Afglapavæðing? Þóra Bergný Guðmundsdóttir skrifar 7. janúar 2024 10:02 Það er eitthvað sérkennilegt að gerast í samfélaginu þegar íbúar lítils bæjarfélags eins og Seyðisfjarðar þurfa að fara í flókinn og rándýran málarekstur til að mæta ofríki og beinlínis lögbrotum stjórnvalda.Þegar við Seyðfirðingar heyrðum fyrst af áformum erlends fyrirtækis og hlaupastráka þeirra um að smella litlum 10 þúsund tonnum af norskum eldislaxi í fjörðinn okkar, tók það ekki nema 2-3 daga að virkja íbúa bæjarins og að safna undirskriftum undir þessa einföldu kröfu: „Við undirrituð leggjumst alfarið gegn öllum áformum um sjókvíaeldi í Seyðisfirði“ Fólk gekk hús úr húsi, bankaði á dyr og bað um undirskrift allra sem höfðu náð kosningaaldri. Flestir skrifuðu undir undir og þykkum bunka lista var skilað til okkar nýja yfirvalds í Múlaþingi. Þrátt fyrir breið bros og kurteislegt viðmót voru því miður strax bornar brigður á þennan eindregna vilja íbúa. Kannski var þetta ekki að marka, kannski voru þeir Andrés önd og Mikki mús báðir á þessum listum. Í framhaldinu sýndi okkar nýja sveitarstjórn, sveitarstjórn Múlaþings, þó þá ábyrgð að fela Gallup að athuga hvort þetta væri raunverulega svona. Vildi fólk virkilega ekki fórna náttúrufari og staðarmenningu sinni fyrir aukna hagsæld og meint ný störf? Niðurstaðan var skýr . 75% aðspurðra voru afdráttarlausir í sinni afstöðu gegn laxeldi í opnum sjókvíum í firðinum. Við Seyðfirðingar vorum sem sagt ekki ginkeyptir og við vildum ekki fleiri skyndilausnir. Síldarárin voru í sinni rómantísku fortíðarbirtu enn í fersku minni bæjarbúa. Brjáluð vinna en bærinn var nánast í henglum, þegar þeim ágæta og beinmarga fiski var nánast útrýmt af miðunum og við þurftum að hysja upp um okkur, þvo af okkur hreistrið og finna ný bjargráð. Það gerðist ekki af sjálfu sér. Við vissum þó að samfélagið bjó yfir auði sem lá í einstöku náttúrufari og kaupstað sem bjó yfir dýrmætum húsaarfi og frjóum hugmyndum. Það var bærinn okkar og varð svo bærinn allrar þjóðarinnar sem og ungs fólks víðsvegar að úr heiminum, sem kaus að setjast þar að. Staðurinn hafði skapað sér orðspor, sem ekki verður hannað á auglýsingastofum. Fallegu gömlu húsin, sem eitt sinn höfðu verið þyrnir í augum sumra, höfðuðu til unga fólksins og það hafði ráð á að kaupa þau og eignast þak yfir höfuðið. Bærinn umbreyttist fyrir atorku íbúanna í stolta og litríka heimabyggð og varð einn rómaðisti áfangastaður á Austurlandi. Þangað sótti bæði innlendir og erlendir gestir. Vinnufúsar hendur tóku til við að skrapa, mála og bæta. Gömlu húsin vörpuðu öndinni léttar og öðluðust nýtt líf og sum nýtt hlutverk. Trésmíðaverkstæðið varð alþjóðlegu sýningarými, gamli Útvegsbankinn að rómantísku hóteli, verslunarhús Jóns G. hýsir tvo landsþekkta veitingastaði, gamall síldarbraggi hýsti unga ferðalanga, starfsfólk sýslumannsembættisins flutti úr hreysi í höll. Pósthúsið varð að hóteli og símstöðin að ráðhúsi. Gamli Spítalinn að heimavist fyrir framsækinn Listaskóla. Félagsheimilið gekk líka endurnýjun lífdaga og bauð upp á einu opinberu bíósýningar sem mögulegt var að sjá á landinu frá Akureyri og allt suður til Selfoss. Jafnvægi hafði náðst og flestir undu glaðir við sitt. En nú mæta spekúlantar með peningaglóð í glyrnum og finnst að þeir verði að sjá aumur á okkur, skaffa okkur lífsviðurværi og útvega örfá störf í kringum lúsétna og þrautpínda laxa í sjókvíum í okkar langa, þrönga og lygna firði. Til að að leggja áherslu á þessa brýnu nauðsyn brugðu kvótaeigendurnir á það ráð að loka bolfiskvinnslu staðarins, sem rekin hafði verið í áratugi á Seyðisfirði og fluttu vinnsluna yfir til Grindavíkur, að sögn til hagræðis og á flótta undan hugsanlegri ofanflóðavá. Þessu góða fólki mætir nú innanflóðavá á öðru landshorni. Verði þeim að góðu. Þegar við Seyðfirðingar gengum gengjum í eilífðarhjónaband með ólíkum byggðarlögum; Fljótsdalshéraði, Djúpavogi og Borgarfirði eystri var okkur lofað að það væri aðeins hagræðing sem einfaldaði stjórnsýslun en áfram gætum við sungið með okkar nefi og ráðið okkar innri málefnum. En þrátt fyrir það eru nú hagsmunir annarstaðar í þessu stóra og sameinaða sveitarfélagi meira aðkallandi en hagsmunir Seyðfirðinga. Nú hefur ekki borist einn einasti lúsétinn laxasporður í laxasláturhúsið á Djúpavogi í marga mánuði, vegna blóðþorra og annara plága, í marga mánuði og erlenda verkafólkið, sem þar er við störf, hefur þurft að dunda sér við að mála og þrífa og gera klárt fyrir 10 þúsund tonnin af laxi, sem búist er við að komi úr sjókvíunum í Seyðisfirði. En ég segi ykkur kæru félagar, það mun aldrei verða. Höfundur er félagi í VÁ, arkitekt og hótelhaldari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fiskeldi Múlaþing Sjókvíaeldi Mest lesið Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Bætt dagsbirta í Svansvottuðum byggingum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Frelsi fylgir ábyrgð Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Menntakerfi í fremstu röð Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal skrifar Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson skrifar Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Það er eitthvað sérkennilegt að gerast í samfélaginu þegar íbúar lítils bæjarfélags eins og Seyðisfjarðar þurfa að fara í flókinn og rándýran málarekstur til að mæta ofríki og beinlínis lögbrotum stjórnvalda.Þegar við Seyðfirðingar heyrðum fyrst af áformum erlends fyrirtækis og hlaupastráka þeirra um að smella litlum 10 þúsund tonnum af norskum eldislaxi í fjörðinn okkar, tók það ekki nema 2-3 daga að virkja íbúa bæjarins og að safna undirskriftum undir þessa einföldu kröfu: „Við undirrituð leggjumst alfarið gegn öllum áformum um sjókvíaeldi í Seyðisfirði“ Fólk gekk hús úr húsi, bankaði á dyr og bað um undirskrift allra sem höfðu náð kosningaaldri. Flestir skrifuðu undir undir og þykkum bunka lista var skilað til okkar nýja yfirvalds í Múlaþingi. Þrátt fyrir breið bros og kurteislegt viðmót voru því miður strax bornar brigður á þennan eindregna vilja íbúa. Kannski var þetta ekki að marka, kannski voru þeir Andrés önd og Mikki mús báðir á þessum listum. Í framhaldinu sýndi okkar nýja sveitarstjórn, sveitarstjórn Múlaþings, þó þá ábyrgð að fela Gallup að athuga hvort þetta væri raunverulega svona. Vildi fólk virkilega ekki fórna náttúrufari og staðarmenningu sinni fyrir aukna hagsæld og meint ný störf? Niðurstaðan var skýr . 75% aðspurðra voru afdráttarlausir í sinni afstöðu gegn laxeldi í opnum sjókvíum í firðinum. Við Seyðfirðingar vorum sem sagt ekki ginkeyptir og við vildum ekki fleiri skyndilausnir. Síldarárin voru í sinni rómantísku fortíðarbirtu enn í fersku minni bæjarbúa. Brjáluð vinna en bærinn var nánast í henglum, þegar þeim ágæta og beinmarga fiski var nánast útrýmt af miðunum og við þurftum að hysja upp um okkur, þvo af okkur hreistrið og finna ný bjargráð. Það gerðist ekki af sjálfu sér. Við vissum þó að samfélagið bjó yfir auði sem lá í einstöku náttúrufari og kaupstað sem bjó yfir dýrmætum húsaarfi og frjóum hugmyndum. Það var bærinn okkar og varð svo bærinn allrar þjóðarinnar sem og ungs fólks víðsvegar að úr heiminum, sem kaus að setjast þar að. Staðurinn hafði skapað sér orðspor, sem ekki verður hannað á auglýsingastofum. Fallegu gömlu húsin, sem eitt sinn höfðu verið þyrnir í augum sumra, höfðuðu til unga fólksins og það hafði ráð á að kaupa þau og eignast þak yfir höfuðið. Bærinn umbreyttist fyrir atorku íbúanna í stolta og litríka heimabyggð og varð einn rómaðisti áfangastaður á Austurlandi. Þangað sótti bæði innlendir og erlendir gestir. Vinnufúsar hendur tóku til við að skrapa, mála og bæta. Gömlu húsin vörpuðu öndinni léttar og öðluðust nýtt líf og sum nýtt hlutverk. Trésmíðaverkstæðið varð alþjóðlegu sýningarými, gamli Útvegsbankinn að rómantísku hóteli, verslunarhús Jóns G. hýsir tvo landsþekkta veitingastaði, gamall síldarbraggi hýsti unga ferðalanga, starfsfólk sýslumannsembættisins flutti úr hreysi í höll. Pósthúsið varð að hóteli og símstöðin að ráðhúsi. Gamli Spítalinn að heimavist fyrir framsækinn Listaskóla. Félagsheimilið gekk líka endurnýjun lífdaga og bauð upp á einu opinberu bíósýningar sem mögulegt var að sjá á landinu frá Akureyri og allt suður til Selfoss. Jafnvægi hafði náðst og flestir undu glaðir við sitt. En nú mæta spekúlantar með peningaglóð í glyrnum og finnst að þeir verði að sjá aumur á okkur, skaffa okkur lífsviðurværi og útvega örfá störf í kringum lúsétna og þrautpínda laxa í sjókvíum í okkar langa, þrönga og lygna firði. Til að að leggja áherslu á þessa brýnu nauðsyn brugðu kvótaeigendurnir á það ráð að loka bolfiskvinnslu staðarins, sem rekin hafði verið í áratugi á Seyðisfirði og fluttu vinnsluna yfir til Grindavíkur, að sögn til hagræðis og á flótta undan hugsanlegri ofanflóðavá. Þessu góða fólki mætir nú innanflóðavá á öðru landshorni. Verði þeim að góðu. Þegar við Seyðfirðingar gengum gengjum í eilífðarhjónaband með ólíkum byggðarlögum; Fljótsdalshéraði, Djúpavogi og Borgarfirði eystri var okkur lofað að það væri aðeins hagræðing sem einfaldaði stjórnsýslun en áfram gætum við sungið með okkar nefi og ráðið okkar innri málefnum. En þrátt fyrir það eru nú hagsmunir annarstaðar í þessu stóra og sameinaða sveitarfélagi meira aðkallandi en hagsmunir Seyðfirðinga. Nú hefur ekki borist einn einasti lúsétinn laxasporður í laxasláturhúsið á Djúpavogi í marga mánuði, vegna blóðþorra og annara plága, í marga mánuði og erlenda verkafólkið, sem þar er við störf, hefur þurft að dunda sér við að mála og þrífa og gera klárt fyrir 10 þúsund tonnin af laxi, sem búist er við að komi úr sjókvíunum í Seyðisfirði. En ég segi ykkur kæru félagar, það mun aldrei verða. Höfundur er félagi í VÁ, arkitekt og hótelhaldari.
Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun
Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar
Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar
Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar
Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: Skoðun