Stöndum með ungu fólki og fjölskyldum Ragna Sigurðardóttir og Jóhann Páll Jóhannsson skrifa 24. nóvember 2024 13:02 Ójöfnuður milli kynslóða fer vaxandi á Íslandi og hagvöxtur undanfarinna ára hefur dreifst ójafnt milli aldurshópa. Kaupmáttur meðaltals ráðstöfunartekna hjá fólki á aldrinum 30-39 ára er sá sami í dag og hann var fyrir 20 árum meðan kaupmáttur hefur aukist umtalsvert hjá öðrum aldurshópum. Þetta kemur fram í nýrri greiningu frá Visku stéttarfélagi. Það er orðið alltof dýrt fyrir fjölskyldufólk að lifa venjulegu lífi á Íslandi. Of dýrt að borga vexti, of dýrt að borga húsnæði og of dýrt að kaupa í matinn. Tækifæri ungs fólks til þess að eignast þak yfir höfuðið ráðast í auknum mæli af því hve mikinn fjárstuðning foreldrar geta veitt. Þessu ætlar Samfylkingin að breyta, fáum við til þess traust í alþingiskosningum 30. nóvember og út á þetta gengur Framkvæmdaplanið okkar í húsnæðis- og kjaramálum. Lægri vextir Vaxtabyrði yngri kynslóða hefur hækkað margfalt hraðar en annarra aldurshópa á undanförnum árum. Árið 2019 greiddu 13% einstaklinga undir fertugu meira en fimmtung af ráðstöfunartekjum sínum í vexti en í fyrra var hlutfallið komið upp í 21%. Til samanburðar hækkaði þetta hlutfall hjá öðrum aldurshópum úr 11% upp í 14% á sama tímabili. Lykillinn að hraðri lækkun vaxta er aukin festa í ríkisfjármálum. Þar leggur Samfylking áherslu á að lögfest verði stöðugleikaregla um jafnvægi tekna og rekstrarútgjalda með tilliti til hagsveiflunnar, að dregið verði markvisst úr sóun í opinberum framkvæmdum og tekjustofnar styrktir með sanngjörnum auðlindagjöldum og auknu jafnræði í skattheimtu. Við erum ósammála þeim stjórnmálaflokkum sem vilja að ríkasta 1 prósentið á Íslandi greiði miklu lægra skatthlutfall en millistéttin. Með ábyrgri ríkisfjármálastefnu getum við endurheimt traust til hagstjórnar á Íslandi og stutt við lækkun vaxta. Kosningaloforð hægriflokkanna um stórfellda lækkun skatta í þágu tekjuhæstu hópanna gætu hins vegar hægt á vaxtalækkunarferlinu. Bráðaaðgerðir og kerfisbreytingar á húsnæðismarkaði Til að bæta stöðu yngri hópanna á húsnæðismarkaði þarf að vinna hratt á því stórkostlega ójafnvægi sem hefur skapast milli framboðs og eftirspurnar. Samfylkingin boðar bráðaaðgerðir til að ýta undir að íbúðir nýtist til búsetu frekar en skammtímaleigu til ferðamanna og liðka fyrir uppbyggingu færanlegra einingarhúsa og breytingu vannýtts atvinnuhúsnæðis í vandaðar íbúðir. Með þessu er hægt að auka framboð á húsnæðismarkaði talsvert meira á næstu tveimur árum en áætlanir stjórnvalda hafa gert ráð fyrir og þannig temprum við fasteigna- og leiguverð. Til lengri tíma þarf fleira að koma til svo húsnæðismarkaðurinn færist í betra horf. Þar boðar Samfylkingin nýja nálgun í skipulagsmálum, aukið samstarf ríkis og sveitarfélaga við uppbyggingu innviða í nýjum íbúðahverfum, aukinn stuðning við leigjendur og óhagnaðardrifin íbúðafélög og skilvirkara fyrirkomulag lána til fyrstu kaupenda. Nýtt fæðingarorlofskerfi og sáttmáli um leikskólastigið Ungt fólk á að geta eignast börn án þess að búa við lamandi afkomukvíða. Plan Samfylkingarinnar fyrir barnafólk er þríþætt. Í fyrsta lagi viljum við lögfesta rétt barna til leikskólavistar frá tilteknum aldri eins og gert hefur verið á hinum Norðurlöndunum. Á Íslandi hefur skort lagaumgjörð og samkomulag um fjármögnun leikskólastigsins og ungbarnafjölskyldur í öllum stærri sveitarfélögum bera hallann af því. Úr þessu þarf að bæta og það kallar á að lög um tekjustofna sveitarfélaga verði endurskoðuð þannig að gert sé ráð fyrir rekstri leikskóla sem lögbundins og fjármagnaðs verkefnis sveitarfélaga. Í öðru lagi boðar Samfylkingin nýtt fæðingarorlofskerfi til að tryggja betur afkomuöryggi foreldra, draga markvisst úr tekjumissi foreldra á fæðingarári barns og vernda heilsu móður og barns. Um átta meginatriði nýja kerfisins má lesa hér. Í þriðja lagi mun Samfylkingin koma þróun barnabóta í fastari skorður þannig að þær hækki árlega til jafns við hækkun þrepamarka í tekjuskattskerfinu og skerðingarmörk uppfærist þannig að fjöldi heimila sem fá stuðning haldist stöðugur. Langtímasýn um dýnamískara hagkerfi Til lengri tíma skiptir miklu að mótuð verði atvinnustefna fyrir Ísland með áherslu á háframleiðnistörf. Á undanförnum árum hefur hagvöxtur að miklu leyti verið drifinn áfram af vinnuaflsfrekum greinum og mikilli fólksfjölgun. Unga fólkið hefur streymt í háskólanám en hagkerfið ekki skapað tækifæri í takt við menntun þess. Um leið er hlutfall fólks í iðnnámi hérlendis með því lægsta í þróuðum ríkjum. Til að bæta úr þessu þurfum við að halda áfram að byggja upp sterkt og samkeppnishæft menntakerfi og móta virka atvinnustefnu á Íslandi sem miðar að aukinni framleiðni og auknum hagvexti á mann. Sterk Samfylking er forsenda þessara breytinga Til að þessi framtíðarsýn verði að veruleika verður Samfylkingin að fá sterka kosningu þann 30. nóvember. Hægriflokkarnir boða nú stórfelldar skattalækkanir fyrir ríkasta fólkið á Íslandi og vilja dæla peningum út í hagkerfið með því að gefa banka. Það er öruggasta leiðin til að auka á hallareksturinn, hleypa verðbólgunni aftur af stað og setja vaxtalækkunarferlið í uppnám. Með plani Samfylkingarinnar náum við niður vöxtum, höldum verðbólgu í skefjum og sköpum svigrúm í hagkerfinu til að bæta opinbera þjónustu og efla stuðningskerfi barnafólks. Þannig stöndum við með ungu fólki og fjölskyldum. Höfundar eru frambjóðendur Samfylkingarinnar í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Samfylkingin Reykjavíkurkjördæmi suður Húsnæðismál Mest lesið Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson Skoðun Skoðun Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Við viljum tala íslensku, en hvernig Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Mansalsmál á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Hættur heimsins virða engin landamæri Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Tímamót í sjálfsvígsforvörnum Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Yfirgangur, yfirlæti og endastöð Strætó Axel Hall skrifar Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Sjá meira
Ójöfnuður milli kynslóða fer vaxandi á Íslandi og hagvöxtur undanfarinna ára hefur dreifst ójafnt milli aldurshópa. Kaupmáttur meðaltals ráðstöfunartekna hjá fólki á aldrinum 30-39 ára er sá sami í dag og hann var fyrir 20 árum meðan kaupmáttur hefur aukist umtalsvert hjá öðrum aldurshópum. Þetta kemur fram í nýrri greiningu frá Visku stéttarfélagi. Það er orðið alltof dýrt fyrir fjölskyldufólk að lifa venjulegu lífi á Íslandi. Of dýrt að borga vexti, of dýrt að borga húsnæði og of dýrt að kaupa í matinn. Tækifæri ungs fólks til þess að eignast þak yfir höfuðið ráðast í auknum mæli af því hve mikinn fjárstuðning foreldrar geta veitt. Þessu ætlar Samfylkingin að breyta, fáum við til þess traust í alþingiskosningum 30. nóvember og út á þetta gengur Framkvæmdaplanið okkar í húsnæðis- og kjaramálum. Lægri vextir Vaxtabyrði yngri kynslóða hefur hækkað margfalt hraðar en annarra aldurshópa á undanförnum árum. Árið 2019 greiddu 13% einstaklinga undir fertugu meira en fimmtung af ráðstöfunartekjum sínum í vexti en í fyrra var hlutfallið komið upp í 21%. Til samanburðar hækkaði þetta hlutfall hjá öðrum aldurshópum úr 11% upp í 14% á sama tímabili. Lykillinn að hraðri lækkun vaxta er aukin festa í ríkisfjármálum. Þar leggur Samfylking áherslu á að lögfest verði stöðugleikaregla um jafnvægi tekna og rekstrarútgjalda með tilliti til hagsveiflunnar, að dregið verði markvisst úr sóun í opinberum framkvæmdum og tekjustofnar styrktir með sanngjörnum auðlindagjöldum og auknu jafnræði í skattheimtu. Við erum ósammála þeim stjórnmálaflokkum sem vilja að ríkasta 1 prósentið á Íslandi greiði miklu lægra skatthlutfall en millistéttin. Með ábyrgri ríkisfjármálastefnu getum við endurheimt traust til hagstjórnar á Íslandi og stutt við lækkun vaxta. Kosningaloforð hægriflokkanna um stórfellda lækkun skatta í þágu tekjuhæstu hópanna gætu hins vegar hægt á vaxtalækkunarferlinu. Bráðaaðgerðir og kerfisbreytingar á húsnæðismarkaði Til að bæta stöðu yngri hópanna á húsnæðismarkaði þarf að vinna hratt á því stórkostlega ójafnvægi sem hefur skapast milli framboðs og eftirspurnar. Samfylkingin boðar bráðaaðgerðir til að ýta undir að íbúðir nýtist til búsetu frekar en skammtímaleigu til ferðamanna og liðka fyrir uppbyggingu færanlegra einingarhúsa og breytingu vannýtts atvinnuhúsnæðis í vandaðar íbúðir. Með þessu er hægt að auka framboð á húsnæðismarkaði talsvert meira á næstu tveimur árum en áætlanir stjórnvalda hafa gert ráð fyrir og þannig temprum við fasteigna- og leiguverð. Til lengri tíma þarf fleira að koma til svo húsnæðismarkaðurinn færist í betra horf. Þar boðar Samfylkingin nýja nálgun í skipulagsmálum, aukið samstarf ríkis og sveitarfélaga við uppbyggingu innviða í nýjum íbúðahverfum, aukinn stuðning við leigjendur og óhagnaðardrifin íbúðafélög og skilvirkara fyrirkomulag lána til fyrstu kaupenda. Nýtt fæðingarorlofskerfi og sáttmáli um leikskólastigið Ungt fólk á að geta eignast börn án þess að búa við lamandi afkomukvíða. Plan Samfylkingarinnar fyrir barnafólk er þríþætt. Í fyrsta lagi viljum við lögfesta rétt barna til leikskólavistar frá tilteknum aldri eins og gert hefur verið á hinum Norðurlöndunum. Á Íslandi hefur skort lagaumgjörð og samkomulag um fjármögnun leikskólastigsins og ungbarnafjölskyldur í öllum stærri sveitarfélögum bera hallann af því. Úr þessu þarf að bæta og það kallar á að lög um tekjustofna sveitarfélaga verði endurskoðuð þannig að gert sé ráð fyrir rekstri leikskóla sem lögbundins og fjármagnaðs verkefnis sveitarfélaga. Í öðru lagi boðar Samfylkingin nýtt fæðingarorlofskerfi til að tryggja betur afkomuöryggi foreldra, draga markvisst úr tekjumissi foreldra á fæðingarári barns og vernda heilsu móður og barns. Um átta meginatriði nýja kerfisins má lesa hér. Í þriðja lagi mun Samfylkingin koma þróun barnabóta í fastari skorður þannig að þær hækki árlega til jafns við hækkun þrepamarka í tekjuskattskerfinu og skerðingarmörk uppfærist þannig að fjöldi heimila sem fá stuðning haldist stöðugur. Langtímasýn um dýnamískara hagkerfi Til lengri tíma skiptir miklu að mótuð verði atvinnustefna fyrir Ísland með áherslu á háframleiðnistörf. Á undanförnum árum hefur hagvöxtur að miklu leyti verið drifinn áfram af vinnuaflsfrekum greinum og mikilli fólksfjölgun. Unga fólkið hefur streymt í háskólanám en hagkerfið ekki skapað tækifæri í takt við menntun þess. Um leið er hlutfall fólks í iðnnámi hérlendis með því lægsta í þróuðum ríkjum. Til að bæta úr þessu þurfum við að halda áfram að byggja upp sterkt og samkeppnishæft menntakerfi og móta virka atvinnustefnu á Íslandi sem miðar að aukinni framleiðni og auknum hagvexti á mann. Sterk Samfylking er forsenda þessara breytinga Til að þessi framtíðarsýn verði að veruleika verður Samfylkingin að fá sterka kosningu þann 30. nóvember. Hægriflokkarnir boða nú stórfelldar skattalækkanir fyrir ríkasta fólkið á Íslandi og vilja dæla peningum út í hagkerfið með því að gefa banka. Það er öruggasta leiðin til að auka á hallareksturinn, hleypa verðbólgunni aftur af stað og setja vaxtalækkunarferlið í uppnám. Með plani Samfylkingarinnar náum við niður vöxtum, höldum verðbólgu í skefjum og sköpum svigrúm í hagkerfinu til að bæta opinbera þjónustu og efla stuðningskerfi barnafólks. Þannig stöndum við með ungu fólki og fjölskyldum. Höfundar eru frambjóðendur Samfylkingarinnar í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hugsum fíknivanda upp á nýtt - Ný nálgun í meðhöndlun fíknivanda og áhættuhegðunar Svala Jóhannesdóttir,Lilja Sif Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir Skoðun
Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun