur upp spurninguna um hvort hér sé hækkun í hafi eins og Hjörleifur Guttormsson talaði um þegar hann taldi eigendur álversins í Straumsvík svindla á Íslendingum. Vísbendingar eru um að hægt sé að fá tímarit mun ódýrari í íslenskum bókabúðum en nú er. Í það minnsta má spara tugi prósenta á því að kaupa blöð í Griffli eða Office 1 þó úrvalið þar sé minna en þar sem best er, í Bókabúð Máls og Menningar á Laugavegi og Eymundsson á Lækjartorgi. Forsvarsmaður Pennans - blaðadreifingar hefur sagt ástæðuna fyrir verðmuninum annars vegar flutningskostnað og hins vegar kostnað vegna þess að fyrirtækið skuldbindi sig til að vera með mikið úrval í mörgum verslunum. Svo verður að taka tillit til að lága verðið hjá Office 1 og Griffli kann að einhverju leiti að vera auglýsingabrella til að draga viðskiptavini í verslanir sínar. Sé svo á verð væntanlega eftir að hækka hjá þeim, sé þetta hins vegar fyllilega raunsætt verður Penninn - blaðadreifing væntanlega að fara að endurskoða sína stefnu. Spurningin er hins vegar hversu lengi neytendur sætta sig við að greiða svo hátt verð sem raun ber vitni. Brynjólfur Þór Guðmundsson - brynjolfur@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Brynjólfur Þór Guðmundsson Í brennidepli Mest lesið Opið bréf til Miðflokksmanna Snorri Másson Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Opnum Tröllaskagann Helgi Jóhannsson Skoðun Til þeirra sem fagna Doktornum! Kristján Freyr Halldórsson Skoðun Henti Íslandi undir strætisvagninn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir Skoðun Hringekja verðtryggingar og hárra vaxta Benedikt Gíslason Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen Skoðun Jesús who? Atli Þórðarson Skoðun Skuldin við úthverfin Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Jesús who? Atli Þórðarson skrifar Skoðun Opið bréf til Miðflokksmanna Snorri Másson skrifar Skoðun Lesskilningur eða lesblinda??? Jóhannes Jóhannesson skrifar Skoðun Henti Íslandi undir strætisvagninn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Forvarnateymi grunnskóla – góð hugmynd sem má ekki sofna Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Opnum Tröllaskagann Helgi Jóhannsson skrifar Skoðun Ávinningur af endurhæfingu – aukum lífsgæðin Ólafur H. Jóhannsson skrifar Skoðun Hefur þú heyrt þetta áður? Stefnir Húni Kristjánsson skrifar Skoðun Hringekja verðtryggingar og hárra vaxta Benedikt Gíslason skrifar Skoðun Áfram gakk – með kerfisgalla í bakpokanum Harpa Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Doktornum! Kristján Freyr Halldórsson skrifar Skoðun Skuldin við úthverfin Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Gildra dómarans Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Einelti er dauðans alvara Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Sjá meira
Þar til fyrir skömmu var eitt fyrirtæki svo gott sem einrátt á markaði fyrir erlend tímarit hérlendis, allt þar til Griffill og Office 1 fóru að bjóða upp á erlend tímarit á lægra verði, reyndar einnig í mun minna úrvali en Penninn - blaðadreifing sem hefur ráðið lögum og lofum á þessu sviði íslensks markaðar. Þetta kemur upp í hugann þegar maður veltir fyrir sér verðlagningu erlendra tímarita. Það hefur lengi blasað við kaupendum erlendra tímarita að þau eru afar dýr hingað komin. Algengt verð glanstímarita er kannski á bilinu þúsund til 1.400 krónur, þó fjöldann allan af tímaritum megi fá á hærra verði eða lægra. Þar til fyrir nokkrum mánuðum stóð undirritaður í þeirri trú að þetta væri nokkuð sem fólk þyrfti að sætta sig við til að fá uppáhaldstímaritin sín meðan þau væru enn ný, sérstaklega tímarit frá Bandaríkjunum sem maður hefur löngum talið að væru lengi á leiðinni til Íslands ef maður pantaði þau í áskrift eða fokdýr ef maður vildi fá þau tímanlega. Fyrir nokkru fór undirritaður þó að efast. Þá var svo að í David Letterman var vísað til efnis í nýjasta tölublaði uppáhaldstímarits undirritaðs sem þá var nýkomið út í Bandaríkjunum, ekkert merkilegt í sjálfu sér nema fyrir þá sök að þetta var annað tölublaðið sem kom út á eftir því sem þá var í sölu hér á Íslandi, hér var vel að merkja um tímarit sem kemur út einu sinni í mánuði. Nú voru góð ráð dýr. Þegar við bættist að tímaritið hafði nýlega hækkað úr 935 krónum í 990 krónur þrátt fyrir að dollarinn væri þá í algjöru lágmarki, innan við 60 krónur, fauk í undirritaðan sem ákvað að prófa að panta sér áskrift. Ársáskriftin kostaði 2.400 krónur. Fyrir hana fást tólf tölublöð send heim á 200 krónur hvert tölublað (svo þarf auðvitað að melda 14 prósenta virðisaukaskattinn við yfirvöld, það eru 28 krónur). Hér heima fengjust tvö tölublöð fyrir sama verð, tólf tölublöð kosta 11.910 krónur, munurinn á ársvísu er því um 9.500 krónur. Þessi verðmunur væri ef til vill skiljanlegur og ásættanlegur ef maður fengi blaðið mun fyrr í íslenskum bókabúðum en með póstinum. Niðurstaðan var hins vegar þveröfug, blaðið kemur alltaf einni til tveimur vikum fyrr í pósti (á 200 krónur stykkið) en það barst í verslanir (á 990 krónur stykkið). Því gat ekki annað en vaknað spurningin: Er verið að okra á okkur? Verðið í þessu tilfelli er hærra og þjónustan verri. Þetta endurspeglast líka í tveimur úttektum Morgunblaðsins þar sem mælt hefur verið með áskrift sem hagkvæmari kosti en að kaupa erlend tímarit úti í búð, þar kemur þó ekki fram hvort tekið er tillit til þess hvenær tölublöðin berast. Tímaritið sem undirritaður pantaði er frá Conde Nast sem gefur út fjölda tímarita sem fást hér og því óhætt að ætla að í mörgum tilfellum sé hægt að spara verulegar fjárhæðir og fá blöðin fyrr en ella með því að panta þau í áskrift frekar en að kaupa stök blöð í bókabúðum. Þetta er þó væntanlega ekki algilt því fyrir fáeinum árum voru þau blöð og tímarit sem undirritaður pantaði frá öðrum útgefendum í Bandaríkjunum vanalega um mánuði lengur að berast með áskrift en í búðir, þau tímarit hefur undirritaður ekki pantað síðan og veit því ekki hvort einhver breyting hafi orðið þar á. Lengi hefur legið fyrir að flutningskostnaður hækkar vöruverð verulega. Það er skiljanlegt. Hins vegar vekur þessi verðmunur upp spurninguna um hvort hér sé hækkun í hafi eins og Hjörleifur Guttormsson talaði um þegar hann taldi eigendur álversins í Straumsvík svindla á Íslendingum. Vísbendingar eru um að hægt sé að fá tímarit mun ódýrari í íslenskum bókabúðum en nú er. Í það minnsta má spara tugi prósenta á því að kaupa blöð í Griffli eða Office 1 þó úrvalið þar sé minna en þar sem best er, í Bókabúð Máls og Menningar á Laugavegi og Eymundsson á Lækjartorgi. Forsvarsmaður Pennans - blaðadreifingar hefur sagt ástæðuna fyrir verðmuninum annars vegar flutningskostnað og hins vegar kostnað vegna þess að fyrirtækið skuldbindi sig til að vera með mikið úrval í mörgum verslunum. Svo verður að taka tillit til að lága verðið hjá Office 1 og Griffli kann að einhverju leiti að vera auglýsingabrella til að draga viðskiptavini í verslanir sínar. Sé svo á verð væntanlega eftir að hækka hjá þeim, sé þetta hins vegar fyllilega raunsætt verður Penninn - blaðadreifing væntanlega að fara að endurskoða sína stefnu. Spurningin er hins vegar hversu lengi neytendur sætta sig við að greiða svo hátt verð sem raun ber vitni. Brynjólfur Þór Guðmundsson - brynjolfur@frettabladid.is
Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar
Skoðun Málgögn og gervigreind Steinþór Steingrímsson,Einar Freyr Sigurðsson,Helga Hilmisdóttir skrifar
Skoðun Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson skrifar
Hafa íslenskir neytendur sama rétt og evrópskir? Ásthildur Lóa Þórsdóttir,Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun