Velferðartækni er það lykillinn að sjálfbærara heilbrigðiskerfi? Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar 8. janúar 2025 18:33 Heilbrigðiskerfi Íslands stendur frammi fyrir stærri áskorunum en nokkru sinni fyrr. Hækkandi meðalaldur þjóðarinnar eykur þörfina fyrir heilbrigðis- og hjúkrunarþjónustu á sama tíma og mönnunarvandi gerir það að verkum að kerfið nær illa að sinna núverandi eftirspurn. Þetta er áskorun sem við sjáum, finnum fyrir og vitum af svo í raun er hún mjög augljós en oft vill það gleymast að oft er lausnin það líka. . Með skynsamlegri nýtingu á velferðartækni getum við byggt upp sjálfbærara kerfi sem þjónar bæði heilbrigðisstarfsfólki, umönnunaraðilum og notendum betur. Tæknilausnirnar sem standa okkur til boða í dag eru hannaðar til að létta á álagi heilbrigðisstarfsfólks en á sama tíma bæta þjónustu við notendur. Við vitum að tæknin mun ekki koma í stað mannlegra samskipta eða umönnunar en hún getur gegnt lykilhlutverki í að auka afköst starfsfólks og aðstoðað okkur að forgangsraða og leggja meiri fókus á mannlega þáttinn.. Velferðartækni getur til dæmis sinnt og aðstoðað við daglegar heilsufarsmælingar, fylgst með lífsmörkum, komið í veg fyrir byltur og minnt á lyfjainntöku. Allt verkefni sem krefjast þess að brugðist sé strax við þeim áður en skaðinn er skeður og tryggir meðferðarheldni. Með að nýta tæknina geta umönnunaraðilar einbeitt sér að þeim þáttum þjónustunnar sem krefjast mannlegrar nálægðar, eins og persónulegri umönnun og faglegu mati á líðan sinna skjólstæðinga. Á sama tíma getur velferðartækni verið lykillinn að því að styðja við sjálfstæða búsetu aldraðra. KPMG hefur gefið út sjónrænt mælaborð sem varpar ljósi á þörfina fyrir fjölda hjúkrunarrýma næstu 15 árin á Íslandi. Þetta er áskorun sem við vissum af, en með þessu mælaborði sjáum við í hvað stefnir. Ef við höldum áfram með sama hætti munum við þurfa að fjölga hjúkrunarrýmum um 3663 fram til ársins 2040 og þá á eftir að taka inn í myndina hverjir eiga að sinna öllum þessum nýjum rýmum og þeim skjólstæðingum sem þar munu búa. Með velferðartækni í heimahúsum ásamt öflugri heimahjúkrun/heimaþjónustu fá eldri borgarar tækifæri til að búa lengur heima, við aukið öryggi og sjálfstæði. Þetta dregur ekki aðeins úr álagi á hjúkrunarheimili, sem þegar eru fullsetin með langan biðlista, heldur getur þetta veitt einstaklingum meiri lífsgæði. Reynslan af slíkum lausnum, bæði hérlendis og í nágrannalöndum, sýnir að þær geta stórlega bætt þjónustuna og dregið úr óþarfa innlögnum á sjúkrahús þar sem tæknin styður einstaklinginn allansólarhringinn en stoppar ekki bara við þegar tími gefst til eða skaðinn skeður. Öll viljum við búa við öryggi og að okkar nánustu fái þá þjónustu og aðstoð sem þau þurfa á efri árum. Þrátt fyrir augljósan ávinning eru nokkrir lykilþættir sem við verðum að tryggja til að nýta tækifærin til fulls. Í fyrsta lagi þurfum við skýra stefnu, en ekki íþyngjandi, um hvernig tæknin verður samþætt í þjónustuferla heilbrigðiskerfisins. Í öðru lagi þarf fjárfestingu til að koma tæknilausnum í framkvæmd og tryggja að þær verði nýttar sem skyldi enda enginn sér „peningavasi“ sem hægt er að fara í til að innleiða slíkar lausnir í dag. Í þriðja lagi er mikilvægt að starfsfólk og notendur fái nauðsynlega þjálfun og stuðning til að aðlagast nýjum lausnum. Með þessum grunnþáttum tryggjum við að tæknin verði styrkur og veiti heilbrigðiskerfinu og samfélaginu gífurlegan ábata. Ísland er í kjöraðstöðu til að verða leiðandi í notkun á velferðartækni. Lausnirnar eru þegar til staðar, heilbrigðisstarfsfólk og einstaklingar eru opnir fyrir að nýta þær og reynslan frá öðrum löndum sýnir okkur að lausnirnar virka. Með réttum áherslum getum við byggt upp heilbrigðiskerfi sem þjónar þörfum bæði nútíðar og framtíðar og um leið gert Ísland að fyrirmynd í þessum efnum. Á morgun, fimmtudaginn 9. janúar, stendur Icepharma Velferð fyrir ráðstefnunni Snjallar lausnir á mönnunarvanda í heilbrigðiskerfinu. Ráðstefnan fjallar um mönnunarvanda heilbrigðiskerfisins ásamt því hvernig velferðartækni getur stutt heilbrigðisstarfsfólk í starfi og bætt þjónustu við þá sem þurfa á aðstoð að halda. Meðal fyrirlesara er Torben K. Hollmann, yfirmaður heilbrigðismála og aldraðra í Næstved sveitarfélaginu í Danmörku, sem mun flytja erindið Welfare technology must save a collapsed healthcare system. Viðburðurinn mun veita innsýn í hvernig tæknilausnir geta hjálpað til við að leysa þær áskoranir sem heilbrigðiskerfið stendur frammi fyrir og stuðlað að sjálfbærari og skilvirkari þjónustu fyrir framtíðina. Höfundur er deildarstjóri heilbrigðissviðs Icepharma. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Heilbrigðiskerfi Íslands stendur frammi fyrir stærri áskorunum en nokkru sinni fyrr. Hækkandi meðalaldur þjóðarinnar eykur þörfina fyrir heilbrigðis- og hjúkrunarþjónustu á sama tíma og mönnunarvandi gerir það að verkum að kerfið nær illa að sinna núverandi eftirspurn. Þetta er áskorun sem við sjáum, finnum fyrir og vitum af svo í raun er hún mjög augljós en oft vill það gleymast að oft er lausnin það líka. . Með skynsamlegri nýtingu á velferðartækni getum við byggt upp sjálfbærara kerfi sem þjónar bæði heilbrigðisstarfsfólki, umönnunaraðilum og notendum betur. Tæknilausnirnar sem standa okkur til boða í dag eru hannaðar til að létta á álagi heilbrigðisstarfsfólks en á sama tíma bæta þjónustu við notendur. Við vitum að tæknin mun ekki koma í stað mannlegra samskipta eða umönnunar en hún getur gegnt lykilhlutverki í að auka afköst starfsfólks og aðstoðað okkur að forgangsraða og leggja meiri fókus á mannlega þáttinn.. Velferðartækni getur til dæmis sinnt og aðstoðað við daglegar heilsufarsmælingar, fylgst með lífsmörkum, komið í veg fyrir byltur og minnt á lyfjainntöku. Allt verkefni sem krefjast þess að brugðist sé strax við þeim áður en skaðinn er skeður og tryggir meðferðarheldni. Með að nýta tæknina geta umönnunaraðilar einbeitt sér að þeim þáttum þjónustunnar sem krefjast mannlegrar nálægðar, eins og persónulegri umönnun og faglegu mati á líðan sinna skjólstæðinga. Á sama tíma getur velferðartækni verið lykillinn að því að styðja við sjálfstæða búsetu aldraðra. KPMG hefur gefið út sjónrænt mælaborð sem varpar ljósi á þörfina fyrir fjölda hjúkrunarrýma næstu 15 árin á Íslandi. Þetta er áskorun sem við vissum af, en með þessu mælaborði sjáum við í hvað stefnir. Ef við höldum áfram með sama hætti munum við þurfa að fjölga hjúkrunarrýmum um 3663 fram til ársins 2040 og þá á eftir að taka inn í myndina hverjir eiga að sinna öllum þessum nýjum rýmum og þeim skjólstæðingum sem þar munu búa. Með velferðartækni í heimahúsum ásamt öflugri heimahjúkrun/heimaþjónustu fá eldri borgarar tækifæri til að búa lengur heima, við aukið öryggi og sjálfstæði. Þetta dregur ekki aðeins úr álagi á hjúkrunarheimili, sem þegar eru fullsetin með langan biðlista, heldur getur þetta veitt einstaklingum meiri lífsgæði. Reynslan af slíkum lausnum, bæði hérlendis og í nágrannalöndum, sýnir að þær geta stórlega bætt þjónustuna og dregið úr óþarfa innlögnum á sjúkrahús þar sem tæknin styður einstaklinginn allansólarhringinn en stoppar ekki bara við þegar tími gefst til eða skaðinn skeður. Öll viljum við búa við öryggi og að okkar nánustu fái þá þjónustu og aðstoð sem þau þurfa á efri árum. Þrátt fyrir augljósan ávinning eru nokkrir lykilþættir sem við verðum að tryggja til að nýta tækifærin til fulls. Í fyrsta lagi þurfum við skýra stefnu, en ekki íþyngjandi, um hvernig tæknin verður samþætt í þjónustuferla heilbrigðiskerfisins. Í öðru lagi þarf fjárfestingu til að koma tæknilausnum í framkvæmd og tryggja að þær verði nýttar sem skyldi enda enginn sér „peningavasi“ sem hægt er að fara í til að innleiða slíkar lausnir í dag. Í þriðja lagi er mikilvægt að starfsfólk og notendur fái nauðsynlega þjálfun og stuðning til að aðlagast nýjum lausnum. Með þessum grunnþáttum tryggjum við að tæknin verði styrkur og veiti heilbrigðiskerfinu og samfélaginu gífurlegan ábata. Ísland er í kjöraðstöðu til að verða leiðandi í notkun á velferðartækni. Lausnirnar eru þegar til staðar, heilbrigðisstarfsfólk og einstaklingar eru opnir fyrir að nýta þær og reynslan frá öðrum löndum sýnir okkur að lausnirnar virka. Með réttum áherslum getum við byggt upp heilbrigðiskerfi sem þjónar þörfum bæði nútíðar og framtíðar og um leið gert Ísland að fyrirmynd í þessum efnum. Á morgun, fimmtudaginn 9. janúar, stendur Icepharma Velferð fyrir ráðstefnunni Snjallar lausnir á mönnunarvanda í heilbrigðiskerfinu. Ráðstefnan fjallar um mönnunarvanda heilbrigðiskerfisins ásamt því hvernig velferðartækni getur stutt heilbrigðisstarfsfólk í starfi og bætt þjónustu við þá sem þurfa á aðstoð að halda. Meðal fyrirlesara er Torben K. Hollmann, yfirmaður heilbrigðismála og aldraðra í Næstved sveitarfélaginu í Danmörku, sem mun flytja erindið Welfare technology must save a collapsed healthcare system. Viðburðurinn mun veita innsýn í hvernig tæknilausnir geta hjálpað til við að leysa þær áskoranir sem heilbrigðiskerfið stendur frammi fyrir og stuðlað að sjálfbærari og skilvirkari þjónustu fyrir framtíðina. Höfundur er deildarstjóri heilbrigðissviðs Icepharma.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar