Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar 28. maí 2025 06:31 Það hefur verið forvitnilegt en jafnframt fróðlegt að fylgjast með átökunum undanfarið á Alþingi íslendinga. Einkum þó og sér í lagi því hvernig ráðherra dómsmála hefur tekið á eða kannski fremur ekki tekið á málum sem heyra undir ráðuneyti hans. Hlýðir ráðherra undirmanni sínum? Eitt það fyrsta sem lenti í fangi ráðherrans þegar hann tók við lyklavöldum dómsmálaráðuneytisins var að leysa úr ágreiningi um störf vararíkissaksóknara. Reyndar héldu flestir að ágreiningurinn væri úr sögunni þar sem fyrri ráðherra málaflokksins hafði þá þegar úrskurðað í málinu og hafnað beiðni ríkissaksóknara um vararíkissaksóknari yrði leystur frá störfum, sá hafði enda ekki brotið af sér í starfi á nokkurn hátt. Sú undarlega aðgerð ríkissaksóknara að hundsa úrskurð fyrri ráðherra og meina vararíkissaksóknara að koma til starfa er rannsóknarefni og hlýtur að hafa verið helsta skoðunarefni nýs ráðherra. Það að engin niðurstaða sé enn komin frá ráðherranum í málinu og ef rétt reynist að hann hafi boðið vararíkissaksóknara flutning í annað starf verður ekki annað sé en að dómsmálaráðherra sé með því að láta undan kröfum síns fyrrverandi yfirmanns og núverandi undirmanns, ríkissaksóknara. Öðruvísi mér áður brá. Ekki verður hjá því komist að velta upp spurningum um hæfi ráðherrans til að úrskurða í málinu hafandi áður verið undirmaður málsaðila. Vafasamur brottrekstur lögreglustjóra Þá að öðru máli ekki ómerkilegra því fyrra. Nú á dögunum tók dómsmálaráðherra sig til að bolaði lögreglustjóranum á suðurnesjum úr starfi. Segja má að þar hafi verið á ferðinni brottrekstur með skömm þrátt fyrir að umtalað hefur verið hversu öflugur hinn brottrekni lögreglustjóri hafði verið, bæði gagnvart atburðum kringum eldgos í og við Grindavík og ekki síður við gæslu landamæra Íslands á Keflavíkurflugvelli. Þá hafði umræddur lögreglustjóri verið duglegur við að upplýsa landsmenn um brotalamir á landamærunum ásamt því að senda ítrekað minnisblöð í ráðuneytið þar sem væntanlega hefur verið bent á vankanta og leiðir til úrbóta. Að hans sögn voru þessar meldingar hans hundsaður í ráðuneytinu og greip hann til myndlíkingar til útskýringar og líkti ráðuneytinu við svarthol. Allar tilraunir dómsmálaráðherra til að gera lítið úr brottrekstrinum og öllu kringum hann hljóta að verða vegnar og léttvægar fundnar, enda skýra orð lögreglustjórans í viðtali i Spursmálum málavexti býsna vel og fletta í raun ofan af makki ráðherra. Gagnaleki og hæfi ráðherra Þriðja vandræðamál dómsmálaráðherra er svo gagnalekamálið, en það snýst um að gögn um ýmsa einstaklinga sem embætti héraðssaksóknara (áður sérstaks saksóknara) hafði í sínum fórum hafi komist í hendur óviðkomandi aðila. Hvort um var að ræða gagnaþjófnað eða hvort umræddur saksóknari afhenti viðkomandi gögnin er ekki komið í ljós, en það virðist allavega ljóst er að ráðherra málaflokksins hefur ekki lyft litlafingri til að reyna að leysa málið. Hér eins og í öðrum málum vakna spurningar um hæfi ráðherra þar sem hann er nátengdur ýmsum málsaðilum hafandi verið í starfi hjá ríkissaksóknara sem tengdur er málinu. Bæta má svo við að þingmaður í flokki ráðherra er flæktur í málið hafandi verið rannsakandi hjá embætti sérstaks saksóknara á þeim tíma sem gögnum var safnað um einstaklinga, en því hefur verið haldið fram að í einhverjum tilfellum sé um að ræða ólöglega hleranir. Lengi m á böl b æta með því að benda á annað verra Eftir öll þessi vandræðamál mætti ætla að títtnefndur dómsmálaráðherra væri búinn að missa kjarkinn og jafnvel taugarnar. Svo virðist þó ekki vera og lítur út fyrir að forherðing sé framar í forgangsröðinni. Þannig tók ráðherrann til við rústabjörgun eftir öll vandræðamálin sem liggja óleyst hjá garði. Útspilið var gera tilraun til að beina vondri athygli að Miðflokknum