Frambjóðendur, gerið betur Steinunn Þórðardóttir skrifar 13. nóvember 2024 09:15 Það er búið að vera sérstaklega erfitt að fylgjast með kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í þetta skiptið. Ekki hvað síst í ljósi þess að á sama tíma er stéttin mín að berjast fyrir bættu starfsumhverfi og betri mönnun læknisþjónustu við landsmenn, en forsenda þess eru sómasamleg kjör lækna. Verkföll lækna eru yfirvofandi og staðan grafalvarleg. Læknar hafa árum saman talað fyrir lausnum sem bætt gætu stöðuna í heilbrigðisþjónustunni. Þessar ábendingar hafa margar fengið hlustun og skilning en úrbæturnar ganga mun hægar en hratt vaxandi vandi kerfisins. Þessi vandi helgast af mörgu, m.a. mjög hraðri fjölgun íbúa landsins og fjölgun í elstu aldurshópunum, sem er úr öllum takti við fjölda sérfræðilækna og uppbyggingu innviða kerfisins. Stöðugildum sérfræðilækna á Landspítalanum hefur t.a.m. heldur fækkað á undanförnum árum og sérfræðingum á stofu fækkaði einnig, þar til alveg nýlega þegar Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu loksins samninga við síðarnefnda hópinn. Heimilislæknar þyrftu að vera helmingi fleiri en þeir eru í dag til að læknamönnun heilsugæslunnar teljist fullnægjandi, sem veldur enn meira álagi m.a. á bráðamóttökuna, þann stað kerfisins sem ekki getur sett ásókninni nein mörk þegar aðra innviði skortir, jafnvel þótt taka þurfi sjúkrabílabílskúrinn undir sjúklinga því gangarnir og biðstofurnar eru stappaðar. Ef heilbrigðiskerfið væri leikskóli væri löngu búið að loka honum. Hvaða foreldri myndi t.d. sætta sig við að barn sem misst hefur þvag og hægðir í buxurnar væri í þessum sömu buxum í sólarhring og einfaldlega klætt í hreinar buxur yfir þær óhreinu? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við að lösnu barni í ruglástandi væri ýtt einu út af leikskólanum á náttfötum og inniskóm einum saman og læst á eftir því? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við það að barnið þess væri vistað á lokaðri deild mánuðum saman, í bið eftir öðru úrræði, án þess að komast nokkurn tímann undir bert loft? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Þess ber einu sinni sem oftar að geta að þessi orð eru ekki rituð til að varpa skuld á heilbrigðisstarfsfólk eða stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Þar eru allir að gera sitt besta en stakkurinn er einfaldlega allt of þröngur. Fjölgun verkefnanna er of hröð miðað við hraða viðbragðanna. Við verðum að vita hvað frambjóðendur standa fyrir Inn í þennan veruleika og þessa baráttu stormar síðan kosningabaráttann í allri sinni dýrð. Þar heyrast sömu kunnuglegu frasarnir einu sinni sem oftar. Slagorð án raunverulegs innihalds, sum óhugnanlegri en önnur. Hægri og vinstri pólarnir hafa enn sem fyrr dustað rykið af öfgunum í báðar áttir án þess að vilja viðurkenna þá staðreynd að sannleikurinn er oftast ekki svona hraðsoðinn og einfaldur. Að farsælast er að sýna auðmýkt og hlusta á þá sem raunverulega halda þessu kerfi á floti og eru með alla þá þekkingu sem til þarf til að leiða það á farsælari brautir. Fólk rífst í fjölmiðlum og keppnin virðist aðallega snúast um hver er duglegri að gjamma fram í fyrir hinum. Fólk kastar fram alls konar staðhæfingum sem stangast á og það skortir mjög á rýni á því hver fer með rétt mál og hver ekki. Hér mættu fjölmiðlar gjarnan veita meira aðhald og vera hlutlaus aðili á bandi kjósenda. Hin hliðin á kosningabaráttunni eru síðan léttu strengirnir, Tik Tok myndböndin og annað glaðhlakkalegt grín og glens. Að sjálfsögðu er skilningur fyrir því að þetta sé tól í verkfærakistu frambjóðenda til að höfða betur til kjósenda. En hvaða verkefni eru það sem þetta fólk er að sækjast eftir að vinna? Stjórna landinu á mjög krefjandi tímum. Gera okkur heilbrigðisstarfsfólki kleift að vinna vinnuna okkar með sóma og af stolti og veita öllum íbúum þessa lands þá vissu að þau verði gripin ef og þegar þau veikjast, slasast, missa færni, þurfa hjálp. Að í slíkum tilvikum hefjist ekki löng og erfið barátta við ómanneskjulegt kerfið ofan á allt annað. Að þegar maður er orðinn gamall og sárlasinn þurfi maður ekki að bíða dögum saman í 9 manna gluggalausu herbergi á bráðamóttökunni, þar sem veitt er sólarhrings bráðaþjónusta og erillinn stöðugur. Nái sér kannski aldrei eftir það. Að ef maður er svo óheppinn að mjaðmarbrotna þurfi maður ekki að bíða kvalinn af verkjum í allt að viku eftir bráðaaðgerð af því að það er ekki til pláss á deild vegna stöðugs útskriftarvanda. Ekkert af þessu er fyndið eða krefst eitthvað sérstaklega fyndins eða skemmtilegs fólks til að leysa. Við þurfum fólk sem getur gefið okkur raunhæf loforð um úrbætur og staðið við þau. Fólk sem tekur verkefninu eins alvarlega og við. Því vil ég biðja alla aðila baráttunnar um að gera betur fyrir fólkið í landinu. Gefa okkur heiðarleg og skýr skilaboð um framtíðina undir ykkar stjórn. Hætta blekkingum, minnka gjammið og grínið og tala af virðingu og af alvöru. Gerum sömu kröfur um fagmennsku á Alþingi Íslendinga og við gerum annars staðar í samfélaginu. Höfundur er formaður Læknafélags Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Steinunn Þórðardóttir Landspítalinn Mest lesið Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Skoðun Klaufaskapur og reynsluleysi? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvernig spyr ég gervigreind til að fá besta svarið? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ertu bitur? Björn Leví Gunnarsson skrifar Skoðun Er hægt að læra af draumum? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Afstæði ábyrgðar Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjárhagslegt virði vörumerkja Elías Larsen skrifar Skoðun Við ákærum – hver sveik strandveiðisjómenn? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Þið voruð í partýinu líka! Gísli Sigurður Gunnlaugsson skrifar Skoðun Af hverju varð heimsókn framkvæmdastjóra ESB að NATO-fundi? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Veimiltítustjórn og tugþúsundir dáinna barna Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Bragðefni eru ekki vandamálið - Bann við þeim myndi skaða lýðheilsu Abdullah Shihab Wahid skrifar Skoðun Swuayda blæðir: Hróp sem heimurinn heyrir ekki Mouna Nasr skrifar Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar Skoðun Þetta er allt hinum að kenna! Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Sleppir ekki takinu svo auðveldlega aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Það er búið að vera sérstaklega erfitt að fylgjast með kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í þetta skiptið. Ekki hvað síst í ljósi þess að á sama tíma er stéttin mín að berjast fyrir bættu starfsumhverfi og betri mönnun læknisþjónustu við landsmenn, en forsenda þess eru sómasamleg kjör lækna. Verkföll lækna eru yfirvofandi og staðan grafalvarleg. Læknar hafa árum saman talað fyrir lausnum sem bætt gætu stöðuna í heilbrigðisþjónustunni. Þessar ábendingar hafa margar fengið hlustun og skilning en úrbæturnar ganga mun hægar en hratt vaxandi vandi kerfisins. Þessi vandi helgast af mörgu, m.a. mjög hraðri fjölgun íbúa landsins og fjölgun í elstu aldurshópunum, sem er úr öllum takti við fjölda sérfræðilækna og uppbyggingu innviða kerfisins. Stöðugildum sérfræðilækna á Landspítalanum hefur t.a.m. heldur fækkað á undanförnum árum og sérfræðingum á stofu fækkaði einnig, þar til alveg nýlega þegar Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu loksins samninga við síðarnefnda hópinn. Heimilislæknar þyrftu að vera helmingi fleiri en þeir eru í dag til að læknamönnun heilsugæslunnar teljist fullnægjandi, sem veldur enn meira álagi m.a. á bráðamóttökuna, þann stað kerfisins sem ekki getur sett ásókninni nein mörk þegar aðra innviði skortir, jafnvel þótt taka þurfi sjúkrabílabílskúrinn undir sjúklinga því gangarnir og biðstofurnar eru stappaðar. Ef heilbrigðiskerfið væri leikskóli væri löngu búið að loka honum. Hvaða foreldri myndi t.d. sætta sig við að barn sem misst hefur þvag og hægðir í buxurnar væri í þessum sömu buxum í sólarhring og einfaldlega klætt í hreinar buxur yfir þær óhreinu? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við að lösnu barni í ruglástandi væri ýtt einu út af leikskólanum á náttfötum og inniskóm einum saman og læst á eftir því? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við það að barnið þess væri vistað á lokaðri deild mánuðum saman, í bið eftir öðru úrræði, án þess að komast nokkurn tímann undir bert loft? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Þess ber einu sinni sem oftar að geta að þessi orð eru ekki rituð til að varpa skuld á heilbrigðisstarfsfólk eða stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Þar eru allir að gera sitt besta en stakkurinn er einfaldlega allt of þröngur. Fjölgun verkefnanna er of hröð miðað við hraða viðbragðanna. Við verðum að vita hvað frambjóðendur standa fyrir Inn í þennan veruleika og þessa baráttu stormar síðan kosningabaráttann í allri sinni dýrð. Þar heyrast sömu kunnuglegu frasarnir einu sinni sem oftar. Slagorð án raunverulegs innihalds, sum óhugnanlegri en önnur. Hægri og vinstri pólarnir hafa enn sem fyrr dustað rykið af öfgunum í báðar áttir án þess að vilja viðurkenna þá staðreynd að sannleikurinn er oftast ekki svona hraðsoðinn og einfaldur. Að farsælast er að sýna auðmýkt og hlusta á þá sem raunverulega halda þessu kerfi á floti og eru með alla þá þekkingu sem til þarf til að leiða það á farsælari brautir. Fólk rífst í fjölmiðlum og keppnin virðist aðallega snúast um hver er duglegri að gjamma fram í fyrir hinum. Fólk kastar fram alls konar staðhæfingum sem stangast á og það skortir mjög á rýni á því hver fer með rétt mál og hver ekki. Hér mættu fjölmiðlar gjarnan veita meira aðhald og vera hlutlaus aðili á bandi kjósenda. Hin hliðin á kosningabaráttunni eru síðan léttu strengirnir, Tik Tok myndböndin og annað glaðhlakkalegt grín og glens. Að sjálfsögðu er skilningur fyrir því að þetta sé tól í verkfærakistu frambjóðenda til að höfða betur til kjósenda. En hvaða verkefni eru það sem þetta fólk er að sækjast eftir að vinna? Stjórna landinu á mjög krefjandi tímum. Gera okkur heilbrigðisstarfsfólki kleift að vinna vinnuna okkar með sóma og af stolti og veita öllum íbúum þessa lands þá vissu að þau verði gripin ef og þegar þau veikjast, slasast, missa færni, þurfa hjálp. Að í slíkum tilvikum hefjist ekki löng og erfið barátta við ómanneskjulegt kerfið ofan á allt annað. Að þegar maður er orðinn gamall og sárlasinn þurfi maður ekki að bíða dögum saman í 9 manna gluggalausu herbergi á bráðamóttökunni, þar sem veitt er sólarhrings bráðaþjónusta og erillinn stöðugur. Nái sér kannski aldrei eftir það. Að ef maður er svo óheppinn að mjaðmarbrotna þurfi maður ekki að bíða kvalinn af verkjum í allt að viku eftir bráðaaðgerð af því að það er ekki til pláss á deild vegna stöðugs útskriftarvanda. Ekkert af þessu er fyndið eða krefst eitthvað sérstaklega fyndins eða skemmtilegs fólks til að leysa. Við þurfum fólk sem getur gefið okkur raunhæf loforð um úrbætur og staðið við þau. Fólk sem tekur verkefninu eins alvarlega og við. Því vil ég biðja alla aðila baráttunnar um að gera betur fyrir fólkið í landinu. Gefa okkur heiðarleg og skýr skilaboð um framtíðina undir ykkar stjórn. Hætta blekkingum, minnka gjammið og grínið og tala af virðingu og af alvöru. Gerum sömu kröfur um fagmennsku á Alþingi Íslendinga og við gerum annars staðar í samfélaginu. Höfundur er formaður Læknafélags Íslands.
Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Klassapróf fína fólksins – eða hvernig erfingjar kenna okkur að lifa Sigríður Svanborgardóttir skrifar
Skoðun Bragðefni eru ekki vandamálið - Bann við þeim myndi skaða lýðheilsu Abdullah Shihab Wahid skrifar
Skoðun Skattar fyrst, svo allt hitt – og hagræðingin sem gleymdist Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Áfangasigur í baráttunni við hernaðinn gegn heimkynnum villta laxins Ingólfur Ásgeirsson,Árni Baldursson skrifar
Skoðun Þjóðþrifamálin sem stjórnarandstaðan fórnaði á altari útgerðanna Heimir Már Pétursson skrifar
Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun