Stjórnmálamenn haldi greinilega að meðalvegur endist í 120 ár Magnús Jochum Pálsson skrifar 14. febrúar 2025 09:11 Sigþór Sigurðsson, framkvæmdastjóri Colas, segir árlega viðhaldsskuld á vegakerfinu vera tugi milljarða. Stjórnmálamenn virðist halda að meðalvegur endist í 120 ár. Vegagerð/Colas Framkvæmdastjóri Colas segir ekki rétt að rekja megi lélegt ásigkomulag vega til fúsks hjá Vegagerðinni og óvandaðra vinnubragða verktaka. Fé vanti til viðhalds og segir hann viðhaldsskuld vegakerfisins hafa numið tugum milljarða árlega undanfarna áratugi. Bágt ástand Vegakerfisins hefur verið mikið í fréttum undanfarna daga. Vegir landsins hafa margir komið ansi illa undan vetri, á miðvikudag þurfti að lýsa yfir hættustigi vegna bikblæðinga í Dölunum og víða annars staðar á Vesturlandi og Vestfjörðum. Samtök iðnaðarins segja uppsafnaða viðhaldsskuld í vegakerfinu á bilinu 265 til 290 milljarðar króna. Eyjólfur Ármannsson samgönguráðherra telur að setja þurfi meiri pening í viðhald en vill líka auka eftirlit með þungaflutningi. Ólafur Guðmundsson, fyrrverandi varaborgarfulltrúi, ræddi vegagerð í Bítinu í vikunni og taldi ástandið mega rekja til fúsks Vegagerðarinnar og óvandaðra vinnubragða verktaka. Sigþór Sigurðsson, framkvæmdastjóri malbikunarstöðvarinnarColas, skrifaði á Vísi í morgun skoðanagreinina „Umferðaröryggissérfræðingur lemur höfðinu við malbikið“ þar sem hann svarar yfirlýsingum Ólafs. Hvers vegna er ástandið svona? Sigþór listar upp nokkrar „staðreyndir fyrir Ólaf og aðra áhugasama um vegagerð“ í greininni. Hann segir að vegir séu hannaðir samkvæmt alþjóðlegum stöðlum (líka á Íslandi) og að efni til vegagerðar sé þaulrannsakað til að það uppfylli allar kröfur. Vegagerðin og aðrir veghaldarar bjóði út verkefni með ýtarlegum kröfulýsingum og óháðir eftirlitsaðilar fylgist með öllum verkefnum. Ný verkefni á vegum Vegagerðarinnar séu með tveggja ára ábyrgðartíma eftir verklok og bæði ári eftir verklok og tveimur árum síðar séu öll verkefni grandskoðuð og gerðar úrbætur á þeim ef þörf er á. „Hvers vegna er þá ástandið á vega og gatnakerfinu með slíkum eindæmum að sums staðar er nánast ófært venjulegum bílum og tjónstilkynningar hrannast upp?“ spyr Sigþór svo í greininni. Ástæðurnar séu nokkrar en ein sú allra stærsta sé: „Það vantar fé til viðhalds! Það vantar viðhaldspeninga!“ skrifar hann. Fé hefur vantað til viðhalds vegum áratugum saman. „Það vantar svo sárlega að vegakerfið okkar er að hrynja.“ Árleg viðhaldsskuld tugir milljarða Sigþór segir það „pólitískt sterkara og skemmtilegra fyrir stjórnmálamenn að leggja nýja vegi, byggja nýja brú og grafa ný göng.“ Að halda mannvirkjunum við sé ekki eins gaman enda taki kjósendur ekki eins vel eftir því. Nema kannski núna, þegar allt sé að hruni komið. „Nýútkomin innviðaskýrsla varpar ljósi á málið. Talið er að nývirði (eða enduruppbyggingarkostnaður) núverandi vegakerfis sé 1200 milljarðar. Hvað þýðir það á mannamáli? Jú það þýðir það að værum við að byrja frá grunni myndi kosta okkur 1200 milljarða að byggja allt vegakerfið okkar með sömu hönnun og það var lagt upp með,“ skrifar Sigþór. Tvennt beri þó að athuga. Í fyrsta lagi yrðu ekki jafnmargir af þessum sömu kílómetrum lagðir með upphaflegri hönnum vegna meiri umferðar og meiri þungaflutninga. Í öðru lagi sé eðlilegt að leggja til ákveðna prósentu árlega í viðhald svo vegirnir haldist við. Í tilfelli vegakerfisins myndi kosta 60 milljarða á ári að leggja um fimm prósent af virði þeirra til viðhalds. Þannig myndu þeir halda stofnvirði sínu á tuttugu árum. Ef það væri 2,5 prósent þá þyrfti að leggja til 30 milljarða árlega. En hann segir það langt í frá að svo mikill peningur fari í viðhald. „Staðreyndin er þessi: Um áratugaskeið hafa verið lagðir til um 10 milljarðar í viðhald á vegakerfinu ári – já, um áratugaskeið!“ skrifar Sigþór. Honum reiknast því til að stjórnmálamenn sem skammti viðhaldsfé á vegalögum telji að meðalvegur á Íslandi hafi 120 ára endingu. Vegagerð Samgöngur Umferðaröryggi Mest lesið Aron Can heill á húfi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Erlent Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Innlent Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Lögreglan leitar tveggja manna Innlent Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Innlent Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Innlent Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Innlent Fleiri fréttir Hneig niður vegna flogakasts Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Lögreglan leitar tveggja manna Frakkar viðurkenna Palestínu og stjórnarandstaðan á Alþingi mælist illa í nýrri könnun Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Hægt nokkuð á virkninni frá því í gærmorgun Aron Can heill á húfi „Sorglega lítið eftir“ þegar sundkappinn var stöðvaður Ljóst að stjórnarandstaðan græddi ekki á „kjarnorkuákvæðinu“ Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Svona vindmyllur vill ráðherra fá samþykktar ofan Gilsfjarðar Tónleikar stöðvaðir vegna veikinda Arons Can Launaði neitun á gistingu með löðrungi Óvinsældir eftir þinglok og meint leyndarmál frönsku forsetahjónanna Innan við þriðjungur andvígur olíuleit Ætlar fyrir Mannréttindadómstólinn og segir fréttaflutning villandi Gasútstreymi minnkandi en gosmóðu enn spáð Vínsalar látnir klára vakt eftir andlát í versluninni Annar stór skartgripaþjófnaður í miðborginni „Ef þú móðgaðist, þykir mér það leitt“ Spellvirkinn líka grunaður um líkamsárás og mansal Staða Sjálfstæðisflokksins versnar eftir þinglok Hóteleigendur vilja byggja á verndarsvæði og ábúendur ekki sáttir Sjálfstæðisflokkur sjaldan mælst minni Þurfti að hætta sundi af öryggisástæðum Gylfi Ægisson er látinn Hundruð kvenna einmana: „Er skrýtið að eiga engar vinkonur?“ Ekið á ökumann rafmagnshlaupahjóls og gámur á hliðina Sjá meira
Bágt ástand Vegakerfisins hefur verið mikið í fréttum undanfarna daga. Vegir landsins hafa margir komið ansi illa undan vetri, á miðvikudag þurfti að lýsa yfir hættustigi vegna bikblæðinga í Dölunum og víða annars staðar á Vesturlandi og Vestfjörðum. Samtök iðnaðarins segja uppsafnaða viðhaldsskuld í vegakerfinu á bilinu 265 til 290 milljarðar króna. Eyjólfur Ármannsson samgönguráðherra telur að setja þurfi meiri pening í viðhald en vill líka auka eftirlit með þungaflutningi. Ólafur Guðmundsson, fyrrverandi varaborgarfulltrúi, ræddi vegagerð í Bítinu í vikunni og taldi ástandið mega rekja til fúsks Vegagerðarinnar og óvandaðra vinnubragða verktaka. Sigþór Sigurðsson, framkvæmdastjóri malbikunarstöðvarinnarColas, skrifaði á Vísi í morgun skoðanagreinina „Umferðaröryggissérfræðingur lemur höfðinu við malbikið“ þar sem hann svarar yfirlýsingum Ólafs. Hvers vegna er ástandið svona? Sigþór listar upp nokkrar „staðreyndir fyrir Ólaf og aðra áhugasama um vegagerð“ í greininni. Hann segir að vegir séu hannaðir samkvæmt alþjóðlegum stöðlum (líka á Íslandi) og að efni til vegagerðar sé þaulrannsakað til að það uppfylli allar kröfur. Vegagerðin og aðrir veghaldarar bjóði út verkefni með ýtarlegum kröfulýsingum og óháðir eftirlitsaðilar fylgist með öllum verkefnum. Ný verkefni á vegum Vegagerðarinnar séu með tveggja ára ábyrgðartíma eftir verklok og bæði ári eftir verklok og tveimur árum síðar séu öll verkefni grandskoðuð og gerðar úrbætur á þeim ef þörf er á. „Hvers vegna er þá ástandið á vega og gatnakerfinu með slíkum eindæmum að sums staðar er nánast ófært venjulegum bílum og tjónstilkynningar hrannast upp?“ spyr Sigþór svo í greininni. Ástæðurnar séu nokkrar en ein sú allra stærsta sé: „Það vantar fé til viðhalds! Það vantar viðhaldspeninga!“ skrifar hann. Fé hefur vantað til viðhalds vegum áratugum saman. „Það vantar svo sárlega að vegakerfið okkar er að hrynja.“ Árleg viðhaldsskuld tugir milljarða Sigþór segir það „pólitískt sterkara og skemmtilegra fyrir stjórnmálamenn að leggja nýja vegi, byggja nýja brú og grafa ný göng.“ Að halda mannvirkjunum við sé ekki eins gaman enda taki kjósendur ekki eins vel eftir því. Nema kannski núna, þegar allt sé að hruni komið. „Nýútkomin innviðaskýrsla varpar ljósi á málið. Talið er að nývirði (eða enduruppbyggingarkostnaður) núverandi vegakerfis sé 1200 milljarðar. Hvað þýðir það á mannamáli? Jú það þýðir það að værum við að byrja frá grunni myndi kosta okkur 1200 milljarða að byggja allt vegakerfið okkar með sömu hönnun og það var lagt upp með,“ skrifar Sigþór. Tvennt beri þó að athuga. Í fyrsta lagi yrðu ekki jafnmargir af þessum sömu kílómetrum lagðir með upphaflegri hönnum vegna meiri umferðar og meiri þungaflutninga. Í öðru lagi sé eðlilegt að leggja til ákveðna prósentu árlega í viðhald svo vegirnir haldist við. Í tilfelli vegakerfisins myndi kosta 60 milljarða á ári að leggja um fimm prósent af virði þeirra til viðhalds. Þannig myndu þeir halda stofnvirði sínu á tuttugu árum. Ef það væri 2,5 prósent þá þyrfti að leggja til 30 milljarða árlega. En hann segir það langt í frá að svo mikill peningur fari í viðhald. „Staðreyndin er þessi: Um áratugaskeið hafa verið lagðir til um 10 milljarðar í viðhald á vegakerfinu ári – já, um áratugaskeið!“ skrifar Sigþór. Honum reiknast því til að stjórnmálamenn sem skammti viðhaldsfé á vegalögum telji að meðalvegur á Íslandi hafi 120 ára endingu.
Vegagerð Samgöngur Umferðaröryggi Mest lesið Aron Can heill á húfi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Erlent Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Innlent Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Lögreglan leitar tveggja manna Innlent Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Innlent Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Innlent Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Innlent Fleiri fréttir Hneig niður vegna flogakasts Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Lögreglan leitar tveggja manna Frakkar viðurkenna Palestínu og stjórnarandstaðan á Alþingi mælist illa í nýrri könnun Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Hægt nokkuð á virkninni frá því í gærmorgun Aron Can heill á húfi „Sorglega lítið eftir“ þegar sundkappinn var stöðvaður Ljóst að stjórnarandstaðan græddi ekki á „kjarnorkuákvæðinu“ Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Svona vindmyllur vill ráðherra fá samþykktar ofan Gilsfjarðar Tónleikar stöðvaðir vegna veikinda Arons Can Launaði neitun á gistingu með löðrungi Óvinsældir eftir þinglok og meint leyndarmál frönsku forsetahjónanna Innan við þriðjungur andvígur olíuleit Ætlar fyrir Mannréttindadómstólinn og segir fréttaflutning villandi Gasútstreymi minnkandi en gosmóðu enn spáð Vínsalar látnir klára vakt eftir andlát í versluninni Annar stór skartgripaþjófnaður í miðborginni „Ef þú móðgaðist, þykir mér það leitt“ Spellvirkinn líka grunaður um líkamsárás og mansal Staða Sjálfstæðisflokksins versnar eftir þinglok Hóteleigendur vilja byggja á verndarsvæði og ábúendur ekki sáttir Sjálfstæðisflokkur sjaldan mælst minni Þurfti að hætta sundi af öryggisástæðum Gylfi Ægisson er látinn Hundruð kvenna einmana: „Er skrýtið að eiga engar vinkonur?“ Ekið á ökumann rafmagnshlaupahjóls og gámur á hliðina Sjá meira