Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar 25. september 2024 18:03 Miðflokkurinn er furðulegt fyrirbæri. Vill minnstu mögulegu umsvif ríkisins í þjóðarbúskapnum eins og Nýfrjálshyggjan, með eindæmum þjóðernissinnaður, íhaldssamur og einangrunarsinnaður eins og sumir flokkar voru á fjórða og inn á fimmta áratug síðustu aldar og svo er hann með eigin heimatilbúna rökhyggju sem virðist byggja á hliðar staðreyndum (alternativ facts) svipað og Trump. Lýðskrum er þó fremsti eiginleiki flokksins þar sem allt er gert til þess að ná aftur völdum, ekki fyrir almannahag heldur fyrir eigin ávinning og vina. Það er ekkert ólíklegt að Miðflokknum takist að haga málum svo, með hjálp kjósenda og lýðskrums náttúrulega, að þeir jafnvel komist í ráðherrastóla eftir næstu kosningar. Ég held að ég sé ekki einn um þá hugsun að finnast það hræðilegt. Þær skoðanakannanir sem nú birtast um fylgi flokka gefa líklega ekki raunhæfa mynd af því sem kemur til með að koma upp úr kjörkössunum eftir næstu kosningar. Kosningavélar Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins eru ekki einu sinni komnar í upphitun, bakhjarlar þessara flokka hafa ýmis ráð til stuðnings sem ekki eru gerð opinber þar sem þau eru líklega í raun ólögleg. Þetta eru helmingaskiptaflokkarnir sem kunna á allt kerfið, hafa skipað embættismenn í réttar stöður og sem „kunna til verka”. Miðflokkurinn hafði líklega „lögvarinn erfðarétt” að spillingunni þegar hann klauf sig út úr Framsóknarflokknum vegna Panamskjalanna og því klúðri öllu, formenn helmingaskiptaflokkanna voru báðir þar og af sumum kallaðir Panamprinsar Íslands. Viðreisn er jú klofningur úr Sjálfstæðisflokknum og hallar sér fremst að Nýfrjálshyggjunni, allt skal samkvæmt henni markaðsvæðast og haldið skal umsvifum ríkisins í lágmarki, ríkið (sem er náttúrulega okkar) er andstæðingur sem stelur af okkur peningum en markaðurinn (auðvaldið) er af hinu góða samkvæmt Viðreisn. Að hækka skatta er vond vinstri stefna telja þau og hafa Sjálfstæðisflokk, Framsókn og Miðflokk með sér í þeim kór, þó svo að skólar heilbrigðismál og löggæsla séu fjármögnuð þaðan. Allir þessir flokkar lofa betri opinberri þjónustu með því að lækka fjárframlög þangað, hjúkrunarfræðingur vinnur betri störf á lágum launum virðist vera sjónarmiðið. Flokkur fólksins og Píratar eru báðir áttavilltir á vinstri-hægri ás stjórnmála. Píratar hafa þó afar mikilvægt hlutverk í íslenskum stjórnmálum og það er gagnsæi og góð stjórnsýsla. Það væri miður ef Píratar væru ekki lengur á þingi. Flokkur Fólksins er í raun bara formaðurinn sem kann að gráta í sjónvarpi. Virðist geta bullað endalaust án þess að tapa trúverðugleika í margra augum. Talar um að fátækt verði að útrýma en hafnar algjörlega fjármögnun þess virðist vera. Lýðskrumsflokkur sem í raun er ekkert mark takandi á og væri líklega best að þau hyrfu af Alþingi. Samfylkingin, Jafnaðarmanna flokkur Íslands eins og þau kalla sig er ekki auðveldur að skilgreina eins og hann er í dag. Erfitt að átta sig á hvað flokkurinn vill í raun og veru, allt er svo hóflegt og ekki öfgakennt, engin marktæk skattahækkun eða aukin umsvif ríkisins. Maður fær á tilfinninguna að um sé að ræða Nýfrjálshyggju-light. Þessa sömu leið hafa margir systurflokkar í Evrópu farið og ekki gefist vel, margir hafa fjarlægst tengingu við verkalýðshreyfingar og orðið að einhverskonar menntaelítu flokkum. Mest umhyggja borin fyrir millistéttinni og kjör hinna lægst launuðu ekki höfð í hávegum. Ekki er ólíklegt að fylgið í skoðanakönnunum næstu mánuði fari frekar niður á við en upp. Það gengur ekki til lengdar að hengja það sem einu sinni var fjöldahreyfing upp á eina persónu, hversu frambærileg sem hún er. Vinstri Græn eru í sárum eftir 7 ára vonlaust stjórnarsamstarf við helmingaskiptaflokkana og þá sérstaklega vonlaust samstarf við Sjálfstæðisflokkinn, sérhagsmunaflokk no 1 í íslenskum stjórnmálum. Covid varð þess valdandi að þessir flokkar héldu meirihluta inn í annað kjörtímabil og er þar um að ræða þekkt munstur að stjórnvöld sem fara með þjóð sína í gegnum hörmungar af einhverju tagi fá oft stuðning. Hvort Svandísi Svavarsdóttir takist að bjarga flokknum frá því að detta út af Alþingi vil ég láta ósagt en hún er þó líklegust til þess að takast það af gömlu forystunni. Hún er náttúrulega mjög öflugur stjórnmálaleiðtogi en spurningin er hvort bakpokinn verði henni samt ekki of þungur. Sósíalistaflokkurinn er ekki með sæti á Alþingi en hefur gert sig gildan í borgarstjórn svo eftir er tekið. Ef eitthvað eitt er tekið fram sem mikilvægast í næstu Alþingiskosningum þá er það að mínu mati að Sósíalistaflokkurinn nái inn nokkrum þingmönnum, helst mörgum. Annars er hætta á að vinstri sjónarmið komi þar alls ekki fram og aukin öfl markaðsvæðingar á öllum sviðum fái að herja frítt. Það þarf að auka jöfnuð í þjóðfélaginu sem þýðir náttúrulega aukna skattheimtu frá þeim sem eru aflögufærir, öðruvísi verður það ekki gert. Nýfrjálshyggjan hefur alls staðar beðið skipbrot, innviðir landa grotna niður hvort sem um er að ræða efnislega eða huglæga. Lýðræðislegur sósíalismi er eina raunhæfa stefnan til þess að komast út úr þessum ógöngum. Höfundur er jarðskjálftafræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reynir Böðvarsson Mest lesið Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir Skoðun „Við andlát manns lýkur skattskyldu hans“ Þórður Gunnarsson Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson Skoðun Aðgangur bannaður Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Það er verið að ljúga að okkur Hildur Þórðardóttir Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun Ævintýralegar eftiráskýringar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson Skoðun Loftslagskvíði Sjálfstæðisflokksins Gunnar Bragi Sveinsson Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Í upphafi skal endinn skoða.. Sigurður F. Sigurðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld, virðið frumbyggjaréttinn í íslensku samfélagi Sæmundur Einarsson skrifar Skoðun Handleiðsla og vellíðan í starfi Sveindís Anna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Eldgos og innviðir: Tryggjum öryggi Suðurnesja Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Er aukin einkavæðing lausnin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Samfélag á krossgötum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Hvað er vandamálið? Alexandra Briem skrifar Skoðun Au pair fyrirkomulagið – barn síns tíma? Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Fontur – hiti þrjú stig Stefán Steingrímur Bergsson skrifar Skoðun Bankinn gefur, bankinn tekur Breki Karlsson skrifar Skoðun Hægt og hljótt Dofri Hermannsson skrifar Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Skoðun Gervigóðmennska fyrir almannafé Kári Allansson skrifar Skoðun Góður granni, gulli betri! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Frelsi er alls konar Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Betra plan í ríkisfjármálum Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenskufræðingurinn Sigmundur Davíð Hákon Darri Egilsson skrifar Skoðun Dýrkeyptur aðgangur Stella Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þarf Alþingi að vera í óvissu? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Stöndum með einyrkjum og sjálfstætt starfandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Ætla Íslendingar að standa vörð um orkuauðlindir sínar? Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og sjálfstæði Íslands Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilnæmt samfélag, betri lífskjör og jöfn tækifæri fyrir öll Unnur Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Lifað með reisn - Frá starfslokum til æviloka Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Viðreisn, evran og Finnland Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Við þurfum þingmann eins og Ágúst Bjarna Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Heildræn sýn á sköpunina Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Sjá meira
Miðflokkurinn er furðulegt fyrirbæri. Vill minnstu mögulegu umsvif ríkisins í þjóðarbúskapnum eins og Nýfrjálshyggjan, með eindæmum þjóðernissinnaður, íhaldssamur og einangrunarsinnaður eins og sumir flokkar voru á fjórða og inn á fimmta áratug síðustu aldar og svo er hann með eigin heimatilbúna rökhyggju sem virðist byggja á hliðar staðreyndum (alternativ facts) svipað og Trump. Lýðskrum er þó fremsti eiginleiki flokksins þar sem allt er gert til þess að ná aftur völdum, ekki fyrir almannahag heldur fyrir eigin ávinning og vina. Það er ekkert ólíklegt að Miðflokknum takist að haga málum svo, með hjálp kjósenda og lýðskrums náttúrulega, að þeir jafnvel komist í ráðherrastóla eftir næstu kosningar. Ég held að ég sé ekki einn um þá hugsun að finnast það hræðilegt. Þær skoðanakannanir sem nú birtast um fylgi flokka gefa líklega ekki raunhæfa mynd af því sem kemur til með að koma upp úr kjörkössunum eftir næstu kosningar. Kosningavélar Sjálfstæðisflokksins og Framsóknarflokksins eru ekki einu sinni komnar í upphitun, bakhjarlar þessara flokka hafa ýmis ráð til stuðnings sem ekki eru gerð opinber þar sem þau eru líklega í raun ólögleg. Þetta eru helmingaskiptaflokkarnir sem kunna á allt kerfið, hafa skipað embættismenn í réttar stöður og sem „kunna til verka”. Miðflokkurinn hafði líklega „lögvarinn erfðarétt” að spillingunni þegar hann klauf sig út úr Framsóknarflokknum vegna Panamskjalanna og því klúðri öllu, formenn helmingaskiptaflokkanna voru báðir þar og af sumum kallaðir Panamprinsar Íslands. Viðreisn er jú klofningur úr Sjálfstæðisflokknum og hallar sér fremst að Nýfrjálshyggjunni, allt skal samkvæmt henni markaðsvæðast og haldið skal umsvifum ríkisins í lágmarki, ríkið (sem er náttúrulega okkar) er andstæðingur sem stelur af okkur peningum en markaðurinn (auðvaldið) er af hinu góða samkvæmt Viðreisn. Að hækka skatta er vond vinstri stefna telja þau og hafa Sjálfstæðisflokk, Framsókn og Miðflokk með sér í þeim kór, þó svo að skólar heilbrigðismál og löggæsla séu fjármögnuð þaðan. Allir þessir flokkar lofa betri opinberri þjónustu með því að lækka fjárframlög þangað, hjúkrunarfræðingur vinnur betri störf á lágum launum virðist vera sjónarmiðið. Flokkur fólksins og Píratar eru báðir áttavilltir á vinstri-hægri ás stjórnmála. Píratar hafa þó afar mikilvægt hlutverk í íslenskum stjórnmálum og það er gagnsæi og góð stjórnsýsla. Það væri miður ef Píratar væru ekki lengur á þingi. Flokkur Fólksins er í raun bara formaðurinn sem kann að gráta í sjónvarpi. Virðist geta bullað endalaust án þess að tapa trúverðugleika í margra augum. Talar um að fátækt verði að útrýma en hafnar algjörlega fjármögnun þess virðist vera. Lýðskrumsflokkur sem í raun er ekkert mark takandi á og væri líklega best að þau hyrfu af Alþingi. Samfylkingin, Jafnaðarmanna flokkur Íslands eins og þau kalla sig er ekki auðveldur að skilgreina eins og hann er í dag. Erfitt að átta sig á hvað flokkurinn vill í raun og veru, allt er svo hóflegt og ekki öfgakennt, engin marktæk skattahækkun eða aukin umsvif ríkisins. Maður fær á tilfinninguna að um sé að ræða Nýfrjálshyggju-light. Þessa sömu leið hafa margir systurflokkar í Evrópu farið og ekki gefist vel, margir hafa fjarlægst tengingu við verkalýðshreyfingar og orðið að einhverskonar menntaelítu flokkum. Mest umhyggja borin fyrir millistéttinni og kjör hinna lægst launuðu ekki höfð í hávegum. Ekki er ólíklegt að fylgið í skoðanakönnunum næstu mánuði fari frekar niður á við en upp. Það gengur ekki til lengdar að hengja það sem einu sinni var fjöldahreyfing upp á eina persónu, hversu frambærileg sem hún er. Vinstri Græn eru í sárum eftir 7 ára vonlaust stjórnarsamstarf við helmingaskiptaflokkana og þá sérstaklega vonlaust samstarf við Sjálfstæðisflokkinn, sérhagsmunaflokk no 1 í íslenskum stjórnmálum. Covid varð þess valdandi að þessir flokkar héldu meirihluta inn í annað kjörtímabil og er þar um að ræða þekkt munstur að stjórnvöld sem fara með þjóð sína í gegnum hörmungar af einhverju tagi fá oft stuðning. Hvort Svandísi Svavarsdóttir takist að bjarga flokknum frá því að detta út af Alþingi vil ég láta ósagt en hún er þó líklegust til þess að takast það af gömlu forystunni. Hún er náttúrulega mjög öflugur stjórnmálaleiðtogi en spurningin er hvort bakpokinn verði henni samt ekki of þungur. Sósíalistaflokkurinn er ekki með sæti á Alþingi en hefur gert sig gildan í borgarstjórn svo eftir er tekið. Ef eitthvað eitt er tekið fram sem mikilvægast í næstu Alþingiskosningum þá er það að mínu mati að Sósíalistaflokkurinn nái inn nokkrum þingmönnum, helst mörgum. Annars er hætta á að vinstri sjónarmið komi þar alls ekki fram og aukin öfl markaðsvæðingar á öllum sviðum fái að herja frítt. Það þarf að auka jöfnuð í þjóðfélaginu sem þýðir náttúrulega aukna skattheimtu frá þeim sem eru aflögufærir, öðruvísi verður það ekki gert. Nýfrjálshyggjan hefur alls staðar beðið skipbrot, innviðir landa grotna niður hvort sem um er að ræða efnislega eða huglæga. Lýðræðislegur sósíalismi er eina raunhæfa stefnan til þess að komast út úr þessum ógöngum. Höfundur er jarðskjálftafræðingur.
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun
Skoðun Kennaraverkfall – sparka í dekkin eða setja meira bensín á bílinn? Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar
Skoðun Mölunarverksmiðja eða umhverfisvæn matvælaframleiðsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Fleiri staðreyndir um jafnlaunavottun – íþyngjandi og kostnaðarsamt regluverk Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar
Hvers vegna hefur frammistöðu íslenskra nemenda í PISA farið hrakandi? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon Skoðun