Öryggi í sundlaugum Sólveig Valgeirsdóttir og Eyþór Víðisson skrifa 20. janúar 2024 07:00 Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar Sundlaugamenning Íslendinga er einstök og skipa sundlaugarnar stóran sess í lífi margra. Í upphafi voru sundlaugar byggðar til sundkennslu en í dag hafa þær fjölþættu hlutverki að gegna til heilsuræktar, slökunar og leikja sem gerir þær að líkamlegri, andlegri og félagslegri heilsulind. Aðsókn í sundlaugarnar eykst jafnt og þétt í takt við fjölgun ferðamanna til landsins og fjölgun íbúa á landinu. Sundlaugarnar í Reykjavík eru átta talsins og fengu yfir tvær milljónir gesta árið 2023. Þetta eru gestir á öllum aldri frá mismunandi menningarheimum, syndir jafnt sem ósyndir. Mannvirkin eru fjölbreytt, heitir og kaldir pottar, rennibrautir, stökkbretti, djúpar og grunnar laugar. Á sundstöðum geta því leynst margvíslegar hættur, ábyrgð þeirra sem reka sundstaði er mikil og mikilvægt að öryggi gesta sé tryggt. Öryggiskröfur í sundlaugum Kröfur um öryggi hafa breyst í tímanna rás og má þar nefna þætti eins og húsnæði, laugarvörslu, þrif og gæði vatns. Samræmdar reglur um öryggiskröfur á sundstöðum og við kennslulaugar voru gefnar út 1994 og árið 1998 gaf umhverfisráðuneytið út „Reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum“ sem unnið er eftir í dag. Síðan þá hefur sú reglugerð verið í sífelldri endurskoðun og hefur Félag forstöðumanna sundstaða á Íslandi verið í góðu samstarfi við ráðuneytið og bent á mikilvæg atriði er varða öryggismál og þyrfti að taka til endurskoðunar í reglugerð. Laugarvarsla krefst fullrar athygli og á laugarverði hvílir mikil ábyrgð. Það getur verið áskorun að fylgjast með hundruðum gesta sem sækja laugina á hverjum tíma hvort sem um er að ræða vöktun af skjám í laugarvarðaturni eða af bakka. Í stórum mannvirkjum eru margir skjáir sem þarf að fylgjast með og ganga um svæðið getur tekið tíma. Það er því ekki óeðlilegt að það sé sundlaugargestur sem kemur fyrstur auga á atvik og kallar eftir hjálp. Þótt ábyrgð rekstraraðila sé mikil er ekki hægt að draga úr þeirri ábyrgð sem einstaklingar bera á sjálfum sér og þeirri áhættu sem fylgt getur sundiðkun, en sérstaklega á það við um þá sem hafa með sér börn á sundstað, þá sem búa við skerta heilsu og einstaklinga sem hafa takmarkaða sundkunnáttu. Þá getur hegðun gesta verið með þeim hætti að hún ógni öryggi þeirra sjálfra og annarra gesta. Úttekt á öryggi í sundlaugum Reykjavíkur Í ágúst 2021 kom út skýrsla Innri endurskoðunar um öryggi sundlauga í Reykjavík. Í niðurstöðum þeirrar úttektar segir m.a. „Um úttekt á öryggismálum sundlauga Reykjavíkur má almennt segja að öryggismál séu í góðu horfi og uppfylli þau skilyrði sem reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum kveður á um. Forstöðumenn og starfsmenn sundlauga eru vakandi yfir hættum sem ógnað geta öryggi sundgesta, bæði hvað varðar húsnæði, búnað, heilnæmi vatns og þjálfun og hæfni starfsmanna.“ Bent var á nokkra þætti sem mætti bæta en frá því skýrslan kom út hafa öryggismál í sundlaugum Reykjavíkur verið tekin enn fastari tökum. Búið er að endurskoða og samræma verkferla og aukin áhersla lögð á öryggisþætti við móttöku nýs starfsfólks. Teknar hafa verið í notkun talstöðvar sem flýtir viðbragðstíma komi upp atvik og neyðaræfingum hefur verið fjölgað umfram lögbundnar æfingar. Þá hefur borgin gengið lengra en segir í reglugerð um fjölda barna í hópum sem koma í sund og hefur haft forgöngu í því að samræma það verklag hjá nágrannasveitarfélögunum þar sem hópar sækja sundlaugar á milli sveitarfélaga. Vinnuumhverfi starfsmanna Til að tryggja sem best öryggi gesta þarf starfsumhverfi þeirra sem vinna í sundlaugunum að vera öruggt og gott. Líkt og með öryggismálin hafa byggingareglugerðir tekið breytingum og kröfur um aðbúnað starfmanna aukist. Mikil vinna hefur farið fram hjá borginni í vinnuverndarmálum og hafin er vinna eftir nýrri öryggisstefnu borgarinnar. Áætlun um öryggi og heilbrigði starfsmanna hefur verið unnin fyrir allar laugar þar sem áhætta í starfi er metin og unnið út frá þeirri áætlun til að bæta starfsumhverfi. Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar 21. janúar 2022 lést Guðni Pétur Guðnason, starfsmaður á velferðarsviði Reykjavíkurborgar, við störf sín þegar hann fór með skjólstæðing sinn í sund í Sundhöll Reykjavíkur. Þetta er afar sorglegur atburður sem snertir marga. Að frumkvæði foreldra Guðna verður minningu hans haldið á lofti þann dag ár hvert með vitundarvakningu um öryggi í sundlaugum og er það hluti af úrbótaáætlun gerð í nafni Guðna og samþykkt í borgarráði. Sunnudaginn 21.janúar n.k. kl.14-16 verður opið hús í Sundhöll Reykjavíkur þar sem gestir geta kynnt sér og prófað þann öryggisbúnað sem notaður er í sundlaugum og við neyðaræfingar starfsfólks. Sá dagur er upphaf öryggisviku í sundlaugunum þar sem innleidd verður ný námslína fyrir laugarverði en þar er lögð áhersla á öryggi og gæði vatns. Ráðstefna verður haldin fyrir öryggisverði og öryggistrúnaðarmenn og lýkur öryggisviku með opnu húsi í Grafarvogslaug laugardaginn 27.janúar kl.14-16 þar sem gestir geta prófað öryggisbúnað sem notaður er við björgun í sundlaugum. Áfram verður unnið í sundlaugunum með öryggi gesta að leiðarljósi svo upplifun þeirra verði sem best þegar þeir heimsækja laugarnar til leikja, heilsuræktar og slökunar og þeir upplifi þær áfram sem líkamlega, andlega og félagslega heilsulind. Höfundar eru Sólveig Valgeirsdóttir, öryggisstjóri menningar- og íþróttasviðs Reykjavíkurborgar, og Eyþór Víðisson, öryggisstjóri vinnuverndar hjá Reykjavíkurborg. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sundlaugar Reykjavík Slysavarnir Mest lesið Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir Skoðun Flækjustig í skjóli einföldunar Kolbrún Georgsdóttir Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Drifkraftur bata – Alþjóðlegi geðheilbrigðisdagurinn Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Lordinn lýgur! Andrés Pétursson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að þykjast með líf barnanna okkar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Í örugga höfn! Örlygur Hnefill Örlygsson,Bergur Elías Ágústsson skrifar Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar Skoðun Varasjóður eða hefðbundið styrkjakerfi? Birgitta Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Geðheilsa á tímum óvissu og áskorana María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið Ragnheiður Ósk Jensdóttir skrifar Skoðun Villta vestur ólöglegra veðmálaauglýsinga á Íslandi Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar Skoðun Ísland þarf engan sérdíl Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Er edrúlífið æðislegt? Jakob Smári Magnússon skrifar Skoðun Rúmfatalagerinn, ekki fyrir alla! Ragnar Gunnarsson skrifar Skoðun Að gera ráð fyrir frelsi Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að þekkja sín takmörk Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Gervigreind og dómgreind Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Fjárfesting í réttindum barna bætir fjárhag sveitarfélaga Marín Rós Eyjólfsdóttir skrifar Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Á að takmarka samfélagsmiðlanotkun barna? María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hvernig vogar þú þér að gera grín að Möggu Stínu? Elliði Vignisson skrifar Skoðun Hvað er í gangi? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Lausnir í leikskólamálum Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Hjálpum fólki að eignast börn Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Ráðgátan um RÚV Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Hvetjandi refsing Reykjavíkurborgar Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Flækjustig í skjóli einföldunar Kolbrún Georgsdóttir skrifar Skoðun Lýst eftir afstöðu Viðreisnar til ríkisstyrkja Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Vegferð menntunar Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar Sjá meira
Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar Sundlaugamenning Íslendinga er einstök og skipa sundlaugarnar stóran sess í lífi margra. Í upphafi voru sundlaugar byggðar til sundkennslu en í dag hafa þær fjölþættu hlutverki að gegna til heilsuræktar, slökunar og leikja sem gerir þær að líkamlegri, andlegri og félagslegri heilsulind. Aðsókn í sundlaugarnar eykst jafnt og þétt í takt við fjölgun ferðamanna til landsins og fjölgun íbúa á landinu. Sundlaugarnar í Reykjavík eru átta talsins og fengu yfir tvær milljónir gesta árið 2023. Þetta eru gestir á öllum aldri frá mismunandi menningarheimum, syndir jafnt sem ósyndir. Mannvirkin eru fjölbreytt, heitir og kaldir pottar, rennibrautir, stökkbretti, djúpar og grunnar laugar. Á sundstöðum geta því leynst margvíslegar hættur, ábyrgð þeirra sem reka sundstaði er mikil og mikilvægt að öryggi gesta sé tryggt. Öryggiskröfur í sundlaugum Kröfur um öryggi hafa breyst í tímanna rás og má þar nefna þætti eins og húsnæði, laugarvörslu, þrif og gæði vatns. Samræmdar reglur um öryggiskröfur á sundstöðum og við kennslulaugar voru gefnar út 1994 og árið 1998 gaf umhverfisráðuneytið út „Reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum“ sem unnið er eftir í dag. Síðan þá hefur sú reglugerð verið í sífelldri endurskoðun og hefur Félag forstöðumanna sundstaða á Íslandi verið í góðu samstarfi við ráðuneytið og bent á mikilvæg atriði er varða öryggismál og þyrfti að taka til endurskoðunar í reglugerð. Laugarvarsla krefst fullrar athygli og á laugarverði hvílir mikil ábyrgð. Það getur verið áskorun að fylgjast með hundruðum gesta sem sækja laugina á hverjum tíma hvort sem um er að ræða vöktun af skjám í laugarvarðaturni eða af bakka. Í stórum mannvirkjum eru margir skjáir sem þarf að fylgjast með og ganga um svæðið getur tekið tíma. Það er því ekki óeðlilegt að það sé sundlaugargestur sem kemur fyrstur auga á atvik og kallar eftir hjálp. Þótt ábyrgð rekstraraðila sé mikil er ekki hægt að draga úr þeirri ábyrgð sem einstaklingar bera á sjálfum sér og þeirri áhættu sem fylgt getur sundiðkun, en sérstaklega á það við um þá sem hafa með sér börn á sundstað, þá sem búa við skerta heilsu og einstaklinga sem hafa takmarkaða sundkunnáttu. Þá getur hegðun gesta verið með þeim hætti að hún ógni öryggi þeirra sjálfra og annarra gesta. Úttekt á öryggi í sundlaugum Reykjavíkur Í ágúst 2021 kom út skýrsla Innri endurskoðunar um öryggi sundlauga í Reykjavík. Í niðurstöðum þeirrar úttektar segir m.a. „Um úttekt á öryggismálum sundlauga Reykjavíkur má almennt segja að öryggismál séu í góðu horfi og uppfylli þau skilyrði sem reglugerð um hollustuhætti á sund- og baðstöðum kveður á um. Forstöðumenn og starfsmenn sundlauga eru vakandi yfir hættum sem ógnað geta öryggi sundgesta, bæði hvað varðar húsnæði, búnað, heilnæmi vatns og þjálfun og hæfni starfsmanna.“ Bent var á nokkra þætti sem mætti bæta en frá því skýrslan kom út hafa öryggismál í sundlaugum Reykjavíkur verið tekin enn fastari tökum. Búið er að endurskoða og samræma verkferla og aukin áhersla lögð á öryggisþætti við móttöku nýs starfsfólks. Teknar hafa verið í notkun talstöðvar sem flýtir viðbragðstíma komi upp atvik og neyðaræfingum hefur verið fjölgað umfram lögbundnar æfingar. Þá hefur borgin gengið lengra en segir í reglugerð um fjölda barna í hópum sem koma í sund og hefur haft forgöngu í því að samræma það verklag hjá nágrannasveitarfélögunum þar sem hópar sækja sundlaugar á milli sveitarfélaga. Vinnuumhverfi starfsmanna Til að tryggja sem best öryggi gesta þarf starfsumhverfi þeirra sem vinna í sundlaugunum að vera öruggt og gott. Líkt og með öryggismálin hafa byggingareglugerðir tekið breytingum og kröfur um aðbúnað starfmanna aukist. Mikil vinna hefur farið fram hjá borginni í vinnuverndarmálum og hafin er vinna eftir nýrri öryggisstefnu borgarinnar. Áætlun um öryggi og heilbrigði starfsmanna hefur verið unnin fyrir allar laugar þar sem áhætta í starfi er metin og unnið út frá þeirri áætlun til að bæta starfsumhverfi. Vitundarvakning í minningu Guðna Péturs Guðnasonar 21. janúar 2022 lést Guðni Pétur Guðnason, starfsmaður á velferðarsviði Reykjavíkurborgar, við störf sín þegar hann fór með skjólstæðing sinn í sund í Sundhöll Reykjavíkur. Þetta er afar sorglegur atburður sem snertir marga. Að frumkvæði foreldra Guðna verður minningu hans haldið á lofti þann dag ár hvert með vitundarvakningu um öryggi í sundlaugum og er það hluti af úrbótaáætlun gerð í nafni Guðna og samþykkt í borgarráði. Sunnudaginn 21.janúar n.k. kl.14-16 verður opið hús í Sundhöll Reykjavíkur þar sem gestir geta kynnt sér og prófað þann öryggisbúnað sem notaður er í sundlaugum og við neyðaræfingar starfsfólks. Sá dagur er upphaf öryggisviku í sundlaugunum þar sem innleidd verður ný námslína fyrir laugarverði en þar er lögð áhersla á öryggi og gæði vatns. Ráðstefna verður haldin fyrir öryggisverði og öryggistrúnaðarmenn og lýkur öryggisviku með opnu húsi í Grafarvogslaug laugardaginn 27.janúar kl.14-16 þar sem gestir geta prófað öryggisbúnað sem notaður er við björgun í sundlaugum. Áfram verður unnið í sundlaugunum með öryggi gesta að leiðarljósi svo upplifun þeirra verði sem best þegar þeir heimsækja laugarnar til leikja, heilsuræktar og slökunar og þeir upplifi þær áfram sem líkamlega, andlega og félagslega heilsulind. Höfundar eru Sólveig Valgeirsdóttir, öryggisstjóri menningar- og íþróttasviðs Reykjavíkurborgar, og Eyþór Víðisson, öryggisstjóri vinnuverndar hjá Reykjavíkurborg.
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun
Skoðun Reykjavíkurmódelið er skref í rétta átt – fyrir börnin og starfsfólkið Bozena Raczkowska skrifar
Skoðun Sterkari saman – geðheilsa er mannréttindi allra Halldóra Jónsdóttir,Halldóra Víðisdóttir,Júlíana Guðrún Þórðardóttir skrifar
Skoðun Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson skrifar
Skoðun Alþjóða geðheilbrigðisdagurinn – réttur til réttrar meðferðar Pétur Maack Þorsteinsson skrifar
Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar
Hættið að þykjast standa með mannréttindum – hafnið nýju útlendingafrumvarpi Jón Sigurðsson Skoðun