„ÁTVR dugar“ Árni Sæberg skrifar 24. maí 2024 10:54 Guðmundur Ingi Guðbrandsson, félags- og vinnumarkaðsráðherra. Vísir/Arnar Félags- og vinnumarkaðsráðherra segir það skaðlegt samfélaginu að selja áfengi í matvöruverslunum, því áfengi sé engin venjuleg söluvara. Nú þegar sé nægt aðgengi að áfengi með rekstri ÁTVR og markaðssamkeppni óþörf. „ÁTVR dugar.“ Athygli vakti í gær þegar framkvæmdarstjóri Hagkaupa lýsti því yfir að netverslun með áfengi hæfist í verslunum keðjunnar í næsta mánuðu. Viðskiptavinir gætu þannig pantað sér áfengi, rölt um búðina og raðað hefðbundnum vörum í körfu eins og venjulega og sótt svo áfengi í lok búðarferðar. Ljóst er að með þessu verður stigið ansi stórt skref í átt að áfengi í matvöruverslunum. Það þykir Guðmundi Inga Guðbrandssyni, félags- og vinnumarkaðsráðherra, ekki heillavænleg þróun. Í aðsendri grein sem hann ritar á Vísi segir hann að það hafi vart farið fram hjá neinum að verslun með áfengi hafi tekið breytingum á undanförnum misserum og árum, án þess að það hafi verið tekin pólitísk ákvörðun um það eða farið fram umræða í samfélaginu svo nokkru nemi. Svokallaðar netverslanir, sem flytja inn áfengi hafi skotið upp kollinum og geymi áfengi á lager og selji í smásölu, og bjóði jafnvel upp á heimsendingu á öllum tímum sólarhringsins. „Þessi fyrirtæki fara þannig fram hjá bæði áfengislögum og lýðheilsustefnu stjórnvalda, sem hvoru tveggja leggjast gegn frjálsri smásölu á áfengi. Áfengisauglýsingar hafa einnig tekið að birtast börnum og ungmennum á samfélagsmiðlum, sem er reiðarslag fyrir baráttuna gegn áfengis- og vímuefnanotkun þessa viðkvæma hóps. Hættunni er hreinlega ekið heim að dyrum.“ Hefur ekki farið varhluta af neikvæðum áhrifum áfengis Hann hafi í störfum sínum sem félags- og vinnumarkaðsráðherra ekki farið varhluta af því að sjá neikvæðar félagslegar afleiðingar óhóflegrar áfengisneyslu. Slíkt megi til dæmis sjá innan fjölskyldna þegar neysla eins hefur neikvæð áhrif á aðra og þá sérlega á konur og börn. Ofbeldi í nánum samböndum og vanræksla barna séu dæmi um slíkan skaða. Óhófleg neysla áfengis valdi einstaklingum, fjölskyldum og samfélögum skaða, meðal annars vegna heilsubrests og félagslegra vandamála. Samkvæmt Landlækni hafi kostnaður heilbrigðiskerfisins vegna áfengisneyslu verið að minnsta kosti hundrað milljarðar króna árið 2021. „Það er því líka eftir miklu að slægjast efnahagslega fyrir samfélagið að draga úr óhóflegri áfengisneyslu. Með minni neyslu og minna aðgengi að áfengi mun auk þess félagslegum vandamálum fækka, slys verða fátíðari, fleiri verða vinnufær, fólki almennt líða betur og opinbert fjármagn sparast. Það eru nefnilega bara seljendurnir sem græða á auknu aðgengi að áfengi, ekki fólkið í landinu, ekki samfélagið.“ Óeining virðist vera meðal ríkisstjórnarinnar Áfengisstefna okkar Íslendinga hafi verið skýr og byggi á bættri lýðheilsu og samfélagslegri ábyrgð. Henni sé ætlað að verja félagslega velferð. Stefnan komi meðal annars fram í lögum um verslun með áfengi og tóbak. Rekstur ÁTVR sé hluti þeirrar stefnu og gangi út á að stýra og takmarka aðgengi að áfengi og draga þannig úr skaðlegum áhrifum. Einnig að vernda ungt fólk gegn neyslu áfengis. „Við í Vinstri grænum teljum mikilvægt að víkja ekki frá gildandi áfengisstefnu og gildandi lögum.“ Þessi ummæli ráðherra eru áhugaverð í því ljósi að þingmenn Sjálfstæðisflokksins, sem er eins og flestir vita í ríkisstjórn með Vinstri grænum, hafa reglulega talað fyrir auknu aðgengi að áfengi. Þar bera sennilega hæst ummæli Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra um hvítvín með humrinum. Þá hefur Hildur Sverrisdóttir, þingflokksformaður Sjálfstæðisflokks, lagt fram frumvarp um að leyfa netverslanir með áfengi í meira mæli hér á landi. Engin venjuleg söluvara Þá segir Guðmundur Ingi það skaðlegt samfélaginu að selja áfengi í matvöruverslunum, enda sé áfengi engin venjuleg söluvara. Nú þegar sé nægt aðgengi að áfengi með rekstri ÁTVR og markaðssamkeppni óþörf. „ÁTVR dugar.“ Þannig eigi ekki að lögfesta heimild til reksturs innlendra vefverslana með áfengi í smásölu til neytenda. „Ef það er gert stóreykst aðgengið og markaðsöflin fá lausan tauminn til að koma sem mestu áfengi út til neytenda. Við eigum að verja ungmenni og veita þeim frelsi frá ágengum markaðsöflum áfengisiðnaðarins. Velferð fólks á að ganga framar markaðsvæddri netsölu áfengis. Aukið aðgengi að áfengi er skaðlegt samfélagi okkar. Fyrir því eru margvísleg lýðheilsurök. Þetta vitum við. Þetta er ekki mikið flóknara en það.“ Áfengi og tóbak Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Verslun Netverslun með áfengi Mest lesið Sakleysi dætranna hafi gufað upp Innlent Sindri grunaður um fjárdrátt Innlent Þórdís Kolbrún gefur ekki kost á sér Innlent Ætla að kæra Sindra Þór fyrir áralangan fjárdrátt Innlent Ærandi þögn og klukkan tifar Innlent Spyr hvort foreldrarnir muni geta horft í augun á kennurum barnanna Innlent Tóku börnin inn óháð mönnun og fara frekar í fáliðun Innlent Þau munu vinna úr hagræðingartillögunum Innlent Trump ætlar að skattleggja Pútín svo hann hætti stríðsrekstri í Úkraínu Erlent Að minnsta kosti þrettán milljónir og „einbeittur brotavilji“ Innlent Fleiri fréttir Viss um sigurinn en óviss um að komast inn á landsfundinn Fallegustu bækur í heimi eru í Garðabæ Fátt virðist geta komið í veg fyrir verkföll „Enn einn áfellisdómurinn yfir stjórnsýslu borgarinnar“ Staðfestir niðurfellingu rannsóknar á blaðamönnunum Áfellisdómur á stjórnsýslu borgarinnar og meintur fjárdráttur Að minnsta kosti þrettán milljónir og „einbeittur brotavilji“ Fleiri skora á Guðrúnu Þau munu vinna úr hagræðingartillögunum Skilorðsbundið fangelsi fyrir að áreita dreng í sturtuklefa Borgarstjóri vill ekki mikinn fjölda hælisleitenda í JL húsið Frestur til að skila inn tillögum rennur út í dag Fíkniefni í bala og milljónir í skúffu Spyr hvort foreldrarnir muni geta horft í augun á kennurum barnanna Vél frá Dubai lenti í Keflavík með veikan farþega Dæmdur fyrir höfuðhögg sem leiddi til dauða Ítreka að næringarráðleggingar fela ekki í sér boð og bönn Sjálfstæðisfélög skora á Guðrúnu Tóku börnin inn óháð mönnun og fara frekar í fáliðun Ætla að kæra Sindra Þór fyrir áralangan fjárdrátt „Lausa skrúfan“ seld á Akureyri Þórdís Kolbrún gefur ekki kost á sér Foreldrar stefna Kennarasambandinu vegna verkfallsaðgerða „Draumahúsið“ sem hefði getað sparað stórfé Sindri grunaður um fjárdrátt Hælisleitendur fá ekki inni í JL eftir allt saman Ærandi þögn og klukkan tifar Halla vill leiða VR áfram Strætó fær sérakrein á Kringlumýrarbraut Leyfið heyrir sögunni til Sjá meira
Athygli vakti í gær þegar framkvæmdarstjóri Hagkaupa lýsti því yfir að netverslun með áfengi hæfist í verslunum keðjunnar í næsta mánuðu. Viðskiptavinir gætu þannig pantað sér áfengi, rölt um búðina og raðað hefðbundnum vörum í körfu eins og venjulega og sótt svo áfengi í lok búðarferðar. Ljóst er að með þessu verður stigið ansi stórt skref í átt að áfengi í matvöruverslunum. Það þykir Guðmundi Inga Guðbrandssyni, félags- og vinnumarkaðsráðherra, ekki heillavænleg þróun. Í aðsendri grein sem hann ritar á Vísi segir hann að það hafi vart farið fram hjá neinum að verslun með áfengi hafi tekið breytingum á undanförnum misserum og árum, án þess að það hafi verið tekin pólitísk ákvörðun um það eða farið fram umræða í samfélaginu svo nokkru nemi. Svokallaðar netverslanir, sem flytja inn áfengi hafi skotið upp kollinum og geymi áfengi á lager og selji í smásölu, og bjóði jafnvel upp á heimsendingu á öllum tímum sólarhringsins. „Þessi fyrirtæki fara þannig fram hjá bæði áfengislögum og lýðheilsustefnu stjórnvalda, sem hvoru tveggja leggjast gegn frjálsri smásölu á áfengi. Áfengisauglýsingar hafa einnig tekið að birtast börnum og ungmennum á samfélagsmiðlum, sem er reiðarslag fyrir baráttuna gegn áfengis- og vímuefnanotkun þessa viðkvæma hóps. Hættunni er hreinlega ekið heim að dyrum.“ Hefur ekki farið varhluta af neikvæðum áhrifum áfengis Hann hafi í störfum sínum sem félags- og vinnumarkaðsráðherra ekki farið varhluta af því að sjá neikvæðar félagslegar afleiðingar óhóflegrar áfengisneyslu. Slíkt megi til dæmis sjá innan fjölskyldna þegar neysla eins hefur neikvæð áhrif á aðra og þá sérlega á konur og börn. Ofbeldi í nánum samböndum og vanræksla barna séu dæmi um slíkan skaða. Óhófleg neysla áfengis valdi einstaklingum, fjölskyldum og samfélögum skaða, meðal annars vegna heilsubrests og félagslegra vandamála. Samkvæmt Landlækni hafi kostnaður heilbrigðiskerfisins vegna áfengisneyslu verið að minnsta kosti hundrað milljarðar króna árið 2021. „Það er því líka eftir miklu að slægjast efnahagslega fyrir samfélagið að draga úr óhóflegri áfengisneyslu. Með minni neyslu og minna aðgengi að áfengi mun auk þess félagslegum vandamálum fækka, slys verða fátíðari, fleiri verða vinnufær, fólki almennt líða betur og opinbert fjármagn sparast. Það eru nefnilega bara seljendurnir sem græða á auknu aðgengi að áfengi, ekki fólkið í landinu, ekki samfélagið.“ Óeining virðist vera meðal ríkisstjórnarinnar Áfengisstefna okkar Íslendinga hafi verið skýr og byggi á bættri lýðheilsu og samfélagslegri ábyrgð. Henni sé ætlað að verja félagslega velferð. Stefnan komi meðal annars fram í lögum um verslun með áfengi og tóbak. Rekstur ÁTVR sé hluti þeirrar stefnu og gangi út á að stýra og takmarka aðgengi að áfengi og draga þannig úr skaðlegum áhrifum. Einnig að vernda ungt fólk gegn neyslu áfengis. „Við í Vinstri grænum teljum mikilvægt að víkja ekki frá gildandi áfengisstefnu og gildandi lögum.“ Þessi ummæli ráðherra eru áhugaverð í því ljósi að þingmenn Sjálfstæðisflokksins, sem er eins og flestir vita í ríkisstjórn með Vinstri grænum, hafa reglulega talað fyrir auknu aðgengi að áfengi. Þar bera sennilega hæst ummæli Áslaugar Örnu Sigurbjörnsdóttur, háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra um hvítvín með humrinum. Þá hefur Hildur Sverrisdóttir, þingflokksformaður Sjálfstæðisflokks, lagt fram frumvarp um að leyfa netverslanir með áfengi í meira mæli hér á landi. Engin venjuleg söluvara Þá segir Guðmundur Ingi það skaðlegt samfélaginu að selja áfengi í matvöruverslunum, enda sé áfengi engin venjuleg söluvara. Nú þegar sé nægt aðgengi að áfengi með rekstri ÁTVR og markaðssamkeppni óþörf. „ÁTVR dugar.“ Þannig eigi ekki að lögfesta heimild til reksturs innlendra vefverslana með áfengi í smásölu til neytenda. „Ef það er gert stóreykst aðgengið og markaðsöflin fá lausan tauminn til að koma sem mestu áfengi út til neytenda. Við eigum að verja ungmenni og veita þeim frelsi frá ágengum markaðsöflum áfengisiðnaðarins. Velferð fólks á að ganga framar markaðsvæddri netsölu áfengis. Aukið aðgengi að áfengi er skaðlegt samfélagi okkar. Fyrir því eru margvísleg lýðheilsurök. Þetta vitum við. Þetta er ekki mikið flóknara en það.“
Áfengi og tóbak Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Verslun Netverslun með áfengi Mest lesið Sakleysi dætranna hafi gufað upp Innlent Sindri grunaður um fjárdrátt Innlent Þórdís Kolbrún gefur ekki kost á sér Innlent Ætla að kæra Sindra Þór fyrir áralangan fjárdrátt Innlent Ærandi þögn og klukkan tifar Innlent Spyr hvort foreldrarnir muni geta horft í augun á kennurum barnanna Innlent Tóku börnin inn óháð mönnun og fara frekar í fáliðun Innlent Þau munu vinna úr hagræðingartillögunum Innlent Trump ætlar að skattleggja Pútín svo hann hætti stríðsrekstri í Úkraínu Erlent Að minnsta kosti þrettán milljónir og „einbeittur brotavilji“ Innlent Fleiri fréttir Viss um sigurinn en óviss um að komast inn á landsfundinn Fallegustu bækur í heimi eru í Garðabæ Fátt virðist geta komið í veg fyrir verkföll „Enn einn áfellisdómurinn yfir stjórnsýslu borgarinnar“ Staðfestir niðurfellingu rannsóknar á blaðamönnunum Áfellisdómur á stjórnsýslu borgarinnar og meintur fjárdráttur Að minnsta kosti þrettán milljónir og „einbeittur brotavilji“ Fleiri skora á Guðrúnu Þau munu vinna úr hagræðingartillögunum Skilorðsbundið fangelsi fyrir að áreita dreng í sturtuklefa Borgarstjóri vill ekki mikinn fjölda hælisleitenda í JL húsið Frestur til að skila inn tillögum rennur út í dag Fíkniefni í bala og milljónir í skúffu Spyr hvort foreldrarnir muni geta horft í augun á kennurum barnanna Vél frá Dubai lenti í Keflavík með veikan farþega Dæmdur fyrir höfuðhögg sem leiddi til dauða Ítreka að næringarráðleggingar fela ekki í sér boð og bönn Sjálfstæðisfélög skora á Guðrúnu Tóku börnin inn óháð mönnun og fara frekar í fáliðun Ætla að kæra Sindra Þór fyrir áralangan fjárdrátt „Lausa skrúfan“ seld á Akureyri Þórdís Kolbrún gefur ekki kost á sér Foreldrar stefna Kennarasambandinu vegna verkfallsaðgerða „Draumahúsið“ sem hefði getað sparað stórfé Sindri grunaður um fjárdrátt Hælisleitendur fá ekki inni í JL eftir allt saman Ærandi þögn og klukkan tifar Halla vill leiða VR áfram Strætó fær sérakrein á Kringlumýrarbraut Leyfið heyrir sögunni til Sjá meira