Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Sara Björg Sigurðardóttir skrifar 21. september 2024 08:00 Í vikunni var uppfærður sögulegur samgöngusáttmáli samþykktur í borgarstjórn Reykjavíkur. Svo ánægjulega vill til að þetta var gert í evrópsku samgönguvikunni. Samgöngusáttmáli sveitarstjórnanna á höfuðborgarsvæðinu og ríkisvaldsins er sannkallað tímamótasamkomulag. Samkomulagið er stærra en Reykjavík, stærra en höfuðborgarsvæðið, stærra en stjórnmálaflokkar því það er samkomulag um sameiginlega framtíðarsýn og framkvæmdaáætlun. Samfylkingin í Reykjavík lagði grunn að hjólaborginni Hlutirnir gerast yfirleitt ekki af sjálfu sér. Síðustu þrjú kjörtímabil hefur Samfylkingin í Reykjavík leitt stefnumótandi vinnu við að skapa lífsgæðaborg og byggja upp innviði fyrir fjölbreytta, vistvæna ferðamáta. Fyrst með hjólreiðaáætlun 2015-2020 og svo núgildandi hjólreiðaáætlun 2021-2025 sem unnið er eftir. Þessi ákvörðun hefur ýtt undir algera umbreytingu á ferðavenjum borgarbúa eftir mikla uppbyggingu á innviðum hjólastíga. Borgarfulltrúi Samfylkingarinnar, Hjálmar Sveinsson, var nefndur níðnöfnum fyrir staðfestu sína í fjölmiðlum. Margir sögðu í hæðnistóni, að enginn vildi hjóla, þetta væri sóun enda vildi fólk ferðast með bílum en ekki hjólum. Raunin varð önnur, sem betur fer. Lagðir hafa verið 43 km af hjólastígum undanfarinn áratug. 500 milljónir króna eru settir árlega í lagningu nýrra hjólastíga. Það er enginn vafi á því með pólitísku hugrekki meirhlutans árið 2010 var ekki bara lagður grunnur að hjólaneti innan borgarinnar heldur líka stofnneti stíga milli sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu með undirritun Samgöngusáttmálans árið 2019. Hlutdeild hjólreiða úr 2% í 7% Frá því fyrsta hjólreiðaáætlun Reykjavíkur var samþykkt árið 2010 hefur hlutdeild hjólreiða í öllum ferðum aukist úr 2% í 7%. Sú áætlun lagði grunn að byltingu sem hefur orðið í notkun hjóla í ferðum í borginni, meðal annars með því að margfalda lengd hjólastíga en markmið í hjólreiðaáætlun er hlutdeild aukist í 10%. Um sístækkandi hóp er að ræða sem gerir kröfur um öryggi, þjónustu og sýnileika, er kominn með sterka rödd og brýnt að á hana sé hlustað. Í ferðavenjukönnun sem Reykjavíkurborg fékk Maskínu til að gera í júní 2021 kom fram að um 40% þeirra sem aka til vinnu í dag hefðu viljað velja aðra samgöngumáta. Í uppfærslu samgöngusáttmálans sést að þarna hlustuðu stjórnmálin á þarfir þegna sinna. Lítið hefur farið fyrir því í fjölmiðlum hversu mikilvægt er að 13% af fjárfestingu uppfærðs samgöngusáttmála er áætlaður í uppbyggingu 80 km af nýjum hjóla- og göngustígum. Það er auðvitað liður í því að koma til móts við þessi 40% sem vilja gjarnan ferðast með öðru en einkabíl sem fyrsta valkost. Íbúar vilja hafa val. Valið hefur fram til þessa verið mjög takmarkað. Það er sem betur að breytast þessi misserin. Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Í ábatagreiningu, sem gerð samhliða uppfærslu sáttmálanns, var metið til fjárs heilsufarslegur og samfélagslegur ábati af verkefninu. Í vinnunni var skoðað hvaða fjárhagslegi ávinningur verður til vegna aukinnar hreyfingar fólks í samgöngum á höfuðborgarsvæðinu. Áætlaður heilsufarsábati vegna aukinna hjólreiða á höfuðborgarsvæðinu er um 40 milljarðar króna og ábati vegna fjölgunar þeirra vegfarenda sem ganga til og frá biðstöðvum almenningssamgangna og áfangastaða sinna er áætlaður um 24 milljarðar króna hvort tveggja yfir 50 ára tímabil. Ávinningurinn felst fyrst og fremst í lækkandi tíðni sjúkdóma á borð við sykursýki, hjarta og æðasjúkdóma. Eittþúsund, eitt hundrað og fjörtíu milljarðar króna í samfélagslegan ávinning Heildar samfélagslegur ábati þegar allt reiknast til eru eitt þúsund, eitt hundrað og fjörtíu milljarðar króna yfir 50 ára tímabil. Þá er allt tekið til, tímasparnaður í bíla- umferð og í almenningssamgöngum en íbúar og gestir höfuðborgarsvæðisins, vegfarendur njóta ávinnings í formi styttri ferðatíma, minni tafa ásamt bættri líkamlegri og andlegri heilsu. Þetta er svo há tala að það þarf að búta hana niður í stærðir sem eru skiljanlegri eins og rekstrargjöld fyrir Skóla og frístundasvið í ár er áætlað 78 milljarða króna á meðan áætluð útgjöld til Landspítalans í fjárlagafrumvarpinu eru 100 milljarðar. Þannig væri hægt að reka Landspítalann í 11 ár fyrir samfélagslegan ábáta af heildar framkvæmdinni. Atkvæði gegn sáttmálanum er atkvæði gegn almannahagsmunum Atkvæði gegn sáttmálanum er atkvæði gegn almannahagsmunum, atkvæði gegn meiri lífsgæðum, atkvæði gegn hreinni loftgæðum, atkvæði gegn bættari lífskjörum og síðast en ekki síst atkvæði gegn betri lýðheilsu. Mögum íbúum í borginni svíður neikvæð umræða vissra borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins í garð sáttmálans enda skiptir lífsgæðaborgin þá miklu máli. Fólki þykir vænt um borgina sína, það vill hafa val um ferðamáta, hvort það gengur, hjólar, tekur strætó, hoppar upp í Borgalínu, deilibíl eða einkabíl. Það vill tryggja komandi kynslóðum góð lífsgæði. Höfundur er varaborgarfulltrúi Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heilbrigðismál Sara Björg Sigurðardóttir Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Sjá meira
Í vikunni var uppfærður sögulegur samgöngusáttmáli samþykktur í borgarstjórn Reykjavíkur. Svo ánægjulega vill til að þetta var gert í evrópsku samgönguvikunni. Samgöngusáttmáli sveitarstjórnanna á höfuðborgarsvæðinu og ríkisvaldsins er sannkallað tímamótasamkomulag. Samkomulagið er stærra en Reykjavík, stærra en höfuðborgarsvæðið, stærra en stjórnmálaflokkar því það er samkomulag um sameiginlega framtíðarsýn og framkvæmdaáætlun. Samfylkingin í Reykjavík lagði grunn að hjólaborginni Hlutirnir gerast yfirleitt ekki af sjálfu sér. Síðustu þrjú kjörtímabil hefur Samfylkingin í Reykjavík leitt stefnumótandi vinnu við að skapa lífsgæðaborg og byggja upp innviði fyrir fjölbreytta, vistvæna ferðamáta. Fyrst með hjólreiðaáætlun 2015-2020 og svo núgildandi hjólreiðaáætlun 2021-2025 sem unnið er eftir. Þessi ákvörðun hefur ýtt undir algera umbreytingu á ferðavenjum borgarbúa eftir mikla uppbyggingu á innviðum hjólastíga. Borgarfulltrúi Samfylkingarinnar, Hjálmar Sveinsson, var nefndur níðnöfnum fyrir staðfestu sína í fjölmiðlum. Margir sögðu í hæðnistóni, að enginn vildi hjóla, þetta væri sóun enda vildi fólk ferðast með bílum en ekki hjólum. Raunin varð önnur, sem betur fer. Lagðir hafa verið 43 km af hjólastígum undanfarinn áratug. 500 milljónir króna eru settir árlega í lagningu nýrra hjólastíga. Það er enginn vafi á því með pólitísku hugrekki meirhlutans árið 2010 var ekki bara lagður grunnur að hjólaneti innan borgarinnar heldur líka stofnneti stíga milli sveitarfélaganna á höfuðborgarsvæðinu með undirritun Samgöngusáttmálans árið 2019. Hlutdeild hjólreiða úr 2% í 7% Frá því fyrsta hjólreiðaáætlun Reykjavíkur var samþykkt árið 2010 hefur hlutdeild hjólreiða í öllum ferðum aukist úr 2% í 7%. Sú áætlun lagði grunn að byltingu sem hefur orðið í notkun hjóla í ferðum í borginni, meðal annars með því að margfalda lengd hjólastíga en markmið í hjólreiðaáætlun er hlutdeild aukist í 10%. Um sístækkandi hóp er að ræða sem gerir kröfur um öryggi, þjónustu og sýnileika, er kominn með sterka rödd og brýnt að á hana sé hlustað. Í ferðavenjukönnun sem Reykjavíkurborg fékk Maskínu til að gera í júní 2021 kom fram að um 40% þeirra sem aka til vinnu í dag hefðu viljað velja aðra samgöngumáta. Í uppfærslu samgöngusáttmálans sést að þarna hlustuðu stjórnmálin á þarfir þegna sinna. Lítið hefur farið fyrir því í fjölmiðlum hversu mikilvægt er að 13% af fjárfestingu uppfærðs samgöngusáttmála er áætlaður í uppbyggingu 80 km af nýjum hjóla- og göngustígum. Það er auðvitað liður í því að koma til móts við þessi 40% sem vilja gjarnan ferðast með öðru en einkabíl sem fyrsta valkost. Íbúar vilja hafa val. Valið hefur fram til þessa verið mjög takmarkað. Það er sem betur að breytast þessi misserin. Lýðheilsa bætt um 64 milljarða Í ábatagreiningu, sem gerð samhliða uppfærslu sáttmálanns, var metið til fjárs heilsufarslegur og samfélagslegur ábati af verkefninu. Í vinnunni var skoðað hvaða fjárhagslegi ávinningur verður til vegna aukinnar hreyfingar fólks í samgöngum á höfuðborgarsvæðinu. Áætlaður heilsufarsábati vegna aukinna hjólreiða á höfuðborgarsvæðinu er um 40 milljarðar króna og ábati vegna fjölgunar þeirra vegfarenda sem ganga til og frá biðstöðvum almenningssamgangna og áfangastaða sinna er áætlaður um 24 milljarðar króna hvort tveggja yfir 50 ára tímabil. Ávinningurinn felst fyrst og fremst í lækkandi tíðni sjúkdóma á borð við sykursýki, hjarta og æðasjúkdóma. Eittþúsund, eitt hundrað og fjörtíu milljarðar króna í samfélagslegan ávinning Heildar samfélagslegur ábati þegar allt reiknast til eru eitt þúsund, eitt hundrað og fjörtíu milljarðar króna yfir 50 ára tímabil. Þá er allt tekið til, tímasparnaður í bíla- umferð og í almenningssamgöngum en íbúar og gestir höfuðborgarsvæðisins, vegfarendur njóta ávinnings í formi styttri ferðatíma, minni tafa ásamt bættri líkamlegri og andlegri heilsu. Þetta er svo há tala að það þarf að búta hana niður í stærðir sem eru skiljanlegri eins og rekstrargjöld fyrir Skóla og frístundasvið í ár er áætlað 78 milljarða króna á meðan áætluð útgjöld til Landspítalans í fjárlagafrumvarpinu eru 100 milljarðar. Þannig væri hægt að reka Landspítalann í 11 ár fyrir samfélagslegan ábáta af heildar framkvæmdinni. Atkvæði gegn sáttmálanum er atkvæði gegn almannahagsmunum Atkvæði gegn sáttmálanum er atkvæði gegn almannahagsmunum, atkvæði gegn meiri lífsgæðum, atkvæði gegn hreinni loftgæðum, atkvæði gegn bættari lífskjörum og síðast en ekki síst atkvæði gegn betri lýðheilsu. Mögum íbúum í borginni svíður neikvæð umræða vissra borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins í garð sáttmálans enda skiptir lífsgæðaborgin þá miklu máli. Fólki þykir vænt um borgina sína, það vill hafa val um ferðamáta, hvort það gengur, hjólar, tekur strætó, hoppar upp í Borgalínu, deilibíl eða einkabíl. Það vill tryggja komandi kynslóðum góð lífsgæði. Höfundur er varaborgarfulltrúi Samfylkingarinnar.
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun
Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun