Enn eitt dæmið um viðurstyggilega meðferð okkar Íslendinga á dýrum Ole Anton Bieltvedt skrifar 26. maí 2025 06:02 Helztu selirnir við Ísland eru landselur og útselur. Um 1980 mun fjöldi þeirra við landið hafa verið um 45 þúsund dýr. Um 2020 var svo komið, að dýrunum hafði fækkað um tvo þriðju; fjöldinn var kominn niður í um 15 þúsund dýr. Enda var þá svo komið, að báðar tegundir höfðu verið settar á válista spendýra (vegna útrýmingarhættu) - já, selirnir eru auðvitað spendýr, eins og reyndar við sjálf. Var landselurinn metinn sem „tegund í hættu“ og útselurinn sem „tegund í nokkurri hættu“. Í framhaldi af því, voru selir friðaðir með reglugerð nr. 1100/2019, um áramótin 2019/2020. Dýrin áttu þá loks að fá grið og frið. Þó að selurinn lifi mest við strendur landsins og í sjó og sæki fæðu sína mest í hafið, er hann landspendýr með svipaða byggingu, vitund, tilfinningalíf og náttúru og önnur landspendýr, t.a.m. hundurinn, enda heitir selur á Þýzku Seehund= sjávarhundur. Í fávísi sínu, eða kannske tilfinningaleysi, gengu menn hér, mikið sjávarbændur og sjómenn, reyndar ýmsir aðrir líka, að selnum sem sjávardýri, nánast einhverjum fiski, sem mæti berja til bana með lurkum eða drekkja – kæfa til bana – í netum, þrátt fyrir það hryllilega dauðastríð, sem slíkar aðfarir ollu dýrunum. Selir eru með háþróuð lungu, og tók dauðastríðið í netum, köfnunin, oft 15-20 mínútur, og, ef dýrið sat fast ofarlega í netinu, náði aðeins að draga andann inn á milli, gat lífsbaráttan staðið klukkutímunum saman, og skárust þá netstrengir oft inn í hold og bein og juku enn á þjáningar og skelfingu, þar til dauðinn líknaði. Í raun er með ólíkindum, að „góðir og gengir“ Íslendingar skuli hafa lagt sig niður við þessar veiðar, með þessum villimannlega hætti, alla vega síðustu áratugi, eftir að skotvopn urðu aðgengileg og almenn. Því miður erum við hér enn mest einir á parti, með þessar hrottalegu veiðiaðferðir, en netveiðar spendýra, þar sem þeim er drekkt og þau nídd til dauða, eru bannaðar í flestum eða öllum siðmenntuðum löndum. Eins og fram kom hér að ofan, áttu blessuðu selirnir loks að fá grið og frið um áramótin 2019/2020, en nýleg athugun mín hjá Fiskistofu sýnir annað. Frá 2020 til dagsins í dag, hefur Fiskistofa veitt undanþágur frá friðun, veiðileyfi til selveiðimanna, og hafa á milli 400 og 500 dýr verið drepin, þrátt fyrir friðun! Til hvers var eiginlega verið að friða? Var þetta bara skrípaleikur? Voru veiðimenn svo illa settir, að þeir þyrftu að halda áfram að drepa sel, lík að hluta til með þessum skelfilegu aðferðum, var það þeirra einasta björg? Af þessum dýrum voru um 40 barin til bana með lurkum og um 50 veidd í net, og þau þannig kæfð til dauða eða þeim drekkt. Hvernig getur Fiskistofa leyft þetta - þetta eru líka friðuð dýr - og, hvernig geta veiðimenn farið svona viðurstyggilega fram gagnvart dýrunum? Við friðun dýranna bætist svo það, að þessar hryllilegu veiðiaðfarir og veiðar eru stranglega bannaðar með lögum. Í grein 21. laga nr. 55/2013 segir: Dýr skulu aflífuð með skjótum og sársaukalausum hætti...“, og „Óheimilt er að aflífa dýr með því að drekkja þeim, nema um sé að ræða gildruveiðar minka...“. Í 26. grein sömu laga, um föngun villtra dýra, segir: Við föngun villtra dýra er óheimilt að beita aðferðum, sem valda limlestingum eða kvölum“. Í 27. grein sömu laga, um veiðar, segir: Við veiðar er óheimilt að beita aðferðum, sem valda dýri óþarfa limlestingum eða kvölum“. Það er því fullkomlega skýrt, að, þó að selir væru ekki friðaðir, væru þær veiðiaðferðir, sem Fiskistofa leyfir - reyndar í nafni og á vegum atvinnuvegaráðherra - , brot á fjölmörgum lagagreinum og kolólöglegar! Þessi villimennska í veiðum friðaðra sela bætist við langan og ljótan lista okkar Íslendinga á sviði misklunnarleysis gagnvart villtum dýr, ágangs gegn þeim, misþyrminga og níðs: Veiðar stórhvela, sem engin önnur þjóð leyfir veiðar á, en lífið er murkað úr verulegum hluta dýranna með fornaldarlegum hætti, blóðmerahald, sem er óumdeilt kvalræði fyrir dýrin, dýraníð, viðgengst hér í stórum stíl, en enginn önnur Evrópuþjóð leyfir það, dráp á hreinkúm frá 7-8 vikna hreinkálfum, sem varla standa í fæturna og eru engan veginn fullbúnir til að standa á eigin fótum, mjólkur- og móðurlausir, hrynja niður sem slíkir á veturna, við leyfum líka loðdýrahald, þar sem dýrin eru látin húka í vírnetsbúri, rétt sömu stærðar og þau sjálf, mánuðum eða árum saman, tryllast þar mörg af angist og kvalræði og eru svo kæfð til dauða með eiturgasi, en langflestar þjóðir Evrópu hafa bannað það með lögum, eins dettur okkur ekki í hug, að gefa rjúpunni loks grið og frið, eftir gengdarlausa ásókn og árásir áratugum saman, en í byrjun síðustu aldar voru hér 3-5 milljónir rjúpna, en nú er vorstofninn kominn niður í 100 þúsund fugla, og er sá, sem stýrir veiðitillögum, sjálfur rjúpnaveiðimaður. Pólarrefurinn, er líka hundeltur, yrðlingar fangaðir með fótbogum í greni og svo oft barðir til bana með steini, læða oft svelt úr greni og svo skotin og legið fyrir stegg, þegar að hann fer að leita að björg í bú, greni, en þrátt fyrir yfirlegu Umhverfisstofnunar og viðtækar fyrirspurnir um allt land, hefur vart komið upp tjón vegna refs nú í 10 ár. Hvers kona fólk erum við eiginlega, og, hvernig má það vera, að í stefnuskrá nýrrar ríkisstjórnar skuli ekki vera stafur – ekki einn – um dýra-, náttúru- og umhverfisvernd!? Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Mest lesið Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir Skoðun 52 milljarðar/ári x 30 ár = EES Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Sjá meira
Helztu selirnir við Ísland eru landselur og útselur. Um 1980 mun fjöldi þeirra við landið hafa verið um 45 þúsund dýr. Um 2020 var svo komið, að dýrunum hafði fækkað um tvo þriðju; fjöldinn var kominn niður í um 15 þúsund dýr. Enda var þá svo komið, að báðar tegundir höfðu verið settar á válista spendýra (vegna útrýmingarhættu) - já, selirnir eru auðvitað spendýr, eins og reyndar við sjálf. Var landselurinn metinn sem „tegund í hættu“ og útselurinn sem „tegund í nokkurri hættu“. Í framhaldi af því, voru selir friðaðir með reglugerð nr. 1100/2019, um áramótin 2019/2020. Dýrin áttu þá loks að fá grið og frið. Þó að selurinn lifi mest við strendur landsins og í sjó og sæki fæðu sína mest í hafið, er hann landspendýr með svipaða byggingu, vitund, tilfinningalíf og náttúru og önnur landspendýr, t.a.m. hundurinn, enda heitir selur á Þýzku Seehund= sjávarhundur. Í fávísi sínu, eða kannske tilfinningaleysi, gengu menn hér, mikið sjávarbændur og sjómenn, reyndar ýmsir aðrir líka, að selnum sem sjávardýri, nánast einhverjum fiski, sem mæti berja til bana með lurkum eða drekkja – kæfa til bana – í netum, þrátt fyrir það hryllilega dauðastríð, sem slíkar aðfarir ollu dýrunum. Selir eru með háþróuð lungu, og tók dauðastríðið í netum, köfnunin, oft 15-20 mínútur, og, ef dýrið sat fast ofarlega í netinu, náði aðeins að draga andann inn á milli, gat lífsbaráttan staðið klukkutímunum saman, og skárust þá netstrengir oft inn í hold og bein og juku enn á þjáningar og skelfingu, þar til dauðinn líknaði. Í raun er með ólíkindum, að „góðir og gengir“ Íslendingar skuli hafa lagt sig niður við þessar veiðar, með þessum villimannlega hætti, alla vega síðustu áratugi, eftir að skotvopn urðu aðgengileg og almenn. Því miður erum við hér enn mest einir á parti, með þessar hrottalegu veiðiaðferðir, en netveiðar spendýra, þar sem þeim er drekkt og þau nídd til dauða, eru bannaðar í flestum eða öllum siðmenntuðum löndum. Eins og fram kom hér að ofan, áttu blessuðu selirnir loks að fá grið og frið um áramótin 2019/2020, en nýleg athugun mín hjá Fiskistofu sýnir annað. Frá 2020 til dagsins í dag, hefur Fiskistofa veitt undanþágur frá friðun, veiðileyfi til selveiðimanna, og hafa á milli 400 og 500 dýr verið drepin, þrátt fyrir friðun! Til hvers var eiginlega verið að friða? Var þetta bara skrípaleikur? Voru veiðimenn svo illa settir, að þeir þyrftu að halda áfram að drepa sel, lík að hluta til með þessum skelfilegu aðferðum, var það þeirra einasta björg? Af þessum dýrum voru um 40 barin til bana með lurkum og um 50 veidd í net, og þau þannig kæfð til dauða eða þeim drekkt. Hvernig getur Fiskistofa leyft þetta - þetta eru líka friðuð dýr - og, hvernig geta veiðimenn farið svona viðurstyggilega fram gagnvart dýrunum? Við friðun dýranna bætist svo það, að þessar hryllilegu veiðiaðfarir og veiðar eru stranglega bannaðar með lögum. Í grein 21. laga nr. 55/2013 segir: Dýr skulu aflífuð með skjótum og sársaukalausum hætti...“, og „Óheimilt er að aflífa dýr með því að drekkja þeim, nema um sé að ræða gildruveiðar minka...“. Í 26. grein sömu laga, um föngun villtra dýra, segir: Við föngun villtra dýra er óheimilt að beita aðferðum, sem valda limlestingum eða kvölum“. Í 27. grein sömu laga, um veiðar, segir: Við veiðar er óheimilt að beita aðferðum, sem valda dýri óþarfa limlestingum eða kvölum“. Það er því fullkomlega skýrt, að, þó að selir væru ekki friðaðir, væru þær veiðiaðferðir, sem Fiskistofa leyfir - reyndar í nafni og á vegum atvinnuvegaráðherra - , brot á fjölmörgum lagagreinum og kolólöglegar! Þessi villimennska í veiðum friðaðra sela bætist við langan og ljótan lista okkar Íslendinga á sviði misklunnarleysis gagnvart villtum dýr, ágangs gegn þeim, misþyrminga og níðs: Veiðar stórhvela, sem engin önnur þjóð leyfir veiðar á, en lífið er murkað úr verulegum hluta dýranna með fornaldarlegum hætti, blóðmerahald, sem er óumdeilt kvalræði fyrir dýrin, dýraníð, viðgengst hér í stórum stíl, en enginn önnur Evrópuþjóð leyfir það, dráp á hreinkúm frá 7-8 vikna hreinkálfum, sem varla standa í fæturna og eru engan veginn fullbúnir til að standa á eigin fótum, mjólkur- og móðurlausir, hrynja niður sem slíkir á veturna, við leyfum líka loðdýrahald, þar sem dýrin eru látin húka í vírnetsbúri, rétt sömu stærðar og þau sjálf, mánuðum eða árum saman, tryllast þar mörg af angist og kvalræði og eru svo kæfð til dauða með eiturgasi, en langflestar þjóðir Evrópu hafa bannað það með lögum, eins dettur okkur ekki í hug, að gefa rjúpunni loks grið og frið, eftir gengdarlausa ásókn og árásir áratugum saman, en í byrjun síðustu aldar voru hér 3-5 milljónir rjúpna, en nú er vorstofninn kominn niður í 100 þúsund fugla, og er sá, sem stýrir veiðitillögum, sjálfur rjúpnaveiðimaður. Pólarrefurinn, er líka hundeltur, yrðlingar fangaðir með fótbogum í greni og svo oft barðir til bana með steini, læða oft svelt úr greni og svo skotin og legið fyrir stegg, þegar að hann fer að leita að björg í bú, greni, en þrátt fyrir yfirlegu Umhverfisstofnunar og viðtækar fyrirspurnir um allt land, hefur vart komið upp tjón vegna refs nú í 10 ár. Hvers kona fólk erum við eiginlega, og, hvernig má það vera, að í stefnuskrá nýrrar ríkisstjórnar skuli ekki vera stafur – ekki einn – um dýra-, náttúru- og umhverfisvernd!? Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson Skoðun