með upplognum sökum um að þingmenn hans beri ábyrgð á að litlu þingmálin hennar um landamæri og útlendinga hafi ekki komist til afgreiðslu í þinginu. Ítrekaðar yfirlýsingar ráðherrans í viðtölum og á þingi með þessar upplognu yfirlýsingar að vopni voru jafnharðan leiðréttar af þingmönnum Miðflokksins, en það virtist ekki trufla ráðherrann. Því voru góð ráð dýr og í því skyni að fletta endanlega ofan af ósannindum dómsmálaráðherra setti þingflokksformaður Miðflokksins fram dagskrárbreytingatillögu með stuðningi hinna stjórnarandstöðuflokkanna þar sem litlu landamæra- og útlendingamál ráðherra yrðu færð fremst á dagskrá þingsins, en ríkisstjórnin hafði fram að því stillt þeim málum mjög aftarlega á þingmálalistann sem var einmitt ástæða þess að ekki var komið að þeim. Þegar svo var komið að stjórnarandstaðan var búin að króa ráðherra og ríkisstjórn af berrössuð á berangri neyddust þau til að samþykkja breytta dagskrá og um leið að láta eins og það hafi verið öðrum en þeim sjálfum að kenna að þessi mál höfðu ekki komist til umræðu í þinginu. Niðurstaðan er því sú að hæstvirtur dómsmálaráðherra, Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, var felld með hælkrók af samstilltri stjórnarandstöðu. Það væri óskandi að hún léti sér það að kenningu verða og tæki upp siðsamlegri samskiptamáta við félaga sína á Alþingi íslendinga, hvort heldur í stjórn eða stjórnarandstöðu. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Norðvesturkjördæmi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Miðflokkurinn Högni Elfar Gylfason Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ákalli um samræmingu í eftirliti svarað Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson skrifar Skoðun Ekki gera ekki neitt Gunnhildur Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert heilbrigðiseftirlit á Íslandi? Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Útgerðin skuldar okkur skýringar Guðmundur Helgi Þórarinsson skrifar Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Betri kvikmyndaskóli Þór Pálsson skrifar Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson skrifar Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson skrifar Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson skrifar Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Það hefur verið forvitnilegt en jafnframt fróðlegt að fylgjast með átökunum undanfarið á Alþingi íslendinga. Einkum þó og sér í lagi því hvernig ráðherra dómsmála hefur tekið á eða kannski fremur ekki tekið á málum sem heyra undir ráðuneyti hans. Hlýðir ráðherra undirmanni sínum? Eitt það fyrsta sem lenti í fangi ráðherrans þegar hann tók við lyklavöldum dómsmálaráðuneytisins var að leysa úr ágreiningi um störf vararíkissaksóknara. Reyndar héldu flestir að ágreiningurinn væri úr sögunni þar sem fyrri ráðherra málaflokksins hafði þá þegar úrskurðað í málinu og hafnað beiðni ríkissaksóknara um vararíkissaksóknari yrði leystur frá störfum, sá hafði enda ekki brotið af sér í starfi á nokkurn hátt. Sú undarlega aðgerð ríkissaksóknara að hundsa úrskurð fyrri ráðherra og meina vararíkissaksóknara að koma til starfa er rannsóknarefni og hlýtur að hafa verið helsta skoðunarefni nýs ráðherra. Það að engin niðurstaða sé enn komin frá ráðherranum í málinu og ef rétt reynist að hann hafi boðið vararíkissaksóknara flutning í annað starf verður ekki annað sé en að dómsmálaráðherra sé með því að láta undan kröfum síns fyrrverandi yfirmanns og núverandi undirmanns, ríkissaksóknara. Öðruvísi mér áður brá. Ekki verður hjá því komist að velta upp spurningum um hæfi ráðherrans til að úrskurða í málinu hafandi áður verið undirmaður málsaðila. Vafasamur brottrekstur lögreglustjóra Þá að öðru máli ekki ómerkilegra því fyrra. Nú á dögunum tók dómsmálaráðherra sig til að bolaði lögreglustjóranum á suðurnesjum úr starfi. Segja má að þar hafi verið á ferðinni brottrekstur með skömm þrátt fyrir að umtalað hefur verið hversu öflugur hinn brottrekni lögreglustjóri hafði verið, bæði gagnvart atburðum kringum eldgos í og við Grindavík og ekki síður við gæslu landamæra Íslands á Keflavíkurflugvelli. Þá hafði umræddur lögreglustjóri verið duglegur við að upplýsa landsmenn um brotalamir á landamærunum ásamt því að senda ítrekað minnisblöð í ráðuneytið þar sem væntanlega hefur verið bent á vankanta og leiðir til úrbóta. Að hans sögn voru þessar meldingar hans hundsaður í ráðuneytinu og greip hann til myndlíkingar til útskýringar og líkti ráðuneytinu við svarthol. Allar tilraunir dómsmálaráðherra til að gera lítið úr brottrekstrinum og öllu kringum hann hljóta að verða vegnar og léttvægar fundnar, enda skýra orð lögreglustjórans í viðtali i Spursmálum málavexti býsna vel og fletta í raun ofan af makki ráðherra. Gagnaleki og hæfi ráðherra Þriðja vandræðamál dómsmálaráðherra er svo gagnalekamálið, en það snýst um að gögn um ýmsa einstaklinga sem embætti héraðssaksóknara (áður sérstaks saksóknara) hafði í sínum fórum hafi komist í hendur óviðkomandi aðila. Hvort um var að ræða gagnaþjófnað eða hvort umræddur saksóknari afhenti viðkomandi gögnin er ekki komið í ljós, en það virðist allavega ljóst er að ráðherra málaflokksins hefur ekki lyft litlafingri til að reyna að leysa málið. Hér eins og í öðrum málum vakna spurningar um hæfi ráðherra þar sem hann er nátengdur ýmsum málsaðilum hafandi verið í starfi hjá ríkissaksóknara sem tengdur er málinu. Bæta má svo við að þingmaður í flokki ráðherra er flæktur í málið hafandi verið rannsakandi hjá embætti sérstaks saksóknara á þeim tíma sem gögnum var safnað um einstaklinga, en því hefur verið haldið fram að í einhverjum tilfellum sé um að ræða ólöglega hleranir. Lengi m á böl b æta með því að benda á annað verra Eftir öll þessi vandræðamál mætti ætla að títtnefndur dómsmálaráðherra væri búinn að missa kjarkinn og jafnvel taugarnar. Svo virðist þó ekki vera og lítur út fyrir að forherðing sé framar í forgangsröðinni. Þannig tók ráðherrann til við rústabjörgun eftir öll vandræðamálin sem liggja óleyst hjá garði. Útspilið var gera tilraun til að beina vondri athygli að Miðflokknum með upplognum sökum um að þingmenn hans beri ábyrgð á að litlu þingmálin hennar um landamæri og útlendinga hafi ekki komist til afgreiðslu í þinginu. Ítrekaðar yfirlýsingar ráðherrans í viðtölum og á þingi með þessar upplognu yfirlýsingar að vopni voru jafnharðan leiðréttar af þingmönnum Miðflokksins, en það virtist ekki trufla ráðherrann. Því voru góð ráð dýr og í því skyni að fletta endanlega ofan af ósannindum dómsmálaráðherra setti þingflokksformaður Miðflokksins fram dagskrárbreytingatillögu með stuðningi hinna stjórnarandstöðuflokkanna þar sem litlu landamæra- og útlendingamál ráðherra yrðu færð fremst á dagskrá þingsins, en ríkisstjórnin hafði fram að því stillt þeim málum mjög aftarlega á þingmálalistann sem var einmitt ástæða þess að ekki var komið að þeim. Þegar svo var komið að stjórnarandstaðan var búin að króa ráðherra og ríkisstjórn af berrössuð á berangri neyddust þau til að samþykkja breytta dagskrá og um leið að láta eins og það hafi verið öðrum en þeim sjálfum að kenna að þessi mál höfðu ekki komist til umræðu í þinginu. Niðurstaðan er því sú að hæstvirtur dómsmálaráðherra, Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir, var felld með hælkrók af samstilltri stjórnarandstöðu. Það væri óskandi að hún léti sér það að kenningu verða og tæki upp siðsamlegri samskiptamáta við félaga sína á Alþingi íslendinga, hvort heldur í stjórn eða stjórnarandstöðu. Höfundur er varaþingmaður Miðflokksins í Norðvesturkjördæmi
Skoðun Virðing og framkoma í rökræðum um málefni minnihlutahópa Esjar Smári Blær Gunnarsson skrifar
Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar